Ch¬ngsinhlý
HÖtuÇnhoµn
Bµi 1
®¹ic¬ngtuÇnhoµn
vµ®ÆctÝnhsinhlýc¬tim
1. §¹i c¬ng vÒ c¸c vßng tuÇn hoµn
TuÇn hoµn lµ sù lu th«ng m¸u
trong hÖ thèng kÝn, gåm: tim vµ
m¹ch m¸u.
1.1-Vßng tuÇn hoµn lín vµ vßng tuÇn
hoµn nhá.
Harvey chia TH ra 2 vßng:
* Vßng TH lín:
CÊp m¸u vµ dinh
dìng.
M¸u tõ thÊt
tr¸i→ §M chñ
→§M võa → §M
nhá → mao m¹ch
(t/®æi chÊt, O2 ,
CO2 ) →TÜnh m¹ch
nhá… →TM chñ
→ t©m nhÜ f¶i.
* Vßng TH nhá:
NhiÖm vô ®æi míi
khÝ m¸u.
M¸u tõ t©m thÊt f¶i
→ §M fæi →m/m fæi
(trao ®æi khÝ) → TM
fæi → t©m nhÜ tr¸i.
1.2- Tuần hoàn tráI
và tuần hoàn phảI.
-TH trái vận chuyển
máu đỏ (máu ĐM).
-TH phải chứa máu
đen (máu TM).
1.3- Thêi gian TH:
Lµ t/g cña 1 hång cÇu
rêi t©m thÊt →qua 2
vßng TH (lín , nhá)
→ l¹i trë vÒ t/thÊt.
(TD: vßng §M c¶nh:
21 sec; vßng 2 chi:
60 sec.)
1.4- Lu lợng TH:
Là thể tích tâm thu (60-70ml) x t/số tim.
1.5- Chức năng của tuần hoàn.
- Cung cấp, fân fối chất d/dỡng và O2
cho các mô, các TB.
- Vận chuyển s/fẩm CH đến CQ đào
thải: da, thận, fổi.
- Điều tiết chức năng cơ thể
(hormon)
- Bảo vê (BC, k/thể, cầm máu).
ư2.đặcưtínhưsinhưlíưcơưtim
ưưư2.1-ưcấuưtrúcưcơưtim
2.1.1- Sơ lợc
g/fẫu và mô học
tim.
Tim có 4
buồng, 1 vách
ngăn và các van
tim.
C¸c van tim.
C¸c van ®¶m b¶o cho m¸u ch¶y 1 chiÒu
VÒ m« häc tim cã
3 líp
- Trong: néi t©m
m¹c (fñ c¶ van tim).
- Ngoµi: ngo¹i
t/m¹c (díi nã cã
dÞch b/vÖ tim).
- Gi÷a: C¬ tim
(gièng c¬ v©n,
c/tr¬n…)
2.1.2- Các loại tế bào cơ tim
Có 3 loại TB:
- TB fát nhịp (Pacemaker), đã b/hoá
nhng cấu trúc nguyên sơ, hình tròn
hay bầu dục, : 5-10 àm.
- TB dẫn truyền: mảnh, dài nối TB fát
nhịp với TB co rút.
- TB co rút (chiếm hầu hết cơ tim)
Cấu tạo TB co rút
gồm:
+ Tơ cơ mảnh
(actin) và tơ cơ
mập (myosin).
+ Đĩa sáng I- giữa
có dải Z.
+ Đĩa tối A, có
băng sáng H.
Co
+ Xen lÉn cã hÖ líi néi c¬ t¬ng: èng
ngang vµ èng däc
+ Sîi c¬ tim cã
thÓ s¾p xÕp
s/song, dÝch
d¾c, chÐo…Cã
nh÷ng ®Üa nèi,
nèi c¸c c¬ tim
→ lµm v÷ng
ch¾c… →h/® nh
1 hîp bµo.
2.2-ưđặcưtínhưSLưcơưtim
2.2.1- Tính hng phấn:
Cơ tim co dới mọi tác nhân kích
thích.
Có đ/điểm sau:
- Co theo định luật tất cả hay là
không:
Cờng độ k/t tới ngỡng, tim co tối đa
(dới ngỡng, không co).
- Sù b/®æi tÝnh hng
phÊn sau 1 KT
(Hay tÝnh tr¬):
+ G§ 1: tr¬ tuyÖt ®èi: 0,27gy.
(tim kh«ng bao giê co cøng).
+ G§ 2: tr¬ t¬ng ®èi: 0,03 gy.
+ G§ 3: hng vîng: 0,03 gy.
+ G§ 4: håi fôc hoµn toµn.
- Hiện tợng ngoại t/thu (extrasystole):
K/T vào GĐ 2, 3, 4 tim cho co bóp fụ gọi là
Ngoại tâm thu. Có 3 loại NTT:
+ NTT không so le, có nghỉ bù.
+ NTT so le, không có nghỉ bù.
+ NTT xen kẽ (thờng ở nhịp chậm).
2.2.2- TÝnh co bãp
Tim co bãp nhÞp nhµng lµ nhê hÖ tù
®éng.
- HiÖn tîng Frank- Starling:
Trong giíi h¹n nhÊt ®Þnh, tim cµng
bÞ c¨ng søc co bãp cña tim cµng lín.
- T¬ng quan Laplace:
Trong giíi h¹n, lùc co bãp tim
cµng m¹nh, khi P tt cao, r t©m thÊt
lín, ®é dµy thµnh t©m thÊt ↓.
Pxr
T=
2δ
- C¬ tim co cÇn nhiÒu oxy vµ Ca++ .
2.2.3- TÝnh tù ®éng.
- TN chøng minh:
trªn tim Õch…
- CÊu t¹o hÖ tù
®éng: gåm c¸c nót
tù ®éng vµ c¸c ®êng2.
dÉn truyÒn.
+ Nót xoang (KeithFlack)…gåm TB f¸t
nhÞp vµ chuyÓn tiÕp.
+ Nút Nhĩ ã Thất
(Aschoff- Tawara):
ít TB fát nhịp và TB
c/tiếp.
+ Các đờng liên nhĩ và
liên nút: (3 bó)
. Bó liên nút trớc (bó
Bachmann) từ bờ trái
nút xoang cho ra
nhánh liên nhĩ, liên
nút.
. Bã liªn nót gi÷a (bã
Wenckbach) tõ mÆt
sau nót xoang →v¸ch
liªn nhÜ.
. Bã liªn nót sau (bã
Torel) tõ mÆt sau nót
xoang → nót N-T.
Nh÷ng bã trªn t¹o ®
êng d/t nhanh, u tiªn
tõ nót xoang→ nót N-T
vµ t©m nhÜ
+ Bã His:
Tõ nót NhÜ-thÊt, ë
néi t©m m¹c nhÜ f¶i
→v¸ch liªn thÊt →
t¸ch 2 nh¸nh:
Nh¸nh f¶i vµ nh¸nh
tr¸i.
+ M¹ng Purkinje.
- Mức tự động của các Nút:
+ Nút xoang: 70 - 80 nh/ph.
+ Nút N - T: 40 ã 60 nh/ph.
+ Mạng Purkinje: 20 - 40 nh/ph.
(ở bào thai có bó fụ Kent)