Slide luật học đại cương chương 2 hình thức pháp luật

Chương 2
HÌNH THỨC PHÁP LUẬT


Theo Marx, Pháp luật là gì?


Những nguyên nhân làm xuất
hiện nhà nướ c cũng chính là
những nguyên nhân làm phát
sinh pháp luật

Nhà nước

Pháp luật

Tư hữu và giai cấp


Theo Marx, Pháp luật là gì?


Thuộc tính của pháp luật


Hình thức pháp luật
(Hình thức bên ngoài, nguồn của pháp luật)


Tập quán pháp


Tập quán pháp là hình
thức Nhà nướ c thừa
nhận các phong tục, tập
quán lưu truyền trong
xã hội, phù hợp với lợi
ích của giai cấp thống
trị và nâng chúng lên
thành pháp luật.


Tiền lệ pháp




Tiền lệ pháp (còn gọi là án lệ) là việc nhà nước thừa
nhận các bản án của Toà án hoặc quyết định của cơ quan
hành chính, lấy các bản án hoặc quyết định đó làm căn
cứđể giải quyết những sự việc tương tự xảy ra sau này.
Hiện nay tiền lệ pháp vẫn còn có vị trí quan trọng trong
pháp luật tư sản, nhất làở các nước thuộc hệ thống pháp
luật Anh - Mỹ. Hình thức pháp luật này xuất phát từ hoạt
động của cơ quan hành pháp và tư pháp.


Văn bản quy phạm pháp luật




Văn bản quy phạm
pháp luật là hình
thức pháp luật do các
cơ quan nhà nướ c
ban hành dướ i hình
thức văn bản (pháp
luật thành văn).
Văn bản quy phạm
pháp luật với các
hình thức cụ thể như
Hiến pháp, luật, sắc
lệnh v.v.


Khái niệm VBQPPL
Luật Ban hành VBQPPL 2008


Văn bản quy phạm pháp luật là
văn bản do cơ quan nhà nước
ban hành hoặc phối hợp ban
hành theo thẩm quyền, hình
thức, trình tự, thủ tục được quy
định trong Luật ban hành văn
bản quy phạm pháp luật, trong
đó có quy tắc xử sự chung, có
hiệu lực bắt buộc chung, được
Nhà nước bảo đảm thực hiện để
điều chỉnh các quan hệ xã hội.

Văn bản quy phạm pháp luật
Đặc điểm







Phải do các cơ quan Nhà nướ c, ngườ i có
thẩm quyền ban hành với những hình thức
do pháp luật quy đị nh.
Trình tự, thủ tục ban hành văn bản đượ c
quy đị nh chặt chẽ trong Luật ban hành văn
bản quy phạm pháp luật và các văn bản
pháp luật khác có liên quan.
Nội dung của văn bản có chứa các quy tắc
xử sự chung.
Nhà nướ c bảo đả m việc thực hiện các văn
bản quy phạm pháp luật.


Văn bản quy phạm pháp luật
Nguyên tắc ban hành VBQPPL


Văn bản quy phạm pháp luật
Thẩm quyền ban hành

Văn bản quy phạm pháp luật
Quốc hội


Văn bản quy phạm pháp luật
Ủy ban thường vụ Quốc hội


Văn bản quy phạm pháp luật
Chủ tịch nước


Văn bản quy phạm pháp luật của
Chính phủ


Văn bản quy phạm pháp luật của
Thủ tướng chính phủ


Quyết đị nh của Thủ tướ ng Chính phủ đượ c ban
hành để quyết đị nh các chủ trươ ng, biện pháp
lãnh đạ o, điều hành hoạt độ ng của Chính phủ và
hệ thống hành chính nhà nướ c từ trung ươ ng
đến cơ sở; quy định chế độ làm việc với các
thành viên Chính phủ, chủ tịch Uỷ ban nhân dân
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ươ ng và các vấn
đề khác thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính

phủ.


Văn bản Quy phạm pháp luật
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ


Văn bản quy phạm pháp luật
Tòa án nhân dân tối cao


Văn bản quy phạm pháp luật
Viện kiểm sát nhân dân tối cao


Văn bản quy phạm pháp luật
Văn bản liên tịch


Văn bản quy phạm pháp luật
HĐND và UBND các cấp


Văn bản quy phạm pháp luật
Hiệu lực theo thời gian



Thời điểm có hiệu lực của
văn bản quy phạm pháp luật

Những trườ ng hợp văn bản
quy phạm pháp luật hết hiệu
lực


Thời điểm có hiệu lực của văn bản
quy phạm pháp luật




Thời để
i m có hiệu lực của VBQPPL được quy định
trong văn bản nhưng không sớm hơn 45 ngày, kể từ
ngày công bố hoặc ký ban hành.
Trường hợp văn bản quy phạm pháp luật quy định các
biện pháp thi hành trong tình trạng khẩn cấp, văn bản
được ban hành để kịp thời đáp ứng yêu cầu phòng,
chống thiên tai, dịch bệnh thì có thể có hiệu lực kể từ
ngày công bố hoặc ký ban hành nhưng phải được đăng
ngay trên Trang thông tin đệ
i n tử của cơ quan ban
hành và phải được đưa tin trên phương tiện thông tin
đại chúng; đăng Công báo chậm nhất sau hai ngày làm
việc, kể từ ngày công bố hoặc ký ban hành.


Thời điểm có hiệu lực của văn bản
quy phạm pháp luật






VBQPPL phải đượ c đă ng Công báo; VBQPPL không
đăng Công báo thì không có hiệu lực thi hành, trừ
trườ ng hợp văn bản có nội dung thuộc bí mật nhà
nướ c.
Trong thời hạn chậm nhất là 2 ngày làm việc, kể từ
ngày công bố hoặc ký ban hành, cơ quan ban hành
văn bản quy phạm pháp luật phải gửi văn bản đế n
cơ quan Công báo để đă ng Công báo.
Cơ quan Công báo có trách nhiệm đă ng toàn văn văn
bản quy phạm pháp luật trên Công báo chậm nhất là
mườ i lăm ngày, kể từ ngày nhận đượ c văn bản.