Tiết 32: Ôn tập văn học dân gian

Tiết 32 –Đọc văn :
n tập văn học dân gian
-------------------
A/ Mục tiêu bài học :
Thống nhất với mục tiêu bài học trong SGK và SGV.
B/ Phương tiện thực hiện :
- SGK + SGV.
- Tài liệu tham khảo về VHDG Việt Nam.
- Bảng phụ; tranh ảnh minh họa .
C/ Phương pháp giảng dạy :
- GV cho h/s chuẩn bò hệ thống kiến thức cũ bằng câu hỏi trong SGK (phân công các tổ, nhóm chuẩn bò để
thuyết trình ).
- Gìờ ôn tập trên lớp, gv tiến hành tổ chức họat động song phương giữa thầy và trò bằng nhiều hình : thuyết
trình, đàm thoại, thảo luận và thực hành – luyện tập.
D/Tiến trình tổ chức dạy học :
1/ n đònh lớp : Kiểm tra só số và việc chuẩn bò bài của học sinh.
2/ Kiểm tra bài cũ : Kết hợp kiểm tra trong quá trình ôn tập.
3/ Bài mới :
Họat động của thầy và trò Nội dung cần đạt
@/ Họat động 1 : GV hướng dẫn h/s hệ thống kiến thức cơ
bản của phần VHDG bằng các câu hỏi :
1/ Sau khi học xong phần VHDG, em cần nắm vững
những kiến thức cơ bản nào ?
2/ Nhắc lại một cách ngắn gọn khái niệm và đặc
trưng của VHDG? Theo em, trong những đặc trưng
của VHDG, đặc trưng nào làm cơ sở để tạo nên sự
khác biệt với văn học viết ? Vì sao ?
3/ Trình bày những đặc trưng chủ yếu của từng thể
loại? ( Trên cơ sở h/s đã chuẩn bò, GV mời đại diện các
tổ lên trình bày bằng bảng tổng hợp kiến thức cả lớp
bổ sung – gv kết lại )

@/ Họat động 2 : GV hướng dẫn h/s làm bài tập vận
dụng :
1/ Bài tập 1 (sgk) : GV cho h/s xác đònh yêu cầu của
đề, sau đó cho các em trao đổi nhóm và cử đại diện
nhóm lên trình bày- các nhóm khác góp ý – gv chốt
lại .
2/ Bài tập 2 ( sgk )
GV tiếp tục cho h/s trao đổi nhóm để xác đònh yêu cầu
cần phân tích . Sau đó gọi đại diện các nhóm trình bày
nội của bài tập – lớp trao đổi, gv kết lại .
( h/s có thể trình bày kiến thức bằng bảng tổng hợp ).
I/ Hệ thống kiến thức cơ bản về VHDG ( 2o phút).
* Kiến thức tổng quát :
1/ Khái niệm.
2. Đặc trưng cơ bản của VHDG.
3.Các thể loại VHDG.
4. Những nét truyền thống của VHDG.
5. Các tác phẩm tiêu biểu cho từng thể loại.
*Khái niệm và đặc trưng cơ bản của từng thể loại:
1/ Truyện dân gian.
2/ Thơ ca dân gian.
3/ Câu nói dân gian.
4/ Sân khấu dân gian.
II/ Thực hành :
1/ Bài tập 1:
- Nét nổi bật trong nghệ thuật miêu tả nhân vật anh
hùng trong sử thi ( qua các đọan văn tiêu biểu trong
đọan trích “Chiến thắng Mơ tao môxây”) là : so sánh,
phóng đại, trùng điệp… trên cơ sở trí tưởng tượng
phong phú của tác giả dân gian.

- Hiệu quả nghệ thuật : tôn cao vẻ đẹp của người anh
hùng sử thi – một vẻ đẹp kỳ vó trong khung cảnh hùng
tráng.
2/ Bài tập 2 :
-Phân tích làm rõ tấn bi kòch Mỵ Châu – Trọng Thủy
trong truyền thuyết “An Dương Vương và Mỵ Châu,
Trọng Thủy” với các yêu cầu :
- Cốt lõi sự thật lòch sử. - Tính chất của bi kòch.
3/ Bài tập 3 : Qua truyện cổ tích Tấm Cám, h/s phân
tích và chứng minh làm rõ nét đặc sắc về nghệ thuật
của câu truyện thể hiện ở sự chuyển biến của hình
tượng Tấm . H/S tiếp tục trao đổi nhómvà trình bày
trước lớp. H/S cả lớp trao đổi gv kết lại.
4/ Bài tập 4 : H/s có thể trình bày nội dung của bài tập
bằng bảng hệ thống theo 4 yêu cầu cần đạt để tiện so
sánh, đối chiếu.( mỗi tổ làm một bảng theo hướng dẫn
của sgk ).
5/ Bài 5- 6 gv hướng dẫn h/s làm ở nhà. Gv kiểm tra
vào tiết sau.
( Bài 6 : h/s làm theo nhóm, đóng thành tập và nộp lại
cho gv – gv đánh giá và cho điểm ).
- Kết quả của bi kòch. - Bài học rút ra từ bi kòch.
3/ Bài tập 3 : Nét đặc sắc về nghệ thuật của Truyện
Tấm Cám thể hiện ở sự chuyển biến của hình tượng
nhân vật Tấm qua 2 giai đọan :
+ Lúc đầu : Tấm yếu đuối, thụ động, gặp khó khăn chỉ
biết khóc, nhờ vào Bụt giúp đỡ.
+ Về sau : Tấm đã mạnh mẽ kiên quyết đấu tranh
giành lại sự sống và hạnh phúc.
4/Bài tập 4 : Làm rõ các yếu tố gây cười của 2 truyện

cười đã học theo yêu cầu :
- Đối tượng cười - Nội dung cười
– Tình huống gây cười - Cao trào của tiếng cười
5/ Bài 5 : chú ý về việc điền từ vào các bài ca dao có
cùng motip “Thân em” ; “Chiều chiều”, đồng thời
thống kê các h/ả so sánh, ẩn dụ trong các bài ca dao đã
học.
6/ Bài 6 : H/S sưu tầm các bài (câu ) thơ của các nhà
văn trung đại và hiện đại có sử dụng chất liệu của
VHDG để chứng minh vai trò của VHDG đối với văn
học viết.
*Chủ đề tự chọn 3 – Những vấn đề chung về VĂN HỌC DÂN GIAN ( Tiết 2- 3 )
----------------------------------------------
- Mục đích yêu cầu : Củng cố, mở rộng những kiến thức về phần VHDG trên cơ sở bám sát chương trình
VHDG vừa học .
- Phương tiện thực hiện : Các tài liệu tham khảo về VHDG Việt Nam và các tác phẩm VHDG đã được học
trong chương trình.
- Cách thức tiến hành : GV nêu vấn đề cho h/s chuẩn bò .Gvtiếp tục hệ thống và nâng cao kiến thức cho h/s
khi lên lớp.
- Các nội dung cơ bản của tiết học :
1/ Phân biệt giữa VHDG với văn học viết.
2/ Những điểm nổi bật về nội dung – nghệ thuật của VHDG.
3/ Sưu tầm và tìm hiểu những nhận đònh, những ý kiến của các nhà thơ, nhà văn, nhà nghiên cứu văn học về
VHDG nói chung và từng thể loại của VHDG nói riêng.
4/ Viết bài thu họach về VHDG : Trong phần VHDG em thích nhất tác phẩm nào? Vì sao ?