Giáo án 12.Chuẩn Đỗ Viết Cường
Tiết 64 - 65 - 66
RỪNG XÀ NU
Nguyễn Trung Thành
Đọc thêm: BẮT SẤU RỪNG U MINH HẠ
Sơn Nam
Ngày soạn: 14.01.09
Ngày giảng:
Lớp giảng: 12A1 12A2 12A3
Sĩ số:
A. Mục tiêu bài giảng
Qua bài giảng, nhằm giúp HS:
1. Nắm vững đề tài, cốt truyện, các chi tiết, sự việc tiêu biểu và hình tượng nhân vật
chính; trên cơ sở đó, nhận rõ chủ đề cùng ý nghĩa đẹp đẽ, lớn lao của thiên truyện ngắn
đối với thời đại bấy giờ và đối với ngày nay
2. Thấy được tài năng của Nguyễn Trung Thành (Nguyên Ngọc) trong việc tạo dựng
cho tác phẩm một không khí đậm đà hương sắc Tây Nguyên; một chất sử thi bi tráng và
một ngôn ngữ nghệ thuật được trau chuốt kĩ càng
3. Thành thực hơn trong việc vận dụng các kĩ năng phân tích tác phẩm văn chương
tự sự
B. Phương tiện thực hiện
- SGK, SGV, SBT
- Giáo án
- Thiết kế bài giảng
C. Cách thức tiến hành
- Đọc hiểu
- Thuyết trình
- Thảo luận
D. Tiến trình giờ giảng
1. Ổn định
2. KTBC
3. GTBM
4. Hoạt động dạy học
Hoạt động của Thày và Trò Yêu cầu cần đạt
GV: Hãy nêu những hiểu biết của em về
nhà văn Nguễn Trung Thành?
HS trả lời GV ghi bảng
A. Rừng Xà Nu - Nguyễn Trung Thành
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả.
- Nguyễn Trung Thành (Nguyên Ngọc),
tên khai sinh: Nguyễn Văn Báu, sinh 1932
- Quê: Quảng Nam
- 1950 vào bộ đội -> làm phóng viên liên
1
Giỏo ỏn 12.Chun Vit Cng
GV: nhng nm thỏng ny giỳp cho
Nguyờn Ngc hiu bit sõu sc v Tõy
Nguyờn.
GV: truyn ngn c sỏng tỏc trong thi
gian no?
HS tr li GV ghi bng
GV: cung cp thờm thụng tin v hon cnh
lch s: du nm 1965, M quan t
vo min Nam v tin hnh ỏnh phỏ ỏc
lit min Bc. Rt nhiu nh vn vit "hch
thi ỏnh M", NTT, vi nhng hiu bit
v Tõy Nguyờn ó vit Rng X Nu. Tỏc
phm c hon thnh khu cn c ca
chin trng Trung Trung B.
GV: c 1 on sau ú ln lt gi 2, 3
HS c tip (chỳ ý ging c: to, rừ rng,
ho sng)
-> túm tt ni dung chớnh:
- Rừng xà nu- hình tợng mở đầu và kết
thúc.
- Tnú nghỉ phép về thăm làng.
- Cụ Mết kể cho dân làng nghe về cuộc đời
Tnú và lịch sử làng Xô Man từ những năm
đau thơng đến đồng khởi nổi dậy
GV: cm nhn ca em sau khi c tỏc
phm, hỡnh nh no li trong em n
tng sõu sc?
HS nờu cm nhn ban u ca cỏ nhõn
GV: Cm nhn ca em v nhõn ca tỏc
phm?
HS phỏt biu t do GV cht li
GV: cõy X Nu l loi cõy c chng ca
nỳi rng Tõy Nguyờn
khu V.
- 1962 tỡnh nguyn tr v chin trng
min Nam v Tõy Nguyờn.
- Tỏc phm chớnh: SGK
- Nm 2000 c tng gii thng nh
nc v vn hc ngh thut.
