SKKN sáng kiến kinh nghiệm tiểu học đề xuất biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1 dân tộc thiểu số trường tiểu học số 2 thượng trạch – bố trạch – quảng bình

Ƣ
KHOA:

-

Ƣ

Ƣ
-

-


HS

sn

GV

ov n
sn

HSDTTS

o

SGK
TH

nt

u

o

t

us


Ở

U ..................................................................................................

h

1.
2. Mụ

i

í h ghiê

ứu

3. Nhiệm vụ ghiê

ứu

i ƣ

4.

g ghiê

5. Phƣơ g h
gg

6.

ứu, h h h

ghiê

i u u

ghiê

ứu v

h m vi ghiê

ứu

ứu

i u u

u

7.

.........................................................................

......

....................................................................................
......................................................................................
..............................................................................................

ƢƠ

: Ơ Ở Í

.........................................................................

1. H vầ v h âm
g iế g Việ
....................................
a. Quan niệm về dạy học vần cho học sinh lớp 1 ............................................
b.Quan niệm về phát âm và lỗi phát âm ........................................................
2

ơ sở

yh

vầ v

h âm .......................................................................

a.Cơ sở khoa học ............................................................................................
b.Đặc điểm nhận thức của học sinh lớp 1 ....................................................
c.Dạy học sinh lớp 1 phát âm đúng tiếng Việt là một công việc quan trọng .......
3. Phâ m h vầ
1
……………………………………………………
a.
Nội dung chương trình dạy học vần ở lớp 1
.............................................
b.

Sách giáo khoa ..........................................................................................
ƢƠ
Ƣ
1 Thự
g h âm
T h.............

Ở
Ƣ
………………………………………………………..
h

si h

1 ƣờ g Ti u h

s 2 Thƣ

a.Thực trạng dạy

..........................................................................................

g


b.Thực trạng học tập của học sinh
...............................................................
2 Mộ s nguyên nhân phát âm sai ..................................................................
Về phía học sinh ........................................................................................
Nguyên nhân về phía giáo viên .................................................................
Ngun nhân về phía gia đình, phụ huynh học sinh .................................
ƢƠ

3:
Ƣ

Ƣ
.......................................................................................................
.
t s p ƣơn p
...........

p t ôn

ụn

ạy

s n lớp

p

t m

a. Phương pháp luyện tập phát âm theo mẫu ...............................................
b. Phương pháp luyện tập tổng hợp, phân tích cách phát âm ......................
c. Phương pháp trị chơi học tập ..................................................................
.

uy tr n s

l

p

t m

…………………………………………..

a. Sửa lỗi phát âm phụ âm đầu
.....................................................................
b. Sửa lỗi phát âm phần vần
..........................................................................
c. Sửa lỗi phát âm về thanh điệu
...................................................................
d. Một số biện pháp khác
...............................................................................
3.

n

Mụ

m ạy

í h hự

i ƣ

K
À

ghiệm …………………………………………

g, hời gi ,

Nội u g hự
ế

……………………………………….

u hự

hự

ghiệm ………………………

ghiệm …………………………………………
ghiệm ……………………………………………

............................................................................................

K

................................................................................


Ở
o

1.

n

t .

Nghề dạy học luôn là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý: Dạy
con trẻ thành người! Như lời Bác Hồ căn dặn: “ Thầy giáo và học sinh phải
thật thà. Sống thật, nói thật, làm thật để cống hiến thật sự, để lời nói đi đơi với
việc làm, làm có ích cho Tổ quốc, cho nhân dân và cho xã hội, cho chính bản
thân mình”.
Là một nhà giáo trong tương lai hơn ai hết em hiểu rất rõ sứ mệnh, trọng
trách cao cả và không kém nhọc nhằn của mình. Nghề giáo là một nghề đặc
biệt, bởi vì người thầy giáo tốt, người thầy giáo có thể lưu trữ được hình ảnh
của mình trong ký ức của học trị, khơng những là người thầy phải giỏi nghề,
mà người thầy ấy còn phải dạy học trò bằng cả tâm huyết, lòng nhiệt huyết đối
với nghề!
g v i sự h
hơ

i

hội,

i v i g h gi
g

u

h
â

h
Hiệ

i uh
v gi

g

u
si h

h

h

g

iv ih

T

si h â

h g hữ g

u ồi iế
gữ õ

gm h

, gi

i iê g
iệ

h
i,

T

ụ
h

g

, viế )

