Tài liệu ôn tập thi nâng ngạch chuyên viên tỉnh nghệ an năm 2016 phần kiến thứcchung

Chuyên đề 1
HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ VÀ ĐỔI MỚI HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở
VIỆT NAM HIỆN NAY
I. Những vấn đề cơ bản về hệ thống chính trị
1. Tiếp cận và định nghĩa hệ thống chính trị
Hệ thống chính trị là một phạm trù cơ bản của khoa học chính trị. Nó tổng
hợp những vấn đề của thực tiễn chính trị, của đời sống chính trị, đồng thời nó
được xem xét trong một chỉnh thể có tính hệ thống. Hiện nay có nhiều cách tiếp
cận khác nhau về hệ thống chính trị, phụ thuộc vào nhiều trường phái, khuynh
hướng khắc nhau. Tuy nhiên, các nhân tố chung ảnh hưởng đến hệ thống chính
trị của mỗi Quốc gia đó là địa lý và điều kiện kinh tế - xã hội.
Tiếp cận từ thuật ngữ hệ thống: Là bao gồm nhiều yếu tố, nhiều bộ phận,
các yếu tố, các bộ phận có mối quan hệ với nhau rất chặt chẽ.
Từ tiếp cận như trên, chúng ta có thể đưa ra định nghĩa về hệ thống chính
trị như sau:
Hệ thống chính trị là tổng thể các thiết chế chính trị tồn tại trong mối
quan hệ mật thiết với nhau, vận hành theo những nguyên tắc và cơ chế nhất
định.
2. Cấu trúc của hệ thống chính trị
Hệ thống chính trị được hình thành từ nhiều bộ phận khác nhau, bao gồm:
- Các thể chế chính trị (các tổ chức);
- Các quan hệ chính trị;
- Các cơ chế hoạt động;
- Các nguyên tắc vận hành.
Mỗi hệ thống chính trị có thể có những yếu tố cấu thành khác nhau.
Ví dụ: Ở Việt Nam trong hệ thống chính trị có Đảng, Nhà nước và các tổ
chức chính trị - xã hội. Ở một số nước trên thế giới, các tổ chức xã hội độc lập
với nhà nước, đối trọng và kiểm soát hoạt động của nhà nước, không nằm trong
hệ thống chính trị.
II. Hệ thống chính trị Việt Nam
1

1


1. Một số đặc điểm của hệ thống chính trị Việt nam
Hệ thống chính trị nước ta được hình thành và hoạt động trong một điều
kiện lịch sử, chính trị - xã hội cụ thể, nên nó vừa mang tính phổ biến lại vừa
mang tính đặc thù. Tính đặc thù của hệ thống chính trị Việt Nam được thể hiện
thông qua các đăc điểm cơ bản sau:
- Hệ thống chính trị nước ta duy nhất do một Đảng cộng sản Việt Nam lãnh
đạo. Tính đặc thù này do vai trò, vị trí và uy tín của Đảng quyết định. Lí giải về
việc tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong ĐIều 4 của Hiến pháp
năm 2013.
- Hệ thống chính trị nước ta về mặt bản chất là hệ thống chính trị XHCN,
mặc dầu đang trong quá trình đổi mới và hoàn thiện.
- Nền hành chính nhà nước là một bộ phận quan trọng của bộ mày Nhà
nước ta nhưng còn rất non trẻ, đang bị ảnh hưởng nặng của cơ chế kế hoạch hóa
tập trung quan liêu cao độ, nhưng đang phải thực hiện một nhiệm vụ mới mẻ và
to lớn.
(Quản lý các lĩnh vực đời sống xã hội, đặc biệt là kinh tế theo cơ chế thị
trường…)
2. Cấu trúc của hệ thống chính trị nước ta
a. Tổ chức bộ máy và mối quan hệ của hệ thống chính trị nước ta
- Đảng Cộng sản VN
Trong hệ thống chính trị, Đảng cộng sản VN là hạt nhân và đóng vai trò
lãnh đạo toàn bộ hệ thống chính trị.
Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản VN đối với hệ thống chính trị nhằm:
+ Để hệ thống chính trị hoạt động đúng hướng, đạt được mục tiêu Đảng đề
ra
+ Để nhân dân thực hiện được quyền lực của mình

+ Để hệ thống chính trị phát huy được được sức mạnh của nhân dân trong
xây Đảng, xây dựng Chính quyền.
- Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN:

2

2


Nhà nước giữ vị trí trung tâm trong hệ thống chính trị. Bản chất của nhà
nước quyết định bản chất của hệ thống chính trị, hiệu quả hoạt động của nhà
nước quyết định hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.
Bộ máy nhà nước gồm có:
+ Quốc hội là cơ quan đại diện cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực
nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN. Quốc hội quyết
định những vấn đề quan trọng của đất nước về tổ chức bộ máy, phát triển kinh tế
- xã hội, củng cố an ninh – quốc phòng…
+ Chủ tịch nước là người đứng đầu nhà nước, thay mặt Nhà nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa VN về đối nội và đối ngoại. Chủ tịch nươc làm chủ tịch hội
đồng quốc phòng và an ninh.
Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu Quốc hội, Chủ tịch nước
chịu trách nhiệm trước Quốc hội, báo cáo công tác trước Quốc hội.
+ Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan hành chính nhà
nước cao nhất của nước ta.
Chính phủ thống nhất quản lý các lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội trong
phạm vi cả nước theo pháp luật.
Nhân sự của Chính phủ gồm:
* Thủ tướng Chính phủ;
* Các phó thủ tướng chính phủ;
* Các bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan ngang bộ

Chính phủ và Thủ tướng chính phủ phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội,
ủy ban thường vụ Quốc hội và Chủ tịch nước.
+ Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước, cơ quan đại diện của
nhân dân địa phương, do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước
nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. Hội đồng nhân dân có
quyền thay mặt nhân dân quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương
về phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, củng cố an nninh, quốc phòng, ổn định và
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân địa phương.
+ UBND là cơ quan chấp hành của HĐND cùng cấp, cơ quan hành chính
nhà nước ở địa phương.
3

