Thỏ trong đời sống

1. Thỏ là động vật có vú nhỏ được xếp vào họ Leporidae thuộc bộ Lagomorpha, sinh
sống ở nhiều nơi trên thế giới. Thỏ được phân loại thành 7 loại, điển hình như thỏ
rừng Châu Âu (Oryctolagus cuniculus), thỏ đuôi bông (giống Sylvilagus; 13
species), thỏ Amami (Pentalagus furnessi, 1 loài thỏ quý hiếm ở Amami Oshima,
Nhật). Còn nhiều loài thỏ khác trên thế giới; thỏ đuôi bông, thỏ cộc và thỏ rừng
được xếp vào bộ Lagomorpha. Tuổi thọ của thỏ từ 4 tới 10 năm, thời kỳ mang thai
khoảng 31 ngày
Phân biệt với thỏ rừng
Thỏ nhà yếu hơn thỏ rừng và khi mới sinh ra thì không có lông và không mở mắt. Còn thỏ
rừng khi sinh ra thì nói chung đã có thể mở mắt và mọc lông khá đầy đủ. Thỏ nhà sống
trong các hang dưới đất (trừ thỏ đuôi bông) trong khi thỏ rừng lại làm tổ trên mặt đất và
không sống thành đàn (bao gồm thỏ đuôi bông). Ngoài ra, thỏ rừng lớn hơn thỏ nhà, tai
cũng dài hơn và bộ lông có đốm đen. Thỏ rừng không được thuần hóa trong khi thỏ nhà
được xem như thú nuôi. Nếu được thả trong vườn, thỏ nhà sống trong những cái chuồng
nhỏ bằng gỗ để tránh những con thú khác.
Tầm quan trọng của thỏ với con người
Loài thỏ được con người biết đến đầu tiên đó là những con thỏ châu Âu vào khoảng 1000
năm trước công nguyên bởi những người xứ Phoenician. Thỏ rừng Châu Âu là loài thỏ duy
nhất được thuần hóa. Thỏ vừa được xem là thú nuôi, làm thực phẩm và cũng là những kẻ
phá hoại ruộng vườn.
Thỏ vừa được săn bắn hoặc nuôi để lấy thịt. Khi thỏ rừng bị bắt để lấy thịt, người ta
thường đặt bẫy, dùng súng hoặc chó săn. Ở nhiều vùng, thỏ là loài chuyên cho thịt. Một cú
đánh vào gáy có thể giết chết thỏ, từ đó mà thuật ngữ rabit punch (cú đấm vào gáy) ra đời.
Da thỏ được dùng làm áo hoặc phụ kiện, như mũ hoặc khăn choàng. Ngoài ra, phân thỏ là
1 loại phân bón tốt, nước tiểu của chúng có nhiều Nitơ giúp cây chanh phát triển tốt. Sữa
thỏ có thể làm thuốc hoặc làm thức ăn giàu dinh dưỡng vì chứa nhiều protein.
Tuy nhiên, thịt thỏ có thể gây nên 1 số bệnh như Tularemia hoặc cúm thỏ. Ngoài ra còn 1
bệnh nữa đó là Rabbit Starvation gây ra do sự khuyết axit amin trong khẩu phần và sự giới
hạn tổng hợp của con người.
Nuôi thỏ
Tuổi thọ

Một con thỏ nhà có thể sống tới 10 năm hoặc hơn nữa. Chúng thích ném đồ chơi lung tung
và gặm nhấm trên bìa cứng. Trong một số gia đình, thỏ có thể nảy sinh sự đồng cảm với
mèo và chó. Dù bị nhốt trong những cái chuồng nhỏ hẹp nhưng thỏ cũng được huấn luyện
để trở thành vật nuôi tự do như chó và mèo. Nếu được nuôi trong môi trường thích hợp và
ăn kiêng đúng mức, thỏ sẽ sống lâu hơn.
Nơi ở
Việc chọn chuồng cho thỏ cũng rất quan trọng. Cần phải chú ý thông hơi cho chuồng thỏ.
Những cái lồng sắt thì thích hợp hơn cho việc thông hơi và giữ vệ sinh chuồng. Tuy nhiên
chuồng sắt cũng dễ làm tổn thương đến thú nuôi nếu chân của chúng bị lưới sắt cắt hoặc
đạp vào đinh ở các mắt lưới. Do đó, sàn chuồng nên có 1 phần được làm đặt để chân thỏ có
thể nghỉ ngơi. Chuồng sắt dễ làm vệ sinh hơn chuồng gỗ. Tuy nhiên, cũng nên đặt giấy
hoặc khăn lau trên nền chuồng để tránh việc chân thỏ bị tổn thương bởi dây sắt.
