Nhà nghiên cứu tại harvard khuyên bạn nên ăn như thế này để não bộ trẻ trung

Nhà nghiên cứu tại Harvard khuyên bạn nên
ăn như thế này để não bộ trẻ trung
14/11/2016 19:16
9

•
•
•

Preston W. Estep, chuyên gia hàng đầu thế giới về lão khoa, đưa ra những
quy tắc ăn uống mới giúp não bộ trẻ trung khiến không ít người bất ngờ.
9 món ăn còn bổ não hơn cả óc lợn
Loại gia vị quen thuộc đang gây tổn thương não và suy gan bạn mỗi ngày
Sử dụng điện thoại di động 6 giờ mỗi ngày, một người đàn ông chết vì ung thư não

Không chỉ tuổi thọ, trí nhớ tốt mới là đỉnh cao của sự sống
Theo bác sĩ Preston W. Estep - Giám đốc lão khoa thuộc Dự án nghiên cứu Hệ gen
Cá nhân tại Đại học Harvard: Tuổi thọ cao rất quan trọng nhưng cách chúng ta đi
trọn cuộc đời này lại phụ thuộc và khả năng trí não bạn vận hành tốt ra sao trong
suốt thời gian sống.
Bà sử dụng thuật ngữ “mindspan” (khoảng thời gian tâm trí sáng suốt, tỉnh táo) để
thể hiện ý tưởng mấu chốt này: đỉnh cao của sự sống không chỉ là sống lâu mà
chính là khoảng thời gian tâm trí sáng suốt, tỉnh táo đạt mức tối đa.
Phần lớn chuyên gia đồng tình rằng, gen tốt chịu trách khoảng 20-35% tuổi thọ thực
sự và phần còn lại phụ thuộc vào các yếu tố môi trường. Trong đó, thành phần chủ
yếu chính là chế độ dinh dưỡng. Gen của chúng ta không thay đổi trong vòng 2-3
thập kỷ qua nhưng thực phẩm, chế độ ăn uống và lối sống lại thay đổi chóng mặt.


Nhiều yếu tố liên quan tới chế độ ăn uống hoạt động như bộ điều khiển âm lượng,
có thể nâng cấp độ gen lên hoặc xuống hay như công tắc, có thể bật hoặc tắt cấp độ

gen.
Giải pháp để chống lại tình trạng mất trí nhớ có mối liên hệ với những yếu tố thuộc
chế độ ăn uống này – cụ thể chính là những thứ có trên bàn ăn nhà bạn mỗi ngày.
Tôi đã nghiên cứu chế độ ăn uống và lối sống của nhiều cộng động trên khắp thế
giới, nơi con người sống thọ và được xếp hạng trong nhóm mà tôi gọi bằng cái tên
“Mindspan Elite” (Tinh hoa trí nhớ). Đó là những người không những sống lâu mà
họ còn giữ được sự tỉnh táo, năng động và và khả năng tự kiểm soát bản thân chẳng
khác nào những người trẻ hơn họ vài chục tuổi.
Thực tế là ở nhiều quốc gia, tuổi cao lại thường đi kèm với nguy cơ gia tăng những
hư hại về thần kinh như bệnh Alzheimer và một số chứng mất trí khác.
Ví dụ, Phần Lan, Iceland, Mỹ, Thuỵ Điển và Hà Lan, tất cả những quốc gia này đều
có chế độ chăm sóc sức khoẻ tốt, tuổi thọ người dân cao nhưng cũng chính họ là nơi
có tỷ lệ người mắc bệnh Alzheimer cao nhất thế giới. Tôi gọi những cộng đồng này
là “Mindsapn Risk” (Nguy cơ về trí nhớ).