3


UBND có nhiệm vụ quản lý các lĩnh vức đời sống xã hội trên địa bàn địa
phương theo quy định của pháp luật, đảm bảo hiệu lực của bộ máy nhà nước,
chấp hành sự quản lý thống nhất của Chính phủ và cơ quan nhà nước cấp trên.
+ Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của Nhà nước cộng hòa xã hội chủ
nghĩa VN, thực hiện chức năng xét xử các vụ án hình sự dân sự, hôn nhân và gia
đình, lao động, kinh tế, hành chính theo quy định của pháp luật.
+ Viện kiểm sát nhân dân các cấp thực hành quyền công tố và thực hiện
chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp theo quy định của pháp luật, nhằm đảm
bảo việc khởi tố, điều tra, xét xử và thi hành án đúng pháp luật, qua đó góp phần
bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, bảo vệ lợi ích của nhà
nước.
- Mặt trận tổ quốc và các thành viên là cơ sở chính trị của chính quỳên
nhân dân, nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng , tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân,
phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tham gia công tác bầu cử Quốc hội, hội
đồng nhân dân các cấp, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tham gia phản

biện xã hội.
b. Các quan hệ chính trị
- Quan hệ giữa người có chủ quyền và người được ủy quyền
+ Trong quan hệ giữa Nhà nước và công dân thì công dân là người có chủ
quyền và Nhà nước là người được ủy quyền;
+ Quyền lực của Đảng Cộng sản VN thực chất là quyền lực của đảng viên
của đảng ủy quyền;
+ MTTQ và các thành viên vừa là người đại diện cho lợi ích hợp pháp của
thành viên hội viên, là cơ sở của chính quyền nhân dân, vừa tham gia vào đời
sống chính trị của đất nước.
- Quan hệ theo chiều ngang
Trong hệ thống chính trị nước ta các quan hệ chính trị được xác lập theo
một cơ chế chủ đạo: Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ.
Có hai mối quan hệ theo chiều ngang cơ bản mà chúng ta cần xem xét:
Thứ nhất: Quan hệ giữa Đảng với nhà nước.

4

4


Trong mối quan hệ này Đảng giữ vai trò lãnh đạo Nhà nước thông qua việc
đề ra các đường lối, chủ trương, qua công tác cán bộ và hoạt động kiểm tra,
giám sát. Ngược lại, Nhà nước cũng có sự tác động nhất định đối với Đảng. Nhà
nước góp phần đưa chủ trương của Đảng đi vào thực tế cuộc sống bằng việc thể
chế hóa các chủ trương, đường lối đó.
Ví dụ: Nghị Quyết trung ương 7 khóa IX về đất đai được cụ thể hóa tại
Luật đất đai năm 2003.
Thứ hai: Quan hệ giữa Nhà nước với các tổ chức chính trị - xã hội.
Trong mối quan hệ này Nhà nước là chủ thể có vai trò trong việc bảo đảm

các điều kiện thuận lợi để các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động. Điều kiện đó
là cơ sở pháp ly, là cơ sở vật chất, kinh phí... Ngược lại, các tổ chức chính trị xã hội cũng có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động các thành
viên của tổ chức mình tôn trọng và thực hiện pháp luật và các chủ trương, chính
sách của nhà nước, tham gia xây dựng cơ quan nhà nước, kiểm tra giám sát hoạt
động của các cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức.
- Quan hệ dọc từ trung ương đến cơ sở
Hệ thống chính trị nước ta được thành lập thành 4 cấp, trong đó cấp dưới
phục tùng cấp trên, tuy nhiên có sự phân cấp nhất định để phát huy tính năng
động, chủ động, sáng tạo của từng cấp trong thực hiện nhiệm vụ.
- Quan hệ bên trong và quan hệ bên ngoài là quan hệ của từng tổ chức
cấu thành hệ thống chính trị này với những bộ phận tương ứng của hệ thống
chính trị khác. Trong quan hệ này vừa phải đảm bảo chủ quyền quốc gia, lại vừa
đảm bảo yếu tố tích cực của hội nhập.
c. Các nguyên tắc và cơ chế vận hành
- Các nguyên tắc
+ Quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân;
+ Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản VN đối với Nhà nước và xã
hội;
+ Nguyên tắc tập trung dân chủ;
+ Nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công và phối
hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước trong thực hiện các quyền lập pháp,
5

5


hành pháp và tư pháp;thực hiện sự phân công công, phân cấp để nâng cao tính
chủ động, sáng tạo của chính quỳen địa phương…;
+ Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.
- Các cơ chế vận hành

+ Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ;
+ Cơ chế mệnh lệnh hành chính;
+ Cơ chế thể chế (xây dựng, vận hành và hoàn thiện hệ thống các tổ chức
của HTCT)
+ Cơ chế giáo dục, thông tin tuyên truyền, mục đích của cơ chế này là
nhằm làm thay đổi nhận thức, hành vi của nhân dân theo định hướng chính trị
nhất định.
+ Cơ chế kiểm soát quyền lực.
III. Khái quát thực trạng hoạt động của hệ thống chính trị Việt Nam
1. Tính ưu việt và hạn chế của HTCT Việt Nam
a. Tính ưu việt
- Thể hiện trong suốt quá trình lịch sử của dân tộc, huy động sức mạnh của
khối đại đoàn kết dân tộc, dành thắng lợi trong công cuộc giải phóng dân tộc và
xây dựng đất nước.
- Nền kinh tế đã từng bước phát triển, khởi sắc, đời sống của người dân
được cải thiện.
- Văn hóa- xã hội có những bước tiến bộ, công tác xây dựng, chỉnh đốn
Đảng được quan tâm, chú trọng.
- Quan hệ đối ngoại không ngừng được mở rộng.
b. Một số hạn chế, yếu kém
- Đối với Đảng:
+ Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực, sức chiến đấu
của Đảng còn hạn chế.
+ Sự suy thoái, biến chất của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên đã
dẫn đến giảm sút niềm tin của nhân dân đối với Đảng, giảm sút uy tín của Đảng.

