Bài 40: Thực hành: Đo hệ số căng bề mặt của chất lỏng

* HiÖn t­îng dÝnh ­ít, kh«ng dÝnh ­ít cña chÊt láng
H NG D N TH NGHI M V TH C H NHƯỚ Ẫ Í Ệ À Ự À :
Kh o s¸t c¸c hiÖn t­îng mÆt ngoµi cña chÊt lángả
Chương trình lớp 10
* §o hÖ sè c¨ng bÒ mÆt cña chÊt láng
* Khảo s¸t
hiÖn t­îng c
hiÖn t­îng c
ă
ă
ng mÆt ngoµi cña chÊt láng
ng mÆt ngoµi cña chÊt láng
* Quan s¸t hiÖn t­îng mao dÉn.

Kh o s¸t c¸c hiÖn t­îng mÆt ngoµi cña chÊt lángả
I. Môc ®Ých thÝ nghiÖm
Kh o s¸t hiÖn t­îng dÝnh ­ít,kh«ng dÝnh ­ít cña ả
chÊt láng.
Kh o s¸t ả
hiÖn t­îng c
hiÖn t­îng c
ă
ă
ng mÆt ngoµi cña chÊt láng
ng mÆt ngoµi cña chÊt láng

II. Trình tự thí nghiệm
1. Khảo sát sự dính ướt và không dính ướt
a. Lau sạch bản thuỷ tinh. Nhỏ một giọt nước lên mặt bản thuỷ
tinh. Quan sát thấy gịot nước chảy lan ra và bám dính vào mặt bản.

Dốc nghiêng bản thuỷ tinh, giọt nước vẫn bám dính vào mặt bản,
không bị lăn và rơi xuống phía dưới.
b. Làm thí nghiệm tương tự như trên đối với mặt bản nhựa phẳng,
mặt bản nhôm phẳng để trần hoặc mặt bản nhôm có dán lớp nilông
mỏng. Quan sát xem mặt bản nào bị nước dính ướt ? mặt bản nào
không bị nước dính ướt ?
Chú ý : Mặt bản nào không dính ướt nước thì giọt nước giỏ xuống
mặt của nó sẽ vo tròn lại và bị dẹt xuống (do tác dụng của trọng
lực), đồng thời khi dốc nghiêng mặt bản thì giọt nước sẽ lăn xuống
phía dưới.

a. Pha xà phòng (nên dùng loại xà phòng nước gội đầu) vào nước
sạch đựng trong cốc nhựa để được dung dịch xà phòng .
b. Cầm cán nhựa của khung dây đồng và nhúng ngập khung dây
vào dung dịch xà phòng. Sau đó nhấc nhẹ khung dây đồng ra khỏi
dung dịch xà phòng. Quan sát thấy mặt vòng dây đồng và vòng dây
chỉ nằm trong nó đều bị phủ kín bởi màng mỏng dung dịch xà
phòng, đồng thời vòng dây chỉ khi đó có hình dạng bất kì.
c. Dùng đầu chiếc đũa hoặc chiếc que tre chọc nhẹ vào phần màng
xà phòng nằm trong vòng dây chỉ. Ngay khi phần màng xà phòng
này bị thủng, vòng dây chỉ sẽ bị các lực căng của phần màng xà
phòng còn đọng lại trên khung dây đồng kéo nó căng đều về mọi
phia và tạo thành một vòng tròn. Vì hình tròn có diện tích lớn nhất
trong số các hình có cùng chu vi với nó nên ta suy ra phần màng xà
phòng còn đọng lại trên mặt khung dây đồng có diện tích nhỏ nhất.
2. Khảo sát hiện tượng căng mặt ngoài :

Kh¶o s¸t hiÖn t­îng c¨ng mÆt ngoµi :

Quan s¸t hiÖn t­îng

mao dÉn .