MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA TRẺ 3 ĐẾN 4 TUỔI

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA TRẺ 3 – 4 TUỔI

Người thực hiện: Phạm Thị Thanh Xuân
Chức vụ : Giáo Viên
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Thị Trấn
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn

THANH HÓA, NĂM 2015
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1


Mầm non là giai đoạn đầu tiên của cuộc đời. Ở lứa tuổi này cơ thể trẻ phát
triển mạnh mẽ về chức năng các cơ quan. Giáo dục trẻ thời kỳ này đóng vai trò
quan trọng hình thành cơ sở ban đầu của nhân cách con người và giáo dục trẻ
thời kỳ này đạt hiệu quả cao nhất. Để có một ngày mai tươi sáng, thì ngay từ
hôm nay, trẻ em cần phải được chăm sóc và giáo dục để phát triển một cách toàn
diện về mọi mặt: Thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ, tình cảm - kĩ năng
-xã hội.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân thì giáo dục Mầm Non có một vai trò
đặc biệt quan trọng là nền tảng, là cơ sở cho giáo dục các bậc học sau này.
Chính vì vậy mà mục đích của giáo dục Mầm non là nhằm hình thành ở trẻ
những cơ sở đầu tiên của nhân cách con người mới XHCN Việt Nam như: Sự
khỏe mạnh,nhanh nhẹn, cơ thể phát triển hài hòa cân đối, giáo dục cho trẻ giàu
lòng yêu thương, biết quan tâm nhường nhịn giúp đỡ những người gần gũi xung

quanh, thật thà, lễ phép, hồn nhiên, trẻ biết yêu cái đẹp, biết giữ gìn cái đẹp và
tạo ra cái đẹp ở xung quanh. Đồng thời mục đích của giáo dục là nhằm phát triển
ở trẻ trí thông minh, ham hiểu biết, phát huy được tính chủ động tích cực cho
trẻ.
Vậy ngay từ tuổi mầm non, trẻ cần phải được dạy như thế nào? Làm thế
nào để trẻ phát huy được tính tích cực chủ động và phải có những chiến lược
nuôi dưỡng, bồi đắp như thế nào, để hỗ trợ kịp thời sự phát triển trí tuệ, nhân
cách, sớm giúp trẻ thành công? Vì thế việc rèn luyện cho trẻ có được một tính
cách mạnh dạn, tự tin là rất quan trọng và cần thiết.
Chính vì vậy, Tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm phát huy tính
tích cực trong các hoạt động của trẻ 3- 4 tuổi”.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
Ngay từ lúc lọt lòng mẹ đến lúc trưởng thành thì trẻ em phát triển qua
nhiều thời kỳ khác nhau. Mỗi thời kỳ này là sự tiếp theo của thời kỳ trước và
chuẩn bị cho thời kỳ sau. Trẻ Mầm Non (0-6 tuổi) là thời kỳ đầu tiên của con
người, phát triển rất đặc biệt với tốc độ phát triển rất nhanh về mọi mặt và là

2


thời kỳ có vị trí quan trọng là đặt tiền đề cho sự hình thành và phát triển nhân
cách mai sau. Chính vì vậy mà người lớn đặc biệt là người giáo viên mầm non
và cũng chính là người dẫn dắt trẻ ở những bước chập chững đầu đời, phải nắm
được đặc điểm tâm sinh lý ở lứa tuổi này để từ đó đưa ra những biện pháp giáo
dục phù hợp cho tất cả các hoạt động để phát huy tích cực, chủ động, sáng tạo
của trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng mà mọi nền giáo dục hướng tới.
II. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu:
Trường mầm non Thị Trấn là trường chất lượng cao của ngành học mầm
non Huyện nga sơn. Trường luôn được sự quan tâm của các cấp, các ngành đầu

