TIẾT 52 HOẠT ĐỘNG NGỮ văn làm thơ lục bát

TIẾT 52
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN

Lµm th¬ lôc b¸t


Tìm hiểu luật thơ lục bát

Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao


a. CÆp c©u th¬ lôc b¸t mçi dßng cã
mÊy tiÕng ? Vì sao gọi là lục bát ?

Mçi cÆp gåm hai c©u:
Mét c©u cã 6 tiÕng (c©u lôc)
Mét c©u cã 8 tiÕng (c©u b¸t)


b. sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
Theo qui c thanh huyn v thanh ngang ( khụng du ) gi l ting
bng kớ hiu l B ( bng), Thanh: sc hi- ngó- nng l ting trc, kớ
hiu l T ( trc )
Các em hãy ghi kí hiệu B, T của câu thơ trên vào ô

hoat dong ngu van 7 L

Sơ đồ luật bằng trắc thơ lục bát
B
B

T
T

B
B

Bvần
Bvần

T
T

Bvần
B.vần
Bvần

B.vần
Bvần

Bvần

Chỉ tính các tiếng thứ 2, 4, 6 và 8: các tiếng còn lại tự do


c. Em hãy nhận xét về dấu thanh ở tiếng

thứ 6 và tiếng thứ 8 của câu 8 ?

Tiếng thứ 6 thanh huyền (trầm) thì tiếng
thứ 8 sẽ là thanh ngang (bổng). Hoặc ngược
lại
Thí dụ: Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương


d. Luật thơ lục bát như thế nào ?
Luật thơ lục bát thể hiện tập trung ở khổ thơ lục bát gồm một
câu sáu tiếng và một câu tám tiếng sắp xếp theo mô hình:
Tiếng
Câu
6
8

1

2

3

4

5

6

7

8

-_

B
B

-

T
T

-

B.v
B.v

-

B.v

Các tiếng ở vị trí 1, 3, 5, 7 không bắt buộc theo luật bằng trắc;
trong bảng đánh dấu ( -). Tiếng thứ hai thường là thanh bằng.
Tiếng thứ tư thường là thanh trắc (ngoại lệ có thể ngược lại).Trong
câu 8, nếu tiếng thứ 6 là thanh ngang (bổng) thì tiếng thứ 8 phải là
thanh huyền (trầm). Ngược lại cũng vậy.


Luyện tập

Điền nối tiếp cho thành bài và đúng luật (về ý và về vần)
Em ơi đi học đường xa
Cố học cho giỏi

về nhà

mẹ mong

Anh ơi phấn đấu cho bền
Mỗi năm một lớpmới nên thân người


Söa l¹i c©u lôc b¸t cho ®óng
luËt:
V­ên em c©y quÝ ®ñ loµi
Cã cam, cã quýt, cã bßng, cã na
V­ên em c©y quÝ ®ñ loµi
Cã cam, cã quýt, cã xoµi cã na


Sưả tiếp câu lục bát sau:
Thiếu nhi là tuổi học hành
Chúng em phấn đấu tiến lên hàng đầu
Thiếu nhi là tuổi học hành
Chúng em phấn đấu quyết giành điểm cao


Luyện tập: Viết tiếp câu 8 để thành một cặp lục bát:

Ai ơi hãy đến 7A

Bạn bè tình nghĩa đậm đà ngát hương
Trò chơi: Xướng hoạ thơ lục bát (đơn giản)
Tổ này đưa ra câu 6, tổ kia đáp lại bằng câu 8, rồi ngược
lại .Tổ nào không đáp được là bị thua
Bài tập về nhà: Mỗi em tập làm ít nhất 4
câu lục bát, có nội dung chào mừng ngày
Nhà giáo Việt Nam 20 -11