bài 11 đoàn thuyền đánh cá

KIỂM TRA BÀI CŨ

KIỂM TRA BÀI CŨ
? Đọc thuộc lòng "Bài thơ về tiểu đội xe không kính“?
? Em hiểu nh về câu thơ "Chỉ cần trong xe có một trái tim" ?


Tiết 51 – 52
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
(Huy Cận)


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
1.Tác giả,tác phẩm:
a,Tác giả
- Huy Cận (1919-2005), tên đầy đủ: Cù Huy Cận,
quê: làng Ân Phú - huyện Vụ Quang - tỉnh Hà Tĩnh.
Nhà thơ nổi tiếng trong phong trào thơ Mới (19321945).
- Tham gia CM, giữ nhiều trọng trách, nhà thơ tiêu
biểu cho thơ ca hiện đại VN.
Trước năm 1945

Sau năm 1945

Thơ ông giàu chất triết
lí và thấm thía bao nỗi
buồn. Ông đã từng nói
“ Chàng Huy Cận khi

xưa hay sầu lắm”

Thơ ông lại dạt dào
niềm vui nhất là khi
ông nói về con người
mới, cuộc sống mới.


b, Tác phẩm:

Bài thơ nằm trong tập "Trời mỗi ngày lại sáng" (1958),
kết quả của chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ
Quảng Ninh.


?Vận dụng
kiến thức
địa lý, em
hãy chỉ ra
vị trí của
tỉnh Quảng
Ninh trên
bản đồ Việt
Nam ?


Phim về Hạ Long

? Bằng kiến thức lịch sử em hãy cho
biết tinh hình đất nước ta sau năm
1954 có đặc điểm gì nổi bật ?


• Năm 1954 chiến dịch ĐBP vừa kết thúc, đất nước bị
chia làm 2 miền. Miền Nam tiếp tục chống đế quốc
Mĩ. Miền Bắc được giải phóng tiến lên xây dựng
CNXH.
• Bài thơ được viết năm 1958 khi đất nước đã kết
thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp, Miền
Bắc được giải phóng và đi vào xây dựng cuộc sống
mới. Không khí hào hứng, phấn chấn tin tưởng bao
trùm trong đời sống xã hội và khắp nơi dấy lên
phong trào phát triển sản xuất, xây dựng đất nước
mới. Chuyến đi thực tế của mình ở vùng mỏ Quảng
Ninh vào nưả cuối năm 1958, đã giúp cho nhà thơ
thấy rõ và sống trong không khí lao động ấy của
nhân dân ta, góp phần quan trọng mở ra chặng
đường mới trong thơ Huy Cận


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
 
1.Tác giả,tác phẩm:
2. Đọc - giải nghĩa từ

a. Đọc
Mặt trời xuống biển như hòn lửa(1).
Sóng đã cài then, đêm sập cửa(2).
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc(3)biển đông lặng,
Cá thu(4) biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng
sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.

Cá nhụ cá chim cùng cá đé(5),
Cá song(6) lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe,
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
Hòn Gai, 4- 10-1958


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:

Từ ngữ

 
1.Tác giả,tác phẩm:
2. Đọc - giải nghĩa từ

Cá bạc

a. Đọc
b. Chú thích

Cá thu

Chú thích 1,2,3,4,5,6
Cá chim

3. Thể loại
Thơ 7 chữ

4. Bố cục

Vận dụng kiến
thức của bộ
môn sinh học,
hãy nêu rõ đặc
điểm của các
loài cá trên ?

Cá song

Cá nhụ
Cá đé

Hình ảnh

Đặc điểm
Loài cá cùng họ với cá
thu, thân và má có vẩy
nhỏ, màu trắng nhạt.
Loài cá biển sống ở
tầng mặt nước, thân
dẹt hình thoi.
Loài
cá mình dẹt,
 
vẩy lớn.
Sống ở gần bờ, thân
dày và dài, có nhiều
vạch dọc thân hoặc các
chấm màu đen và hồng
 

Thân
dài, hơi dẹt
 .
Còn gọi là cá bẹ, cùng
họ với cá trích nhưng
lớn hơn


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

ần
h
P

BỐ CỤC:

Ba

n
ầ
Ph

1

2

Bốn khổ tiếp:
Cảnh đánh cá trên biển.

phần

n
ầ
Ph

Hai khổ đầu:
Cảnh đoàn thuyền ra khơi.

