Hiện tượng phát quang giang

KiÓm tra bµi cò

? Hãy trình bày:
1. Giả thuyết Plăng đưa ra năm 1900
2. Thuyết lượng tử ánh sáng của Anh-xtanh
đưa ra năm 1905


KiÓm tra bµi cò

Lượng tử năng lượng:

ε = hf = hc
λ
h = 6,625.10-34J.s : hằng số Plăng


Ban ngµy

Ban ®ªm


Ban ngµy

Ban ®ªm


Huỳnh quang đỏ của cá mào cao ba vây, hoặc
Enneapterygius pusillus, có thể quan sát được qua bộ
lọc màu đỏ (bên phải). Loài cá này có màu xám đục

dưới ánh sáng tự nhiên. (Ảnh: Nico Michiels et al).
(Theo LiveScience,
khoahoc.com.vn)
__________________


Đom đóm

Hình săm

Vật trang trí bằng đá ép

Dấu hiệu nhận biết tiền thật


Các sinh vật, đồ vật ở trên đều có thể
Các emphát
có biết,
sángcác
vàosinh
banvật,
đêmđồ vật ở
trên chúng có đặc điểm gì chung?
Đó là một hiện tượng vật lý mà chúng ta
sẽ nghiên cứu trong bài học hôm nay.


Bµi 32:

BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
I. Hiện tợng
quang phát
quang
1. Khái niệm
về sự phát
quang

I. Hiện tợng quang phát quang
1. Khái niệm về sự phát quang
a. Hiện tợng quang phát quang:
*Khái niệm: Một số chất hấp thụ ỏnh sỏng cú bớc
sóng này, để phát ra ánh sáng cú bc súng khác.
Chất có khả năng phát quang (ánh sáng).
b. Ví dụ: Chất phát quang là gì ?
+ Núm
công tắc điện
c. Đặc
điểm
+ Các vật bằng đá ép
Tắt+ ánh
thích,
sbáo
phỏt quang
Sơn sáng
quét kích
trên các
biển
còn
kéo

dài
thêm
mt
thi
gian.
giao thông

?


BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
Nhúm 1
Nhúm 2
Ví dụ 1:
Ví dụ 2:
Chiếu chùm bc
x t ngoi vào
mt ng nghim
ng dung dch
fluorexờin thỡ dung
dch ny phỏt ra
mu lc.

Chùm bức xạ tử
ngoại chiếu vào lớp
bột phát quang ở
thành trong của đèn
ống, thì thấy lớp
bột phát quang ánh
sáng trắng.

* nh sỏng kớch thớch cú mu gỡ?
* nh sỏng phỏt quang cú mu gỡ ?
* Cht phỏt quang l cht gỡ?


BµI 32:hiÖn tîng quang-ph¸t quang
I. HiÖn tîng
quang –ph¸t
quang
1. Kh¸i niÖm
vÒ sù ph¸t
quang

VÝ dô 1:

Nhóm 1

ChiÕu chïm bức xạ
tử ngoại vµo một
ống nghiệm đựng
dung dịch fluorexêin
thì dung dịch này
phát ra màu lục

¸nhbức
s¸ngxạkÝch
thÝch cã
g× ? kích thích.
Chùm

tử ngoại
là mµu
ánh sáng
s¸ng màu
ph¸t quang
mµu sáng
g×? phát quang.
Ch¸nh
ùm sáng
lục là ánh
chÊtdịch
ph¸tfluorexêin
quang lµ g×?
Dung
là chất phát quang.


BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
I. Hiện tợng
quang phát
quang

Ví dụ 2:

Nhúm 2

1. Khái niệm
về sự phát
quang

Chùm bức xạ tử ngoại chiếu vào lớp bột phát
quang ở thành trong của đèn ống, thì thấy lớp
bột phát quang ánh sáng trắng.

ánh sáng
là bức
xạ gì?
Chựm
bc kích
x tthích
ngoi
l ỏnh
sỏng kớch thớch.
Chựm
sỏngphát
trng
l ỏnh
sỏngxạphỏt
ánh sáng
quang
là bức
gì? quang.
Lp
bt
phỏt
quang
l cht phỏt quang.
chất
phát
quang

là gì?


* Mét sè trêng hîp ph¸t quang kh¸c:

§om ®ãm

San h«

H¶i quú

NÊm


* Mét sè trêng hîp ph¸t quang kh¸c:

Dung dịch fluorexêin


BµI 32:hiƯn tỵng quang-ph¸t quang

??

H·y nhËn xÐt vỊ thêi gian ph¸t quang cđa líp bét ph¸t
quang trong ®Ìn èng vµ cđa con ®¹i bµng b»ng ®¸ Ðp,sau
khi ®· t¾t ¸nh s¸ng kÝch thÝch?

Khi tắt ánh sáng kích
thích thì ánh sáng phát
quang bò tắt rất nhanh

Khi tắt ánh sáng kích
thích thì ánh sáng phát
quang còn kéo dài một
khoảng thời gian nào đó.


BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
I. Hiện tợng
quang phát
quang
1. Khái niệm
về sự phát
quang
2. Huỳnh
quang và lân
quang

2. Huỳnh quang và lân quang
Huỳnh quang
Chất phát
quang

Một số
chất lỏng và
chất khí
nh

Đặc điểm

sáng

phát quang
bị tắt rất
nhanh sau
khi tắt ánh
sáng
kích
thích

Lân quang
Một số chất
rắn
nh

sáng phát
quang có thể
kéo dài một
khoảng thời
gian sau khi
tắt ánh sáng
kích thích


BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
I. Hiện tợng
quang phát
quang
1. Khái niệm
về sự phát
quang

? Trên đầu cọc chỉ giới, biển báo giao thông có
sơn xanh, đỏ, vàng, lụcĐó là các chất lân
quang hay huỳnh quang?

