Đóng tồn
tại lỗ bầu dục trên BN đột quỵ não:
Nên hay không nên?
Ts.Bs.Nguyễn Thượng Nghĩa
BV Chợ Rẫy
Đột quỵ
•
•
Nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 3
•
Nguyên nhân chính gây tàn phế
•
Trên TG: Tỉ lệ mới mắc: 150 -250/100000 dân
Tỉ lệ hiện hành: 500 -700/100000 dân
(Lê Văn Thành, Nguyễn Văn Đăng, Hoàng Khánh & cs.)
• Tại VN (1995): Tỉ lệ mới mắc: 53 -152/100000 dân
Tỉ lệ tái phát cao: 51,93% trong vòng 10 năm. (Hata J.)
Tỉ lệ hiện hành: 75 - 416/100000 dân
Mối liên quan giữa PFO vs
•
Cryptogenic Stroke?
Đột quỵ não vô căn (Cryptogenic Stroke): Đột
quỵ không rõ nguyên nhân sau khi tầm soát
•
•
•
nguyên nhân, thường < 60 tuổi.
Tỉ lệ PFO dân số chung: 15 - 25%
Tỉ lệ PFO / BN bị Cryptogenic Stroke: 40 -60% Konstantinides: Biến cố Tử
vong/Đột quỵ/Thuyên tắc ngoại biên trên Nhóm BN
thuyên tắc phổi có PFO cao hơn nhóm không
có PFO
Mối liên quan giữa PFO vs
Cryptogenic Stroke?
•
NC Mayo Clinic (2006) trên 1072 cư
•
dân không thấy có mối
liên quan
Hạn chế: NC dịch tể với số lượng quá nhỏ so với dân số chung (
300 triệu dân Mỹ, tần suất mắc mới: 0.1 /1000 dân); tuổi trung
bình > 50 tuổi
N= 581
30 trung tâm
Mayo Clin Proc.2006 May; 81 (5):602 -608
Giải phẫu & Sinh lý
Bình thường : 75 – 85%
Tồn tại lỗ bầu dục: 15 -25%
Tồn tại lỗ bầu dục : Giải phẫu
Cấu trúc
nhĩ
nguyên phát
Vách liên
septum
OG
Vác liên nhĩ thứ
phát
Lỗ bầu dục
TMC dưới
OD
Vue TEE : 45-
75°
Tồn tại lỗ bầu dục : Phôi thai & Giải phẫu
Cáu trúc
Vách liên nhĩ
nguyên
phát
Vách liên nhĩ
phát
Phôi thai
TMC dưới
thứ
Tồn tại lỗ bầu dục & Thuyên tắc nghịch
(paradoxical emboli)
Mối liên quan PFO vs Thuyên tắc
•
•
nghịch ( paradoxical emboli)?
Hội chứng “economy class” syndrome
Heckeman JG. &cs: NC quan sát trên 338
BN bị
đột quỵ não cấp trong 1 năm:
12.4% BN có tiền sử đi du lịch
Tần suất PFO / nhóm du lịch: 44.8%
Tần suất PFO / nhóm không du lịch: 10.8%
•
Tương tự ở BN đặt máy tạo nhịp tim biến cố
thuyên tắc ngoại biên cao gấp 2.6 ở BN có shunt.
Heart. 2006;92(9):1265-68
Nghiên cứu đăng ký sổ bộ
17 nghiên cứu Rx nội khoa N= 1903 BN
49 nghiên cứu Rx đóng = dụng cụ N = 7013 BN
52 nghiên cứu quan sát đơn nhánh
Nghiên
cứu
Nghiên cứu ngẫu nhiên?
Tiêu
Tiêu chí
Đóng =
Rx nội
chuẩn
Đột quỵ
Đột
Tỉ lệ
dụng cụ khoa
chọn
CLOSURE 1
Thời gian Dụng cụ
N
447
462
thành
N
2 năm
STARFlex
công
89.4%
thiếu máu quỵ/TIA
/TIA
RESPECT
Đột quỵ
Đột quỵ
Occluder
/Chết
499
481
2.1 năm
PFO
99.1%
thiếu máu thiếu
Amplazer
máu/
PC
Đột quỵ
Đột quỵ
204
210
Chết
Occluder
4.1 năm
PFO
96.1%
thiếu máu không
Amplazer
, TIA
tử vong,
Occluder
/Thuyên
Chết,
tắc
TIA/Thu
Thống kê gộp:
Intention to treat
Thống kê gộp
Tiêu chí: TIA/ Đột
tái phát
quỵ
Moreno P.R. et al: European
Heart Journal (2013) 34, 3342–3352
Thống kê gộp: Biến chứng
Rung nhĩ & Xuất huyết nặng
NC
Đóng = dụng
Thống kê gộp: Nên !!!
Nội khoa
Tỉ số chênh (OR)
cụ
HeznendezJ. Moreno R.:World J Cardiol 2014 January 26; 6(1): 1-3
Các dụng cụ đóng tồn tại lỗ bầu dục
Kỹ thuật đóng lỗ PFO/ASD
•
•
Đâm kim mạch máu
•
Truyền tĩnh mạch heparin để ACT > 200 sec
Siêu âm tim qua thực quản (TEE) hoặc siêu âm trong
•
•
•
buồng tim (ICE) cho PFO/ ASD
Đưa hệ thống giao nhận dụng cụ qua lỗ thông (delivery)
Đo
kích cỡ
tại lỗ thông
chọn kích
thước
cụ
Đưa
hệbóng
thống
giaonhận
dụng
cụdụng
qua
lỗ thông
•
Đưa
•
•
dụng cụ vào và bung dụng cụ
Ghi nhận hình ảnh (SAT, Angio) đảm bảo đúng vị trí
Thời gian tổng cộng: # 30 phút cho PFO, # 60 phút cho
ASD
Đóng lỗ bầu dục – Hệ thống giao nhận
dụng cụ Amplatzer PFO Occluder
Đóng lỗ bầu dục– Hệ thống giao
nhận dụng cụ xuyên qua lỗ thông
Đóng lỗ bầu dục– Kích cỡ bóng
Đóng lỗ bầu dục – Đưa dụng cụ
Quá trình bít
1- Đo kích thước lỗ
thông liên nhĩ /PFO:
-Siêu âm qua thực quản
-Bằng Bóng (Sizing
Balloon)
-Siêu âm trong buồng tim
-Siêu âm cản âm
2- Chọn kích thước dụng
cụ phù hợp với lỗ thông liên nhĩ
3- Đóng lỗ thông dưới
hướng dẫn của:
-Siêu âm qua thực quản
-Soi- Chụp buồng tim
-Siêu âm trong buồng tim
dù PFO/ASD bằng dụng cụ
Đóng lỗ ASD/PFO –
•
•
•
•
•
•
Đột quỵ
Thủng tim gây chèn
ép tim
Huyết khối do dụng
cụ
Sự thuyên tắc dụng
cụ
Sự hao mòn thiết bị
Đóng lỗ chưa hoàn toàn
Biến chứng
Kết luận
từ 3 nghiên
cứu ngẫu nhiên ( CLOSURE 1, RESPECT & PC):
Thực tế đời thường và Thống kê gộp
Đóng PFO bằng dụng cụ, đặc biệt với Amplatzer PFO Occluder dường như hiệu quả
hơn điều trị nội khoa tích cực với thuốc chống huyết khối trong ngăn ngừa đột quỵ
tái phát trên BN bị Đột quỵ vô căn có PFO
Các BN đột quỵ vô căn nên thường quy tầm soát
PFO