3

Khổ cuối:
Cảnh đoàn thuyền đánh cá
trở về.


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
II.Phân tích:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
a, Cảnh hoàng
hôn trên biển
NT: So
sánh, ẩn dụ,
nhân hoá, liên
tưởng.
→ Cảnh hoàng
hôn trên biển

thật đẹp, lộng
lẫy, ấm áp gần
gũi vũ trụ bắt
đầu nghỉ ngơi

b, Cảnh đoàn thuyền
ra khơi
NT: Phụ từ
“lại” , nói quá .
→ Họ ra khơi
trong khí thế vui
tươi, phấn khởi,
làm chủ thiên
nhiên.

-> Tinh thần lao động khẩn
trương tích cực của con người

Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi


khổ 2
NT: Hình ảnh bay bổng, liệt kê, so
sánh, nhân hố.
→ Khúc hát ca ngợi biển ta giàu
đẹp, ước muốn đánh nhiều tơm cá.

Thảo luận
nhóm (3
phút)

‘‘ Hát rằng: Cá bạc biển Đơng
lặng
Cá thu biển Đơng như đồn tho
Đêm ngày dệt biển mn luồng
sáng
Đến dệt lưới ta đồn cá ơi !”
Tích hợp mơi trường
Biển ta giàu và đẹp như thế
nhưng hiện nay mơi trường biển
ở nước ta như thế nào? Theo
các em ta phải làm gì để bảo vệ
mơi trường biển cũng như các
nguồn lợi thủy hải sản từ biển?


Cá chết do ô nhiễm môi trường biển

Rừng ngập mặn bò phá

Ơ nhiễm mơi trường du lịch

Dầu loang ở vùng biển Việt Nam


Trong những năm gần đây một số vùng biển nước ta xảy ra
tình trạng ô nhiễm và suy thoái môi trường biển rất nhiều do

những nguyên nhân như hiện tượng biển tiến , biển lùi, bão
biển, nước dâng, sự ô nhiễm không khí ,tràn dầu tự
nhiên….Đặc biệt là do con người vứt, xả rác trên bãi biển, cùng
các chất thải khác từ tàu thuyền ,(1.5 triệu tấn động vật chết
mỗi năm vì ăn phải rác,2.4 triệu tấn dầu loang mỗi năm trên
biển) gây thiệt hại cho một số vùng kinh tế , ảnh hưởng đến đời
sống của nhân dân như : sản lượng cá đánh bắt gần bờ giảm,
nhiều loài thuỷ hải sản nuôi trồng chết hàng loạt, ảnh hưởng
xấu đến du lịch Biển là tài nguyên vô cùng quí giá đối với con
người .
Biển cho ta cá tôm ,cho ta khóang sản và là nguồn kinh tế
du lịch vô tận . Vì thế chúng ta phải biết yêu biển bảo vệ biển
như bảo vệ chính mình bảo vệ với ý thức cao và bằng hành
động cụ thể. Mỗi người dân phải nâng cao ý thức giữ gìn và bảo
vệ môi trường, không được xả rác bừa bãi…


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Tìm hiểu chung:
II.Phân tích:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
2. Cảnh đánh cá trên biển:
a, Hình ảnh con thuyền đánh cá
NT:Nói quá, nhân hoá, bút pháp
lãng mạn
→ Con thuyền trở nên kì vĩ, khổng
lồ, hoà nhập vào thiên nhiên,
không khí lao động khẩn trương,

đoàn kết
b, Hình ảnh biển cá

Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
II.Phân tích:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
2. Cảnh đánh cá trên biển:

Cá nhụ, cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe,
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long

a, Hình ảnh con thuyền đánh cá
b, Hình ảnh biển cá
NT: Liệt kê, nhân hoá, bút pháp lãng mạn.
→ Sự giàu có, bức tranh đêm trên biển
duyên dáng, lung linh, huyền ảo
c, Hình ảnh ngư dân đánh cá trên biển
→ Công việc lao động tràn ngập
niềm vui, lạc quan, yêu đời, yêu lao

động nhịp nhàng cùng thiên nhiên.
Biển ….như lòng mẹ
Nuôi lớn đời…...
NT: So sánh, nhân hóa
→ Biển hiền hoà, bao dung, nuôi
sống con người.

Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.



Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
II.Phân tích:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
2. Cảnh đánh cá trên biển:
a, Hình ảnh con thuyền đánh cá
b, Hình ảnh biển cá
c, Hình ảnh ngư dân đánh cá trên biển
→ Công việc lao động tràn ngập
niềm vui, lạc quan, yêu đời, yêu lao
động nhịp nhàng cùng thiên nhiên.
NT: So sánh, nhân hóa
→ Biển hiền hoà, bao dung, nuôi
sống con người.

Kéo xoăn tay: - Tả thực, từ ngữ gợi
hình ->Vẻ đẹp mạnh mẽ,
rắn rỏi, khỏe khoắn
“Nắng hồng”→ Người lao động hân
hoan, phấn khởi với chuyế n ra khơi tốt
đẹp

Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.


Tiết 51 - 52: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- Huy Cận-

I.Đọc-Tìm hiểu chung:
II.Phân tích:
1.Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
2. Cảnh đánh cá trên biển:
3. Cảnh đoàn thuyền đánh
cá trở về:
- Hình ảnh tráng lệ, nhân hóa
→ Đoàn thuyền trở về trong bình
minh rực rỡ, không khí khẩn
trương, vui tươi, thắng lợi.

Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.



 Tích hợp giáo dục về chủ quyền biển đảo
CH: Khi chủ quyền quốc gia bị xâm hại, Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái
phép lên vùng đặc quyền kinh tế của nước ta hồi tháng 5/2014, những ngư
dân – anh hùng trong lao động ấy họ đã làm gì để bảo vệ chủ quyền biển
đảo Việt Nam? Bản thân em đã đang và sẽ làm gì để bảo vệ chủ quyền lãnh
thổ nước ta?


Đoạn phim về
ngư dân bám
biển
Khi đất nước vừa thoát khỏi xiềng xích nô lệ, vừa chập chững với những bước đi
đầu tiên trên con đường đón ánh nắng mới – ánh nắng
Thì nay, khi chủ quyền quốc gia bị xâm phạm, Trung quốc hạ đặt giàn khoan Hải
Dương 981 hồi tháng 5/2014, tiếng kêu sông núi vọng về, họ đã cùng nhau hợp
sức lại, đoàn kết làm lễ vươn khơi tạo nên một thành trì vững chắc để góp phần
bảo vệ vùng đảo thiêng liêng của tổ quốc .Dù tàu Trung Quốc có ngang tàng, bạo
ngược đến đâu nhưng ngư dân Việt Nam vẫn không hề nao núng, vẫn luôn chuyên
tâm bám biển, sát cánh bên cảnh sát biển quyết bảo vệ ngư trường Trường Sa,
Hoàng Sa của cha ông để lại. Đối với họ những chuyến ra khơi vào thời điểm này
không chỉ đơn thuần là đánh bắt hải sản làm giàu cho gia đình, cho đất nước mà
còn vì chủ quyền quốc gia,.. Cho dù họ gặp rất nhiều gian khổ. Thậm chí có thể hi
sinh cả tính mạng. Họ cũng không sờn lòng
Chúng ta ngoài ca ngợi những ngư dân dũng cảm, yêu nước ,thì cần chung tay
cùng họ giữ vững chủ quyền biển đảo của dân tộc . Hãy ủng hộ ngư dân bằng
những hành động thiết thực cụ thể.

III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Sử dụng bút pháp lãng mạn với các biện pháp nghệ thuật đối
lập, so sánh, nhân hoá, phóng đại
- Sử dụng ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, nhạc điệu, gợi liên
tưởng
2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện nguồn cảm hứng lãng mạn ca ngợi biển cả
lớn lao và giàu đẹp ngợi ca nhiệt tình lao động vì sự giàu đẹp
của đất nước của nhứng con người lao động mới .

Video clip
bài hát em
yêu biển
đảo quê
hương