tư về cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, sạch đẹp, trang thiết bị đồ dùng đồ chơi để
trẻ được khám phá và trải nghiệm. Trường có bề dầy thành tích nhiều năm liền
được Đảng và nhà nước tặng thưởng giấy khen và bằng khen. Năm 2007 vinh
dự trường được đón nhận Huân chương lao động hạng III.
- Bản thân tôi được ban giám hiệu phân công phụ trách lớp 3 - 4 tuổi là một giáo
viên trẻ có bề dầy kinh nghiệm trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, tâm huyết với
nghề năng động sáng tạo tìm tòi khám phá những điều mới lạ trong chương trình
mầm non mới mặt khác các cháu lớp tôi đa số các cháu đã được học từ nhà trẻ
nên các cháu đều nhanh nhẹn, tự tin, hồn nhiên, năng động trong các hoạt động.
Trong thực tế khi đưa con tới trường, cha mẹ đều mong muốn con mình
được phát triển một cách toàn diện, mạnh dạn, tự tin hơn trước đám đông. Đó là
mong muốn chính đáng và cũng là mục tiêu của phương pháp mới của ngành
mầm non. Không chỉ dạy trẻ kiến thức mà dạy trẻ kỹ năng sống, dạy trẻ biết
cách xử lý chủ động trong các tình huống.
Trên thực tế, số lượng trẻ tự kỷ, nhút nhát, kém mạnh dạn ngày càng nhiều,
đa số trẻ chưa phát huy được hết tính tích cực, chủ động, sáng tạo. Điều đó đặt
ra cho các cô giáo mầm non, nhất là các cô giáo dạy lứa tuổi mẫu giáo bé một
nhiệm vụ nữa là làm thế nào giúp các bé mạnh dạn tự tin trong giao tiếp với bạn
bè và người lớn? Để trả lời câu hỏi này, tôi luôn tìm tòi, ứng dụng các biện
pháp, hình thức, tổ chức các hoạt động giúp trẻ trong lớp tôi có cơ hội được thể
hiện và tự khẳng định mình trong giao tiếp với cô giáo, bạn bè và mọi người
xung quanh.
3


Một lý do nữa là việc trẻ em ngày nay được bảo bọc quá kỹ khiến trẻ đánh
mất sự tự tin về khả năng của bản thân. Một số phụ huynh cho rằng cứ lo cho
con đầy đủ, chiều chuộng theo ý thích của con, còn việc dạy dỗ thì phó mặc cho
giáo viên. Mặc dù rất quan tâm đến con nhưng đa số phụ huynh là công chức
nhà nước nên ít có thời gian dành cho con, phần lớn đều nhờ cậy ông bà và

người giúp việc, vì vậy việc thống nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc giáo dục
trẻ giữa giáo viên và phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn.
Xuất phát từ đặc điểm trên tôi nhận thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên
cần phải giải quyết khi tổ chức các hoạt động không phải đơn giản là cung cấp
kiến thức mà phải làm sao để trẻ nói nên được ý kiến của trẻ và phải tạo cho trẻ
thói quen suy nghĩ nhanh và biết bảo vệ ý kiến, tìm các cách giải quyết khác
nhau cho cùng một vấn đề. Có như vậy mới thực sự giúp trẻ chủ động trong tư
duy, mạnh dạn, tự tin điều này đã thúc đẩy tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp
nhằm phát huy tính tích cực trong các hoạt động của trẻ 3- 4 tuổi”
Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm cho thấy:
Đạt
Tốt
Khá
TB
Nội dung khảo sát
SL %
SL %
SL %
Khả năng tập trung chú 14 56% 5
20% 5
20%
Số
lượng ý trong hoạt động học có
chủ định
trẻ
khảo Trẻ mạnh dạn và tích 13 52% 6
24% 4
16%
sát
cực tham gia các hoạt

25
động
Trẻ biết thể hiện được 5
khả năng của mình

20% 7

28%

13

52%

Chưa
đạt
SL %
1 4%

2

8%

5

20%

Từ kết quả khảo sát trên và từ thực tế đã áp dụng tại nhóm lớp của mình,
tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp nhằm phát huy được tính tích cực trong
các hoạt động ở trẻ mẫu giáo bé.
III. Các giải pháp và tổ chức thực hiện:

4


1: Xây dựng các góc hoạt động trong lớp tạo môi trường lớp học thân thiện,
phù hợp để kích thích trẻ hoạt động tích cực.
Chúng ta biết rằng việc xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp
nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều
hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn . Giúp trẻ tìm hiểu và khám
phá cái mới, hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng, kích thích trẻ hoạt động
được dễ dàng, gần gũi và tạo được môi trường thân thiện và thẩm mĩ sẽ gây
hứng thú cho trẻ và góp phần hình thành mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo
viên với trẻ và giữa trẻ với trẻ. Nhận thức được điều đó tôi đã trao đổi và cùng
thống nhất với giáo viên trong lớp về kế hoạch, biện pháp trang trí xắp xếp tạo
môi trường, các góc hoạt động trong lớp phù hợp với diện tích lớp cũng như các
đồ dùng, đồ chơi trong lớp phù hợp với tâm sinh lý trẻ, có tính thẩm mỹ cao và
kích thích tính tích cực của trẻ. Cụ thể các mạng hoạt động: Bảng chủ đề, các
góc mở, các góc hoạt động, tất cả các giá đồ chơi vừa tầm của trẻ, các nguyên
vật liệu để ở trạng thái mở, dễ lấy, dễ cất. Trong mỗi góc chơi tôi thiết kế mảng
mở, các mảng mở tôi thường làm bằng nhựa trong hoặc thảm gai trong đó có các
sản phẩm do chính tay trẻ làm để gài vào làm tranh trang trí cho góc đó, để kích
thích tính chủ động sáng tạo của trẻ. Sắp xếp đồ dùng đồ chơi ở các góc . Mảng
tường mở cho trẻ hoạt động.
- Trong lớp tôi đã bố trí các góc như sau: Góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn
ào
Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách, góc xây
dựng tránh lối đi lại. Góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở ngoaì
hiên.
- Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn và vận động
của trẻ.

- Tạo ranh giới giữa các góc hoạt động
Ví dụ: Sử dụng giá dựng đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho góc
chơi. Ranh giới ở các góc không che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát
của giáo viên
- Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích
hứng thú của trẻ.

5


- Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ
đề đang thực hiện
Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “Gia đình” góc sách có thể đặt “Thư viện của
gia đình bé” nhưng khi sang chủ đề “thế giới thực vật” góc sách có thể đặt “Thư
viện của các loại cây”.
Bên cạnh đó chúng tôi cũng xây dựng qui ước với trẻ về qui định trong lớp
học và giao tiếp giữa trẻ với trẻ trong lớp. Việc rèn nền nếp được thực hiện ngay
khi đón trẻ vào năm học mới. Chúng tôi qui ước với trẻ cách lấy đồ dùng đồ
chơi đúng nơi qui định, hay qui định với trẻ về cách giao tiếp trong khi chơi,
không la hét quá to, không chạy nhảy xô đẩy nhau, có sự giao tiếp thân mật
trong các vai chơi, các bạn trai nhường nhịn các bạn gái, cùng tham gia vào các
vai chơi vui vẻ, không tranh giành đồ chơi của nhau và biết giúp đỡ bạn trong
quá trình chơi .
Với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, chúng tôi tận dụng tối đa các sản
phẩm của trẻ để trang trí lớp, trẻ được vẽ, xé nặn các sản phẩm để trang trí các
góc, các buổi chơi trẻ được hoạt động với chính sản phẩm của mình đã làm nên
trẻ rất thích thú. Những hoạt động giao tiếp qua vai chơi người mua người bán
dạy trẻ biết thể hiện thái độ ân cần niềm nở với khách hàng thông qua đó tạo
được mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ khi chơi.
Đồ chơi trẻ làm cùng cô được sử dụng trong góc bán hàng

6


Không chỉ tạo môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động, giao tiếp, tôi còn
mang đến cho trẻ một không khí lớp học thật ấm áp tràn ngập yêu thương, cô
giáo cũng giống như một người bạn lớn để trẻ có thể an tâm chia sẻ những thắc
mắc, băn khoăn cũng như những “Bức xúc” rất trẻ con của mình.

Hình ảnh cô và trẻ cùng trang trí lớp
Như vậy tạo môi trường lớp đẹp, thân thiện ở trong mỗi góc chơi, nhóm
chơi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá biệt yếu kém hoặc
củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả năng tưởng tượng
sáng tạo từ đó trẻ mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động.
2: Phát huy tính tích cực của trẻ trong hoạt động có chủ định
Trẻ mầm non rất hào hứng trước những điều mới lạ nhưng dễ chán với
những gì quen thuộc .Vì vậy thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó.
Ở mỗi hoạt động học có chủ định tôi luôn phải xác định rõ mục đích yêu cầu của
từng thể loại. Mà đặc biệt đặc điểm tâm lý lứa tuổi của trẻ trẻ ở lứa tuổi mẫu
giáo bé ( 3 - 4 tuổi) khả năng chú ý, ghi nhớ chưa cao. Trẻ chỉ có thể tập trung
tối đa 15 đến 20 phút, trẻ thường dễ chịu ảnh hưởng tác động từ bên ngoài, (ngồi
không ngay ngắn trong khi học, mất trật tự, không kiềm chế các hoạt động cá
nhân). Trong khi đó việc trẻ tập trung, ghi nhớ có chủ đích và hứng thú trong
hoạt động có chủ định là rất quan trọng, vì đây là hoạt động giúp trẻ lĩnh hội một
cách bài bản, đầy đủ và khoa học nhất các kiến thức đơn giản và vừa sức về các
7


lĩnh vực phát triển khác nhau. Tôi nhận thấy rằng nếu không thay đổi, làm mới
các biện pháp và hình thức dạy học khác nhau, trẻ sẽ không hứng thú trong hoạt