Những quốc gia khác, tuy nhiên, lại có tuổi thọ thậm chí còn cao hơn và chức năng
nhận thức của người dân vào những năm cuối đời tốt hơn nhiều. Trong đó, đỉnh cao
là Nhật Bản, theo sát sau đó là Pháp và Italia. Nhưng thậm chí ngay cả trong những
cộng đồng này, vẫn có những người tuổi cao mà tinh anh hơn những người tuổi cao
khác.
Nhóm “Tinh hoa Trí nhớ” có thể được tìm thấy ở Pháp, Italia, Tây Ban Nha và Nhật
Bản. Họ có thể chia cách về mặt địa lý và văn hoá và cách ăn uống cũng rất đa dạng
nhưng họ lại chia sẻ nhiều điểm chung.
"Kết hợp tất cả những hiểu biết trên, đặc biệt thông tin trong ngành khoa học về
gen, bác sĩ Preston W. Estep đã sáng tạo ra chế độ ăn uống, gọi là Mindspan Diet
(chế độ ăn giúp não bộ trẻ trung), nhằm giảm nguy cơ mắc các căn bệnh chết người
và chứng mất trí. Tất cả mọi người – từ già tới trẻ, gầy tới béo – đều hưởng lợi từ
chế độ ăn này.
Cụ thể chế độ dinh dưỡng giúp tăng tuổi thọ của não bộ – Mindspan Diet

1. Sự thật đáng kinh ngạc về gạo trắng
Một số gợi ý của bác sĩ Preston W. Estep chắc chắn sẽ khiến bạn bất ngờ. Có nhiều
nguồn khác nhau cho bạn lời khuyên về cách thức để sống một cuộc đời lâu dài,
khoẻ mạnh. Nhưng các trang web thể hình, các bài báo và cuốn sách gần như đều
mắc sai lầm ở mức độ cơ bản nhất: họ không biết hoặc không hiểu cách thức và
nguyên do tại sao chúng ta lại sống lâu cũng như cách thức và nguyên do chúng ta
già đi.


Do đó, nhiều nơi cung cấp thông tin, tưởng rằng tốt, nhưng thực ra lại khiến bạn –
và cả não của bạn – già đi nhanh hơn. Bí quyết để sở hữu sức khoẻ trí não dài hạn
và tối ưu không phải điều bạn thường nghĩ. Tất nhiên, bạn cần ăn nhiều rau lá xanh,
đậu đỗ và cắt giảm đường cũng như đồ ăn nhiều đường – đó là những thứ không
cần phải bàn cãi gì thêm, bất kể bạn theo chế độ ăn uống lành mạnh nào.
Nhưng nghiên cứu của bà đã phát hiện ra nền tảng của mốt số gợi ý có thể gây tranh
cãi trái chiều: nhóm Tinh hoa Trí nhớ có một chế độ ăn giàu carbohydrate “trắng”
như bánh mì, mỳ Ý và gạo trắng. Như vậy, carbohydrate tinh luyện thực sự có một
vị trí nhất định trong chế độ ăn tốt cho não bộ.
Ít gây tranh cãi hơn, thực phẩm lên men như dấm, dưa cải muối kiểu Đức và thậm
chí rượu đỏ cũng góp phần quan trọng trong chế độ ăn này. Nhưng có lẽ gợi ý gây
tranh cãi lớn nhất – nhưng lại là vấn đề chủ chốt – là tránh thực phẩm giàu sắt.

2. Sắt – kẻ phá hoại não
Có rất nhiều ý kiến trái chiều trong vài thập kỷ trở lại đây về chất béo và
carbohydrate. Nhưng theo quan điểm của bác sĩ Preston W. Estep, yếu tố dinh
dưỡng đáng lo ngại nhất trong số đó là sắt.
Không nghi ngờ gì nữa, sắt, vốn rất phong phú trong thịt đỏ cũng như nhiều loại
thực phẩm khác, là dưỡng chất thiết yếu cho sự vận hành đúng đắn của cơ thể và
tâm trí – đó là một khoáng chất không thể thiếu giúp hình thành một thành tố quan
trọng của haemoglobin – chất có trong tế bào máu đỏ, chịu trách nhiệm chuyển oxy

từ phổi và đi khắp cơ thể.


