Chương 5
THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI
ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN
KINH TẾ QUỐC TẾ
I. Vai trò và xu hướng phát triển thị
trường thế giới (TTTG)
II. Những yếu tố của TTTG có tác
động đến hoạt động KTQT
12/01/16
I - VAI TRÒ VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI
1. Vai trò của thị trường thế giới
* Khái niệm
- Khái niệm
TTTG là nơi diễn ra các hoạt động trao
đổi hàng hóa giữa các chủ thể khác
quốc gia
I - VAI TRÒ CỦA TTTG…
- Những vấn đề cần lưu ý:
+ Phạm vi lưu thông
+ Đối tượng trao đổi
+ Chủ thể tham gia
+ Hình thức trao đổi
+ Quy luật hoạt động
I - VAI TRÒ CỦA TTTG…
* Vai trò của thị trường thế giới
-
Là môi trường hoạt động của các mối quan
hệ KTQT
-
Là nơi biểu hiện những biến động trong
quan hệ cung - cầu
-
Là cơ sở hoạch định chiến lược kinh tế đối
ngoại đối với mỗi chính phủ
-
Là cơ sở xây dựng chiến lược kinh doanh
đối với các doanh nghiệp
I - VAI TRÒ CỦA TTTG…
2. Xu hướng phát triển của TTTG hiện nay
-
Cơ cấu trao đổi trên TTTG có sự thay đổi
theo hướng tăng tỷ trọng trao đổi tiền tệ,
vốn, hoạt động dịch vụ giữa các quốc gia
-
Hoạt động trao đổi trên TTTG chịu sự
điều tiết của hệ thống luật pháp mang tính
quốc tế
-
Quá trình trao đổi trên TTTG vừa mang
tính hợp tác cao vừa có sự cạnh tranh
gay gắt về lợi ích
II - NHỮNG YẾU TỐ QUAN TRỌNG CỦA TTTG VÀ
TÁC ĐỘNG CỦA CHÚNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG
KTQT
1. Quan hệ cung - cầu trên TTTG
a. Khái niệm và các hình thức biểu hiện
- Khái niệm: cung, cầu, quan hệ cung-cầu
- Các hình thức biểu hiện:
+ Cung > cầu
+ Cung < cầu
+ Cung ≈ cầu
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
Các khái niệm
cung, cầu, quan hệ cung - cầu
CUNG: Cung trên thị trường thế giới là số lượng của một
đối tượng cần trao đổi nào đó mà người bán có thể bán
và sẵn sàng bán ở các mức giá khác nhau trong một thời
gian nhất định tại một khu vực thị trường quốc tế.
CẦU: Cầu trên thị trường thế giới là số lượng của một
đối tượng cần trao đổi nào đó mà người mua có thể mua
và sẵn sàng mua ở các mức giá khác nhau trong một thời
gian nhất định tại một khu vực thị trường quốc tế.
QUAN HỆ CUNG - CẦU xuất hiện khi: cung, cầu về cùng
một loại đối tượng cần trao đổi gặp nhau trên cùng một
khu vực thị trường quốc tế, thỏa mãn về mọi điều kiện
trao đổi.
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
CUNG - CẦU
b. Các nhân tố ảnh hưởng đến mối
quan hệ cung - cầu
(1) - Nhân tố chu kỳ phát triển kinh tế
Cầu
tăng
Cầu
giảm
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
CUNG - CẦU
(2) - Nhân tố tiến bộ KHCN
+ Tìm thêm công dụng mới cho sản phẩm
+ Tạo ra sản phẩm mới có tác dụng thay
thế cho sản phẩm cũ
(3) - Nhân tố thời vụ trong sản xuất và tiêu dùng
(4) - Nhân tố thuộc về điều kiện tự nhiên, xã hội
+ Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên: động
đất, bão lụt, hạn hán, sóng thần...
+ Ảnh hưởng của điều kiện xã hội: thay đổi
chính sách, chế độ; chiến tranh ...
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
CUNG - CẦU
c. Tác động của những biến động cung
- cầu đến quan hệ KTQT
* Tác động đến TMQT
Cung > Cầu
+
ngắn hạn
+
dài hạn
Cung < Cầu
+
ngắn hạn
+
dài hạn
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
CUNG - CẦU
* Tác động đến đầu tư quốc tế
Cung > Cầu
(Xem xét đến lợi thế cạnh tranh của nhà
đầu tư)
Cung < Cầu
(Xem xét đến chu kỳ sống của sản phẩm)
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
2. Giá quốc tế trên TTTG
a. Khái niệm và hình thức biểu hiện
- Khái niệm: là biểu hiện bằng tiền giá trị
quốc tế của đối tượng trao đổi trên TTTG.