động và sẽ không đạt hiệu quả cao trong mỗi hoạt động. Cùng với đó khả năng
tiếp thu của trẻ cũng sẽ hạn chế và trẻ sẽ có phản ứng: Chán học, gây mất trật tự
trong lớp học. Từ đó nghiên cứu các tài liệu, suy nghĩ thay đổi các hình thức vào
bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng những câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi,
sử dụng các trò chơi tạo tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ vào hoạt
động học có chủ định và xuyên suốt theo một chủ đề. Qua đó, hoạt động nào trẻ
cũng hào hứng, không gò bó mà vẫn đạt kết quả cao mà lại phát huy được tính
tích cực của trẻ. Trẻ hăng hái giơ tay phát biểu trong các hoạt động và hứng thú
tham gia các hoạt động.
Ví dụ : Để cho hoạt động phát triển vận động không trở nên khô cứng,
nhàm chán. Đồng thời không làm cho trẻ thấy mệt mỏi không thích tập, giáo
viên có thể thay đổi hình thức vào bài: Cùng tham gia vào cuộc thi: “Bé khoẻ, bé
nhanh”; Nhà nông đua tài.” và xuyên suốt hoạt động đó giáo viên tổ chức dưới
dạng các trò chơi liên hoàn, khởi động, vượt chướng ngại vật, tăng tốc về đích.
Để tăng sự hứng thú cho trẻ, giáo viên có thể thoát ly khỏi hình thức khởi động
quen thuộc. Thay vào đó là những bài tập sôi động nhẹ nhàng nhưng cũng
không tách rời mục đích chính của phần khởi động tôi có thể chọn một bản nhạc
sôi động, sau đó cho trẻ đứng vào hàng để tập bài tập xoay các khớp: Cổ tay,
khuỷu tay, lắc hông, đầu gối, cổ chân. Đối với giai đoạn cuối năm, cô có thể cho
trẻ tự tìm vị trí đứng cho mình sao cho mỗi bạn cách nhau 1 ô gạch. Điều này
giúp trẻ phát triển tính tích cực, tự giác trong quá trình tham gia tập luyện. Cô
vẫn giữ vai trò chỉ huy hô mệnh lệnh cho trẻ tập để đảm bảo mức độ vận động
của mỗi động tác không quá sức với trẻ.
Tương ứng với các nội dung của hoạt động phát triển vận động: Khởi động,
trọng động (Bài tập phát triển chung, bài tập vận động cơ bản), trò chơi, hồi tĩnh.
Ngoài ra, cô có thể sưu tầm các bài hát mới lạ để làm nhạc nền cho trẻ tập thể
dục. Đồng thời sau buổi tập cô thưởng cho trẻ huy chương vàng, hộp quà cho 2
đội hay vòng nguyệt quế.Từ đó trẻ sẽ rất hứng thú tập luyện vui vẻ, mạnh
dạn.trẻ không còn cẩm giác nặng nề , kho cứng.Tạo cho trẻ cảm giác học mà
chơi, chơi mà học.

8


Ví dụ: Trong hoạt động phát triển ngôn ngữ: Câu chuyện “Tích Chu” tôi
cùng trẻ trang trí lớp học “Vườn cổ tích” những hình ảnh về câu chuyện “Tích
Chu”. Hình ảnh bà quạt cho Tích Chu, hình ảnh bà khát nước biến thành chim
để bay đi kiếm nước, hình ảnh Tích Chu lấy nước cho bà uống, hình ảnh bà ôm
Tích Chu vào lòng. Có rất nhiều hình ảnh minh họa cho mỗi câu chuyện. Từ đó
trẻ rất hứng thú khi được nghe chuyện và trẻ nhớ chuyện rất nhanh.