Trừ khi được nuôi để sinh sản, những con thỏ cái nên được cắt bỏ buồng trứng để tránh
ung thư. Ngoài ra, cũng có những lợi ích đối với những con thỏ đực thiến. Nếu không,
chúng vẫn đánh dấu lãnh thổ của mình bằng nước tiểu.
Thỏ khá hiếu chiến trừ khi chúng bị nhốt lại. Việc cắt bỏ buồng trứng hoặc hoạn có thể
giảm bớt tính hiếu chiến của chúng. Không nên nhốt 2 con thỏ ở chung chuồng với nhau
trừ khi có ý định phối giống. Một con thỏ bình thường cũng có thể trở nên hung dữ nếu
nhốt nó chung chuồng với một con thỏ khác. Điều này là bình thường nhưng cũng không
xảy ra phổ biến lắm. Nhiều con thỏ không quan tâm hay chú ý đến việc có một con thỏ
khác sống chung.
Giống như mèo, thỏ không thể thiếu móng. Thiếu lớp đệm ở lòng bàn chân nên thỏ cần có
móng để giữ thăng bằng; tháo bỏ móng của thỏ sẽ làm cho chúng ko thể đứng, bị khuyết
tật vĩnh viễn.
Thỏ nuôi làm thú cảnh
Nếu được chăm sóc tốt, thỏ sẽ trở nên thân thiện và vui vẻ. Thỏ được nuôi làm thú cưng
trong nhà lẫn ngoài vườn trên toàn thế giới. Sống trong nhà thỏ sẽ được an toàn hơn (nếu
không kể đến những dây cáp và dây điện), tránh khỏi những con thú ăn thịt, ký sinh gây
bệnh và sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Thỏ nuôi ở ngoài phải có hang được trang bị và sưởi
ấm vào mùa đông, che mát vào mùa hè. Những con thỏ nhà thì thích hợp với nhiệt độ trong

khoảng 10-21 độ C (50-70 độ F) và không thể chịu đựng lâu được ở 32 độ C (khoảng 90
độ F) nếu không có bóng râm, quạt hay nước lạnh.
Thức ăn
Một con thỏ phải được cho uống nhiều nước và ăn nhiều cỏ khô hàng ngày. Những loại rau
cỏ màu xanh lục đậm và nhiều lá như rau diếp, cải, cây mù tạt, bắp cải xanh, cây cải xoăn,
rau mùi tây, cây bồ công anh và cây húng quế... rất tốt cho thỏ. Cà rốt và trái cây thì nên
cho ít hơn (khoảng 1 muỗng canh ứng với 1 pound cân nặng của thỏ, đều đặn 2 ngày/lần)
vì loại thực phẩm này rất nhiều đường. Những loại rau củ nhiều bột như khoai tây cũng
nên tránh. Khi cho thỏ ăn, nên bắt đầu với một loại rau nhất định, sau đó mới tăng thêm
nhiều loại khác, cho đến khi thỏ đã quen với 3 loại rau trở lên, việc cho nó ăn nhiều loại
hơn nữa sẽ khiến nó thích thú. Khi bắt đầu cho thỏ ăn rau cỏ, nên cho chúng ăn kém với cỏ
đuôi mèo hay yến mạch hàng ngày.
Khi lựa chọn những thức ăn bán sẵn, nên chọn những món không có hạt vì hạt chứa nhiều
chất béo hơn so với chất béo mà thỏ có thể dễ dàng chuyển hóa, gây ra những vấn đề về
sức khỏe như gan nhiễm mỡ. Hạt thường được dùng làm thức ăn cho loài gặm nhấm, vì thỏ
không thuộc loài gặm nhắm nên lại thức ăn này cần phải tránh.
Thức ăn dạng viên có thể cho ăn mỗi ngày với lượng khoảng 1 ounce ( 28,35g ) ứng với 1
pound (khoảng 450g) cân nặng của thỏ. Tuy nhiên, thức ăn dạng viên chỉ nên được cung
cấp như 1 loại thực phẩm phụ vì thức ăn dạng viên có thể gây cho thỏ bệnh về răng. Việc
nhai cỏ hàng ngày sẽ mài mòn răng cửa của thỏ ( răng cửa thỏ mọc dài liên tục như bộ gặm
nhắm ). Thức ăn dạng viên chỉ nên dùng cho thỏ nuôi lấy thịt vì nó giúp tăng trọng đáng
kể. Khi thỏ ăn thức ăn viên, nó không cần choăn thêm muối thì thức ăn viên có hàm lượng
muối khá cao; nhưng nói chung, hàm lượng muối không ảnh hưởng gì đến sức khỏe của
thỏ.
