Bài giảng sinh học 8 thao giảng trao đổi chất (20)

?
? Hình ảnh trên thể hiện điều gì.


Chöông VI

Tuần16 Tiết 32:


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG

1.Bài tập:
Vai trò
Hệ hô hấp
Hệ tiêu hóa
Hệ tuần
hoàn
Hệ bài tiết

Quan sát sơ đồ hoạt động của một số hệ cơ quan và hoàn
thành bài tập.


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT

O2

I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG
phæi

O2

Tim

Hoạt động của hệ hô hấp
Hệ tuần hoàn trong trao
đổi chất

CO2

Tế bào


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MƠI TRƯỜNG

Nước tiểu

Th
Thảiảirara
ng
ồài
i
ngo

Hệ bài tiết và chức năng của
hệ bài tiết

Tiêu hóa thức ăn

Ăn

Biến đổi lí học
Tiết dịch tiêu hóa

Biến đổi
hóa học

Hấp thụ
chất dinh
dưỡng

Thải phân

Đẩy các chất trong ống tiêu hóa
Hình 24.2. SƠ ĐỒ KHÁI QUÁT VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH TIÊU HÓA


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG

Quan sát sơ đồ hoạt động của một số hệ cơ quan và hoàn
thành bài tập:
Vai trò
Hệ hô hấp

Lấy O2 từ môi trường cung cấp cho cơ thể và thải CO2 từ
cơ thể ra ngoài môi trường.

Hệ tiêu hóa Biến đổi thức ăn cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể và thải

các chất cặn bã ra ngoài.

Hệ tuần
hoàn
Hệ bài tiết

Vận chuyển ôxi, chất dinh dưỡng tới tế bào và CO2 , các
chất thải từ tế bào tới cơ quan bài tiết.
Thải nước tiểu, mồ hôi


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG

1. Cơ thể lấy những gì từ môi
trường ngoài?
2. Cơ thể thải ra ngoài những gì ?
3. Các cơ quan nào trong cơ thể
thực hiện những quá trình này?
4 Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi
trường có ý nghĩa gì đối với cơ thể.


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
I- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG

Kết luận
- Ở cấp độ cơ thể, môi trường ngoài cung cấp
thức ăn, nước, muối khoáng và ôxi qua hệ tiêu
hoá, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã,

sản phẩm phân huỷ và khí CO2 từ cơ thể thải
ra.
- Cơ thể có trao đổi chất với môi trường thì
mới tồn tại và phát triển.


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT

Môi trường trong cơ thể gồm những phần nào ?
Máu, nước mô, bạch huyết.
Máu, nước mô và bạch huyết quan hệ với tế bào như thế nào?


Tit 32: TRAO I CHT
II- TRAO I CHT GiA T BO V MễI TRNG TRONG

Tho
Lun
3

1/Mỏu, nc mụ cung cp nhng gỡ cho t bo?
2/Hot ng sng ca t bo ó to ra nhng sn phm gỡ?
3/Nhng sn phm ú ca t bo vo nc mụ ri ti
mỏu v c a ti õu?
4/ S trao i cht gia t bo v mụi trng trong biu
hin nh th no?
Bạch huyết

Máu
(O2,

CO2
cht
DD)

O2, chất DD
CO2, chất thải

Nước mô
(huyết tương,
bạch cầu, và
tiểu cầu)

O2, chất DD
CO2 , chất thải

T
bo
hot
ng

Năng lư
ợng cho
hoạt động
sống của
cơ thể


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
II- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA TẾ BÀO VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG

1/Máu, nước mô cung cấp những gì cho tế bào? O2, chÊt DD
2/Hoạt động sống của tế bào đã tạo ra những sản phẩm gì?
CO2 , chÊt th¶i
3/Những sản phẩm đó của tế bào đổ vào nước mô rồi tới máu
và được đưa tới đâu? CO2 , chÊt th¶i → cơ quan bài tiết
4/ Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện
như thế nào?
Tế bào lấy: các chất dinh dưỡng và ôxi từ máu , nước mô
sử dụng vào các hoạt động sống ;
Tế bào thải ra: các sản phẩm phân huỷ →cơ quan bài tiết
Quá
trêngiữa
xảy
ra
ở tếmôi
bàomôi
Trao trình
đổi chất
tế vào
bào
và
trường
trong được thực hiện ở
thải
trường
trong
đâu?


Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT

II- TRAO ĐỔI CHẤT GiỮA TẾ BÀO VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG

Kết luận
Ở cấp độ tế bào, các chất dinh dưỡng và ôxi tiếp
nhận từ máu và nước mô cung cấp cho tế bào sử dụng
vào các hoạt động sống ; đồng thời các sản phẩm
phân huỷ được thải vào môi trường trong, đưa tới cơ
quan bài tiết, còn khí CO2 được đưa tới phổi để thải ra
ngoài .
2

? Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường có ý
Tế bào thực hiện các hoạt động sống của tế bào cũng như cơ thể.
nghĩa gì đối với tế bào.



Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
III. MỐI QUAN HỆ GiỮA TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ CƠ
THỂ VÀ TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ TẾ BÀO

Biểu hiện

Cấp cơ thể

Cấp tế bào

Biểu hiện

- Lấy vào: Thức ăn,

nước, muối khoáng, O2
- Thải ra: phân, nước
tiểu, CO2

- Lấy vào: Các chất dinh
dưỡng, nước, muối khoáng,
O2
- Thải ra: Sản phẩm bài
tiết, CO2

Thành phần
trao đổi

Vật chất

Vật chất

Nơi thực
hiện

Các hệ cơ quan

Tế bào

Ý nghĩa

Cơ thể tồn tại và phát
triển

Tế bào tồn tại và phát triển

Tiết 32: TRAO ĐỔI CHẤT
III. MỐI QUAN HỆ GiỮA TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ CƠ
THỂ VÀ TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ TẾ BÀO

Kết luận
Quan hệ thống nhất gắn bó


BÀI TẬP
Bµi tËp 1: Khoanh trßn c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u sau:

2. Những chất nào được máu và nước mơ
vận chuyển đến tế bào ?
a) Các chất dinh dưỡng và ôxi.
b) Khí cacbônic và muối khoáng.
c) Prôtêin, gluxit và các chất thải.
d) Cả a và b.


BI TP
Bài tập 2: Dựa vào
hình vẽ hãy ghi tên
các chất mà cơ thể
lấy vào và thải ra
môi trường, thay cho
các số 1, 2, 3.?

02

C02

- Thức ăn.
- Nước.
- Muối khoáng


* H­íng dÉn vỊ nhµ
•
•
•
•
•

Trả lời các câu hỏi vào vở bài tập.
Đọc trước bài 32: CHUYỂN HỐ và trả lời các
câu hỏi sau:
Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng gồm
những quá trình nào?
Phân biệt trao đổi chất với chuyển hóa vật
chất và năng lượng?
Năng lượng giải phóng ở tế bào được sử dụng
vào những hoạt động nào?
Chuyển hóa cơ bản là gì? ý nghóa của chuyển
hóa cơ bản?