iệ , m

h

m

si h

h

Tiế g Việ

ĩ ă g
gi

v i
Tiế g

v gi
h

ẻ

,m

Tro g hâ m

hiệm vụ è

h

âm

hằm hì h h h ở h

hi u s

hứ ở hi u hâ m

i uh

ụ

9m

ộ g
ộ

g u

g hệ h g gi

iêu gi

ơ

m i ƣờ g h

h sử ụ g ĩ ă g viế hữ ì h
g

ụ
g

em ƣ

hí h, m

g y

gi

ĩ ă g sử ụ g iế g Việ ( ghe,

iế

Việ , m

i ầu iê ,
h

ƣ

h

y, ở i u h , v i mụ

m

h

i hu g v

Ti u h

g y ừ hữ g ƣ
Tiế g Việ

ụ

gv

h

si h iế

y, ĩ ă g sử ụ g iế g Việ , iễ
si h iế

h viế

g, h

hế ƣ


ỗi

g hâ m

si h iế

h

mh

ẫ
mộ

i uh

ƣ
h

Ở hâ m

i

gữ iệu iế

h

gƣời ghe hơ

h HS
m

,

hí h

hầ

gi

h

g
h yếu u

u

gi

h

T

ì hh

h h

h

ừ gữ hí h
việ

iế g Việ Sử ỗi h

si h ắm vữ g

Nói cách h ,

h h

iệ ở hâ m

u

hự hiệ

huyệ , iế g Việ gi
è

h âm

âm h h

T

si h

v ở hi u hâ

âm

gv

si h hì h h h ă g ự v

è

ĩ ă g

h i ue

h

âm

huẩ
Ph
h

âm huẩ

h

ầm

âm hƣ

u

ứ g ƣ

v

hội Thự

g

s

ƣờ g Ti u h

mi

iế

iệ

iv ih

u

ì h h âm

h

ta th y việ sử
, hệ h g
Ti u h

si h â

h

hế v
g

i
ộ

ă
âm h h
h

yh
i ì h
si h â

ứv

âm h h

g
gầ

gh

si h h

ƣờ g Ti u h
si h vẫ

T

ƣ

si h h i

iế g mẹ ẻ Việ gi

ƣờ g v

hự ế v

si h i u h

g H

h

hụ huy h u
h y ầm u

g v i hự
1 ở T ƣờ g Ti u h

h y, ở

âm s i

hổ

Qu

h

s
i,

u

ây ự g T ƣờ g
ƣờ g

s

1 h

ƣ

g

âm

em h âm

g

âm
g

g h

ụ

ở hu vự mi

h- Qu g ì h)

i

yv

m g í h h

gT

ƣơ g

ây h

hi u s ở ầu

âm hầu hƣ hƣ

h(

ế việ
g h gi

g hời gi

sử ỗi h

h

ộ hi u s

ộ

si h mộ s

hi u s
ƣ

g hự

i hỏi g y

h hƣở g

v

si h â

ỗi h

s 2 Thƣ

h

g hƣ g

việ sử ỗi h

âm ệ h huẩ

s 2 Thƣ

gT

h

h
im h

i Đề xuất biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh lớp 1 dân

tộc thiểu số trường Tiểu học Số 2 Thượng Trạch– Bố Trạch – Quảng
Bình”.


2. ụ

í

Tê

n

n ứu.

ơ sở ìm hi u hự

h

si h

T

h- Qu g ì h

â

ộ

1 â
hi u s

ì h

ộ

g h âm, guyê

hi u s T ƣờ g Ti u h
u

iệ

h

hằm gi i uyế

y–h

gi

h

h âm s i

s 2 Thƣ

gT

sử ỗi h âm h h

hữ g h

si h sử

hâ

ỗi h

hă

gi

âm, g

h-

si h

viê

hầ

1
g u

â g

hiệu u

yh
m vụ n

3.

n ứu.

Tìm hi u ơ sở í u
Tìm hi u hự
si h

1 â

việ

g

ộ hi u s

yh

yh

v sử ỗi h âm ở

v mộ s

ƣờ g Ti u h

guyê

hâ mắ

s 2 Thƣ

gT

1

ỗi

h–

h
T

h–

Qu g ì h
u
hi u s

mộ s

Tổ hứ hự

tƣợn n

4.
.

iệ

tƣợn n

t

n

.

si h dâ

ứu u

Nghiê
v

v

sinh. T

t

1 â

hi

iệ

ộ

h

n ứu v p ạm v n

ì h sử ỗi h âm h h
s 2 Thƣ

gT

, ghiê

ứu ê

1

n ứu.

h–

T

si h â

ộ hi u s

h – Qu g ì h.

i ƣ

T ƣờ g Ti u h

g

gi

viê v

s 2 Thƣ

gT

iê

ế

h

n ứu
ứu mộ s v

g

n

si h

n ứu

ộ hi u s

ạm v n

âm h h

h í h h

n ứu,

T i iế h h i u
h

ỗi h

ghiệm

T ƣờ g Ti u h

.K

sử

n ứu

i ghiê
1

h

gữ, mộ s yếu

u g ìm hi u, i u

v

ơ sở í u
h hƣở g ế
hự

g h

u
âm

u

i hƣ

ì h h âm
h

si h

h
1


T ƣờ g Ti u h
hâ v

s 2 Thƣ

ỗi h

gT

âm

h, v

em h

h

si h

âm ệ h huẩ , guyê

1 â

ộ

hi u s

g h

ƣờ g
Tê
iệ

ơ sở ế

h

sử

ỗi h

T ƣờ g Ti u h
hụ hự

a.

s 2 Thƣ

pn

m p ƣơn p

pn

h

ê

iê

í h, hƣơ g h

gT

ƣơn p
1 â
iễ ,
gv

T

h

em

y

6.

h

v

hi u s

ứu

u

iệ

h g i
h

y

vă

hằm hu h

i iệu,

g ì h

i u u
i iệu, hƣơ g h

hữ g i u hiệ
ƣờ g i u h

gT

h

hâ

mi

âm s i ở h
núi thông qua

hằm hụ vụ h việ

sử ỗi h âm h h

s 2 Thƣ
s s h,

y

t n

i mộ s

hƣơ g iệ

h gi

sinh dâ

hự

ộ hi u s

h.

i hiếu, hâ

hữ g ế u

ầ

í h, ổ g h

í huyế v

hự

hiế

p ủ t u lu n
i ghiê

h

hi u s ở

h i u h

n ứu t

h i u v
n

ộ

mộ s

h – Qu g ì h hằm hắ

h yếu: hƣơ g h

pn

Phƣơ g h

u

n ứu lí lu n

ổ gh

ộ

i

i sử ụ g h i h m hƣơ g h :

m ơ sơ í u

1 T ƣờ g Ti u h

iễ

gƣời â

h–

Phương pháp quan sát: hu h
hự

1

si h

ơ sở ghiê

u

Phƣơ g h

si h

g

í h hi sử ụ g h m hƣơ g h
h

h

ứu hự

n ứu.
i

h g i

b.