Những con thỏ nhà cần được khám hàng ngày để tránh những bệnh truyền nhiễm và những
bệnh phát triển nhanh. Mắt thỏ phải được giữ sạch, tai và mọi bộ phận khác cũng vậy.
Răng không được để quá dài nếu không sẽ rất khó ăn. Tuy nhiên, không được tự ý mài hay
dũa răng của thỏ, tốt nhất là nên tìm lời khuyên ở bác sĩ thú y. Nếu thật sự được cắt bớt
răng cho thỏ thì không nên lo ngại, đó sẽ là một phương pháp tự nhiên vì sau lần đầu tiên
mài bớt răng thỏ, người ta sẽ làm việc đó đều đặn hơn. 1 cái răng thỏ có thể dài ra 5

inch( khoảng 2,54cm )/năm nếu chúng không bị mài mòn để bảo vệ cho sức khỏe của thỏ.
Cắt bớt răng thỏ là phương pháp cuối cùng có thể sử dụng. Để đảm bảo độ dài răng thỏ, ta
có thể cho chúng nhai cỏ yến mạch hoặc đồ chơi gỗ. Râu thỏ là 1 cơ quan cảm giác không
nên cắt bỏ.
Việc ôm hay bắt thỏ phải được các chuyên gia hay những người nuôi thỏ hướng dẫn.
Không bao giờ được nhấc thỏ lên bằng cách nắm tai. Khi giữ thỏ, phải chắc chắn rằng 4
chân nó cũng đã được giữ lại để tránh bị đá. Nếu thỏ cố đá quá mạnh sẽ gãy lưng nó. Một
lời khuyên hữu ích là nên bắt thỏ bằng cách hớt nhẹ nó, để đầu nó vào khuỷu tay. Nên chú
ý rằng việc bịt mắt thỏ cũng làm cho nó yên lòng hơn vì không thấy gì sẽ khiến thỏ an tâm
và thấy an toàn.
Ở nước Mỹ, hiệp hội chăn nuôi thỏ (ARBA) là một nguồn cung cấp vật nuôi kiểng và
giống thương mại có giá trị. ARBA xác nhận có 47 giống thỏ nhà khác nhau, Trianta và
Mini Satin là 2 giống được thừa nhận gần nhất vào năm 2006. Ở Vương quốc Anh, Hội
đồng thỏ Anh cũng cung cấp những thông tin có giá trị.
Ảnh hưởng môi trường
Loài thỏ hoang cũng là nguồn gốc cho những vấn nạn về môi trường đối với con người.
Chúng gây nguy hại cho nền nông nghiệp. Hun khói, lập rào, săn bắn, đánh bẫy và tìm
kiếm là những phương pháp hạn chế sự gia tăng số lượng thỏ; nhưng biện pháp hiệu quả
nhất là dịch bệnh như bệnh u nhầy ở thỏ hay bệnh cacilivirus. Ở châu Âu, thỏ được nuôi
trong trang trại và được bảo vệ để chống lại các bệnh nói trên. Thỏ Úc thì lại bị xem là
động vật có hại và các chủ trang trại phải kiểm soát chúng rất kỹ lưỡng.
Tên gọi
Thỏ thường được biết đến một cách trìu mến với tên vật nuôi ở nhà "bunny" hoặc "bunny
rabbit", đặc biệt khi ám chỉ thỏ con đã thuần hóa. Trước đây, từ để chỉ thỏ trưởng thành là
"coney" hoặc "cony", trong khi "rabbit" để chỉ thỏ con. Từ "coney" bị bỏ đi khi một thuật
ngữ dùng cho động vật sau khi chúng được kết nạp vào thế kỷ 18 vì đồng nghĩa với từ
"cunt", theo nghĩa rộng thì thiếu tế nhị. Mới đây, thuật ngữ "kit" hoặc "kitten" được dùng
để chỉ thỏ con. Thỏ con được gọi là "leveret" và thuật ngữ này đôi khi không được áp dụng
chính thức cho thỏ con. Thỏ đực gọi là "buck" và thỏ cái cũng vậy.