6

6

- Đối với Nhà nước: Đánh giá của 3 phương thức hoạt động: Xây dựng
pháp luật, tổ chức thực hiện pháp luật, bảo vệ pháp luật đều bộc lộ những hạn
chế. Bộ máy Nhà nước còn cồng kềnh, hoạt động với hiệu quả chưa cao.
- Đối với các tổ chức chính trị- xã hội: Công tác tập hợp quần chúng, phát
huy quyền làm chủ của nhân dân còn hạn chế. Hình thức và phương pháp hoạt
động chậm đổi mới, mang nặng tính hành chính.
- Cơ chế vận hành vả hệ thống các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của
HTCT vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện.
2. Những phương châm, nội dung và nguyên tắc cơ bản đối với quá
trình đổi mới hệ thống chính trị nước ta
- Phương châm:
+ Thực hiện từng bước đổi mới vững chắc trên cơ sở đổi mới kinh tế;
+ Phân định rõ chức năng, giải quyết tốt mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước
và Mặt trận;
+ Tăng cường hiệu lực, hiệu quả của HTCT cơ sở;
- Nội dung:
+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của
Đảng;
+ Cải cách thể chế và phương thức hoạt động của Nhà nước, trong đó:
* Kiện toàn, đổi mới và nângcao hiệu quả hoạt động của Quốc hội;
* Xây dựng nền hành chính nhà nước dân chủ, trong sạch, vững mạnh,
từng bước hiện đại hóa. Quản lý xã hội bằng phpá luật. Phân định rõ chức năng
nhiệm vụ, thẩm quyền từng cơ quan, từng cấp, ngành; xây dựng đội ngũ cán bộ,
công chức có năng lức trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức tốt;
* Cải cách tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan tư pháp;
* Phát huy dân chủ, giữ vững kỷ cương, tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa;
* Hoàn thiện thể chế bầu cử, nâng cao chất lượng đại biểu dân cử. Tăng
thêm số lượng đại biểu chuyên trách;

* Xây dựng luật trưng cầu dân ý;
* Thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở;
7

7


* Đổi mới cơ chế vận hành của HTCT;
* Tăng cường pháp chế;
+ Xây dựng chỉnh đốn Đảng, nâng cao sức chiến đấu và năng lức lãnh đạo
của Đảng, trong đó có một số nhiệm vụ cụ thể:
* Giáo dục tư tưởng chính trị, rèn luyện đạo đức cách mạng, chống chủ
nghĩa cá nhân;
* Tiếp tục đổi mới công tác cán bộ;
* Xây dựng, củng cố các tổ chức, cơ sở Đảng;
* Kiện toàn tổ chức, đổi mới phương thức lãng đạo của Đảng.
+ Tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc VN và các
đoàn thể nhan dân. Trong đó cần chú ý:
* Thực hiện tốt Luật Mặt trận Tổ quốc;
* Mở rộng và đa dạng hóa các hình thình tập hợp quần chúng nhân dân;
* Tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, gắn liền với các chương trình
kinh tế - xã hội;
* Thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ
quốc VN;
* Hướng các hoạt động về cơ sở, cộng đồng dân cư và từng gia đình;
- Các nguyên tắc cơ bản của đổi mới hệ thống chính trị
+ Đổi mới HTCT nhằm tạo điều kiện cho ổn định chính trị, phát triển kinh
tế - xã hội.
+ Đổi mưới HTCT phải đảm bảo tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đói với
HTCT.

+ Đổi mưới HTCT phải đảm bảo tăng cường hiệu quả của HTCT theo
hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân.

Chuyên đề 2
TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG VÀ NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO,
SỨC CHIẾN ĐẤU CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
8

8


1. KHÁI NIỆM, VỊ TRÍ, VAI TRÒ, CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CỦA TỔ
CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG ( Sử dụng phương pháp Hỏi - Đáp, Thuyết trình)
1.1. Khái niệm tổ chức cơ sở đảng
- Theo khoản 2, điều 10 Điều lệ Đảng KXI: Tổ chức CS đảng được lập tại
đơn vị CS hành chính, sự nghiệp, kinh tế hoặc công tác, đặt dưới sự lãnh đạo
của cấp ủy huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh.
- Như vậy, tổ chức cơ sở đảng là tổ chức cơ sở của Đảng được thành lập ở
đơn vị cơ sở, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy huyện hoặc tương đương.
- Các hình thức tổ chức chủ yếu của TCCS đảng:
Theo khoản 3 và 4 Đ 21 ĐLĐ KXI:
Tổ chức cơ sở đảng dưới ba mươi đảng viên, lập chi bộ cơ sở, có các tổ
đảng trực thuộc.
Tổ chức cơ sở đảng có từ ba mươi đảng viên trở lên, lập đảng bộ cơ sở, có
các chi bộ trực thuộc đảng uỷ.
Như vậy, có 2 loại hình tổ chức CS đảng: Chi bộ cơ sở và Đảng bộ cơ sở.
- Điều kiện lập chi bộ cơ sở và Đảng bộ cơ sở
Cũng theo khoản 3 và 4 trên thì những cơ sở có:
+ Dưới 30 đảng viên, lập chi bộ cơ sở có các tổ đảng trực thuộc.
+ Từ 30 đảng viên trở lên, lập Đảng bộ cơ sở.