Hình ảnh câu chuyện tích Chu
Bên cạnh đó, việc tổ chức hoạt động có chủ định dưới hình thức học theo
nhóm là một hình thức học rất tích cực, tạo cho trẻ nhiều cơ hội hoạt động, giúp
trẻ phát huy được tinh thần hợp tác tương trợ lẫn nhau, rèn cho trẻ ý thức tập
thể, biết chia sẻ những ý kiến, kinh nghiệm của mình với các bạn, biết lắng nghe
và tôn trọng ý kiến của bạn khác,quan trọng hơn cả học theo nhóm đem lại nhiều
niềm vui, hứng thú cho trẻ. Khi cho trẻ học theo nhóm thì trẻ sẽ biết thảo luận và
giúp đỡ nhau cùng học, bạn biết hơn thì bảo cho bạn chậm hơn, chia từng nhóm
học và thảo luận trao đổi cô giáo cũng dễ quan sát và nắm bắt được tình hình
của từng trẻ.
Từ đó có hình thức để giáo dục các cháu có kết quả cao. Hình thức học
theo nhóm có thể áp dụng trên tất cả các hoạt động đều phù hợp và mang lại kết
quả cao, trẻ rất hứng thú và đoàn kết với nhau trong các hoạt động.
3. Hình thức tổ chức các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi, ngày hội ngày lễ:
Có thể nói các hoạt động ở mọi lúc mọi nơi đặc biệt là việc tổ chức hiệu
quả nhất đối với việc tổ chức tốt các hoạt động. Điển hình như: Trong khi đón
9

trả trẻ, Hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, vệ sinh ăn trưa, hoạt động chiều và
phát huy được tính tích cực của trẻ nhất là tổ chức tốt các ngày hội ngày lễ cho
trẻ là một hình thức giáo dục hiệu quả và sinh động nhất, giúptrẻ được trải
nghiệm các cảm xúc tích cực. Thông qua đó trẻ được học và chia sẻ những
mong muốn của trẻ với cô giáo, bạn bè và cha mẹ. Với quan điểm như vậy nên
tôi thống nhất với các cô giáo và ban phụ huynh lớp từ đầu năm học lên kế
hoạch hoạt động ngoại khóa cho các cháu. Tôi đặc biệt chú ý đến các ngày lễ
hội: Ngày 20/10, ngày Tết Trung Thu, Noel, Tết Nguyên Đán, ngày 8/3, sinh
nhật tháng của trẻ, với mỗi ngày hội chúng tôi cố gắng sử dụng một hình thức
tổ chức riêng như tổ chức trong lớp, dưới sân trường nhằm lôi cuốn hấp dẫn trẻ
tích cực tham gia hoạt động.
Ví dụ: Ngày 20/10- Ngày phụ nữ Việt Nam
Trước ngày tổ chức lễ hội chúng tôi cùng trẻ trò chuyện về ý nghĩa ngày
hội, đưa ra ý định, hình thức tổ chức và thăm dò ý kiến của trẻ về món quà
tặng bà và mẹ và thường được tổ chức ở trên lớp. Trong buổi trẻ được nói lên
những cảm xúc của mình, và nói lên được những lời chúc về bà, mẹ, về cô giáo
và chúc các bạn sinh nhật trong tháng. Cô trò chuyện với trẻ để trẻ nói về ý
nghĩa của ngày hội. Các bé chia sẻ những cảm xúc trong ngày 20-10. Cùng trẻ
trang trí giấy mời bà và mẹ với lời đề từ ấn tượng: ‘‘Để được quan tâm chia sẻ,
để được yêu thương và hiểu các con nhiều hơn kính mời bà và mẹ bé tới dự
ngày hội 20/10 và sinh nhật các bạn trong tháng do lớp tổ chức”.

10


Hình ảnh các bé làm bưu thiếp
Và còn rất nhiều các hoạt động ngoại khóa tôi đã tổ chức cho các cháu
như: Ngày Tết Trung thu, mỗi hoạt động một hình thức phong phú khác nhau
nhưng đều hướng tới một mục đích chung đó là giáo dục trẻ cách thể hiện tình
cảm, các con có nhiều bạn thân hơn, biết nhường nhịn và quan tâm đến bạn bè.