- Điều kiện để lựa chọn giá quốc tế:
+
Có tính chất đại diện cho đối tượng trao
đổi & giá của giao dịch thông thường
+
Được tính bằng đồng tiền mạnh
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ TẠI MỘT SỐ THỊ TRƯỜNG
NGÀY 16/06/2006
Thị trường
Gạo trắng
(5% tấm)
Thái Lan
312 - 313
USD/tấn
Việt Nam
265
USD/tấn
Ca cao
Dầu thô
Cà phê
London
930
GBP/tấn
67,43
USD/thùng
1167
USD/tấn
New York
1525
USD/tấn
69,97
USD/thùng
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
- Các hình thức biểu hiện của giá QT:
(1) Theo mức độ tin cậy của giá quốc tế
giá tham khảo
giá chào hàng
giá yết bảng tại sở giao dịch
giá bán đấu giá, giá đấu thầu
giá thực tế trong hợp đồng đã ký kết
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
(2) Theo điều kiện mua bán
Giá FOB (Free On Board)
Giá CIF (Cost Insurance & Freight)
Giá CIF = giá FOB
+ chi phí bảo hiểm QT
+ cước phí vận chuyển
(3) Theo điều kiện thanh toán
Giá thanh toán ngay
Giá thanh toán sau
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
Giá
FOB
Nước
xuất
khẩu
Nước
nhập
khẩu
Chi phí bảo hiểm QT
& vận chuyển
Giá
CIF
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
b. Các nhân tố ảnh hưởng đến giá QT
(1) - Nhân tố cạnh tranh
+ giữa những người bán
+ giữa những người mua
+ giữa những người mua và người bán
(2) - Nhân tố lũng đoạn
+ Giá lũng đoạn cao
+ Giá lũng đoạn thấp
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
Các nhân tố ảnh hưởng đến giá QT (tiếp)
(3) - Nhân tố quan hệ cung - cầu
+ Nếu cung > cầu
+
Nếu cung < cầu
+
Nếu cung phù hợp với cầu
(4) - Nhân tố giá trị đồng tiền biểu thị qua giá
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
GIÁ QUỐC TẾ
c. Tác động của biến động giá quốc tế đến
hoạt động KTQT
- Đối với hoạt động TMQT
+ Khi giá tăng
+ Khi giá giảm
- Đối với hoạt động đầu tư quốc tế
+ Khi giá tăng
+ Khi giá giảm
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
3. Tỷ giá hối đoái trong quan hệ KTQT
3.1. Khái niệm và các hình thức biểu hiện
* Khái niệm
giá cả của 1 đồng tiền được biểu hiện bằng 1 đồng
tiền khác
tỷ lệ trao đổi giữa các đồng tiền
sự so sánh sức mua giữa các đồng tiền
1 USD = 16.000 VND
TGHĐ biểu thị mối quan hệ so sánh sức
mua giữa các đồng tiền hay là giá chuyển
đổi một đơn vị tiền tệ của nước này thành
những đơn vị tiền tệ của nước khác
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
* Biểu thị TGHĐ (cách yết TGHĐ)
Các đồng tiền:
- Nội tệ, ngoại tệ
- Yết giá, định giá
Yết tỷ giá trực tiếp: 1đv ngoại tệ = ? đv nội tệ
Ngày 4/4/2007: 1 USD = 16.012/16.014 VND
Tại Việt Nam:
USD/VND = 16.012/16014
Yết tỷ giá gián tiếp: 1đv nội tệ = ? đv ngoại tệ
Tại Việt Nam:
1 VND = 0.000062 USD
Tại New York:
1 USD = 117 JPY
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
* Các hình thức biểu hiện
Theo chế độ quản lý:
+ TGHĐ chính thức
+ TGHĐ kinh doanh
+ TGHĐ chợ đen
Theo thời điểm mua bán ngoại tệ
+ Tỷ giá mở cửa và đóng cửa
+ Tỷ giá giao ngay và kỳ hạn
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
* Các hình thức biểu hiện (tiếp)
Theo phương tiện thanh toán
+ Tỷ giá tiền mặt
+ Tỷ giá chuyển khoản
+ Tỷ giá séc
+ Tỷ giá hối phiếu
II - NHỮNG YẾU TỐ CỦA TTTG…
TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến TGHĐ
(1) Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế
Nhanh và ổn định
SX nhu cầu tiêu dùng tăng và được
thỏa mãn, giá hàng hóa ổn định giá trị
đồng tiền được giữ vững và nâng cao
TGHĐ ổn định và có xu hướng giảm
Chậm