ĐỀ TÀI HAY NHẤT CẦN XEM

Một số dàn ý phân tích
đề tài hay nhất 2010


Câu 13 Hình tượng người lính trong thơ kháng chiến chống Pháp
Mở bài :
- Không biết bao mùa thu đã trôi qua kể từ mùa thu Tháng Tám của dân
tộc. Chiến tranh đã đi qua trên
mảnh đất Việt thân yêu, để lại với đời mùa thu nay tươi đẹp của hòa
bình, hạnh phúc và để lại với lòng
người bao chiến công của nhữ-ng chiến sĩ mùa thu xưa – những mùa thu
của cuộc kháng chiến chống Pháp
với những con người “chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”.
- Họ đã dựng nên tượng đài bất hủ trong thơ ca về người chiến sĩ Cách
mạng.
Thân bài :
- Kháng chiến bùng nổ, người trai lên đường ra chiến trận theo Lời kêu
gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ
chủ tịch kính yêu – lời kêu gọi của non sông. Lòng người không khỏi
luyến tiếc cảnh thanh bình cũ khi
bước chân lên đường vào mặt trận. Đó là mùa thu Hà Nội đầy lưu luyến
:
“Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác heo may


Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”.

( Đất Nước – Nguyễn Đình Thi )
- Hay một làng quê Kinh Bắc trù phú, tươi đẹp, nay đã chìm trong máu
lửa của quân thù :
“Quê hương ta lúa nếp thơm nồng
Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong
Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp”.
( Bên kia sông Đuống – Hoàng Cầm )
- Quê hương càng tươi đẹp thì lòng người càng xót xa nhớ tiếc và quyết
ra đi để dẹp tan kẻ thù giày xéo quê
hương. Cảm hứng lãng mạn với khí khái “tráng sĩ” là cảm hứng chủ đạo
về hình tượng người lính những
ngày đầu cách mạng. Người chiến sĩ mang dáng dấp của chàng Kinh
Kha năm xưa khi bước chân vào mặt
trận :
- Thôi hãy lên đường tráng sĩ ơi ? Quê hương mong đợi đã bao đời Biên
thùy nghe dậy niềm ai oán Gươm
hận mài chưa ? Khát máu rồi.
( Biết gửi đưa ai – báo Vệ Quốc )
=> Đó là tâm trạng của những ngày đầu xung trận còn vương lại chút
mơ mộng của thời thanh bình đã mất:
“Những chàng trai chưa trắng nợ anh hùng


Hồn mười phương phất phơ cờ đỏ thắm
Rách tả tơi rồi đôi giày vạn dặm
Bụi trường chinh phai bạc áo hào hoa
Mái đầu xanh thề mãi đến khi già
Phơi nắng gió hoa ngàn cỏ dại.”
( Ngày về – Chính Hữu )
- Họ đi vào chiến trường với những hình ảnh đẹp nhất, anh dũng nhất và

cũng đầy chất lãng mạn nhất :
“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.”
( Tây Tiến – Quang Dũng )
- Đó là hình ảnh người lính Tây Tiến trong cuộc hành quân đầy gian khổ
: ăn đói, mặc rét, sốt rét đến xanh
da trụi tóc. Người chiến sĩ vô danh ấy vẫn tiếp bước trên đường với lòng
yêu nước khôn nguôi, cho dù có
phải nằm lại nơi chiến trường :
“Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.”


( Tây Tiến – Quang Dũng )
- Nhưng rồi bom đạn, chết chóc, chiến tranh ngày càng ác liệt hơn. Hiện
thực cuộc sống đã khiến cho họ
không còn những mơ mộng của ngày đầu nhập ngũ. Hình tượng thơ có
sự vận động đi từ lãng mạn đến hiện
thực. Điều đó cũng là điều phù hợp với những vận động biến đổi trong
tâm hồn người chiến sĩ.
- Như chính Chính Hữu tâm sự : “ Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, là
chính trị viên, hằng ngày tôi phải
chăm nom chôn cất những đồng đội của tôi đã hy sinh và tôi có nhận xét
: bạn tôi, không có người nào chết
trong động tác nằm ngủ, trong tư thế nghỉ ngơi. Họ đều hy sinh trong khi
đang bắn, hoặc ôm bộc phá xông

lên. Nhận xét này đã trở thành sự day dứt, âm ỉ, nó trở thành một vấn đề
trách nhiệm.
- Và một lúc nào đó, từ trong kỷ niệm, một cách bất ngờ nhất, nó đã hiện
lên thành những câu trọn vẹn :
“Bạn ta đó chết trên dây thép ba từng
Một bàn tay chưa rời báng súng
Chân lưng chừng nửa bước xung phong”
- Oai những con người mỗi khi nằm xuống vẫn nằm trong tư thế tiến
công. Đó là hình ảnh đeo đuổi suốt
đời tôi về những cái chết, chỉ có tác dụng thôi thúc chúng ta đứng lên”.


- Có lẽ vì vậy mà hình ảnh người chiến sĩ không còn gắn với “bụi trường
chinh” và “áo hào hoa” nữa, mà đã
trở thành người Vệ quốc quân trong tình đồng chí, đồng đội, cùng chiến
đấu vì lòng yêu tổ quốc:
“Anh với tôi, đôi người xa lạ
Đêm rét chung chăn, thành đôi tri kỷ
Đồng chí !
( Đồng chí – Chính Hữu )
- Từ khắp mọi miền đất nước, những con người yêu nước tụ hội với
nhau trong cuộc kháng chiến gian khổ.
Họ là những thanh niên trí thức Hà thành, lên đường theo tiếng gọi nhập
ngũ :
“ Kháng chiến bùng lên biệt thủ đô
Lên đường dẻo bước khoác ba lô”
( Tự thuật – Tú Mỡ )
Hay những người nông dân chân chất, “chưa biết chữ”, “súng bắn chưa
quen”, “quân sự mươi bài”.
Tất cả người con đất Việt đã đến và chiến đấu vì đất mẹ yêu thương :

“Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “một hai”


Súng bắn chưa quen,
Quân sự mươi bài,
Lòng vẫn cười vui kháng chiến.”
( Nhớ – Hồng Nguyên )
Phần lớn họ ra đi từ những làng quê nghèo khó :
“Quê hương anh đất mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá”
( Đồng chí – Chính Hữu )
- Họ bỏ lại đó là cả quãng đời chìm trong đói khổ, là cuộc sống nông
thôn đầu tắt mặt tối mà không đủ no
:“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay”
( Đồng chí – Chính Hữu )
Hay :
“Mái lều gianh,
Tiếng mõ đêm trường,
Luống cày đất đỏ
Ít nhiều người vợ trẻ
Mòn chân bên cối gạo canh khuya”
( Nhớ – Hồng Nguyên )
- Bản thân họ thì thiếu thốn, cực khổ trăm bề, bệnh tật khổ sở :