Qua mỗi lần tổ chức tôi thấy các bé em của lớp mình dường như lớn hơn, chững
chạc hơn và phát huy tính tích cực chủ động của trẻ.
Với trẻ mầm non khả năng giao tiếp tốt trong tập thể giúp trẻ thích nghi
dễ dàng, nhanh chóng với môi trường mới, thầy cô, bạn bè mới, và những đòi
hỏi mới của hoạt động học tập. Ý thức và tinh thần tập thể sẽ giúp trẻ tránh
được những xung đột không đáng có giữa trẻ với nhau, giữa trẻ với thầy cô,
trên cơ sở đó phát triển những mối quan hệ thân thiện, gần gũi, cảm thông
giữa trẻ với những người xung quanh. Tất cả những điều này tác động một
cách tích cực lên trẻ, làm cho trẻ cảm thấy hứng thú muốn đến trường, muốn
giao tiếp với cô, bạn bè. Để phát huy được khả năng đó của trẻ ngoài các hình
thức tổ chức tại lớp chúng tôi còn cho trẻ giao lưu giữa các lớp trong khối
mẫu giáo bé với nhau.
VD: Thi kéo co giữa các lớp mừng xuân Ất Mùi

11


Hình ảnh thi kéo co của 2 lớp Hoa mai Và lớp hoa Nhài
Một số trẻ có khả năng định hướng tốt, chúng tôi lại khuyến khích trẻ làm
mẫu trong trò chơi “Bịt mắt đánh trống”. Những trẻ có khả năng ngôn ngữ, cảm
thụ âm nhạc tốt, chúng tôi lựa chọn trẻ thể hiện bằng cách đọc thơ hoặc biểu
diễn văn nghệ cho cả lớp.
Qua việc thực hiện biện pháp này tôi nhận thấy, khi được tham gia những
hoạt động phù hợp mà trẻ có thế mạnh sẽ kích thích trẻ hứng thú hoạt động, tăng
cường tính mạnh dạn cho trẻ và khiến trẻ tự tin hơn vào bản thân.
4: Hình thức nêu gương cuối ngày và thưởng hoa bé ngoan cuối tuần.
Chúng ta biết rằng việc động viên khích lệ trẻ trong hoạt động phát
huy tính tích cực cho trẻ, là một biện pháp cơ bản trong mọi hoạt động của
mầm non. Sự tán thưởng khiến trẻ hiểu rằng việc trẻ làm là đúng. Đặc biệt đối
với trẻ luôn thích những lời khen, khích lệ, khi sự tán thưởng đó lại có sự

chứng kiến của bạn bè hoặc cha mẹ sẽ khắc sâu trong trẻ niềm phấn khởi, tạo
động lực cho trẻ phát huy khả năng của bản thân. Trẻ thường bắt chước, noi
gương rất nhanh, chính vì vậy tôi đã chọn hình thức nêu gương thưởng hoa bé
ngoan, bình chọn “Hoa bé ngoan của tuần” vào thứ sáu cuối tuần.
12


Trẻ đã thành thói quen và luôn có mong muốn được nhận phiếu bé ngoan
vào thứ sáu cuối tuần. Trên cơ sở đó tôi đã nghĩ ra thêm hình thức thưởng hoa
bé ngoan cho cá nhân trẻ và được gắn vào bảng bé ngoan những trẻ có cố gắng
nhiều trong tuần: Biết giúp đỡ cô, bạn bè, ăn nhanh, ngủ ngoan, chăm học, hay
giơ tay phát biểu, đi học đều, không mắc lỗi.
Đây là hình thức nhằm giúp trẻ nhìn nhận lại bản thân mình trong một tuần
qua có ngoan không, có đóng góp gì cho hoạt động chung của lớp học hay
không, có biết giúp đỡ bạn không, trong giờ ăn có ăn ngoan, hết suất không. Trẻ
trong lớp sẽ cùng nhau dựa vào các tiêu chí đó để bình bầu bạn xuất sắc, bạn
ngoan. Bạn nào xuất sắc, có tiến bộ vượt bậc được chọn làm “Hoa bộ ngoan của
tuần” , bạn nào còn mặt hạn chế được thưởng 1 cờ ngoan và bạn nào còn nhiều
điểm chưa đạt nhận bé ngoan. Những cờ ngoan được làm bằng giấy màu óng
ánh đem lại cho các bé nhiều niềm vui và tiến bộ bất ngờ.
Đặc biệt nhất là hình thức khen thưởng ra bảng vàng ngoài cửa lớp, trẻ sẽ
được ghi tên ra bảng và đi kèm đó là nội dung khen thưởng (VD: Bé Minh Trí
được khen vì tiến bộ, biết giúp đỡ cô và các bạn, hoặc bé Bảo An trong tuần qua
được khen vì ăn nhanh, chăm giơ tay phát biểu). thông qua đó không những trẻ
được khen sẽ cố gắng phấn đấu tiếp, bạn trong lớp lấy đó làm tấm gương để học
tập mà các bậc phụ huynh cũng nắm bắt được tình hình của con mình trong tuần.
Đây hình thức mà trong tâm lí giáo dục trẻ mầm non thường xuyên sử dụng hình
thức nêu gương trẻ sẽ học tập các bạn sao ngoan, đồng thời bản thân trẻ cũng sẽ
có nhiều cố gắng tích cực hơn trong tuần tới.
Sau khi thực hiện biện pháp nêu gương cuối tuần tôi nhận thấy, không khí