Chú ý:
Theo khoản 2, ĐLĐ KXI: Ở xã, phường, thị trấn có từ ba đảng viên chính
thức trở lên, lập tổ chức cơ sở đảng (trực thuộc cấp uỷ cấp huyện). Ở cơ quan,
doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp, đơn vị quân đội, công an và các đơn
vị khác có từ ba đảng viên chính thức trở lên, lập tổ chức đảng (tổ chức cơ sở
đảng hoặc chi bộ trực thuộc đảng uỷ cơ sở); cấp uỷ cấp trên trực tiếp xem xét,
quyết định việc tổ chức đảng đó trực thuộc cấp uỷ cấp trên nào cho phù hợp; nếu
chưa đủ ba đảng viên chính thức thì cấp uỷ cấp trên trực tiếp giới thiệu đảng
viên sinh hoạt ở tổ chức cơ sở đảng thích hợp.
9

9


Theo khoản 5 Đ 21 ĐLĐ KXI của Đảng:
Những trường hợp sau đây, cấp uỷ cấp dưới phải báo cáo và được cấp uỷ
cấp trên trực tiếp đồng ý mới được thực hiện:
+ Lập đảng bộ cơ sở trong đơn vị cơ sở chưa đủ ba mươi đảng viên.
+ Lập chi bộ trực thuộc đảng uỷ cơ sở có hơn ba mươi đảng viên.
+ Lập đảng bộ bộ phận trực thuộc đảng uỷ cơ sở.
- Các loại hình Đảng bộ cơ sở
+ Đảng bộ CS chỉ có các chi bộ trực thuộc đảng ủy CS: đảng bộ 2 cấp.
+ Đảng bộ cơ sở có đảng bộ bộ phận và chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở:
đảng bộ 3 cấp. Đảng bộ bộ phận có các chi bộ trực thuộc đảng ủy bộ phận.
- Nhiệm kỳ ĐH:
Đảng bộ cơ sở, Chi bộ cơ sở : 5năm/ lần.
CB trực thuộc ĐUCS, ĐBBP: 5 năm/ 2 lần.
- Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của TCCS đảng.
+ Năng lực lãnh đạo của Đảng: Là tổng hợp các thuộc tính cơ bản của
Đảng( chủ thể lãnh đạo) nhằm đáp ứng yêu cầu về hoạt động của Đảng, đảm bảo

cho hoạt động của Đảng phù hợp với yêu cầu khách quan của tình hình chung và
tình hình cụ thể của từng địa phương, đơn vị để hoàn thành nhiệm vụ chính trị
đã đề ra.
Từ khái niệm NLLĐ của , chúng ta có thể hiểu:
+ Năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng: là tổng hợp các thuộc tính
cơ bản của các tổ chức cơ sở đảng và từng đảng viên tạo nên đảm bảo cho hoạt
động của tổ chức cơ sở đảng phù hợp với yêu cầu khách quan của tình hình cụ
thể của từng địa phương, đơn vị để hoàn thành nhiệm vụ chính trị đã đề ra.
Năng lực LĐ của TCCS đang bao gồm năng lực nhận thức và năng lực tổ
chức thực tiễn.
* Năng lực nhận thức được cấu thành từ nhiều yếu tố cơ bản như: Khả
năng nắm bắt chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; Khả
năng nắm bắt quy luật khách quan ở cả chiều rộng và chiều sâu, bao quát cả
10

10


không gian và thời gian để vận dụng vào điều kiện thực tế ở địa phương, đơn vị
mình.
* Năng lực tổ chức thực tiễn biểu hiện ở: Khả năng vận dụng nhận thức đã
được tích lũy, để giải quyết những yêu cầu đỏi hỏi trên từng lĩnh vực của đời
sống xã hội; Khả năng huy động lực lượng, điều phối các nguồn lực một cách
hợp lý với lộ trình phù hợp; Khả năng kiểm tra quá trình thực hiện và điều chỉnh
kịp thời, linh hoạt khi nảy sinh các tình huống ngoài dự kiến; khả năng sơ, tổng
kết quá trình tổ chức thực hiện, đúc rút kinh nghiệm, hoàn thiện quy trình lãnh
đạo, quản lý cho các lần tiếp theo.
Năng lực nhận thức có quan hệ hữu cơ, chặt chẽ với năng lực tổ chức thực
tiễn. Năng lực nhận thức là cơ sở của năng lực tổ chức thực tiễn. Ngược lại,
năng lực tổ chức thực tiễn trong điều kiện nhất định lại tác động tới sự phát triển

của năng lực nhận thức.
+ Sức chiến đấu: Sức chiến đấu của Đảng biểu hiện ở ý chí quyết tâm
hoàn thành nhiệm vụ của Đảng, sự đoàn kết, thống nhất về chính trị, tư tưởng và
tổ chức, trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; thực hiện
nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; thường xuyên tự phê bình và phê bình;
gắn bó mật thiết với nhân dân…
* Sức chiến đấu của Đảng không chỉ thể hiện ở chỗ lãnh đạo toàn dân chống
thù trong, giặc ngoài, bảo vệ thành quả cách mạng, xây dựng xã hội chủ nghĩa, mà
còn ở kỷ luật nghiêm minh, khả năng đấu tranh chống mọi biểu hiện cơ hội, cục bộ,
bè phái, quan liêu, tham nhũng… giữ cho đảng luôn trong sạch, vững mạnh; giữ
vững định hướng xã hội chủ nghĩa. Điều đó có nghĩa là ý thức tuân thủ và thực hiện
nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng. Thông qua việc thực hiện tốt
các nguyên tắc để xây dựng Đảng thành một tổ chức chặt chẽ, thống nhất từ TW đến
tận cơ sở
* Sức chiến đấu còn thể hiện ở trình độ, chất lượng của đội ngũ đảng viên; đặc
biệt trong tình hình hiện nay phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức có vai trò rất
quan trọng đảm bảo sức chiến đấu của Đảng.
11

11


Mối quan hệ giữa năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng:
Là hai yếu tố đảm bảo cho chức năng lãnh đạo của Đảng được thực hiện,
tạo nên sức mạnh của Đảng; thiếu một trong hai yếu tố đó, Đảng không thể thực
hiện được vai trò lãnh đạo của mình. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của
Đảng gắn bó chặt chẽ, hữu cơ, thâm nhập vào nhau, tác động qua lại, làm tiền đề
cho nhau phát triển. Bởi vậy, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng là hai
mặt của một vấn đề; không thể có mặt này mà không có mặt kia.
1.2. Vị trí, vai trò của tổ chức cơ sở đảng