Tuy nhiên, đa số người trưởng thành ở các nước phát triển lại hấp thu quá nhiều sắt.
Ai cũng biết người trẻ tràn đầy sức sống hơn và có khả năng chịu stress – thứ có thể
làm hại người cao tuổi – tốt hơn. Điều chúng ta không nhận biết một cách trọn vẹn
là một số thứ tốt cho chúng ta khi còn trẻ lại có thể gây hại cho chúng ta khi về già.
Nghiên cứu vượt trội đã thuyết phục bác sĩ Preston W. Estep rằng, cơ thể chúng ta
và thực phẩm tương tác với nhau theo cách khác biệt ở từng giai đoạn khác nhau
trong đời. Nhu cầu tinh thần và thể chất của chúng ta cũng thay đổi theo tuổi tác. Và
không có ví dụ nào sâu sắc, rõ nét hơn về vấn đề này hơn sắt.
Giống như một chiếc xe hơi cũ, han gỉ, cơ thể bạn cũng vậy. Gỉ sắt cơ thể xuất hiện
dưới dạng cặn bã của các phế phẩm (ví dụ, các mảng bán tập trung trong não trở
thành nhân tố chính gây bệnh Alzheimer). Gỉ sắt cũng xuất hiện dưới dạng tổn
thương khi ADN và protein phản ứng với oxy (trong hoá học gọi là quá trình oxy
hoá). Nhưng vì sắt chuyên chở oxy đi khắp cơ thể nên sắt chính là nhân tố chính
trong quá trình han gỉ này.
Có những hệ thống tuyệt hảo phục vụ cho việc xử lý chất thải và sửa chữa những
hỏng hóc trong cơ thể. Nhưng khi tuổi càng cao, những hệ thống đó càng dễ trở nên
quá tải.
Nhiều người tỏ ra kinh ngạc khi nghe điều này. Họ vẫn nghĩ sắt, như nhiều vi chất
khác gồm vitamin C, vitamin E, đơn giản là rất có lợi cho sức khoẻ. Đúng vậy, khi
chúng ta còn trẻ (đến khoảng độ tuổi 20), sắt là dưỡng chất thiết yếu cho sự phát
triển não bộ và phụ nữ cần nguồn cung cấp sắt dồi dào trong thực phẩm để tránh
bệnh thiếu máu ngay trước khi mãn kinh.
Nhưng nhiều biến thể gen – một chế độ ăn quá giàu sắt hay bổ sung quá nhiều sắt
cũng như dùng sắt làm thực phẩm bổ sung không cần thiết – có thể dẫn tới thừa sắt
khi chúng ta già đi. Khi đó, hiểm hoạ tiềm ẩn trong sắt là độc nhất bởi vì không
giống các khoáng chất khác, cơ thể con người không có cách nào để thoát khỏi sự
dư thừa này. Hàm lượng sắt trong cơ thể càng cao, gánh nặng của việc tích tụ các

phế phẩm và các tổn thương qua thời gian càng lớn.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, những người thường xuyên hiến máu có lượng dự trữ
sắt trong cơ thể giảm đáng kể và mạch máu của họ ít bị tổn thương, sức khoẻ tim
mạch và sức khoẻ não bộ nhìn chung đều tốt hơn nếu so với những người hiếm khi
hoặc không bao giờ hiến máu.


Quá nhiều sắt còn có thể tăng nguy cơ bị Alzheimer, Parkinson, bệnh yếu dây thần
kinh vận động, đột quỵ và nhiều bệnh khác liên quan tới não và hệ thần kinh. Một
lưu ý nhỏ, một trong số những thử nghiệm lâm sàng thành công loại thuốc điều trị
Alzheimer có liên quan tới khả năng kết nối và vô hiệu hoá sắt.
Trên thực tế, sắt là nguy cơ chính từ thực phẩm cho sự suy thoái thần kinh và chứng
mất trí bởi vì nó làm tăng lượng các gen chủ chốt tham gia vào việc tạo ra các cặn
protein vốn là đặc điểm của bệnh Alzheimer, Parkinson và một số bệnh khác.
Quá nhiều sắt khiến nam giới tăng nguy cơ bị Alzheimer và nhiều dạng mất trí khác
ở độ tuổi trẻ hơn so với nữ giới. Độ tuổi trung bình nam giới mắc những căn bệnh
này là 5 tuổi trẻ hơn nữ.
Nhưng vào những năm cuối đời, hàm lượng sắt của phụ nữ tăng lên trong cơ thể và
não với mức độ nhanh hơn so với nam giới. Bởi vì phụ nữ sống thọ hơn, điều này
giúp lý giải phần nào nguyên do họ có nhiều hơn nam giới 50% nguy cơ mắc
Alzheimer.