Giáo án sinh 12 CB - T4

Ngày soạn : 1/9/2008
Phần V : DI TRUYỀN HỌC
Chương I : CƠ CHẾ DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Tiết 4 : ĐỘT BIẾN GEN
A. MỤC TIÊU :
1.Kiến thức. Qua tiết này học sinh phải :
- Phát biểu được khái niệm đột biến gen, đột biến điểm, thể đột biến.
- Phân biệt được các dạng đột biến gen.
- Trình bày được nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến gen.
- Nêu được hậu quả và vai trò của đột biến gen.
2. Kĩ năng.
Rèn luuyện học sinh các kĩ năng : thu thập thông tin, phân tích, tổng hợp,…
3. Giáo dục.
Giáo dục học sinh ý thức học tập bộ môn, bảo vệ môi trường.
B. PHƯƠNG PHÁP.
- Phương pháp quan sát tìm tòi.
- Phương pháp hỏi đáp tìm tòi.
C. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ.
1. Thầy :
- Soạn giáo án.
- Tranh : H4.1-2
2. Trò :
D. TIỀN TRÌNH LÊN LỚP.
I. ỔN ĐỊNH LỚP(1’)
II. KIỂM TRA BÀI CŨ (5’)
Trình bày cơ chế điều hoà hoạt động của gen ở vi khuẩn E.coli ?
III. TRIỂN KHAI BÀI.
1. Đặt vấn đề (2’)
Đột biến gen là gì ? Đột biến gen gồm những dạng nào ? Vai trò và ý nghĩa của đột
biến gen ?
2. Bài mới (30’)

a. HOẠT ĐỘNG 1(10’)
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
GV. Yêu cầu học sinh đọc thông tin ,trả
lời câu hỏi : Đột biến gen là gì ? Các tác
nhân đột biến ? Thể đột biến là gì ?
HS. Đọc SGK thu thập thông tin và trả
lời câu hỏi.
GV. Bổ sung và kết luận.
GV. Yêu cầu học sinh đọc thông tin ,trả
I. KHÁI NIỆM VÀ CÁC DẠNG ĐỘT
BIẾN GEN
1. Khái niệm
- Đột biến gen là những biến đổi trong
cấu trúc của gen. Thường chỉ liên quan
đến 1 cặp nuclêôtit ( đột biến điểm) hoặc
một số cặp nuclêôtit.
- Trong tự nhiên, các gen có thể bị đột
biến nhưng với tần số thấp.
- Thể đột biến là những cá thể mang đột
biến đã biểu hiện thành kiểu hình.
2. Các dạng đột biến
Các dạng đột biến điểm : thay thế, mất
lời câu hỏi : phân biệt các dạng đột biến ?
HS. Đọc SGK thu thập thông tin và trả
lời câu hỏi.
GV. Bổ sung và kết luận.
và thêm 1 cặp nuclêôtit.
b. HOẠT ĐỘNG 2 (20’)
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
GV. Yêu cầu học sinh đọc SGK và trả lời

câu hỏi : nguyên nhân đột biến gen ?
HS. Đọc SGK thu thập thông tin và trả
lời câu hỏi của giáo viên.
GV. Bổ sung và kết luận.
GV. Yêu cầu học sinh quan sát H4.1,đọc
SGK và trả lời câu hỏi : sự kết cặp không
đúng của các bazơ hiếm dẫn đến hậu quả
gì ? Ví dụ ?
HS. Quan sát H4,1,đọc SGK thu thập
thông tin và trả lời câu hỏi của giáo viên.
GV. Bổ sung và kết luận.
GV. Yêu cầu học sinh quan sát H4.2,đọc
SGK và trả lời câu hỏi : hãy nêu tác động
của các tác nhân đột biến ? Ví dụ ?
HS. Quan sát H4,1,đọc SGK thu thập
thông tin và trả lời câu hỏi của giáo viên.
GV. Bổ sung và kết luận.
GV. Yêu cầu học sinh đọc SGK và trả lời
câu hỏi :
- Các mức độ hậu quả của đột biến gen ?
- Vì sao đột biến thay thế 1 cặp nuclêotit
lại hầu như vô hại ?
- Vì sao đột biến mất hạơc thay thế 1 cặp
nuclêotit thường gây hại ?
- Hậu quả của đột biến gen phụ thuộc vào
các yếu tố nào ?
HS. Đọc SGK thu thập thông tin và trả
lời câu hỏi của giáo viên.
GV. Bổ sung và kết luận.
GV. Yêu cầu học sinh đọc SGK và trả lời

câu hỏi : vai trò và ý nghĩa của đột biến
II. NGUYÊN NHÂN VÀ CƠ CHẾ
PHÁT SINH ĐỘT BIẾN.
1. Nguyên nhân
Do tác động của ngoại cảnh hoặc do rối
loạn sinh lí, hoá sinh của tế bào.
2. Cơ chế phát sinh đột biến gen.
a. Sự kết cặp không đúng trong nhân đôi
ADN.
Các bazơ hiếm kết cặp không đúng
trong nhân đôi ADN  đột biến gen.
VD : G-XX-G
*
G
*
-T T – A.
b. Tác động của các tác nhân đột biến.
- Tia tử ngoại làm cho hai bazơ Timin
trên một mạch ADN liên kết với nhau.
- Tác nhân hoá học gây đột biến thay thế
1 cặp nuclêotit.
VD : A-TT-5BU5BU- GG-X.
- Tác nhân sinh học : một số virut gây
nên đột biến gen. VD : virut viêm gan B,
virut hecpet,..
III. HẬU QUẢ VÀ Ý NGHĨA CỦA
ĐỘT BIẾN GEN.
1. Hậu quả của đột biến gen.
- Đột biến gen có thể có hại, có lợi hoặc
trung tính.

- Ở mức độ phân tử, phần nhiều đột biến
điểm thường vô hại( trung tính).
- Những đột biến gen làm thay đổi cấu
trúc protein thường có hại cho cơ thể.
- Mức độ gây hại của đột biến phụ thuộc
vào tổ hợp gen và môi trường.
2. Vai trò và ý nghĩa của đột biến gen.
a. Đối với tiến hoá.
Cung cấp nguyên liệu chủ yếu cho quá
gen đối với tiến hoá và chọn giống ?
HS. Đọc SGK thu thập thông tin và trả
lời câu hỏi của giáo viên.
GV. Bổ sung và kết luận.
trình tiến hoá.
b. Đối với thực tiễn.
Cung cấp nguyên liệu cho quá trình tạo
giống. Trong chọn giống, thường sử dụng
đột biến nhân tạo để tạo ra các giống mới.
IV. CỦNG CỐ (5’)
Đột biến gen là gì ? Cơ chế phát sinh đột biến gen ?
V. DẶN DÒ (2’)
- Kiến thức trọng tâm : khái niệm đột biến, hậu quả và vai trò của đột biến gen ?
- Đọc bài 5 và trả lời câu hỏi : khái niệm và vai trò của các dạng đột biến cấu trúc
NST ?