Khoản 1, điều 21 ĐLĐ KXI xác định: Tổ chức cơ sở đảng (chi bộ cơ sở,
đảng bộ cơ sở) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở.
- Với vị trí là nền tảng: TCCS đảng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với
sự vững mạnh và năng lực lãnh đạo của Đảng. Điều đó được thể hiện trên các
nội dung sau:
+ Tổ chức CS đảng là cấp tổ chức cuối cùng trong hệ thống tổ chức 4 cấp
của Đảng, là cơ sở để xây dựng nên toàn bộ hệ thống tổ chức của Đảng, là cấp tổ
chức sâu rộng nhất, bám sát các đơn vị CS trên toàn lãnh thổ và các ngành, các
lĩnh vực của đời sống xã hội, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng tới từng đảng viên,
từng đơn vị CS và từng người dân.
+ Nơi trực tiếp thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, đồng
thời cũng là nơi kiểm nghiệm và góp phần quan trọng vào việc hình thành phát
triển đường lối, chinh sách của Đảng.
+ Nơi trực tiếp tiến hành các hoạt động xây dựng nội bộ Đảng: kết nạp,
quản lý, phân công nhiệm vụ.v.v. nơi thường xuyên thực hành các nguyên tắc tổ
chức và sinh hoạt của Đảng; nơi xuất phát để cử ra cơ quan lãn đạo các cấp của
Đảng. Vì vậy, chất lượng tổ chức CS đảng có ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng
nội bộ tổ chức đảng. Hồ Chí Minh: “ Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh.
Đảng mạnh là do chi bộ tốt”.
+ Cầu nối Đảng với quần chúng nhân dân, là khâu trọng yếu để duy trì mối
quan hệ giữa Đảng với dân- nền tảng sức mạnh của Đảng:
12

12


* Tổ chức đảng gần dân nhất, nơi trực tiếp lãnh đạo nhân dân thực hiện
thắng lợi các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước.
* Nơi nắm bắt và phản ánh những tâm tư, nguyện vọng của quần chúng

nhân dân để phản ánh với Đảng, Nhà nước để Đảng, Nhà nước kịp thời bổ sung,
hoàn thiện chủ trương, chính sách đã ban hành, đồng thời nghiên cứu, ban hành
mới các chủ trương, chính sách đáp ứng yêu cầu của thực tiễn cuộc sống của
nhân dân.
Vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “ Tác dụng của chi bộ là cực kỳ
quan trọng, vì nó là sợi dây chuyền để liên hệ Đảng với quần chúng”. “Chi bộ là
nền móng của Đảng, chi bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt”.
- Là hạt nhân chính trị ở cơ sở:
+ Tổ chức CS đảng là một bộ phận của hệ thống chính trị cơ sở.
+ Lãnh đạo tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị cơ sở.
+ Sự lãnh đạo của TCCS đảng đảm bảo cho mọi hoạt động của cơ sở theo
đúng định hướng chính trị của Đảng.
Vì vậy Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “ Đối với Đảng ta, xây dựng chi
bộ cho tốt, cho vững mạnh là một việc vô cùng quan trọng”.
Đảng ta: Luôn coi trọng xây dựng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức
chiến đấu của TCCS đảng là nhiệm vụ thường xuyên và quan trọng hàng đầu
của công tác XD đảng. (Nghị quyết số 22- NQ/ TW ngày 2/2/2008 Hội nghị lần
thứ 6 BCH TW khóa X:“ Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ
chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên” đã đề ra 5 giải pháp
để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng)
2. CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
2.1. Chức năng
Có hai chức năng cơ bản:
- Hạt nhân lãnh đạo chính trị ở cơ sở:
+ Với tất cả các mặt, các lĩnh vực công tác ở cơ sở.
13

13

+ Các tổ chức trong hệ thống chính trị - xã hội ở cơ sở.
2.2. Nhiệm vụ
1. Chấp hành đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đề
ra chủ trương, nhiệm vụ chính trị của đảng bộ, chi bộ và lãnh đạo thực hiện có
hiệu quả.
2. Xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng
và tổ chức; thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ; nâng cao chất lượng
sinh hoạt đảng, thực hiện tự phê bình và phê bình, giữ gìn kỷ luật và tăng cường
đoàn kết thống nhất trong Đảng; thường xuyên giáo dục, rèn luyện và quản lý
cán bộ, đảng viên, nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng, tính chiến đấu, trình
độ kiến thức, năng lực công tác; làm công tác phát triển đảng viên.
3. Lãnh đạo xây dựng chính quyền, các tổ chức kinh tế, hành chính, sự
nghiệp, quốc phòng, an ninh và các đoàn thể chính trị - xã hội trong sạch, vững
mạnh; chấp hành đúng pháp luật và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
4. Liên hệ mật thiết với nhân dân, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần và
bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân; lãnh đạo nhân dân tham gia xây dựng và
thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
5. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện, bảo đảm các nghị quyết, chỉ thị của
Đảng và pháp luật của Nhà nước được chấp hành nghiêm chỉnh; kiểm tra, giám
sát tổ chức đảng và đảng viên chấp hành Điều lệ Đảng.
Các nhiệm vụ trên có mối quan hệ chặt chẽ và tác động lẫn nhau.
3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YÊU NHẰM NÂNG CAO
NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO VÀ SỨC CHIẾN ĐẤU CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ
ĐẢNG
3.1. Phương hướng
-Tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở
đảng, làm cho tổ chức cơ sở đảng thực sự trong sạch, vững mạnh.
- Làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, quản lý, giám sát đảng viên
về năng lực hoàn thành nhiệm vụ và phẩm chất đạo đức, lối sống, đấu tranh
14

