TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG và mị CHÂU TRỌNG THỦY

TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG

Tiết:11, 12: Đọc văn


I.TIỂU DẪN

1. THỂ LOẠI
a. Khái niệm:
- Sự kiện & nhân vật lòch sử.
- Nhận thức, tình cảm, thái độ nhân dân.
b. Đặc điểm:
- Cốt lõi lòch sử + Tưởng tượng, thần kì.
- Thiên về hình tượng nghệ thuật hơn là tính xác
thực, khách quan của lòch sử.


c. Truyền thuyết gắn bó mật thiết
với môi trường lòch sử-văn hoá.
- Di tích,
- Thờ cúng,
- Lễ hội,
- Sáng tác văn học-nghệ thuật,…
Muốn hiểu rõ TP cần đặt nó trong mối quan hệ

với lịch sử và đời sống


Di tích - Thờ cúng - Lễ hội,…

Thơ văn…

* Ca dao
Ai về qua huyện Đông Anh
Ghé thăm phong cảnh Loa thành,Thục
Vương.
* Tố Hữu
Tôi kể ngày xưa chuyện Mò Châu
Trái tim lầm chỗ để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao tay giặc
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu.
(Tâm sự)


2. VAÊN BAÛN
a. Xuaát xö:ù Trích “Truyện Rùa Vàng”
trong TP “Lĩnh Nam chích quái”, bộ sưu
tập truyện dân gian ra đời vào cuối TK
XV


b. Bố cục: 4 phần
*Phần 1: Từ đầu… “bèn xin hoà”
Qúa trình xây thành chế nỏ của ADV
*Phần 2: từ “Không bao lâu…cứu được nhau”
Trọng Thuỷ đánh cắp nỏ thần
*Phần 3: Từ “Trọng Thuỷ mang…vua đi
xuống biển”
Bi kịch của hai cha con ADV
*Phần 4 : Còn lại

Hình ảnh ngọc trai - giếng nước và thái độ của
dân gian với hai nhân vật MC- TT


c. Chủ đề:
- Bài học lòch sử về ý thức cảnh giác
trong việc dựng nước, giữ nước.
- Quan niệm về mối quan hệ: riêngchung, nhà-nước, cá nhân- cộng đồng.


II. ĐỌC HIỂU
1. NHÂN VẬT AN DƯƠNG VƯƠNG
-Bi kịch mất nước-

a. Công lao dựng nước, giữ nước.
* Công lao:
- Dời đô.
- Xây thành.
- Làm nỏ.
- Thắng giặc…


* Thành quả:
- Thành lũy kiên cố.
- Quốc phòng vững mạnh.
- Thần linh trợ giúp.
- Nhân dân ủng hộ.
- Chiến thắng Triệu Đà.

2. Lỗi lầm: “nước mất, nhà tan”.
a. Nguyên nhân:
- Lơ là, thiếu cảnh giác…
- Chủ quan, khinh đòch…
- Thiếu quan tâm giáo dục công chúa…


b. Hậu quả:
- Nước mất :
TĐ đánh chiếm  Cha con ADV cùng
đường…
- Nhà tan:
MC là giặc  ADV chém đầu con gái…


3. Thái độ nhân dân :
a. Ca ngợi: Công đức:
- Truyền thuyết bất tử…
- Thờ cúng, lễ hội.
- Sáng tác văn học- nghệ thuật.


b. Phê phán: Lỗi lầm:
Lơ là, thiếu cảnh giác, chủ quan
khinh đòch.


II. MỊ CHÂU-TRỌNG THỦY

-Bi kịch tình u1. Mò Châu :

a. Công chúa “lá ngọc cành vàng”,
ngoan hiền, con một, được cha yêu
qúi.


b. Tâm hồn trong sáng, thương chồng,
giữ phận “nữ nhi”, nhưng nhẹ dạ,
cả tin, xem trọng tình nhà hơn
nghóa nước:
- Cho TT xem nỏ thần… --> Nước mất.
- Lông ngỗng làm dấu… --> Nhà tan.


c.Thái đô của nhân dân:
- Phê phán:
+ RV kết tội là giặc.
+ Vua cha xử chém.
+ Thờ tượng MC mất đầu …


-

Cảm thông:
+ Khấn thề: “trung hiếu” > “châu
ngọc”.
+ Hóa thân: ngọc châu, ngọc thạch.
+ Am thờ MC & giếng ngọc LT.


--> Xem trọng tình nhà hơn nghóa

nước.
--> Nhẹ dạ, cả tin -->vô tình mắc
trọng tội.


2. Trọng Thủy:
a. Kẻ thù của nhân dân AL.
- Gián điệp đắc lực.
- Người chồng lừa dối.
- Con rể phản bội.


1. AN DƯƠNG VƯƠNG:
- Ngợi ca công lao dựng nước, giữ nước.
- Phê phán thiếu cảnh giác, để mất nước.
2. MỊ CHÂU:
- Xem trọng tình nhà hơn nghóa nước.
- Nhẹ dạ, cả tin vô tình mắc trọng tội.
3. TRỌNG THỦY:
- Kẻ thù của nhân dân AL.
- Nạn nhân chiến tranh.


III. Ý NGHĨA CHI TIẾT THẦN KỲ
1. ADV = Cụ già, Rùa Vàng, nỏ thần, rẽ nước
xuống biển,…
a. Sự nghiệp chính nghóa, thuận lòng trời hợp
lòng dân, được thần dân ủng hộ, trợ giúp .
b. Tài trí nhân dân.
c. Nhận thức, tình cảm,

thái độ nhân dân.


2. MỊ CHÂU = Máu  ngọc trai ,
=Xương  ngọc thạch
-->Minh oan cho sự vô tình gây trọng
tội.
-->Cảm thông, thương xót.
3. MỊ CHÂU-TRỌNG THỦY
= “ngọc trai – giếng nước”.
--> Hoá giải oan tình MC-TT.


TIẾT HỌC KẾT THÚC