ghiê

âm h h

hự hiệ

Mụ
h

i u

g h âm ệ h huẩ

ƣơn p

5.

u

ứu h h

1 T ƣờ g Ti u h

g

i iệu h m h

s 2 Thƣ

gT

h gi

h và sinh viê

viê Ti u
h

Ti u


h

– Mầm

ứu v

è

Sử

uyệ

u

hi u gi

hầ

hi u s ,

Qu g ì h

âm h h

ƣ
sẽ g

ih

si h
viê

â g

m

hƣơ g h
7. ấu trú

1

ì hh

h

si h â

u

iệ

âm Hy v

hiệu u sử

ơ sở, i u iệ

y h

g u

, ghiên

ghiệ vụ sƣ h m

ỗi h

v
u

ƣờ g

h

g

ỗi h

si h h

yh

ở

ƣờ g Ti u h

, â g

g

mi

g i u
si h â

T

Tiế g Việ ở i u h , u

hi u s

u

âm h h

m

ộ

hiệu

hầ v

i hiệ

ộ

ổi m i

y

ủ t u lu n.

Ng i hầ mở ầu , hầ

ế u

v

hầ

i iệu h m h

Ti u u

gồm 3 chương.

ƣơn

ơ sở lí lu n

Ở hƣơ g

y i sâu ìm hi u v v

Tiế g Việ , ơ sở âm si h í,
g

gữ Tìm hi u

i T ƣờ g Ti u h

s 1 Thƣ

u

s

Tìm hi u hự

g

1 â
ộ

gT

h

hi u s

vầ v
h

si h T i u h

si h

1 â

ến
ƣợn

yh

h âm

g
v

ộ hi u s

i T ƣờ g Ti u h

iệ

t ủ

s n lớp

rạ

v mộ s

u mộ s

guyê

hâ mắ ỗi

s 2 Thƣ
h

gT

h

h–

T

sử ỗi h âm h h

s 2 Thƣ

gT

ƣ

ƣ

p

t m

o

hƣơ g 3

ƣơn 3
s n lớp

nt

xuất
t

us

ơ sở

h.

ộ hi u s T ƣờ g Ti u h

– Qu g ì h Từ

â

hứ

trạn

Trƣờn

si h

i m âm í

i m h

ƣơn

h

n p

p s

l

h
si h
ở


Că

iệ
â

h
ộ

ứv
gi

ơ sở v hự
gi

viê

ỗi h

iệ

pháp uyệ

h g ụ g
h

í h, hƣơ g h
m hì h

sử

sử

ỗi h

ỗi h

ỗi h

y h

iệ

i m

ế gi

h

i

u mộ s

âm h h

si h

âm s i hệ h g hụ âm

âm hệ h g h h iệu ằ g

si h

u âm, hƣơ g h

huyế

1

h g

1

âm he mẫu, hƣơ g h

Tiế h h hiế
iv i

h

âm hầ vầ , sử

hƣơ g h

ở ê

T ƣờ g i u h

hi u s

ầu, sử

g ƣ

uyệ

hơi h

h h

âm: hƣơ g

ổ gh

– phân

ồ g hời êu ê

ê
mẫu

m hì h

v

huyế

ụ g
ƣa ra.

hƣơ g h

u

ƢƠ
1.

vần v p

.

u nn mv
D yh

t m tron t ến

t

ạy

s n lớp

vần

vầ ở

1

viế v
việ
h

hữ viế

ĩ ă g

mộ

y âm, h

, h

sinh có ĩ ă g ghe,
H

vầ

gm i

i

g iế g Việ

h

h

í

âm

âm

g
âu

g

âm

The
gữ ằ g
i uh
h

âm

u

si h ắm ƣ

ộ g
ƣ

g

em

g

h h

ƣ

iệ ƣu
h

hệ h g

g Thuộ

g hữ

i iế g Việ

g hí h

g hƣơ g ì h iế g Việ v

h

, iế

ừ,

t m
âm

h

g giờ h

h g u việ
hầ

h h iế g v

v

ih

p

, ƣỡi Ph

g huẩ g

h

u ghi h h hƣ h h huy ,

Tiế g Việ : Ph âm

h hiệ

si h è
gi

mộ

hụ âm ầu v i vầ

t mv l

ừ i

âm ở i u h

g hí h âm, viế

vă , hơ

. u nn mv p

ĩ ă g

iế ghé âm, h h iệu, vầ , ắm ƣ

g vầ , iế ghé
h

1 ê

hƣ guyê âm, hụ âm, h h iệu Nắm ƣ

h hí h

iế

, viế

h

v viế

y hữ ghi âm hƣ , , ,…;

