Bài thuyết trình về đàn nhị

Bài Thuy ết Trình Đàn Nh ị

Nhoùm 1


Ñaøn Nhò


GIỚI THIỆU VỀ ĐÀN NHỊ
• Đàn nhị là nhạc cụ thuộc bộ dây có cung vĩ, do đàn có 2 dây nên 
gọi là đàn nhị.
• Tuy phổ biến tên gọi "đàn nhị", nhiều dân tộc tại Việt Nam còn gọi 
đàn bằng tên khác nhau. Người Kinh gọi là "líu", người Mường gọi 
là "Cò ke", người miền Nam gọi  là "Đờn cò". Hình dáng, kích cỡ 
và nguyên liệu làm đàn nhị cũng khác nhau đôi chút tùy theo tộc 
người sử dụng nó .


CẤU TẠO CỦA ĐÀN NHỊ

Loại đàn nhị thông dụng hiện 
nay có những bộ phận chính như 
sau:
1) Bát nhị (còn gọi là ống nhị): là bộ 
phận tăng âm (bầu vang) rỗng ruột, 
hình hoa muống, làm bằng gỗ cứng. 
Bát nhị có 2 đầu, đầu này bịt da rắn 
hay kỳ đà, còn đầu kia xòe ra không 
bịt gì cả. Ngựa đàn nằm ở khoảng 
giữa mặt da.
2) Dọc nhị (còn gọi là cần nhị, cán nhị): 

dáng thẳng đứng, đầu hơi ngả về 
phía sau, gốc cắm xuyên qua lưng bát 
nhị, gần phía mặt da.
3) Trục dây: trục trên và trục dưới đều 
gắn xuyên qua đầu dọc nhị nằm cùng 
hướng với bát nhị.


CẤU TẠO CỦA ĐÀN NHỊ
4) Dây nhị: Trước đây dây đàn được làm 
bằng sợi tơ se, ngày nay làm bằng nilon 
hoặc kim loại. Dây kim loại cho âm thanh 
chuẩn hơn nhưng không ngọt ngào bằng 
dây tơ hay dây nilon. Dây đàn chỉnh theo 
quãng 4 đúng, quãng 5 đúng, quãng 7 
thứ... nhưng phổ biến nhất là quãng 5 
đúng.
5) Cử nhị (hay khuyết nhị): là một sợi dây tơ se neo 2 dây 
đàn vào gần sát dọc nhị, nơi dưới hai trục dây. Có khi cử nhị 
là một khung áo buộc gần sát dọc nhị, hai dây đàn xỏ qua 
hai lỗ khung này. Cử nhị là bộ phận để điều chỉnh cao độ âm 
thanh. Nếu bạn kéo cử nhị xuống, 2 dây đàn sẽ ngắt quãng 
hơn, tạo ra âm thanh cao hơn. nếu bạn đẩy cử nhị lên khi 
đàn 2 dây sẽ phát ra âm thanh trầm hơn vì quãng dây dài 
hơn. Tuy nhiên để lên dây đàn người ta còn vặn trục dây 
nữa.


CẤU TẠO CỦA ĐÀN NHỊ
6) Cung vĩ: làm bằng cành tre, cành lớp 

hay gỗ có mắc lông đuôi ngựa. Những 
lông đuôi ngựa nằm giữa hai dây đàn để 
kéo đẩy, cọ xát vào dây đàn tạo ra âm 
thanh. Do những lông đuôi ngựa kẹt hai 
dây đàn nên ta không thể tách rời cung vĩ 
khỏi thân đàn.


TÍNH NĂNG CỦA ĐÀN NHỊ
Đàn nhị có âm vực rộng hơn 2 quãng tám, âm thanh trong 
sáng, rõ ràng, mềm mại gần với giọng hát cao (giọng kim). 
Muốn thay đổi âm sắc hoặc giảm độ vang người ta dùng 
đầu gối trái bịt một phần miệng loa xòe của bát nhị (khi ngồi 
trên ghế kéo đàn) hay dùng ngón chân cái chạm vào da của 
bát nhị (khi ngồi trên phản kéo đàn, trên chiếu). Nhờ những 
cách này âm thanh sẽ xa vẳng, mơ hồ, tối tăm và lạnh lẽo 
diễn tả tâm trạng thầm kín, buồn phiền...


CÁCH SỬ DỤNG ĐÀN NHỊ
Đàn nhị giữ vai trò chủ đạo trong 
Hát Xẩm, là thành viên trong nhạc 
phường bát âm, dàn nhã nhạc, 
ban nhạc chầu văn, tài tử và dàn 
nhạc tổng hợp. Ngày nay thỉnh 
thoảng nó xuất hiện cả trong dàn 
nhạc pop, rock hiện đại để tăng 
màu sắc trong cách phối âm.
Bạn dùng tay trái giữ dọc nhị và 
bấm dây đàn bằng lòng ngón tay 

hoặc đầu ngón tay, tay phải cầm 
cung vĩ để kéo đẩy tạo ra âm 
thanh.
Kỹ thuật đàn khá phong phú, bao 
gồm từ ngón vuốt, ngón nhấn, 
ngón láy, ngón chuyền đến cung 
võ liền, cung vĩ ngắt, cung vĩ rời và 
cung vĩ rung.


NHỊ CHÍNH
Còn có tên gọi khác là nhị một. Đây là một biến thể của nhị líu. Bát nhị vẫn có 
hình dáng như nhị líu nhưng lớn hơn. Nhạc cụ này cũng có hai dây nhưng dây 
ngoài bằng thép, có âm cao. Dây trong bằng tơ có âm trầm. Vì không phải là 
cây đàn chủ yếu trong bộ dây của dàn nhạc dân tộc nên nhị chính thường 
dùng để đi bè cho giai điệu chính khi viết hòa thanh hoán vị. Cách định âm khi 
lên dây đàn của nhị chính giống như nhị liu .
Tầm âm (âm vực) của đàn Nhị


Một số hình
ảnh về đàn
nhị


Nghệ sĩ ưu tú Huy Diệu (Nhà hát Chèo Việt Nam) diễn tấu đàn nhị


Một cây đàn nhị của người Mường (còn gọi là cò ke)

Đàn nhị - trống- kèn trong một đám ma tại miền trung Việt Nam