bài 8 ngôi kể trong văn tự sự

NhiÖt liÖt chµo mõng
THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ MÔN
NGỮ VĂN 6


Em hãy cho biết: Trong văn tự sự,
có những yếu tố nào để tạo thành một
câu chuyện?


Tuần 8: Tiết 32: Tập làm văn:

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.


Tuần 8: Tiết 32: Tập làm văn:

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự
sự:
1. Xét ví dụ: sgk/88


Đoạn 1:

Vua và đình thần chịu thằng bé là thông
minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử một
lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn
cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới
một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành
ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho mình một

cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn
cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Trích Em bé thông minh)


Đoạn 2:

Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng
mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã
trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi
càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở
khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng
muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co
cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những
ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua .
Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ
thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi
tôi vũ lên đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)


Trong hai ngôi kể trên: ngôi kể nào tự do,
không hạn chế, còn ngôi kể nào chỉ được kể những
gì mình biết và trải qua?


Bài tập thêm:

a. Cho ví dụ về ngôi kể trong các truyện đã học
mà em biết?
b. Nếu đề bài cho là: hãy kể lại kỉ niệm của mình
và thầy cô giáo cũ, em sẽ chọn ngôi kể nào cho
phù hợp ? Vì sao?


Em hãy thử thay đổi ngôi kể sau đây :
- Đoạn 1: Ngôi thứ ba ( lấy 1 nhân vật trong truyện)
-> thành ngôi thứ nhất (tôi).
- Đoạn 2: Ngôi thứ nhất ( tôi)
-> thành ngôi thứ ba ( dế Mèn)
rồi nhận xét: Đoạn nào thay đổi được,
đoạn nào không thay đổi được? Vì sao?


- Đoạn 1: không đổi được vì:
Truyện nhiều nhân vật, nhiều sự việc , nhiều
không gian khác nhau nên một nhân vật ngôi
thứ nhất là " tôi" không thể kể đầy đủ các chi
tiết đó được.
- Đoạn 2: đổi " tôi" thành " dế Mèn " được
nhưng không thể hiện rõ tích cách của nhân
vật như ban đầu.


Em hãy so sánh xem: ở mỗi ngôi kể
sẽ có những ưu điểm - khuyết điểm gì?

Ngôi kể

Ưu điểm
- Trực tiếp kể.

Ngôi thứ nhất

- Lời kể thân mật gần
gũi.

Nhược điểm

- Kể hạn chế (chỉ kể
được những gì mình
biết và trải qua).

- Có cảm xúc cá nhân.

Ngôi thứ ba

- Kể linh hoạt, tự do,
khách quan.
- Người kể có mặt ở mọi
nơi, biết mọi chuyện (kể
cả những tâm tư thầm
kín của nhân vật).

- Ít thấy cảm xúc
của người kể.

Tuần 8: Tiết 32: Tập làm văn:

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ.
I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự
sự:
1. Xét ví dụ: SGk/88.

2.Ghi nhớ: sgk/89

II. Luyện tập:


Bài tập nhanh:
Xác định ngôi kể trong các ví dụ sau:
Ví dụ 1:

Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng ven biển. Tôi
không còn nhớ mặt bố tôi ra sao nữa vì bố tôi mất
sớm . -> Ngôi thứ nhất
Ví dụ 2:

Năm tháng trôi qua, Mã Lương không ngừng học
vẽ.
-> Ngôi thứ ba
Ví dụ 3:

Trên đường về nhà, Mai luôn tự hỏi: Sao hôm nay
mình lại nóng giận với mọi người như thế !
-> Ngôi thứ ba và ngôi thứ nhất

Bài 1/ SGk89
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi tôi chui vào trong

cùng hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn
thành một cái giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo
xa như các cụ già trong họ hàng dế, tôi đào hang
sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những
cửa sau, những ngách thượng, phòng khi gặp việc
nguy hiểm, có thể thoát thân ra lối khác được.


Sơ đồ bài học:
Ngôi kể
( Vị trí người tham gia kể chuyện).

Ngôi thứ nhất
( người kể xưng tôi)

Ngôi thứ ba
( người kể giấu mìnhgọi tên các nhân vật)

Lựa chọn ngôi kể phù hợp.


Hướng dẫn học tập:
- Ở tiết học này:
+ Học bài: Nắm được hai ngôi kể và tác dụng của nó.
+ Cho ví dụ minh họa ở từng ngôi kể.

Hoàn thành bài tập 1 vào vở.
- Ở tiết học sau: Chuẩn bị bài: " Ngôi kể trong văn tự sự" (tt).
+ Xem lại phần lí thuyết đã học.
+ Trả lời trước các câu hỏi từ bài 2 đến bài 6 trong phần luyện
tập: Chú ý cách thay đổi ngôi kể cho phù hợp ở bài 2 và dùng
ngôi thứ nhất ở bài 6 để tiết sau lên trình bày cảm xúc của
mình khi nhận quà tặng của người thân.