HÓA học 9 TIẾT 40 sơ lược về BẢNG TUẦN HOÀN các NGUYÊN tố hóa học(t2)

TRƯỜNG THCS BẮC SƠN

TIẾT 40
SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ
HÓA HỌC(T2)

Giáo viên : Nguyễn Văn Thượng
Trường : THCS Bắc Sơn


Kiểm tra BàI Cũ:
? Hãy cho biết nguyên tắc sắp xếp các nguyên
tố trong bảng hệ thống tuần hoàn?
? Ô nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn
cho biết gì? Lấy ví dụ ô nguyên tố số 6.


®¸p ¸n
- S¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn
tÝch h¹t nh©n.
- ¤ nguyªn tè cho biÕt:
+ Sè hiÖu nguyªn tö
+ KÝ hiÖu hãa häc
+ Tªn nguyªn tè
+ Nguyªn tö khèi cña chÊt ®ã

VD: Ô số 6
- Điện tích hạt nhân bằng 6+
- KHHH: C
- Tên nguyên tố: Cacbon
- Nguyên tử khối: 12

III. Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
1. Trong một chu kỳ
Trong chu kì, khi đi từ đầu đến cuối của chu kì theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân:

- Tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, đồng thời tính phi
kim của các nguyên tố tăng dần
Chu kì 3
KHHH

11

Na

12

13

14

15

16

17

18

Mg

Al

Si

P

S

Cl

Ar

Căn cứ vào dãy hoạt động hoá học của
kim loại hãy so sánh mức độ hoạt động
hoá học của 3 kim loại Na, Mg, Al

Na > Mg > Al
Từ trái -> phải => Tính kim loại giảm dần

Căn cứ vào mức độ hoạt động hoá học của phi
kim hãy so sánh mức độ hoạt động hoá học của
4 phi kim. Si, P, S, Cl

Si < P < S < Cl
Từ trái -> phải => Tính phi kim tăng dần


1) Trong một chu kì

2

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

5

6

V
7

10

B
Bo
11

C
Cacbon
12

O

9

Be
Beri
9

N
Nit

8

F
Flo
19

Ne
Neon
20

Li
Liti
7

14

Oxi
16

Tính
Kim
Loại
cácbiến
nguyên
tố thế
giảm

Tính
Kim
Loại
đổi nh
nàodần,
? đồng Cuối
Đầu
chu kì
chu kì thời
tính
Phi
Kim
cácđổi
nguyên
tăng? dần
Tính
Phi
Kim
biến
nh thếtốnào

3

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

nhúm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

11

12

13

14

V
15

Mg
Magie
24

Al
Nhôm
27

Si
Silic
28

Na
Natri
23

16
S

P
Photpho L.huỳnh

31

32

17

18

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
4o


2

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

6

10

C
Cacbon
12

O

9

B
Bo
11

N
Nitơ

8

Be
Beri
9

5

V
7

12

13

14

15

Al
Nh«m
27

Si
Silic
28

Li
Liti
7

11

3

Na
Natri
23

Mg
Magie
24

§Çu chu k×

14

S
P
Photpho L.huúnh

31

Cuèi chu k×
Kim lo¹i
M¹nh

Oxi
16
16

Phi Kim
M¹nh

32

F
Flo
19

Ne
Neon
20

17

18

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
40

KÕt thóc
chu k×
KhÝ
hiÕm


Bài 1: H·y s¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo tr×nh tù :
a) TÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn : Cu, K, Fe
b) TÝnh phi kim t¨ng dÇn : O, C, F

§¸p ¸n:
a) TÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn : K --> Fe --> Cu
b) TÝnh phi kim t¨ng dÇn :

C --> O --> F


Bài 2: H·y s¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo tr×nh tù :
a) TÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn : Mg, Al, Na
b) TÝnh phi kim gi¶m dÇn : Cl, Si, S

§¸p ¸n:
a) TÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn : Al --> Mg --> Na
b) TÝnh phi kim gi¶m dÇn :

Cl --> S --> Si

III. Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
1.Trong một chu kỳ
2.Trong một nhóm
Trong nhóm, khi đi từ trên xuống dới
theo chiều tăng dần của điện tích hạt
nhân:

Nhóm I

3

Li

Na < K => Tính KL Tăng dần (trên xuống dới)

So sánh mức độ hoạt động hoá học của
các phi kim: F, Cl
F>Cl => Tính p.kim giảm dần (trên xuống dới)