2. Tỏc phm
a. Xut x
- Truyn ngn c vit nm 1965 (in
trong tp Trờn quờ hng nhng anh hựng
in ngc)
b. c vn bn
c. Nhan ca vn bn
- Nhan Rng x nu ó cha ng nhiu
cm xỳc ca nh vn v linh hn t tng
ch ca tỏc phm.
- Rng X Nu cũn n cha khớ cht ca t
rng Tõy Nguyờn
2
Giỏo ỏn 12.Chun Vit Cng
GV: em bit gỡ v cõy X nu?
HS da vo kin thc ca mỡnh tr li GV
cht li.
GV: hỡnh tng cõy x nu trong tỏc phm
c tỏc gi miờu t nh th no?
HS tỡm chi tit GV ghi bng
GV: Mở đầu tác phẩm, nhà văn tập trung
giới thiệu về rừng xà nu, một rừng xà nu cụ
thể đợc xác định rõ, nằm trong sự hủy diệt
bạo tàn. Xà nu hiện ra với t thế của sự sống
đang đối diện với cái chết, sự sinh tồn đối
diện với sự hủy diệt. Cách mở của câu
chuyện thật gọn gàng, cô đúc mà vẫn đầy
uy nghi tầm vóc.
GV: Nhng tác giả đã phát hiện đợc sức
sống mãnh liệt của cây xà nu. Đây là yếu tố
cơ bản để xà nu vợt qua giới hạn của sự
gi lờn v p hựng trỏng man di - mt
sc sng bt dit ca cõy v ca con ngi
Tõy Nguyờn.
-> Rng X Nu mang nhiu tng ý ngha:
ý ngha thc v ý ngha tng trng. Hai
lp ý ngha ny xuyờn sut, thm vo nhau
toỏt lờn hỡnh tng sinh ng ca X nu,
a li khụng khớ Tõy Nguyờn rt m
cho tỏc phm.
II. c hiu vn bn
1. Hỡnh tng cõy X nu.
- Cõy x nu:
+ L loi cõy c trng ca nỳi rng Tõy
Nguyờn
+ Nha v g rt quý.
- Hỡnh tng cõy x nu trong tỏc phm:
+ Nm trong tm i bỏc ca n gic, hu
ht n i bỏc u ri vo i x nu
+ C rng x nu khụng cõy no l khụng
b thng
+ Cú nhng cõy b cht t ngang na
thõn mỡnh o o, cú nhng cõy con va
ln ngang bng tm ngc b i bỏc cht
t lm ụi
+ L loi cõy sinh sụi ny n kho
+ Ham ỏnh sỏng mt tri
+ Cnh mt cõy x nu mi ngó ngc ó cú
4 5 cõy con mc lờn
+ Cõy con mc lờn, hỡnh nhn mi tờn lao
thng lờn bu tri
+ C th hai ba nm nay rng x nu n
tm ngc ln ra che ch cho dõn lng
3
Giỏo ỏn 12.Chun Vit Cng
sống và cái chết. Sự sống tồn tại ngay trong
sự hủy diệt. Cây xà nu đã tự đứng lên bằng
sức sống mãnh liệt của mình. Xà nu đẹp
một vẻ đẹp hùng tráng, man dại đẫm tố chất
núi rừng.
Xà nu không những tự biết bảo vệ mình mà
còn bảo vệ sự sống, bảo vệ làng Xô Man.
Hình tợng xà nu chứa đựng tinh thần quả
cảm, một sự kiêu hãnh của vị trí đứng đầu
trong bão táp chiến tranh.
GV: n tng v cõy x nu cũn c th
hin nh th no?
HS tr li GV cht li
GV: em cú nhn xột gỡ v cỏch miờu t
hỡnh tng cõy x nu trong tỏc phm?
HS: t ng, bin phỏp tu t
GV: Cnh ng gia ỡnh Tnỳ c nh vn
miờu t nh th no?