2. Huỳnh
quang và lân
quang

Lân quang


??

C1: Tại sao sơn quét trên các biển báo giao
thông hoặc trên đầu các cọc chỉ giới có thể là
sơn phát quang mà không là sơn phản quang
(phản xạ ánh sáng)?

Vì ánh sáng phát quang thì từ nhiều phía có thể
thấy biển báo, cọc chỉ giới. Còn nếu là ánh sáng
phản quang thì chỉ có thể nhìn thấy các vật đó
theo phơng phản xạ.


BàI 32:hiện tợng quang-phát quang
I. Hiện tợng
quang phát
quang
II. Đặc điểm
của ánh sáng

huỳnh quang

II. Đặc điểm của ánh sáng huỳnh quang
1. Đặc điểm:
2. Giải thích:

hq ( bxa )

>

kt

Trạng thái kích thích

hfkt
hfkt



Kích
thích

Ng/tử (P/ tử)
(Bình thờng

t ngắn
bức xạ hfhq

Bình thờng

hfhq

h.c
hf

hq

<

hq

Trạng thái bình thờng

h.c

kt

hq > kt


Hãy ghép phần
bên trái
với phần
bên phải
để đợc một câu đúng?
Kiến
thức
cần
nhớ

a. làtợng
hiệnmột
tợng
p/quang
có t
1. Hiện tợng quang-phát quang là hiện
số chất
hấp thụ
kéo dài
khá sáng
lớn sau
ánh
ánh sáng có bớc sóng này để phát
ra ánh
có khi
bớctắt
sóng
sáng kích thích.Nó thờng xảy
khác.
1. Hiện tợng quang-phát
ra ở một số chất rắn.
2.quang
Huỳnh quang là hiện tợng phát quang có thời gian kéo dài rất
b. có bớc sóng dài hơn bớc
ngắn sau khi tắt ánh sáng kích thích.Nó thờng xảy ra ở một số
sóng của ánh sáng kích thích.
2.
Huỳnh
quang
chất lỏng và chất khí.

c. là hiện tợng phát quang có
3. Lân quang là hiện tợng phát quang
thời kéo
giandài
kéo dài
thờicógian
rất khá
ngắnlớnsau
3. Lân quang
sau khi tắt ánh sáng kích thích.Nó
ờng
xảy
ra ởkích
mộtthích.Nó
số chất th
khith
tắt
ánh
sáng
rắn.
ờng xảy ra ở một số chất lỏng và
chất khí.
4. nh
sáng
huỳnh
quangcó bớc sóng
4. ánh
sáng
huỳnh
quang

dài hơn bớc sóng của ánh
d. là hiện tợng một số chất hấp
sáng kích thích.
thụ ánh sáng có bớc sóng này
để phát ra ánh sáng có bớc
Đáp án: 1-d
2-csóng khác
3-a . 4-b


Đáp
án:hỏi 1: Trên áo của công nhân làm đ
Câu
a. Cácờng
đờng
này
báotrên
hiệu
chothng
ời có
và
haykẻ
dọn
vệđể
sinh
đờng
ờng
phnhững
ơng tiện
trênkẻ

đờng.
đờng
to bản, nằm ngang, màu
b. Các
đờng
kẻ lục.
này làm bằng chất liệu phát
vàng
hoặc
quang.
đờngcác
kẻ đó
dùng
làm
gì?bằng
c. a.
ĐểNhững
nhận biết
đờng
kẻ để
này
làm
chất
liệu đphát
quang
hay chất
phảnliệu
quang:
b.
Những

ờng kẻ
đó bằng
phát
dùng
đènhay
pinphản
thử tiền
chiếu lên một chỗ
quang
quang?
trên đờng kẻ đó xem nó sáng lên màu gì?
c.
Đềnóxuất
một
nghiệm
đơn màu
giản lục
để
Nếu
sáng
lênthí
màu
vàng hay
chất liệu đó là phát
thìnhận
đó là biết
chất những
phát quang.
quang hay phản quang ?

C©u hái 2: Trong hiÖn tîng quang - ph¸t
quang, cã sù hÊp thô ¸nh s¸ng ®Ó lµm g×?
A. §Ó t¹o ra dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng.
B. §Ó lµm cho vËt ph¸t s¸ng.
C. §Ó lµm nãng vËt.
D. §Ó lµm thay ®æi ®iÖn trë cña vËt.


C©u hái 3 : ¸nh s¸ng ph¸t quang cña mét chÊt cã bíc
sãng 500 nm. Hái nÕu chiÕu vµo chÊt ®ã ¸nh s¸ng cã b
íc sãng nµo díi ®©y th× nã sÏ kh«ng ph¸t quang?
A. 300 nm
B. 400 nm
C. 480 nm
D. 600 nm


Câu hỏi 4:
Hãy chọn câu đúng.
Trong hiện tợng quang-phát quang, sự hấp thụ hoàn
toàn một phôtôn sẽ đa đến:
A. Sự giải phóng một êlectron tự do.
B. Sự giải phóng một êlectron liên kết.
C. Sự giải phóng một cặp êlectron vào lỗ trống.
D. Sự phát ra một phôtôn khác.