9

F

liti
7

Flo
19

11

19

Na

Cl

Natri
23

Clo
35,5

18

35

K

So sánh mức độ hoạt động hoá học của
các kim loại: Na, K

Nhóm VII

Br

Kali
39

Brom
80

37

53

Rubiđi
85

Iot
127

55

85

Rb

Ce

Xesi
132
87

Fr

Franxi
223

I

At

Atatin
132


I

Chu kì
2
Chu kì
3
Chu kì
4
Chu kì
5

Chu kì
7

nhóm

3
Li
Liti
7

11
Na
Natri
23

19

K
Kali
39

37
Rb
Rubii
85

55

Chu kì
6

2) Trong mộtĐầu
nhóm

Cs
Xesi
132

87
Fr

Franxi
223

Kim loại
mạnh Tính
Kim
Tính Kim
loại loại
của
các biến
nguyênđổi
tố
tăng dần,nh
thế
nào?
Kim loại
rất mạnh

Phi kim
mạnh

Tính
Phi
đồng
thời
kim Phi kim
tính
biến
của
các

đổi
nguyên
tố
nh dần
giảm
thế
nào?

Cuối
nhóm

Phi kim
yếu hơn

VII
9

F
Flo
19
17
Cl
Clo
35,5

Chu kì
2
Chu kì
3

35
Chu kì
Br
4
Brom
80
53
Chu kì
I
5
Iot
127
85
At
Chu kì
Atatin
6
210


Bài 3:
H·y s¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo tr×nh tù :
a)TÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn : Mg, Ba, Ca
b) TÝnh phi kim gi¶m dÇn : Se, O, S

§¸p ¸n:
a) TÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn : Mg --> Ca --> Ba
b) TÝnh phi kim gi¶m dÇn : O --> S --> Se

Bài 4:
H·y s¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo tr×nh tù :
a) TÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn : K, Na, Fr
b) TÝnh phi kim t¨ng dÇn : Br, F, Cl

§¸p ¸n:
a) TÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn : Fr --> K --> Na
b) TÝnh phi kim t¨ng dÇn : Br --> Cl --> F


VD 1: Biết nguyên tố A có số hiệu
nguyên tử là 17, chu kì 3, nhóm VII.
Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử, tính
chất của nguyên tố A và so sánh với
các nguyên tố lân cận
9

F

Flo
19

16

S

Luhuynh
32

17

Cl

Clo
35,5

35

Br

Brom
80


Trả lời
• Nguyên tử A có số hiệu nguyên tử là 17 nên
điện tích hạt nhân của nguyên tử A bằng
17+,số e= số p= 17
• Nguyên tố A ở chu kì 3, nhóm VII, tức cối
chu kì 3 nên A là phi kim hoạt động mạnh.
Đó là Cl.
• Tính phi kim của A: mạnh hơn Br, yếu hơn F


IV. ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Biết
vị trí của nguyên tố có thể suy đoán cấu tạo nguyên tử
Ví1.
dụ
2

và tính chất của nguyên tố.

Nguyên
tử của
nguyêntử tố
có điệntố tích
là 12+
2. Biết cấu
tạo nguyên
củaXnguyên
ta cóhạt
thể nhân
suy đoán
vị .
trí và
tínhcác
chấtthông
nguyên
đó.vào bảng dới đây:
Hãy
điền
tintốvào
Cấu tạo nguyên tử
Điện tích hạt
nhân

12+
=

Vị trí nguyên tố trong

bảng tuần hoàn ...
Số thứ tự ô (số
hiệu nguyên tử)

12
4

Số electron

12
=

Số thứ tự ô

Be

12

Beri
9

11

Na

12

Mg

13

Al

Natri Magie Nhôm
23
24
27

20

Ca

Cho biết tên, tính chất và so sánh tính chất
Dự đoán đợc tính chất của nguyên tố
của X với các nguyên tố lân cận.

Canxi
40



Bài tập: Em hãy hoàn thành nội dung còn thiếu ở bảng dưới
đây
Vị trí trong bảng hệ thống
tuần hoàn
TT

Cấu tạo
nguyên tử

Kí hiệu

1

Na

2

Br

3

Mg

4

O

TT

Chu kì

Nhóm

11

3

I

4
12

3

Số p

Số e
KL mạnh

35
II
VI

Tính chất
hóa học
cơ bản

35
12

8

8


Bài tập: Em hãy hoàn thành nội dung còn thiếu ở bảng dưới
đây
Vị trí trong bảng hệ thống
tuần hoàn

TT

Cấu tạo
nguyên tử

Kí hiệu
TT

Chu kì

Nhóm

Số p

Số e

Tính chất
hóa học
cơ bản

1

Na

11

3

I

11

11

KL mạnh

2

Br

35

4

VII

35

35

PK mạnh

3

Mg

12

3

II

12

12

KL mạnh

4

O

8

2

VI

8

8

PK mạnh


BẢN ĐỒ TƯ DUY
HÓA HỌC