h âm mộ

i,

ừ h h

g

iệ

ồ g hời h g u

âu gắ ,

h h sắ , h h g , h h hỏi, h h
v

g
v

vầ v

, viế

m ue , h

si h

h

g

H

i,

h

u g

g,

si h

ĩ ă g: ghe,

âm) ƣ

hiệm vụ gi

âm v
h

i ƣ

Phâ m

h h

si h

vầ

âm

yêu hí h hơ vă
iê

h h

i( ĩ ă g h

y hữ,
si h

o

việ ổ hứ

âm, vầ , iế g, … è
Tuy hiê

Ơ Ở Í

u

gv
i

g

âm h h
vầ

h

g, ghé
việ gi
g gi

iế

h

si h

g
1

g iế g, ừ
si h

g

Mu

h

hữ g ơ v
ộ g h
mộ

âm huẩ

gữ âm

gữ

hứ

ơ v

m

gữ h

m

hì h hứ
ƣ

g

iế

hv

ỗi h
iệ

ỗi h âm
m h

yếu

gh

iệ

ừ Âm iế iế g

ổ hứ ,

gi

v

gữ âm m g í h ổ
Ph

âm

si h

g, huẩ

g

hv
hỉ

h

si h

1 Từ

si h

h h âm s v i

h h âm

gƣời ghe h hi u h m hí hi u s i h h mộ

ỗi h âm h

v i iế g

. ơ sở ạy

h

hữ g ơ sở

iệ

sử ỗi h âm h h

hữ g s i ệ h

ắm vữ g

gữ âm hỏ h

âm v , âm iế vì

âm h h

h

ơ v
h

ầ

sử ụ g

h v m

h

ê ổ

viê

gữ ƣ

ghĩ v
ơ v

ƣ

a. Cơ sở

iệ

Âm iế iế g Việ

sử

ƣ

h

ă g hâ

ơ sở hi u õ

g

huẩ ,

ơ v

h âm hỏ h , ơ gi

ê

u

mộ

si h hì gi

âm hƣ: âm v v âm iế Âm v

g

Việ

h h

ghĩ

hƣơ g

vần và phát âm

o

*. Đặc điểm tâm sinh lí học sinh lớp 1
H
h

si h
g h

h h

T

si h

hí h h

g

h

h g: hứ
H

ẻ

i

gƣời v i

v i sự iế

ă g

h

1

, ơ u

h

1 hụ huộ
g h
âm huẩ

ộ h

âm, g

gữ h

g

ộ g m i he

hƣờ g ộ

mộ
i

ơ

m h

hì h ƣ
hầy
v

u

g s g, hiếu ộ g,
, ự ự

g mẫu mự
, sự h
ì h

ƣ

yh

g iế g Việ ừ

m việ
ẻ

i

ƣờ g vì v y sử ỗi h âm h h
iế g Việ ,

h

hiê , gây hơ,

ghe he
hầ

ễ

ầy

hứ

ă g h âm –

ộ g, hí h h m h

u h

h

v hự hiệ

1 hồ

mì h Thầy

u

h

v gi

ụ

h

1 gi
i

he hứ g

s g, m i i u

hâ

si h

m ,

h

h

si h

hầy,
em h
ă gh


m

Tiế g Việ v

h

m

si h i u h

h

h

g gi i

i u iệ

hiệ

h

i

iệ

h

y

* Cơ sở ngôn ngữ
M

Tiế g Việ

1

ằ g

u

gữ âm

ê

g, hƣ g m i
ộ h

iế g Rời hỏi i m u
ế mứ

õ

g , h h

g gồm 6 h h

u

ầu – hầ vầ

T

h i iế

gữ âm
g

m

ộ h

y

h h huy , h h sắ , h h hỏi, h h

g, h h g g ( ê

âm ầu vầ ,

h ghĩ

h , ƣ uy i sâu v

ộ h , hâ gi i

u h h: Th h – hầ

h h hì
h

hệ h g h i iệm gữ âm, ƣ

hữ h
ụ

g ghi

u hi viế ) V i h i ộ

hâ gi i hi

ế

ơ v

gữ âm

hỏ h (âm v ) hì m i ừ g i
h m
Việ

u

5 h h hầ

ầy
ƣ

hƣ s u: hệ h g gữ âm

sắ

ế

âm iế iế g

he sơ ồ s u:
Th h iệu

Âm ệm

Phụ âm ầu

*

Th h hầ ở v

í1

*

Th h hầ ở v

í hứ 2

viế , ƣ

h hiệ

Th h hầ

*
hí h
*
y, u, )

ằ g hữ

h

hâ
Th h hầ
m hiệm

hứ 3

Âm u i

Âm chính

âm ầu

hụ âm

âm ệm,

hẳ g h

(

m hiệm

guyê âm

g hữ

); ằ g hữ u (Xuâ )

âm hí h

guyê âm

m hiệm Âm

âm u i,

hụ âm

guyê âm (i,

âm iế
hứ 4


*
h

h h hầ ở v

C

g i

í

hầ vầ
i

h

Âm

h

í 2, 3, 4 ghé
giờ

i v i h u h h mộ

g h i

âm hí h v

h g Âm iế

u

h i

ộ

h h iệu, v

:

1: Th h iệu, âm ầu hầ vầ
2: Âm ệm, Âm hí h, Âm u i
* Nguyê âm
i âm v

h

VD:
h
hâ

uồ g hơi h g

hi h

âm

â

g

ê
iệ

g iế g Việ

h

âm hì

hơ ,

ếu é

i

i

h

giờ

ƣ

V

-

u

y s g âm i

guyê âm

âm v

ở ở hỗ
gƣời

hâ

i i

h u

hi

Xé v

i
ộ

hi

ầu m h s u yếu
âm ầu uyế

i, ầ

hâ

hi h

iệ

h g h

h
guyê

é

i,

ghĩ

m hiệm h h hầ âm ầu
hụ âm Phụ âm
g ộm y h

ở ă g;

hƣơ g hứ

ừ âm

h hƣở g ế

g

i

h g

i

i, guyê âm gắ

ở hỗ
m i;