HS tr li GV ghi bng
GV: Cnh ng bn thõn ca Tnỳ ra sao?
HS tr li GV ghi bng
GV: qua cnh ng gia ỡnh v bn thõn em
cú nhn xột nh th no v nhõn vt ny?
+ Cõu vn m u c lp li cui tỏc
phm -> gi ra cnh rng x nu hựng
trỏng, kiờu dng v bt dit gi ra s bt
dit v kiờn cng hựng trỏng ca con
ngi Tõy Nguyờn
- Cỏch miờu t hỡnh tng cõy x nu:
+ T ng: vt thng, cc mỏu ln, loột
mói ra, cht-> l nhng t ng din t
ni au ca con ngi, ni au ca cõy
nh tỏc ng n da tht con ngi gi
cm giỏc au n
+ S dng bin phỏp nhõn hoỏ, luụn ly
ni au v v p ca con ngi lm
chun mc núi v x nu khin x nu tr
thnh mt n d cho con ngi, 1 biu
tng bt khut, kiờn cng
2. Hỡnh tng nhõn vt Tnỳ
a. Cnh ng gia ỡnh
- Cha m mt sm, dõn lng Xụman nui
Tnỳ
- V con b git
b. Cnh ng bn thõn
- Bn thõn: khụng cu sng c m con
mai.
- B gic bt, tra tn dó man, b t 10 u
ngún tay
- Dõn lng xụ man cu sng anh
4
Giáo án 12.Chuẩn Đỗ Viết Cường
HS: bất hạnh
GV: Bản chất của Tnú được nhà văn miêu
tả qua những chi tiết nào? Nói lên điều gì?
HS tìm chi tiết trả lời GV ghi bảng
GV: vẻ đẹp trong con người Tnú được tác
giả miêu tả qua những phương diện nào?
HS: giàu tình yêu thương, anh hùng, có kỉ
luật cao
GV: tình cảm của Tnú đối với cánh rừng
xà nu được thể hiện qua chi tiết nào?
HS tìm chi tiết GV ghi bảng
GV: qua chi tiết đó em có nhận xét gì về
tình cảm của Tnú đối với cánh rừng xà nu?
HS phát biểu GV chốt lại
GV: thuết giảng thêm: hình ảnh cây xà nu
đã từng gắn với nhiều kỉ niệm của Tnú)
GV: tình cảm của anh đối với bà con dân
làng được tác giả miêu tả qua ch tiết nào?
HS tìm chi tiết Gv ghi bảng
GV: tình cảm của anh đối với vợ con được
thể hiện qua chi tiết nào? Qua đó cho ta
thấy điều gì?
HS tìm chi tiết và đưa ra những nhận xét.
-> Tnú phải gánh chịu nhiều bất hạnh đau
đớn.
c. Bản chất
- Lời nói của cụ Mết: "đời nó khổ nhưng
bụng nó sạch như nước suối làng ta."->
tâm hồn trong sáng
d. Vẻ đẹp của nhân vật Tnú
* Giàu tình cảm yêu thương
- Đối với cánh rừng xà nu:
+ Sau khi từ đơn vị về thăm làng, Tnú
đứng hồi lâu ngắm nhìn
+ Phát hiện ra vẻ đẹp của rừng cây và vai
trò của nó
+ Trước khi chia tay đứng lặng hồi lâu
ngắm nhìn rừng xà nu.
-> Đối với Tnú, cánh rứng xà nu gắn bó
mật thiết với anh, là đối tượng để thương
để nhớ trong lòng anh.
- Đối với dân làng Xôman:
+ Anh gọi tên, nhận mặt từng người, thăm
hỏi từng người.
+ Cụ Mết "quắc thước như xưa, ngực căng
như một cây xà nu lớn"
-> Đối với bà con dân làng, anh gắn bó sâu
nặng
- Đối với vợ con:
5