Hành động nói

Kiểm tra bài cũ:
1.”Bình Ngô đại cáo” được công bố vào năm nào ?
A.1426 B.1429 C. 1430 D. 1428
o
2.Dòng nào nói đúng nhất cốt lõi tư tưởng nhân nghóa được nói tới trong văn bản “Nước Đại
Việt ta” ?
A.Trừ diệt các thế lực bạo tàn trong xã hội
B.Thực hiện nhân nghóa, làm cho nhân dân được bình yên, hạnh phúc
C.Diệt trừ các thế lực bạo tàn, bảo vệ đất nước, làm cho nhân dân được bình yên, hạnh phúc
D.Yêu nước, chống giặc ngoại xâm
o
3.Ý nào dưới đây thể hiện trình tự mà Nguyễn Trãi đưa ra để khẳng đònh tư cách độc lập của
dân tộc ?
A.Cương vực, lãnh thổ, nền văn hiến, truyền thống lòch sử, chủ quyền, phong tục
B.Nền văn hiến, cương vực lãnh thổ, phong tục, truyền thống lòch sử, chủ quyền
C.Truyền thống lòch sử, nền văn hiến, chủ quyền, cương vực lãnh thổ, phong tục
D.Chủ quyền, truyền thống lòch sử, phong tục , nền văn hiến, cương vực lãnh thổ
o
4.”Bình Ngô đại cáo” được ca ngợi là :
A.Thiên cổ kì bút B.Thiên cổ hùng văn
o

HÀNH ĐỘNG NÓI (t.t)
TIẾT 98:
I.Cách thực hiện hành động nói :
1.Xác đònh hành động nói:
Ví dụ : Sgk / 70
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý.
Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình

pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất
giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bổn phận
của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy
đều được đưa ra trưng bày. Nghóa là phải ra
sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo,
làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người
đều được thực hành vào công việc yêu nước, công
việc kháng chiến.
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
(1)
(4)
(3)
(2)
(5)
Câu hỏi thảo luận :
Nhóm 1, 2: Cho biết sự giống nhau về hình
thức của 5 câu trong đoạn văn trên.
Nhóm 3,4: Cho biết trong 5 câu ấy những câu
nào giống nhau về mục đích nói ?
1 2
3 4
5
Câu
Mục đích
Hỏi
Trình bày
Điều khiển
Hứa hẹn
Bộc lộ cảm
xúc

+ +
+
+
+

HÀNH ĐỘNG NÓI (t.t)
TIẾT 98:
I.Cách thực hiện hành động nói :
1.Xác đònh hành động nói:
2.Bảng trình bày quan hệ giữa các kiểu
câu với những kiểu hành động nói:
Nghi
vấn
Cầu
khiến
Cảm
thán
Trần
thuật
Câu
Mục đích
Hỏi
Trình bày
Điều khiển
Hứa hẹn
Bộc lộ cảm
xúc
+
+
+

+
Ví dụ 1:
1.Mấy giờ rồi ?

Câu nghi vấn: Mục đích hỏi
2.Im lặng đi!

Câu cầu khiến: Mục đích điều khiển
3.Eo ôi, lạnh quá!

Câu cảm thán: Mục đích bộc
lộ cảm xúc
4.Hôm qua, lớp em đi lao động.

Câu trần thuật:
Mục đích trình bày

Cách dùng trực tiếp
Ví dụ 2:
1 ….Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Thế Lữ)


Câu nghi vấn:
Mục đích bộc lộ cảm xúc
2.Bạn mở giúp tôi cánh cửa được không?


Câu
nghi vấn: mục đích điều khiển

3.Anh đã nghó thương em như thế thì hay là anh
đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà
anh… (Tô Hoài)

Câu trần thuật :Mục đích điều
khiển

Cách dùng gián tiếp
_
_
_
__
_
__ _
_
_ _
_
_
+
_
(+) Cách dùng trực tiếp
(- ) Cách dùng gián tiếp
Ghi nhớ: Sgk / 71

HÀNH ĐỘNG NÓI (t.t)
TIẾT 98:
I.Cách thực hiện hành động nói :
II.Luyện tập :
Bài 1/ 96
Các câu nghi vấn trong bài “Hòch tướng só”

của Trần Quốc Tuấn:
-Từ xưa các bậc trung thần nghóa só bỏ mình
vì nước, đời nào không có ?

Câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng đònh
-Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng
có được không ?

Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ đònh
-Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi không muốn vui vẻ
phỏng có được không ?

Câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng đònh
-Vì sao vậy ?

Câu nghi vấn thực hiện hành động gây sự chú ý
-Nếu vậy, ngồi đây sau khi giặc giã dẹp yên, muôn
đời để thẹn, há còn mặt mũi nào đứng trong trời
đất nữa ?

Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ đònh
* CNV ở đầu đoạn văn: tạo tâm thế cho tướng só
chuẩn bò nghe những lí lẽ của tác giả
*CNV ở giữa đoạn văn: thuyết phục, động viên,
khích lệ tướng só
*CNV ở cuối đoạn văn: khẳng đònh chỉ có một
con đường là chiến đấu đến cùng để bảo vệ bờ
cõi.