Tóm tắt văn bản thuyết minh

TÓM TẮT VĂN BẢN THUYẾT MINH
A . MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp học sinh
-tóm tắt được 1 văn bản thuyết minh có nội dung đơn giản về một sản vật một danh lam thắng cảnh
-Thích thú đọc và viết văn thuyết minhtrong nhà trường cũng như theo yêu cầu của cuộc sống
B . NỘI DUNG VÀ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
I. Kiểm tra bài cũ
II .Giới thiệu bài mới
Hoạt động của GV và HS
-Anh [ chò ]hẵy nhắc lại mục đich yêu cầu
của việc tóm tắt VBTS ở
bài trước ?
-Từ đó hẵy so sánh sự giống nhau và khác
nhau về mục đích yêu cầu giưã TTVBTS
vàTTVBTM?
-Anh chò căn cứ vào SGK nêu mục đích
yêu cầu VBTM ?
GV chuyển ý:Để đạt được mục đích yêu
cầu trên chúng ta biết cách tóm tắt.
-GV yêu cầu HS đọc văn bản"Nhà sàn"
trong SGK và thực hiện các bước tóm tắt
VB.(học sinh khác nhận xét,bổ sung)
-VB này thuyết minh về đối tượng nào?
-Đại ý văn bản là gì?
-Có thể chia văn bản ra làm mấy đoạn,ý
chính mỗi đoạn là gì?
Yêu cầu cần đạt
I-Mục đích yêu cầu tóm tắt VBTM
Giống
-Mục đich yêu cầu
TTVBTS

-Viết lại ngắn gọn những
sự việc cơ bản của nhân
vật
-Sát với văn bản gốc
-Mục đích yêu cầu
TTVBTM
Viết lại ngắn gọn
về đối tượng
thuyết minh
-Sát với văn bản
gốc
Khác Mục đích rộng Mục đích hẹp
-Tóm tắt VBTM nhằm hiểu và nắm được những nội dung
chính của văn bản đó.
-Bản tóm tắt phải ngắn gọn,rõ ràng sát với nổi dung văn bản
gốc
II.Cách tóm tắt một văn bản thuyết minh
*Văn bản 1 "Nhà sàn"
Xác đònh
_VB thuyết minh về "Nhà sàn"
_ Đại ý:Bài thuyết minh kiến trúc,nguồn gốc và những tiện ích
của ngôi nhà sàn.
_ Bố cục của văn bản
+Mở bài(Từ đầu đến văn hóa cộng đồng):
Đònh nghóa và nêu mục đích sự dụng của nhà sàn.
+Thân bài(Từ toàn bộ đến nhà sàn):
Thuyết minh cấu tạo,nguồn gốc và công dụng của nhà
sàn
+ Kết bài(Đoạn còn lại):Đánh giá,ngợi ca vẻ đẹp,sự hấp dẫn
của nhà sàn ở Việt Nam xưa và nay.

-Có thể tóm tắt văn bản này khoảng 10
câu? (học sinh khác nhận xét,bổ sung)
GV hướng dẫn,đánh giá
GV:Động viên học sinh đưa thêm nhiều
VB ở sách,báo,tài liệu tham khảo và thực
hiện các bước tóm tắt như ở VB01
-Tìm hiểu VB2.(các bước tiến hành như
VB1)
GV chuẩn bò văn bản và phát cho 4 to,dự
kiến câu trả lời của học sinh,nhận xét bổ
sung.
Từ việc thực hiện các bước tóm tắt ở hai
VB trên,hãy chỉ ra các bước tóm tắt một
VBTM?
_Có thể tóm tắt văn bản"Nhà sàn"bằng đoạn văn sau:
Nhà sàn là một công trình kiến trúc có mái che dùng để ở hoặc
sự dụng vào một số mục đích khác .Toàn bộ nhà sàn được cấu
tạo bằng tre,giang ,nứa,gỗ,gồm nhiều cột chống,mặt sàn,gầm
sàn,các khoảng nhà để ở hoặc rửa ráy.Hai đầu nhà có hai cầu
thang.Nhà sàn xuất hiện từ thơì đá mới,tồn tại phổ biến ở miền
núi Việt Nam và ĐNÁ.Nhà sàn có nhiều tiện ích vừa phù hợp
với cư trú miền núi,đầm lầy vừa tận dụng nguyên liệu tại
chỗ,giữ được vệ sinh và đảm bảo an toàn cho người ở.Nhà
sàn ở một số vùng núi nước ta đạt tới trình độ kó thuật và thẩm
mó cao,đã và đang hấp dẫn khách du lòch.
* VB2: Trái cây quý của Miền Nam
Xác đònh
_Đối tượng thuyết minh : Giới thiệu một trái cây quý của Nam
Bộ.
_Đại ý:VB thuyết minh về những đặc điểm cơ bản của cây

Sầu riêng(hoa,quả,hình dáng,màu sắc hương vò…)
_Bố cục:3 đoạn
+Mở bài:(từ đầu đến kỳ lạ)
Giới thiệu tổng thể trái Sầu riêng.
+Thân bài(Tiếp theo đến tháng năm ta)
Thuyết minh đặc điểm cụ thể trái Sầu riêng
+Kết luận(còn lai)
Tổng quát về hình dáng và giá trò sự dụng của cây Sầu
riêng
_Tóm tắt VB.(Hướng dẫn học sinh tự làm)
* Cách tóm tắt một VBTM(bốn bước cơ bản)
+Xác đònh mục đích yêu cầu
+Đọc văn bản gốc để tìm dữ liệu
+Diễn đạt các nổi dung tóm tắt thành câu,đoạn và đáp ứng yêu
cầu của văn bản
+Kiểm tra lại
III .Luyện tập
* Bài tập 1 (trang 71)
-Đối tượng thuyết minh:tiểu sử,sự nghiệp nhà thơ Masu ô
basô và những đặc điểm của thể thơ Hai cư
Đọc phần tiểu dẫn của bài "Thơ Hai
cư" của Ba sô(ngữ văn 10 tập1) và
thực hiện các yêu cầu nêu trong bài
Học sinh trình bày,bổ sung
Giáo viên nhận xét,đònh hướng
Anh(chò) rút ra được điều gì qua bài học ?
-Bố cục
+Đoạn một(từ đầu đến M.Silư...)
Tóm tắt tiểu sử và giới thiệu những tác phẩm của Masu ô
Ba sô

+Đoạn hai(Còn lại)
Thuyết minh về đặc điểm nội dung nghệ thuật của thơ Hai
cư
-Viết đoạn tóm tắt
* Bài tập 2
a.Đối tượng :danh lam thắng cảnh với những đặc điểm kiến
trúc ca ngợi vẻ đẹp nên thơ của đền Ngọc Sơn tự hào với
nền văn hóa dân tộc
b.Tóm tắt :(học sinh tự làm)
IV . Ghi nhớ (SGK)
III . Củng cố
Gv nhấn mạnh các ý chính trong bài
IV . Dặn dò
Hs về nhà làm bài tập trong SGK
Gv đưa thêm một văn bản cho học sinh về nhà làm.