bài 10 nói giảm nói tránh

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ


Kiểm tra miệng
Câu 1: Thế nào là nói quá? Cho ví dụ?

- Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức
độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng
để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu
cảm.
Ví dụ:
“Thuận vợ thuận chồng tát Bể Đông cũng cạn.”


Câu 2: Tìm biện pháp nói quá trong câu
ca dao sau?
Làm trai cho đáng thân trai
Khom lưng, chống gối gánh hai hạt vừng.
- Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Mong trời mau sáng ra đường gặp em.
Vì tình anh phải đi đêm
Ngã năm bảy cái vẫn êm hơn giường.


I . Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói
giảm nói tránh
- Ví dụ 1 (SGK)
+ đi gặp…
Chết
+ đi

+ chẳng còn
- Ví dụ 2 (SGK)

giảm cảm giác đau buồn.

+ Dùng từ “bầu sữa” để diễn đạt một cách tế nhò,
tránh thô tục.
- Ví dụ 3 (SGK)
+ “con dạo này không được chăm chỉ lắm” phê bình
một cách nhẹ nhàng, tế nhò.


Ví dụ bổ sung: Chỉ ra chỗ nói giảm, nói tránh
trong các câu sau?
•“Hôm sau, Lão Hạc sang nhà tôi, vừa thấy tôi, lão
bảo ngay:
•- Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!
(Nam Cao – Lão Hạc)
•

•

•

• “Bà về năm đói làng treo lưới
•Biển động: Hòn Mê giặc bắn vào”
(Tố Hữu- Mẹ Tơm)
• “Bỗng lòe chớp đỏ
•Thôi rồi Lượm ơi.”
(Tố Hữu- Lượm)

Bài tập bổ sung

Điền từ ngữ thích hợp để được câu nói giảm,
nói tránh?
- Võ Nguyên Giáp - ……………………………………………………….
một trái tim đã ngừng đập.
sinh
- Các chiến só đã…hi
………………để
bảo vệ quê hương.
- Các bác só đang phẫu thuật…………………
tử thi.


Ghi nhớ SGK/108

II. Luyện tập:
Bài tập 1: Điền các từ ngữ vào chỗ trống:
A / Khuya rồi, mời bà....................
đi nghỉ
chia tay nhau
B / Cha mẹ em..........................từ
ngày em còn rất
bé, em về ở với bà ngoại.
khiếm thò
C / Đây là lớp học cho trẻ em.....................
có tuổi
D / Mẹ đã ..................rồ

i, nên chú ý giữ gìn sức
khoẻ.
bước nữa nên chú nó rất
E / Cha nó mất, mẹ nó.đi
.....................,
thương nó.


Bài tập 2 (SGK): Chọn câu có sử dụng nói
giảm, nói tránh
A1/ Anh phải hòa nhã với bạn bè!
A2/ Anh nên hòa nhã với bạn bè!
B1/ Anh ra khỏi phòng tôi ngay!
B2/ Anh không nên ở đây nữa!
C1/ Xin đừng hút thuốc trong phòng!
C2/ Cấm hút thuốc trong phòng!
D1/ Nó nói như thế là thiếu thiện chí.
D2/ Nó nói như thế là ác ý.
E1/ Hôm qua em hỗn với anh, em xin anh thứ lỗi.
E2/ Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi.


Bài tập 3 (SGK)
- Bạn học không được siêng lắm.
- Hành động của bạn không được đẹp.
- Bạn cần cố gắng học nhiều hơn.
- Bạn nên hòa đồng hơn.
- Chò ấy không được xinh lắm.
Bài tập 4 (SGK)
- Những tình huống không dùng nói giảm, nói

tránh: như khí cần nói thẳng vấn đề nào đó,
nói đúng mức độ sự thật.


4. Tổng kết:
•- Câu hỏi 1: Em hiểu thế nào là nói giảm, nói tránh?
- Đáp án: Nói giảm nói tránh là biện pháp tu từ dùng
cách diễn đạt tế nhò, uyển chuyển, tránh gây cảm
giác đau buồn, ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục, thiếu
lòch sự.


* Tổng kết
- So sánh giữa nói quá và nói giảm, nói tránh.
Nói giảm, nói tránh
• Nói quá
• Làm tăng quy mô, mức Diễn đạt tế nhò, tránh
độ, tính chất.
cảm giác qúa đau buồn,
ghê sợ, tránh thô tục.
• Ví dụ:
- Ba đồng một mớ đàn ông Ví dụ:
- Em cần phải cố gắng
Đem bỏ vào lồng cho
học nhiều hơn.
kiến nó tha.


* Tổng kết

Bài tập tình huống
TÌNH HUỐNG 1

Anh cút
khỏi nhà
tôi ngay!

Anh
không nên
ở đây nữa!


* Tổng kết

Bệnh tình ông
nặng lắm chắc
sắp chết rồi!

Bài tập tình huống
TÌNH HUỐNG 2

Bệnh tình của
ông nặng lắm,
chắc chẳng được
bao lâu nữa đâu!


* Tổng kết

Bài văn này

của em dở
quá!

Bài tập tình huống
TÌNH HUỐNG 3

Bài văn này
của em chưa
đạt yêu cầu.


5. Hướng dẫn học tập:
- Đối với bài học ở tiết học này:
• + Xem lại khái niệm. (ghi nhớ)
• + Làm bài tập còn lại.
+ Tìm thêm những câu thơ, tục ngữ, cao dao có sử
dụng nói giảm, nói tránh.
- Đối với bài học ở tiết tiếp theo.
+ Tâïp kể chuyện theo ngôi kể: Thử đóng vai mẹ
chú bé Hồng kể lại đoạn hai mẹ con gặp nhau
hoặc kể theo ngôi thứ ba.
+ Thay ngôi kể của đoạn trích trong SGK/110.


CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ
THẦY CÔ VÀ CÁC EM!