14


chống mọi biểu hiện tiêu cực trong Đảng, thực hiện tốt chức năng là hạt nhân
lãnh đạo chính trị ở cơ sở.
2. Những giải pháp chủ yếu
Nghị quyết số 22- NQ/ TW ngày 2/2/2008 Hội nghị lần thứ 6 BCH TW
khóa X:“ Về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng
và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên” đã đề ra 5 giải pháp
a, Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng đội ngũ
cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trí tuệ, phẩm chất đạo
đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ luật, thực sự tiền phong gương mẫu, đủ
năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao
- Các cấp ủy phải quan tâm làm tốt công tác chính trị tư tưởng, chủ động
dự báo tình hình để kịp thời trang bị những thông tin có định hướng của Ðảng
cho cán bộ, đảng viên. Ðổi mới, nâng cao chất lượng công tác giảng dạy và học
tập lý luận chính trị; chú ý bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên kỹ năng lãnh đạo,
giải quyết những tình huống cụ thể xảy ra ở cơ sở. Chủ động khắc phục những
biểu hiện phai nhạt lý tưởng; chống chủ nghĩa cơ hội, thực dụng, vụ lợi, cá
nhân, trung bình chủ nghĩa; kiên quyết đấu tranh với những luận điệu tuyên
truyền xuyên tạc, phản động, góp phần làm thất bại mọi âm mưu "diễn biến hòa
bình" của các thế lực thù địch.
- Xây dựng sự đoàn kết thống nhất trong cấp ủy, chi bộ, đảng bộ trên cơ
sở Cương lĩnh chính trị, Ðiều lệ Ðảng, đường lối, chính sách của Ðảng và tình
đồng chí. Cấp ủy phải nắm chắc tình hình tư tưởng, phát hiện kịp thời những
cán bộ, đảng viên vi phạm về đạo đức, lối sống, tham nhũng, lãng phí và các
tiêu cực khác; có biện pháp cụ thể để phòng ngừa, giáo dục, giúp đỡ và xử lý
nghiêm minh đối với những cán bộ, đảng viên sai phạm.
b, Hoàn thiện mô hình tổ chức của các loại hình tổ chức cơ sở đảng

theo hướng gắn tổ chức cơ sở đảng với lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính
trị và lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội; chăm lo kết nạp đảng viên,
nhất là ở những địa bàn, đơn vị chưa có tổ chức đảng, chưa có đảng viên.
15

15


- Tiếp tục kiện toàn, sắp xếp tổ chức của các tổ chức cơ sở đảng cho đồng
bộ, thống nhất với các tổ chức của hệ thống chính trị ở cơ sở. Ðồng thời, xây
dựng mô hình tổ chức phù hợp với những tổ chức cơ sở đảng có tính đặc thù,
vừa tạo sự thống nhất chung, vừa phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng địa
phương, đơn vị.
- Ðối với khu vực xã, phường, thị trấn, tiến hành sắp xếp mô hình tổ chức
của đảng bộ, chi bộ, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn
dân cư theo hướng: dưới đảng bộ xã là chi bộ thôn (ấp, bản); dưới đảng bộ
phường, thị trấn nói chung là chi bộ tổ dân phố. Những thôn, tổ dân phố có
đông đảng viên thì thành lập đảng bộ bộ phận, có các chi bộ trực thuộc. Ðối với
những đảng bộ cơ sở trong cơ quan, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước
hoạt động trên địa bàn nhiều tỉnh, thành phố, tổ chức đảng và các đoàn thể
quần chúng trực thuộc nhiều cấp trên khác nhau, cần sắp xếp lại cho phù hợp,
bảo đảm sự lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng trong việc thực hiện nhiệm vụ
chính trị, công tác cán bộ và lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội.
- Ðối với tổ chức cơ sở đảng trong các tập đoàn kinh tế, tổng công ty lớn
hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con và các tổng công ty hạng đặc
biệt có nhiệm vụ chính trị thống nhất, có cùng ngành nghề và sản phẩm chính,
gắn bó và chi phối lẫn nhau, thì trên cơ sở tổng kết, rút kinh nghiệm những mô
hình đã có để từng bước thực hiện chủ trương thành lập tổ chức đảng toàn tập
đoàn, toàn tổng công ty; đồng thời cũng cho phép có một số mô hình có tính
đặc thù. Gắn công tác xây dựng Ðảng với lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ sản xuất

kinh doanh, công tác cán bộ của doanh nghiệp; có quy định cụ thể về mối quan
hệ giữa đảng ủy tập đoàn, đảng ủy tổng công ty với các cấp ủy địa phương có
liên quan.
- Ðối với các tỉnh, thành phố có nhiều khu công nghiệp tập trung thì thành
lập đảng bộ cơ sở khu công nghiệp, đặt trực thuộc cấp ủy cấp trên trực tiếp phù
hợp. Những doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có
quy mô lớn, đông công nhân và đông đảng viên thì thành lập tổ chức cơ sở
16

16


đảng; những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, số lượng công nhân và đảng
viên ít thì thành lập chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở phù hợp. Những địa
phương còn nhiều thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố, trường học, doanh nghiệp
chưa có tổ chức đảng, chưa có đảng viên, cấp ủy cấp trên trực tiếp của cơ sở
phân công cấp ủy viên và các ban, ngành, đoàn thể phụ trách từng đơn vị để chỉ
đạo công tác kết nạp đảng viên, xây dựng tổ chức đảng và các tổ chức chính trị
- xã hội. Những đảng viên làm việc ổn định trong các doanh nghiệp phải
chuyển sinh hoạt đảng về nơi làm việc hoặc tổ chức đảng phù hợp. Nâng cao
chất lượng kết nạp đảng viên mới, khắc phục bệnh thành tích, chỉ chú ý nhiều
đến số lượng mà hạ thấp tiêu chuẩn.
c, Thực hiện mạnh mẽ chủ trương trẻ hóa, tiêu chuẩn hóa, thể chế hóa
và từng bước nhất thể hóa chức danh cán bộ; tạo bước chuyển có tính đột
phá về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở.
- Ðể trẻ hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở,
cần sớm ban hành chính sách thu hút để thực hiện chủ trương đưa sinh viên tốt
nghiệp đại học, cao đẳng về công tác ở xã, phường, thị trấn, doanh nghiệp; có
cơ chế, chính sách để giải quyết đối với những cán bộ chưa được chuẩn hóa
nhưng chưa đủ tuổi, đủ năm công tác để nghỉ theo chế độ. Ðối với các tỉnh