thi đua của trẻ trong lớp rất sôi nổi, bản thân các cháu tự nhắc nhở nhau ngoan
hơn, cố gắng hơn để được làm “Hoa bộ ngoan của tuần”. Các cháu đều tỏ ra rất
hónh diện nếu được bầu là “Hoa bộ ngoan của tuần”. Nhờ vậy, nhiều cháu hiếu
động trong lớp tôi cũng dần đạt nhiều tiến bộ, tập trung chú ý hơn trong giờ học
đó được cả lớp và cô giáo công nhận vào buổi sinh hoạt cuối tuần

13


Hình ảnh cắm hoa bé ngoan
5: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ giúp trẻ phát huy tính tích cực tốt:
Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho
bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi giáo viên. Muốn thực hiện được
điều đó mỗi giáo viên phải tự tìm tòi sách báo và các phương tiện thông tin đại
chúng để trau dồi bản thân.
Bản thân tôi luôn nắm vững tâm sinh lý của trẻ để có phương pháp tổ
chức các hoạt động cho trẻ, không để trẻ nhàm chán im lặng, phải giúp trẻ hoạt
động tích cực vào các hoạt động, gây hứng thú và sự chú ý cho trẻ.
Thực hiện đầy đủ các đợt chuyên đề. Ngoài ra tôi còn tranh thủ nghiên cứu
sách báo, sưu tầm các loaị tranh ảnh, xem các kênh truyền hình, truy cập mạng
để có vốn kiến thức được đầy đủ và phong phú hơn

14


Luôn có ý thức học hỏi những người đi trước, dự giờ, tham quan các lớp,
trường bạn nhằm trau dồi kiến thức, học những điều hay, điều mới lạ để thực
hiện dạy trẻ có hiệu quả nhất
6: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc phát huy tính tích
cực cho trẻ:

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
em có những ưu việt lớn. Trẻ em hào hứng, chủ động và sáng tạo trong hoạt
động học, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ em. Sử dụng hình thức ứng
dụng công nghệ thông tin như trình chiếu Powerpoint trong các hoạt động
những hình ảnh, những con vật ngộ nghĩnh, những bông hoa đủ màu sắc, những
hàng chữ biết đi và những con số biết nhảy theo nhạc hiện ngay ra với hiệu ứng
của những âm thanh sống động ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích
hứng thú của trẻ vì được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung
hoạt động.
Thông qua những hoạt động có áp dụng công nghệ thông tin và sử dụng
các bài giảng điện tử, những hình ảnh đẹp, hành vi đẹp, những kỹ năng sống
được chuyển tới trẻ em một cách nhẹ nhàng và sống động; góp phần hình thành
ở các em nhận thức về cái đẹp, biết yêu cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp trong
cuộc sống và những kỹ năng sống cần thiết đối với lứa tuổi mầm non. Góp phần
tích cực trong việc giáo dục cái đẹp, kỹ năng sống và phát huy tính tích cực
trong các hoạt động cho trẻ .
7: Phối hợp với phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ:
Việc hình thành tính tích cực trong các hoạt động cho trẻ trong trường mầm
non là chưa thực sự đầy đủ bởi muốn hình thành hay giáo dục trẻ bất kì điều gì,
luôn cần phải có sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường.
Chính vì vậy việc tuyên truyền và hướng dẫn các bậc phụ huynh một số biện
pháp để cùng với giáo viên hình thành tính tích cực trong các hoạt động của trẻ
là vô cùng cần thiết và hiệu quả.
Tôi thông báo với phụ huynh về thời gian biểu của lớp, tuyên truyền nội
dung giảng dạy đến phụ huynh, mời phụ huynh tham quan lớp, dự giờ một số
tiết dạy, tham quan triển lãm đồ dùng để phụ huynh hiểu rừ những khó khăn hạn

15

chế về cơ sở vật chất trang thiết bị để đáp ứng kịp thời cho nhu cầu dạy và học
hiện nay. Qua đó vận động phụ huynh tham gia đóng góp ủng hộ thêm các
nguồn sách báo tranh truyện, cây xanh cho trường nhằm thực hiện tốt việc chăm
sóc giáo dục cháu.