ự

âm v gồm 2 guyê âm ghé

: uô, ƣơ,

guyê âm

+ Phụ âm:
Việ

i

hi

ở

guyê âm

h yếu

3 gu âm
âm gắ v

gì

âm hí h, gu âm

gu âm Xé v m

h h,

âm sắ

i

, , â hơi h

guyê âm ơ v

+ Nguyê âm

ƣ

i

h âm gƣời

Phụ âm ắ : Hơi

âm v

âm iế iế g

hi h

âm, hụ âm
ở ƣỡi;

i

uồ g hơi i
i

ởở
ở h h hầu

hi âm hụ h h:
is u h

ƣờ g miệ g v

b, d, t, s, k, m, p, ng.
-

Phụ âm s : Hơi i u

-

Phụ âm v g: Hơi h

ẽ hở miệ g: , v, s, z, , , y, h
ầu ƣỡi v

ê

ƣỡi: m, , h

m i:


-

Phụ âm ồ : Hơi h

ƣờ g miệ g

iế g ồ : , , , , ,

f, v, x, z, y, h.
-

Phụ âm hữu h h, v

ây h h

h h

u g h y h g u g gƣời

g

âm ồ : ă
hi

ứv

hỗ

:

+ Phụ âm hữu h h: Dây h h u g ( , v, y)
+ Phụ âm v
-

h h: Dây thanh không rung (t, k, c, b, s, x, h).

V v

í

u âm

hâ

hụ âm h h:

+ Phụ âm m i: , , m, f, v,
+ Phụ âm ƣỡi: , , s, z, ,
+ Phụ âm hầu: h
T

g

âm ƣỡi sự

i

h u giữ

ầu ƣỡi hẹ : , , s, z, , ; ầu

ƣỡi u : ,
Phầ vầ
h u h h mộ

h h hầ
ộ h

Ví ụ: Âm iế
O

âm ệm, âm hí h, âm u i ghé v i

g i

hầ vầ

:

âm ệm

A là âm chính
N là âm

u i

O

hầ

vầ
Ng i

hi h

âm

âm iế g Việ

hƣ s u: Nguyê âm iế g Việ
h u,

hi u guyê âm
hỏ hẳ g h n:

hi u

i hỏi hẩu hì h

g h

g ế

hẩu hì h

g hẩu hì h ộ g, hẹ
hi u,

í h

h
,


- Nguyên âm a- hẩu hì h mở ộ g hơi
m

ƣỡi ằ g, ầu ƣ i iế gi

h g sắ

h

hƣ i, e,

ă g ử

ê hơi ộ

hẹ v i ă g h m ƣ i- í h h

g h g

ê

g iế

ê

m i ê

h

hí

ƣ

g i hƣ hẩu hì h hu

âm iế g Việ
y h h

âu,

,

ƣở g ƣ

i,

i

mn

h

i, m i hu g

v

h

ế

h

hữ:

mộ âm ếu

si h

1 â

,

g hí h âm, vầ , iế g, ừ,

i

g gữ iệu, h
hứ

ủ

hƣơ g h

h

ẹ

si h iế huẩ

nt ứ

ƣu

h h, mỗi hữ h

ghĩ

h h

g, hì h h h

ộ g ẹ , ghĩ
b.