miền núi, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, cần tăng cường đầu tư, nâng
cao chất lượng đào tạo của các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường thiếu
sinh quân; phối hợp với các quân khu lựa chọn những thanh niên người dân tộc
thiểu số đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự đưa đi đào tạo nâng cao trình độ học
vấn, lý luận chính trị, kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ để tạo nguồn cán bộ
cho cơ sở.
- Xây dựng hệ thống chính sách phù hợp và đồng bộ đối với cán bộ, công
chức cơ sở xã, phường, thị trấn theo hướng: Một số chức danh cán bộ chuyên
trách ở xã, phường, thị trấn cần và có đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định
của Chính phủ thì được xem xét chuyển thành công chức nhà nước để tạo sự
liên thông trong đội ngũ cán bộ, công chức ở các cấp; các chức danh cán bộ
17

17


chuyên trách khác không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để trở thành công chức nhà
nước thì thực hiện theo chế độ hiện hành, khi được giữ chức vụ do bầu cử thì
hưởng chế độ phụ cấp trách nhiệm và thực hiện chế độ bảo hiểm, khi thôi đảm
nhiệm chức vụ thì thôi hưởng phụ cấp và đóng bảo hiểm tự nguyện. Cán bộ
không chuyên trách thì thực hiện theo hướng khoán kinh phí hoạt động và đóng
bảo hiểm tự nguyện. Chính phủ quy định khung số lượng và khung mức phụ
cấp để các địa phương thực hiện phù hợp với tình hình cụ thể. Thực hiện chế
độ phụ cấp trách nhiệm đối với cấp ủy viên các cấp như đối với đại biểu hội
đồng nhân dân cùng cấp; có chế độ phụ cấp thu hút đối với cán bộ công tác ở
vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, vùng có đông đồng bào dân tộc
thiểu số. Hằng năm, dành một số biên chế dự phòng để các địa phương thực
hiện việc đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển và tăng cường cán bộ cho cơ sở.
Kinh phí để thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ xã, phường, thị trấn do
Chính phủ quy định phù hợp với Luật Ngân sách Nhà nước.

- Ðổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ
cán bộ, công chức cơ sở xã, phường, thị trấn theo chức danh cán bộ; chú ý bồi
dưỡng kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ và kinh nghiệm giải quyết những tình
huống cụ thể ở cơ sở. Hằng năm, cán bộ chuyên trách, cấp ủy viên cơ sở xã,
phường, thị trấn phải được bồi dưỡng để cập nhật kiến thức mới tại trung tâm
bồi dưỡng chính trị cấp huyện hoặc trường chính trị tỉnh, thành phố.
- Bổ sung, sửa đổi một số quy định về chức năng, nhiệm vụ của tổ chức
cơ sở đảng nhằm xác định rõ hơn vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng trong lãnh
đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác cán bộ. Bổ sung, sửa đổi các quy
định, hướng dẫn về đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên theo
hướng đánh giá đúng thực chất. Ban hành hướng dẫn về đảng viên làm kinh tế
tư nhân, việc kết nạp chủ doanh nghiệp tư nhân vào Ðảng; xử lý đối với đảng
viên có liên quan đến yếu tố nước ngoài... để thực hiện thống nhất trong toàn
Ðảng.
Thực hiện thí điểm chủ trương nhất thể hóa hai chức danh cán bộ chủ chốt
18

18


ở cơ sở. Thực hiện thí điểm từng bước việc đại hội đảng bộ cơ sở bầu cấp ủy,
ban thường vụ, bí thư và phó bí thư. Ðối với những nơi có khó khăn về cán bộ,
có thể vận dụng linh hoạt hơn chủ trương chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch
ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn không giữ một chức vụ quá hai nhiệm kỳ.
- Các tổ chức cơ sở đảng trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự
nghiệp, thực hiện thống nhất chủ trương thủ trưởng cơ quan, đơn vị hoặc một
đồng chí lãnh đạo của cơ quan, đơn vị trực tiếp làm bí thư cấp ủy. Ðối với các
doanh nghiệp nhà nước, thực hiện thống nhất chủ trương chủ tịch hội đồng
quản trị hoặc tổng giám đốc (giám đốc) đồng thời là bí thư cấp ủy. Ðối với
những công ty cổ phần có vốn nhà nước, cấp ủy và lãnh đạo cấp trên của doanh

nghiệp cần lựa chọn những cán bộ, đảng viên có phẩm chất, năng lực và có đủ
điều kiện đại diện phần vốn của Nhà nước để tham gia cấp ủy và hội đồng quản
trị của công ty.
- Trong các đơn vị cơ sở thuộc Công an nhân dân, thực hiện chế độ thủ
trưởng đơn vị đồng thời làm bí thư cấp ủy, đồng chí lãnh đạo cấp phó làm phó
bí thư và phụ trách công tác xây dựng lực lượng. Ðồng thời, nghiên cứu việc
thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên ở một số đơn vị cơ động, chiến đấu tập
trung và có tính đặc thù. Trong các học viện, trường đại học thuộc Bộ Công an
cần có khoa chuyên ngành để đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác
đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong lực lượng công an nhân
dân.
d, Nâng cao chất lượng, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt
động của các loại hình tổ chức cơ sở đảng theo hướng vừa mở rộng dân
chủ, vừa tăng cường kỷ cương, kỷ luật; khắc phục tính hình thức, đơn điệu
trong sinh hoạt, bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu của tổ
chức cơ sở đảng.
-Tập trung sức củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng vững mạnh về chính
trị, tư tưởng và tổ chức. Thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, nâng
cao chất lượng sinh hoạt đảng, thực hiện tự phê bình và phê bình, giữ nghiêm
19

19


kỷ luật, tăng cường đoàn kết trong Ðảng. Thường xuyên giáo dục, rèn luyện,
nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, trình độ, kiến thức và năng
lực công tác cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
- Các cấp ủy, tổ chức đảng ở cơ sở thực hiện nghiêm túc, có nền nếp chế
độ sinh hoạt đảng định kỳ. Nội dung sinh hoạt chi bộ phải cụ thể, thiết thực,
giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc xảy ra ở địa phương, cơ quan, đơn vị.