Hình ảnh góc tuyên truyền với phụ huynh

IV. KIỂM NGHIỆM
Sau khi thực hiện đề tài “ Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực
trong các hoạt động của trẻ 3-4 tuổi” tôi thấy rằng.
- Trình độ chuyên môn của bản thân được nâng lên rõ rệt. Các hoạt động
đạt kết quả cao.
- Trẻ hứng thú, tích cực vào hoạt động cô đã tạo ở trong lớp, có kỹ năng
tham gia vào các hoạt động, bổ sung kiến thức khá phong phú, cũng có kiến
thức vững vàng hơn.
Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm:

16


Đạt
Nội dung khảo sát
Số
lượng
trẻ
khảo
sát
25

Tốt

SL

%

Khả năng tập trung chú
14 56%
ý trong hoạt động học
Trẻ mạnh dạn tích cực
13 52%
tham gia các hoạt động
Trẻ biết thể hiện khả
năng của mình

5

20%

Khá

Chưa
đạt

TB

SL

%

SL

%

SL

%

5

20%

5

20%

1

4%

6

24%

4

16%

2

8%

7

28% 13

52%

5

20%

Kết quả khảo sát chất lượng cuối năm cho thấy:
Đạt
Nội dung khảo sát
Số
lượng
trẻ
khảo
sát
25

Tốt

Khá

Chưa
đạt

TB

SL

%

SL

%

SL

%

SL

Khả năng tập trung chú
18
ý trong hoạt động học

72

5

20

2

8

0

60

7

28

3

12

0

40

6

24

9

36

0

Trẻ mạnh dạn tích cực
15
tham gia các hoạt động
Trẻ biết thể hiện khả
10
năng của mình

%

C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT

17


Từ những việc làm trên bản thân tôi tự rút ra cho mình bài học kinh
nghệm. Muốn phát huy được tính tích cực trong các hoạt động của trẻ thì phải
tạo môi trường xung quanh lớp phong phú và thân thiện, phải tìm tòi các phương
pháp, tích hợp có khoa học, sáng tạo linh hoạt qua các chủ đề.
- Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý và khả năng nhận thức và kỹ năng hoạt
động của trẻ để lựa chọn phương pháp thích hợp
- Đồ chơi, hình ảnh, cách bố trí trong lớp phải phù hợp với độ tuổi và khả
năng phát triển của trẻ
- Cải tiến đồ dùng, đồ chơi phải đẹp hấp dẫn, sáng tạo có tác dụng thu hút,
lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ niềm say mê, húng thú học và hoạt động. Đồ dùng nhiều
loại, đa dạng và thay đổi thường xuyên.
- Cô hướng dẫn trẻ, tổ chức cho trẻ phải nhẹ nhàng, thoải mái, tránh gò ép.
Mặt khác có sự phối hợp với phụ huynh cùng nhau dạy trẻ.
Bản thân tiếp tục thực hiện áp dụng những biện pháp trên, phát huy những
thành tích đã đạt được vào trong hoạt động thực tiễn, khắc phục những thiếu sót
trong quá trình thực hiện.
Bản thân không ngừng rèn luyện , học tập và bồi dưỡng về đạo đức cũng
như nghiệp vụ sư phạm
Dự giờ tham quan các lớp, trường bạn để tích luỹ kinh nghiệm cho bản
thân
Tổ chức tốt các, hoạt động trong lớp, tạo môi trường học tập trong lớp thân
thiện, phù hợp, có khoa học
- Lên kế hoạch thực hiện đầy đủ, làm đồ dùng, đồ chơi chu đáo. Cố gắng

khắc phục những mặt hạn chế.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong việc “Phát huy
tính tích cực trong các hoạt động của trẻ 3-4 tuổi” đã đúc rút được trong
những năm qua. Rất mong được sự góp ý của các đồng nghiệp và các cấp lãnh
đạo để bản thân tôi được hoàn thiện mình hơn nữa .

18


Tôi xin chân thành cảm ơn!

Xác nhận của thủ trưởng đơn vị

Nga sơn ngày 14 tháng 4 năm 2015
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết không sao chép nội dung
của người khác.
NGƯỜI LÀM SKKN

Phạm Thị Thanh Xuân

19