bai 5 Hợp kim

Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
I. Định nghĩa.
Hợp kim là chất rắn thu được sau khi đun nóng chảy hỗn hợp
các kim loại hoặc hỗn hợp kim loại và phi kim.
Thí dụ:
Gang, thép: Fe – C. (C: 0,2 – 4%)
Đura: Al (96%) – Cu (4%).
Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
Có ba loại tinh thể chính sau:

1. Tinh thể hỗn hợp (hay tinh thể kết tinh riêng rẽ - hợp kim
Ơtécti):
Thí dụ: Bi – Cd, Sn – Pb.....
Hỗn hợp kim loại
Đun nóng chảy
Hỗn hợp lỏng
Hợp kim rắn, kết tinh riêng rẽ
Kim loại A
Kim loại B
Hợp kim Ơtécti

Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
2. Tinh thể dung dịch rắn:
hoặc hh kim loại
và phi kim
Đun nóng chảy
Hỗn hợp lỏng đồng nhất
Hợp kim rắn, đồng nhất như khi nóng chảy
Để nguội
* Có hai kiểu dung dịch rắn:
Hỗn hợp kim loại
Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
2. Tinh thể dung dịch rắn:
a) Dung dịch rắn kiểu thay tế:
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o

o o o o o o o o o o o
Ion kim
loại A
Mạng tinh thể kim loại
A
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
Ion kim
loại B
Mạng tinh thể kim
loại B
o ● o o o o o ● o o o
o o o o o o o ● o o o
● o o o ● o o o o o o
o o o o ● o o o o o ●
o ● o o o o o ● o o o
o o o o o o o ● o o o
Ion kim loại A trong
mạng tinh thể hợp
kim

Ion kim loại B trong
mạng tinh thể hợp
kim
Mạng tinh thể hợp kim
dung dịch rắn kiểu thay
thế
Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
2. Tinh thể dung dịch rắn:
a) Dung dịch rắn kiểu thay tế:
Điều kiện:
- Kim loại có bán kính ngtử gần bằng nhau.
- Mạng tinh thể cùng kiểu.
Thí dụ hợp kim:
Cu (1,124 Å) - Ni (1,128 Å); Ag (1,44 Å) - Au (1,44 Å)......
Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
2. Tinh thể dung dịch rắn:
b) Dung dịch rắn kiểu xâm nhập:
o o o o o o o o o o o

o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
Ion kim
loại A
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Ion kim
loại B
● ● ●

● ● ●

● ● ●
● ● ●
● ● ● ● ● ●
Mạng tinh thể kim loại
A
Mạng tinh thể phi kim
hoặc kim loại B
Mạng tinh thể hợp kim
dung dịch rắn kiểu xâm
nhập
Ion kim loại (hoặc

n.tử phi kim) B
Bài 5:
Bài 5:


HỢP KIM
HỢP KIM
II. Cấu tạo.
2. Tinh thể dung dịch rắn:
b) Dung dịch rắn kiểu xâm nhập:
Điều kiện:
Các kim loại (hoặc kim loại và phi kim) có bán kính ngtử khác
nhau nhiều.
Thí dụ hợp kim: C (0,77Å) có thể xâm nhập vào mạng tinh thể của
Fe (1,27Å) tạo ra thép cacbon......