ơ âm

si h iế
,

hu hỏ

g ầ

hi u s g mộ

h

í h h âm u

s , í h h âm u hơ

hì h hứ

âm h h h
h

mộ h

âm iế g Việ

hữ iế g Việ

h

, hƣ g h g ộ g ằ g , hầ giữ

hẩu hì h

- Nguyên âm u-

g h

g í hơ e, ƣ g ƣỡi

hí v m miệ g ê Tí h h s g hƣ g sắ

- Ngun âm o- hẩu hì h

Rè

ƣ g ƣỡi

í h h s gs

- Nguyên âm i- hẩu hì h hẹ , ă g ê hơi ộ

T

âm

i hƣ , u

- Nguyên âm e - hẩu hì h h g ộ g, ă g ê hơi ộ hầ
hơi h

ộ M

g hự

iệu, ầ

iế ƣ uy,

g âm hồ v
g

h h

gữ iế g Việ

s n lớp

* Tri giác
T i gi

h

si h i u h

iế v m g í h h g h
ƣ
ầu
ẻ

g hƣ

,

hí h

m g í h h

ộ g D

, ễ mắ s i ầm,

i u h , i gi

,
hi

i h ,í
em hâ
ẫ

hƣờ g gắ v i h h ộ g, h

ộ

i sâu v
iệ

hữ g

iv ih
ộ g hự iễ

hi
i
si h

* Trí nhớ
D h

ộ g

y ƣơ g
i

hơ

i hiếm ƣu hế ê
í h

v , hiệ

ƣ

ừ gữ -

g ụ h

gi i hí h
ằ g

hệ h g í hiệu hứ h

i
i

ghĩ

gi

ự

u

si h

hơ

1

hữ g

huy h hƣ

i hi u ầ ,

em hƣờ g h

g ừ g âu, ừ g hữ v
mì h T

g u

ì h

u h

ơ gi

m iv

h g sắ

y h , gi

ế
viê

ầ gi

g

gữ

g ƣ

h

hí h

hữ g sự

h ghĩ

hữ g ời

hữ g m i iê hệ,

huộ

i, sử

uổi

g ghi h m y m

hi hƣ hi u ƣ

i iệu h

si h ở ứ

– hì h ƣ

em h v giữ gì

h h hơ v

g H

h

í h

h

ổi

g

i iệu theo

i hữ g ời ẽ

h

si h iế

h h i

* Ngôn ngữ
Hầu hế h
si h â

ộ hi u s

h

ă g ự

hâ

h g u

g

gữ

, ựh , ự h

i

ì h h

h

i h h h

hế Nhờ

uy hiê h

g

gữ m

hứ hế gi i u g u h v

ê h h g i

gv i u
m

si h i u h

hứ

h

h u Ng

m í hv

m gi , i gi , ƣ uy, ƣở g ƣ

í í h

g

h m h

gữ

v i

ẻ Nhờ

ẻ h

ẻ
u

g

gữ

i

* Tư duy
Tƣ uy
ằ g
tƣ

h ự v

g ụ h

huy
u

ì h

h

hứ
h h

h hƣở g

hứ
í hv

y h , gi
h

ƣờ g
i m ự

Nhờ

ừ h

hữ g huộ

h

ẻm i ế

m
u hiệu
viê

si h i u h

ƣ uy ụ h m g í h hì h hứ
u

việ h
ê

hữ g
,h

g i
h

hì h ƣ
1

g v hiệ

si h i u h

hì h ƣ

h i ắm vữ g hữ g
iệ

i ƣ
g ế

gv

ầ
h

ầ
hứ

ƣ duy. Trong

i m

u

ì h

hữ g iệ

h

y


ạy

b.

s n lớp

p

t m ún

ến

t l m t ôn v

qu n

tr n
Mụ
iệ gi
mộ

í h
iế ,

g

h

h

g

gữ

h

gƣời h

… gƣời sử ụ g g

âm

g hí h

hiếm ĩ h ƣ

m h

gƣời h

i u iệ

m mì h

h g hi u ƣ

gh

ăm uổi

ứ

hiê

Mộ

ẻ ƣ

ừ Nhƣ v y, ứ
mì h

ẻ ắ

g

,

ầu iế

h gi
ộ g ồ g u

h

xung qua h

y

g ẫ

i ƣờ g

i iế g mẹ ẻ hi ƣ

mộ

TV

g hơ

g

gữ

h

gữ 2 hì hâu h
âm hì hữ g hâu iế

ởi v y, ầ

âm vầ TV HSDTTS h

vầ

em ƣ

m i; ƣ
gắ

h

ừ mộ

m ue v h
ừ mộ

ế

h

h i

y h

TV ắ

mu

hữ g mẫu âu
mì h Ngƣời

ì h sử ụ g iế g

iế
iv

âm

sẽ ễ

h ự

y ỏ

,

m uen và

g

hời gian

ƣ

m i gƣời

em h

mẹ ẻ V i gƣời h
h h

mộ

ầu iế

gh

ue v i

gữ

g u

em h i m ue v i mộ hệ h g gữ âm h
hi

i ừ g âm, ừ g

hƣ HS gƣời i h Ng y

ồ g hời

g

hế

âm ệ h huẩ

h g h v

i u iệ

g ƣ

gữ

ẻ

m i

h

g

i ƣờ g m i ắ

h ự hiê

em h i h

ứ

m

hiệu u

g m i ƣờ g s g

g h g

i mộ

i Từ h

h h… y

ừ h

gữ h

i TV ƣ ,

âm h g

g m i ƣờ g g

ƣ

mẹ ẻ, uy hiê HSDTTS hi
g

ầu iê

i hữ g mẫu âu ơ gi

gƣời hƣ

ằ g mộ

h sử ụ g ƣ

g sử ụ g

mẹ h

mộ v

iế

ơ

ầu h

ê

ế 6 uổi ẻ

ơ

sẽ h

hƣơ g

h h h h , việ h

i u mì h

ứ

ẻ ƣ

em ắ

h

gữ hỉ

Nếu h

gôn ngữ

i viế s i Nhƣ v y gƣời h

v

hêm mộ

gữ hi ắm vữ g v sử ụ g h g mộ

âm v

ẫ

việ h

g

gữ viế

gv i

ác

u

g,

he

hƣ

iế g, ừ, âu

em h

âm

g g y ừ hi

ế h i âm, vầ m i, mộ
âu Gi

hi

gi g v i iế g

ầu ằ g việ h

ừ

ứ

vầ

ầ

ih

ế h i iế g m i, ừ

ế s u ừứ g ụ g
viê

Mỗi

u

g mộ

âm ế việ

i
h


âm

g v i hữ g âm, vầ , iế g, ừ ụ h

g y ừ hữ g

ih

âm vầ

ầu iê
h

âm

hƣơ g h

g

h h

v i

,

u

g

i hỏi

em h i ƣ

hời gi

hự h h uyệ

g

h

ộ g iế

hƣ

g ẫ
Gi

h

he

hữ g

viê

gƣời

hệ h g âm vầ TV

em.
3.

n mơn

vần lớp

.

un
ƣơn tr n ạy
Nội u g hƣơ g ì h m
hứ , gữ iệu

vần lớp .
TV
1 ƣ

h: v

ĩ ă g, iế

Kĩ năng:
X

h ƣ

ĩ ă g: ghe,

i,

, viế

* ĩ ă g ghe
- Nghe

g hội h i:

+ Nh
iế sự h
h u
h g; h
iế sự h y ổi v ộ
+ Nghe hi u âu
+ Nghe hƣ
- Nghe hi u vă
HS

: ghe hi u mộ âu huyệ

ội u g hí h h

i

g hội h i:

+ iế

-N i h h

, õ
v

+ iế h
i:

* ĩ ă g
-

yêu ầu

1

+N i

h h iế g:

ế h

, âu hỏi ơ gi

g ẫ h

* ĩ ă g
-N i

âm,
h h v
, gắ , ghỉ hơi

g, h h âu
ời âu hỏi ự

hỏi, hi

y

i mộ âu huyệ

h

g gi

v

i ƣ

g

ì h, ƣờ g h

ơ gi

ƣ

ghe

v i


+ iế ầm s h
+
nghỉ (hơi)

gv

g hỗ

g ƣ hế
ơ

iế g,

i

ừ,

ụm ừ v

hi u: hi u ghĩ
ừ h g hƣờ g, hi u
( ộ i âu h g 10 iế g)

-

-H

huộ

g mộ s

i vă vầ ( hơ,

âu;

iễ

, …)

gắ ,
g âu

g SG

* ĩ ă g viế .
- Viế hữ:
viế
g ƣ hế; viế
h h
g v í; m ue v i hữ h
h;
viế
s
h

hữ
ỡ

i ỡ vừ v hỏ;
ghi u
v ỡ vừ he mẫu hữ uy

- Viế hí h :
+ Hì h hứ

hí h :

+ uyệ viế

hé , ƣ

vầ

h ,

ầu

ghe,

viế hí h

hữ mở ầu ằ g: g / gh, g / gh, /

k,..
+T

ghi

+T

u âu (

ì h

y mộ

u h m,

i hí h

u h m hỏi)

gắ

Kiến thức:
h
v

h

g

iế h
iê g, hỉ ì h y
iế hứ HS ầ
iế h g h g u
i hự h h ĩ ă g

* Ngữ âm v

hữ viế .

- ƣ
ầu h
thanh.

iế sự ƣơ g ứ g giữ âm v

- Chính : ƣ

ầu h

iế mộ s

uy ắ

hữ

i, h h iệu v

hí h

* Từ vự g.
-H

hêm 200 ế 300 ừ gữ (

h h gữ, ụ

* Ngữ h .
- Nh
h m hỏi
- Ghi h
* Vă

iế

m ue

h

g

u h m,

ghi hứ ời

i

u

gữ)

u ghi

/


m ue v i

-

i

g vă vầ , vă

u i

Ngữ liệu:
Gi i

*

h

gữ, ụ

gữ,

iệu h h

hữ g ừ, gữ, âu gắ ,

,… h h

v i ứ uổi

Gi i

*

hữ:

s uh

v i yêu ầu h

HS,

hữ:

v

ụ gi

uộ s g

hữ g âu,

hí h

ƣ

è

ĩ ă g Ngữ

hiê

hiê , gi

ì h,

g s g, ễ hi u,

ầu u g

g ế

hiê , ời s g vă h ,

iv

h iễ

hâ vă v

h

hữ v

h h

ụ g v mở ộ g sự hi u iế

ƣờ g h , hiếu hi Ngữ iệu
ụ g gi

gắ ,

vă

h HS hữ g hi u iế
h

hội …

h

i mv

hƣơ g ê

hiê

ƣ

b. Sách giáo khoa.
Cấu trúc sách
TV 1 hầ H
Phầ

-

hứ h

u h hv
Phầ

-

Phầ
u

gồm 6
u

vầ

iế g

mộ

vầ

Phầ H vầ
h i gồm 20 i, ụ h

h h việ

he

hữ

Vầ

i

hứ

i

i e,

,

h

h h việ h

hữ

i v âm,

u

h h việ h

vầ

hƣờ g g ,

ầ

s h TV 1 ƣ
hƣ sau:

i ởh i

T

1 gồm 83

i,

dung

hữ

i e, v

i v âm

hƣờ g g

m ue v i hữ

guyê âm

ần
Làm quen

m 3 hầ :

g ơ gi

i iế

hứ 3 gồm 72
iế g

i hi

i ầu,

hứ h i gồm 25

trúc iế g
-

vầ gồm 103

u h h

hữ ơ , é
Các ế h

h hiệ

hữ h hiệ vầ
Tổ g

6 bài
hụ âm, guyê âm
hƣờ g g

25 bài

72 bài
103 bài


Cấu trúc bài học
l m qu n ƣợ

trí tr n tr n s

- Trang 1:
+T

h mi h h

+ Th hiệ
ầ

g i

iế g m g hữ ghi âm h

hữ ghi âm ( he

i u hữ i

u h hm i

hƣờ g) h

ghi

u h h

m ue
+ Th hiệ

hữ ghi âm,

u ghi h h h

hữ ghi iế g m i

làm quen.
- Trang 2
+T
ấu trú

hg i

h

uyệ

i

ủ

ạy m- vần mớ

- Trang 1:
+ Các ơ v hữ ghi âm/vầ

ƣ

y

g

i

+ Tiế g hứ

ơ v hữ ƣ

y

g

i ( iế g h )

+T

h

h mi h h

+ Từ hứ iế g hứ

ừ hứ iế g hứ
ơ v hữ h

+ Từ/ gữ ứ g ụ g hứ
+ Th hiệ

ơ v hữ h
g

i( ừ h )

ơ v hữ vừ h

hữ viế hƣờ g

ơ v

hữ vừ h
- Trang 2:
+T
+ âu/
+ h
+T

h mi h h

âu/

hứ
uyệ
h mi h h

hứ

ơ v hữ vừ h

ơ v hữ vừ h
i
h

uyệ

i

( âu/

ứ g ụ g).