Mỗi quý, các chi bộ phải sinh hoạt chuyên đề ít nhất một lần để bồi dưỡng, cập
nhật kiến thức mới cho đảng viên trong chi bộ.
- Việc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng cần tiến hành thường
xuyên, nghiêm túc, thiết thực, nhất là trong các đợt tự phê bình và phê bình
trong quá trình thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh"; kịp thời phát hiện và nêu gương những đảng viên tiền
phong gương mẫu, có thành tích xuất sắc và giáo dục, giúp đỡ những đảng viên
có sai phạm. Thi hành kỷ luật nghiêm minh đối với đảng viên vi phạm Ðiều lệ
Ðảng và đưa ra khỏi Ðảng những người không đủ tư cách đảng viên. Ðộng
viên những đảng viên không còn tác dụng tự nguyện xin ra Ðảng.
- Ðịnh kỳ 6 tháng một lần, cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở
đảng kiểm tra việc thực hiện nền nếp, nội dung, chất lượng sinh hoạt của các
chi bộ và thông báo kết quả kiểm tra trong toàn đảng bộ. Các cấp ủy viên,
người đứng đầu địa phương, cơ quan, đơn vị và đảng viên là cán bộ lãnh đạo,
quản lý ở các cấp phải chăm lo chỉ đạo công tác xây dựng Ðảng ở nơi mình
đang sinh hoạt và phải chịu trách nhiệm khi tổ chức cơ sở đảng nơi mình sinh
hoạt yếu kém.
- Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ cấp ủy viên, bí thư cấp ủy về kỹ năng
cụ thể hóa và tổ chức thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Ðảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị của cấp ủy cấp trên;
về biện pháp quy tụ, tập hợp quần chúng, phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ
thống chính trị ở cơ sở để thực hiện có kết quả nhiệm vụ chính trị của địa
phương, cơ quan, đơn vị. Những cơ quan, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp có
20

20


đủ số lượng đảng viên để bố trí cán bộ chuyên trách thì phân công những đảng
viên có phẩm chất, năng lực, kinh nghiệm làm chuyên trách và hưởng lương từ

ngân sách đảng.
đ, Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, quản lý đảng viên;
dựa vào dân để xây dựng Ðảng.
- Các cấp ủy cấp trên phải nắm chắc tình hình cơ sở, phân công cấp ủy
viên trực tiếp phụ trách cơ sở, kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải quyết những vấn
đề xảy ra ở cơ sở. Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên phải có
nội dung ngắn gọn và dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, dễ quy trách
nhiệm. Cán bộ lãnh đạo, quản lý và các cấp ủy viên cấp trên của tổ chức cơ sở
đảng phải bố trí thời gian để gặp gỡ đảng viên và nhân dân tại cơ sở, giải quyết
kịp thời những kiến nghị chính đáng của đảng viên và quần chúng; bảo vệ
những cán bộ tốt, những người trung thực, thẳng thắn đấu tranh chống tiêu cực.
- Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành
Trung ương khóa X về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng; Quy
định của Bộ Chính trị về xử lý đảng viên vi phạm; về những điều đảng viên
không được làm. Cấp ủy cơ sở phải giám sát đảng viên về các mặt, kể cả đảng
viên là cán bộ do cấp ủy cấp trên quản lý. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc vận động nhân dân giám sát
cán bộ, đảng viên ở địa bàn dân cư; tổ chức tốt việc lấy phiếu tín nhiệm đối với
các chức danh do hội đồng nhân dân cấp xã bầu ra.
- Các chi bộ phải thực hiện tốt việc phân công công tác cho đảng viên,
bảo đảm mọi đảng viên trong chi bộ đều được phân công công tác phù hợp. Ðối
với những đảng viên là cán bộ nghỉ hưu, sức khỏe yếu và tự nguyện, được chi
bộ và cấp ủy cơ sở đề nghị, cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng
xem xét, cấp giấy chứng nhận miễn sinh hoạt và công tác. Những đảng viên 2
năm liền xếp loại vi phạm tư cách thì đưa ra khỏi Ðảng bằng hình thức phù
hợp.
- Hằng năm, các tổ chức cơ sở đảng phải đăng ký phấn đấu thực hiện các
21

21

nhiệm vụ với cấp ủy cấp trên, trong đó có nội dung cam kết không có cán bộ,
đảng viên tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và kiên quyết đấu tranh chống tham
nhũng, lãng phí, tiêu cực. Cuối năm, cấp ủy cấp trên căn cứ vào nội dung đăng
ký để đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên.
- Tiếp tục đổi mới nội dung và phương pháp đánh giá chất lượng tổ chức
cơ sở đảng và đảng viên. Ðánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng phải gắn với
kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị, sự vững mạnh của các tổ chức trong hệ
thống chính trị và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, đồng thời thông báo để
cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia ý kiến. Cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ
chức cơ sở đảng phải kiểm tra, thẩm định chặt chẽ và chịu trách nhiệm về kết
quả đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên. Biểu dương, khen
thưởng những tổ chức cơ sở đảng, đảng viên có thành tích xuất sắc và tuyên
truyền, phổ biến kinh nghiệm để nhân rộng.

22

22