từ nhiều nghĩa

Thứ năm ngày 25 tháng 10 năm 2007.
Luyện từ và câu.
Từ nhiều nghĩa.

I. Nhận xét:
Bài tập 1: Nối mỗi từ ở cột A với nghĩa thích hợp ở cột B.

A.
Răng.

B.
a. Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng
để nghe.

Mũi.

b. Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm,
dùng để cắn, giữ thức ăn.

Tai.

c. Bộ phận nhô lên giữa mặt người hoặc động vật
có xương sống, dùng để thở và ngửi.

Kết luận: Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 1 mà các em vừa
xác định là nghĩa gốc ( nghĩa ban đầu) của mỗi từ.


Bài tập 2: Nghĩa của các từ gạch chân trong khổ thơ sau có gì khác
nghĩa của chúng ở bài tập 1 ?.
Răng của chiếc cào

Làm sao nhai được?
Mũi thuyền rẽ nước
Thì ngửi cái gì?
Cái ấm không nghe
Sao tai lại mọc?


Bài tập 2: Nghĩa của các từ gạch chân trong khổ thơ sau có gì khác nghĩa của
chúng ở bài tập 1 ?.
Răng của chiếc cào
Làm sao nhai được?
Mũi thuyền rẽ nước
Thì ngửi cái gì?
Cái ấm không nghe
Sao tai lại mọc?

- Răng của chiếc cào không dùng để nhai như răng người và động vật.
- Mũi của chiếc thuyền không dùng để ngửi được như mũi của người.
- Tai của cái ấm không dùng để nghe được như tai người và tai động vật.
Kết luận: Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 2được hình thành
trên cơ sở nghĩa gốc của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 1. Ta gọi đó là
nghĩa chuyển.


Bài tập 3: Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 1 và 2 có gì giống nhau.
Nghĩa của các từ răng,mũi,tai ở bài tập 1.

Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 2

_Răng: Phần xương cứng ,màu trắng, mọc

trên hàm, dùng để nhai, cắn và giữ thức ăn.
_Mũi: Bộ phận nhô lên giữa mặt người
hoặc động vật có xương sống, dùng để thở
và ngửi
_Tai: Bộ phận ở hai bên đầu người hoặc
động vật, dùng để nghe.

_Răng của chiếc cào không dùng để nhai
như răng người và động vật.
_Mũi của chiếc thuyền không dùng để
ngửi được .
_Tai của cái ấm không dùng để nghe đư
ợc.

+ Răng: đều chỉ vật nhọn , sắc, sắp đều nhau thành hàng.
+ Mũi: cùng chỉ bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước.
+ Tai: cùng chỉ bộ phận mọc ở hai bên ,chìa ra.

_ Nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ bao giờ cũng có mối liên
hệ với nhau.


Thứ năm ngày 25 tháng 10 năm 2007.
Luyện từ và câu.
Từ nhiều nghĩa.
II. Ghi nhớ: Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một
số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối
liên hệ với nhau.
III. Luyện tập
Trong câu sau từ mắt nào mang nghĩa gốc , từ mắt nào mang nghĩa

chuyển.
Đôi mắt em bé mở to.
Quả na mở mắt.