g

i


ấu trú

ơn t p

- Trang 1:
+ Tiêu
+ M hì h iế g/vầ
+T
mẫu

h mi h h

hứ

ơ v mẫu

(h

h

g i ) ừ hứ

iế g/vầ

hứ

ơ v

h
+

g

hứ

ế h

+ Từ gữ ứ g ụ g hứ
+ Th hiệ

g

i

ế h

hữ viế hƣờ g

g
ơ v

i
g

i

- Trang 2:
+T

h mi h h

âu/

ứ g ụ g hứ

iế g

âm/vầ

i vừ
+ âu/

ứ g ụ g hứ

+ Nh

uyệ

+T

h mi h h

h

uyệ

iế g

âm/vầ

g

i vừ

g


ƢƠ
Ủ
Ƣ

2
trạn p

1.
rạ
.

trạn

Thầy gi

ạy

Võ

iế : Năm h

m i u
v

ƣờ g

u h 10

, vừ

si h, huẩ

h

hệ i i

Tƣ
u

im

hiếu h

hẳ g s g iệ

h iệ hẳ v i ê

s 2 Thƣ

gT

si h Tổ g s

ƣợn

âm

h h

ộ, gi

hầy,

h h

sử ụ g H
gầm ƣ
ê

h g
ừ

ê
ộ h

i
ƣờ g

uầ , s h vở, ồ

g v i mộ

y h h i

i ƣờ g

g h i i ộ

guy hi m
g hƣ g ƣ
g hỉ

hế gi i

su i hỗ

g vẻ ê

: h g iệ , hiếu hiế
h i

s 2

m i H g ăm,

ờ ỏ h

T ƣờ g h g
ăm

u

mì h

ƣ v

ây, gầm ƣ

ăm h
hâ ,

h h

m 2 ây s , u mộ

203 h

Từ g y 10- 8,

i m ƣờ g u g âm i
ầ g iê

trƣờn

.

2014- 2015,

ƣờ g i ìm h
gh

s n lớp

h Tuâ , Hiệu ƣở g T ƣờ g i u h

viê 37 gƣời, ắm
ằ g

t m ủ

Ƣ

, ồ

ờ ỏv

u , hỉ m y m

g i,
gh

ê

g hì

, h gi e e,

g i ƣờ g i u h

ƣờ g hƣ

g i

“Thượng Trạch là 1 trong 10 xã vùng cao biên giới đặc biệt khó khăn của
tỉnh Quảng Bình, điện lưới quốc gia chưa đến được. Trường tiểu học Thượng
Trạch có 19 điểm trường phân bố khắp 19 bản, xa nhất là bản Aky cách điểm
trung tâm 30 Km đường rừng. Do điều kiện khắc nghiệt, nên trong 49 giáo
viên ở trường thì chỉ có duy nhất 1 cơ giáo, chỗ ăn ngủ của các thầy cô cũng
được dựng tạm bằng thân nứa và lá cọ. Ở những điểm trường xa, các thầy cô
phải đi bộ 2 ngày đường rừng mới đến được, đường đi lên dốc xuống khe,
những tảng đá to xếp chồng lên nhau tầng tầng lớp lớp, nếu bất cẩn có thể rơi
xuống vực thẳm… Điều thiệt thịi nhất của học sinh nơi đây đó là cả khi ở lớp


hay ở nhà các em đều phải học tập và sinh hoạt trong tình trạng khơng có
điện, khơng có sóng điện thoại. Đường xá hiểm trở khó đi, thiên nhiên
“Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” lại vô cùng khắc nghiệt nên việc học
tập, tiếp thu cái mới của học sinh Thương Trạch gần như bị cô lập với thế
giới bên ngồi. Bên cạnh đó, hồn cảnh gia đình đơng anh em, khó khăn
chồng chất khó khăn nên để được tiếp tục đến trường, hầu hết các em đổng
bào dân tộc Ma Coong ở Thượng Trạch đều phải cần mẫn lên nương lên rẫy

lao động phụ giúp gia đình, nhiều bữa phải ăn rau rừng thay cơm để chống
đói... .
i v i HS
h

1 GV ầ sử ụ g

huy í h í h ự

ừ g ƣờ g
1,

hu h

GV h

vì ây

h

huy
ê

h

khi ế h
hu

hỏ ê

h m gi

v GV h

ẫ

hơi, ẻ ƣ
ih

Nhƣ v y, u ìm hi u hự
Ti u h

s 2 Thƣ

gT

GV ầ

h i iế ự

h

ứ g yêu ầu

hi ổ chứ

h–

ở mộ s GV
g giờ H

h

h

hơi HS

1

hơi, HS sẽ u

hí h

ắ HS u y ở

ih

ây

i m

m

y
vầ

Ngoài
g ƣ

ộ g vui hơi s g h

ộ g

h hƣở g ế

ộ gh

s u

hữ g suy ghĩ hế sứ s i ầm vì khi

hơi hế mì h,

h h h gv

i u

sự u

m i hằm

v i

hơi h HS

ộ g: ừ h

hơi Tuy hiê

h m gi
iế

g i ổ hứ

ổi h

hi ƣ

h

. Qu

i hỏi GV h i
h

yh

HS, h h

HS h m gi h

hƣơ g h

gi i

ộ gs g

iế h

m i ƣờ g
v

h

hƣơ g h

âm í h i m i sẽ gi

em

hiệu u
g

y h âm h h

T

h – Qu g

v sử ụ g

si h

ì h,

hƣơ g h

1 ƣờ g

i h
yh

h y
h h

yh

b. Th c trạng h c t p của h c sinh
T ƣờ g i u h
T

s 2 Thƣ

gT

h huộ

h, ỉ h Qu g ì h. T ƣờ g TH s 2 Thƣ

Thƣ
gT

gT

h, huyệ

h ế 10 i m ƣờ g: