Bài 5 đoạn mạch song song vật lý 9

TRƯỜNG THCS CÁT HANH

V Â T L Ý 9
GD
PHÙ CÁT



Câu 1

Câu 2

* Thương số U/I cho biết gì? Ý nghĩa của điện trở?
*Đối với một vật dẫn nhất định thì thương số U/I là khơng
đổi, do vậy đặt U/I = R là điện trở của dây dẫn( đặt trưng
Liệ
có thể
thay
điện
cho sự cản
trởu dịng
điện
củathế
dâyhai
dẫn).
trở mắc song song bằng một
* Viết cơng thức, phát biểu định luật Ơm và chú
điện trở để dòng điện chạy
thích đầy đủ?
qua mạch không thay đổi ?
Trong

đó
: U là
hiệu điện thế (V) ,
Hụm
nay
chỳng
ta
tỡm
hiu
I = U/R
I là
độ bi
dòng
điện
vn
cường
nay qua
hc
tip(A), R là điện trở
dây dẫn (theo:
)
Phát biểu định luật : Cường độ chạy qua dây dẫn tỉ lệ
thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn và tỉ lệ
nghịch với điện trở của dây.




I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7

Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn
mắc song song:
Theo
@Cường
độem
dòng điện chạy qua
cng
dũng
mạch
chính
bằng in
tổng các cường độ
trong
mch
in
dòng
điện
chạy
quasong
các mạch rẽ:
M
N
song
mi
quan h(1)
I = Icú
+
I
1
2

nh th no?
@Hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch
bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi
mạch rẽ:
U = U1 = U2
(2)


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songK
A B
C1: Quan sát sơ đồ mạch
+ điện hình bên và cho biết
V
điện trở R1, R2 được mắc
R1
A
với nhau như thế nào. Nêu
M
N
vai trò của Vôn kế và
R2
Ampe kế trong sơ đồ ?
Sơ đồ mạch điện hình trên cho biết điện trở R1 được mắc
song song với R2. Ampe kế đo cường độ dòng điện chạy trong
mạch chính. Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở,
đồng thời là hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch.
Các hệ thức (1), (2) vẫn đúng đối với đoạn mạch gồm

hai điện trë m¾c song song.


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songI1/I2 = R1/R2
C2 HÃy chứng minh rằng
K
A B
đối với đoạn mạch gồm
+ hai điện trở mắc song
V
R1 N
song, cường độ dòng điện A
M
qua mỗi điện trở tỷ lệ
nghịch với điện trở đó.
R2
I1 / I2 = R2 / R1
(3)
Vì R1 mắc song song R2 nên ta có:
U1 = U2 hay I1.R1=I2.R2 Suy ra:
Hãy hoạt động
theo cặp đôi chứng
I1 / I2 = R2 / R1
Hết giờ
minh câu C2?
11

12

1

2

10

9

3

4

8

7

6

5


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songI1/I2 = R1/R2
C3 HÃy chứng minh công
K
A B

thức tính điện trở tương đư
+ ơng của đoạn mạch gồm
V
R1
A
hai điện trở R1 , R2 mắc
M
N
song song là:
R2
1/Rtđ=1/R1+1/R2 (4)
Từ hệ thức định luật ôm I=U/R (*)
R1R2
Tõ ®ã suy ra Rt®=
R1 + R2

Hãy hoạt động
theo cặp đơi chứng
minh câu C3?

11

12

1
2

10

Hết giờ

9

3
4

8
7

6

5

Ta cã I1= U1/R1 ; I2= U2/R2 ;
Đång thêi I=I1+I2 ; U=U1=U2 .
Thay vµo biĨu thøc (*) ta cã
1/ Rt® =1/R1+1/R2
hayRt®= R1R2/R1+R2


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện
đoạn
song:
Neõu thế
teõntrong
vaứ chửự
c năm¹ch
ng cásong
c
I t=bịI1có

= Itrong
Un1 +?.U2
mạcUh =điệ
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ở lớp 7thieỏ
2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songI1/I2 = R1/R2
1. Công thức tính điện trở tương đương:
2. Thí nghiệm kiểm tra:
A
IAB= 1A
M

N
3

K

4

2

1

0

+

A

1,5

A

V

+

6

0

1

0,5

5

-

R1=24 ôm
R2=8 ôm

B


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song1. Công thức tính điện trở tương đương:
2. Thí nghiệm kiểm tra:

A
IAB= 1A

IAB= 1A

I1/I2 = R1/R2
B

Vậy IAB=IAB
3

1

0

+

A

1,5

A

+

V

5

6

0

1

0,5

K

4

2

-

-

R3 tương đương với R12

R3= 6 «m


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songI1/I2 = R1/R2
1. Công thức tính điện trở tương đương:
RR
1/Rtđ=1/R1 +1/R2
; Rtđ = 1 2

R1 + R2
2. ThÝ nghiƯm kiĨm tra:
3. KÕt luận: Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song
thì nghịch đảo của điện trở tương bằng tổng các nghịch đảo
của từng điện trở thành phần.
Người ta thường mắc song song vào mạch điện các dụng
cụ điện có cùng hiệu điện thế định mức. Khi hiệu điện thế của
mạch điện bằng hiệu điện thế định mức thì các dụng cụ này đều
hoạt động bình thường.


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songR1R2
1/Rtđ=1/R1 +1/R2
; Rtđ =

IIi. Vn dng

C4 Trong phòng sử dụng một đèn và một
quạt có cùng hiệu điện thế định mức 220V.
Hiệu điện thế của nguồn là 220V. Mỗi đồ
dùng đều có công tắc và cầu chì bảo vệ.

I1/I2 = R1/R2

R1 + R2

+ Đèn và quạt được mắc vào

nguồn 220V để chúng hoạt
động bình thường
+ Sơ đồ mạch điện

+ Đèn và quạt được mắc thế nào vào mạch
điện để chúng hoạt động bình thường?
+ Vẽ sơ đồ mạch điện đó. Cho ký hiệu sơ
đồ của quạt điện là:

M

+ Nếu đèn không hoạt động thì quạt có
hoạt động không? Vì sao?

+ Nếu đèn không hoạt động thì
quạt vẫn hoạt động vì quạt vẫn
mắc vào hiệu điện thế đà cho


IIi. Vn dng
C5 Cho hai điện trở
R1=R2=30 ôm được mắc
như sơ đồ bên

C5

R1
R2

R12= 30/2 =15 ôm

R3

+ Tính điện trở tương đư
ơng của đoạn mạch đó.
+ Nếu thêm điện trở
R3=30 ôm vào đoạn mạch
như sơ đồ dưới thì điện
trở tương đương của đoạn
mạch mới bằng bao
nhiêu? So sánh điện trở
đó với mỗi điện trở thành
phần.

R1
R2

Rtđ=R12 .R3/R12+R3
= 15.30/45=10 ôm .
Rtđ nhỏ hơn một điện trở thành phần.


I/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song:
U = U1 + U2
1/ Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7 I = I1 = I2
II/ Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song songR1R2
1/Rtđ=1/R1 +1/R2
; Rtđ =

IIi. Vn dng

R1 + R2

Mở rộng: Điện trở tương đương của đoạn
mạch gồm ba điện trở mắc song song đư
ợc tính theo công thức:

1
1
1
1
= +
+
Rtd R1 R2 R3

I1/I2 = R1/R2

R1
R2
R3
R1
R2


Ghi nh
Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song:
Cường độ dòng điện chạy qua mạch chính bằng tổng cư
ờng độ dòng điện chạy qua các mạch rẽ: I = I1+ I2


Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch song song bằng

hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đoạn mạch rẽ: U = U1 = U2



Điện trở tương đương được tính theo công thức:
1/Rtđ= 1/R1 + 1/R2



Cường độ dòng điện chạy qua mỗi điện trở tỷ lệ nghịch
với điện trở đó I1/I2= R2/R1


Học
Học thuộc
thuộc ghi
ghi nhớ
nhớ của
của bài
bài
Đọc
Đọc “Có
“Có thể
thể em
em chưa
chưa biết”
biết”
Làm
Làm bài
bài tập

tập 5.1
5.1 –– 5.14
5.14 SBT
SBT


TRƯỜNG THCS CÁT HANH
Hãy yêu thích việc mình làm
bạn sẽ cảm thấy thú vị hơn
và việc mình làm sẽ có hiệu quả hơn.