Đề cương chi tiết môn học Lý luận chung về nhà nước và pháp luật (Học viện Ngoại giao Việt Nam)

HỌC VIỆN NGOẠI GIAO
KHOA LUẬT QUỐC TẾ

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
________________

ĐỀ CƯƠNG HỌC PHẦN
LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT
(Theories of Law and State)
1. Mã số học phần: 52.IL.001.2
2. Số tín chỉ:
2 tín chỉ
3. Thông tin giảng viên:
TT
Họ và tên GV
1 Nguyễn Thị Lan Anh

Nơi công tác
Khoa LQT HVNG

Điện thoại
0976 057 276

Email


4. Trình độ:
Dành cho sinh viên năm thứ nhất.
5. Phân bổ thời gian:
- Lý thuyết: 21 giờ tín chỉ

- Thực hành: 18 giờ tín chỉ
6. Điều kiện tiên quyết: không
7. Mục tiêu của học phần:
-

Trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản về nhà nước và pháp luật.

-

Môn học sẽ trả lời những câu hỏi về nhà nước và pháp luật như nhà nước và pháp
luật là gì, vai trò của nhà nước và pháp luật trong xã hội ra sao, tại sao chúng ta lại
cần có nhà nước và pháp luật và ở những xã hội khác nhau thì nhà nước và pháp
luật đã thay đổi như thế nào, hiện nay ra sao.

-

Những kiến thức này sẽ là những thông tin cơ bản giúp sinh viên tiếp thu kiến thức
chuyên ngành

8. Mô tả tóm tắt nội dung học phần:
Môn học bao gồm những nội dung kiến thức mang tính lý luận về nhà nước và các
phạm trù pháp lý cơ bản.
9. Nhiệm vụ của sinh viên:
- Dự lớp đầy đủ
- Tích cực tham gia thuyết trình và thảo luận
- Hoàn thành tốt các bài tập

1

10. Tài liệu học tập:
- Giáo trình Lý luận về nhà nước và pháp luật, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội,
2005
-

Giáo trình Lý luận về nhà nước và pháp luật, Đại học Luật Hà Nội, nxb. Tư Pháp,
2007

-

Các tài liệu khác do giáo viên cung cấp theo từng chủ đề cụ thể của buổi học.

11. Tiêu chí đánh giá sinh viên:
Tiêu chí đánh Tỷ trọng Hình thức thực hiện
giá
Chuyên cần:
15% GV kiểm tra SV trong lớp
dự lớp, thảo luận
Thảo luận
35% Điểm của các giờ thực hành do giáo viên đánh giá
Điểm thi kết thúc 50% Bài thi viết kết thúc học phần gồm phần thi câu hỏi lý thuyết
học phần
(hoặc trắc nghiệm) và phần thi tình huống giả định. Sinh viên
không được sử dụng tài liệu
12. Thang điểm:
+ Thang điểm 10,0
+ Điểm đạt: Từ 4 trở lên
13. Nội dung của học phần:
Bài 1: Nguồn gốc của pháp luật (3 tiết lên lớp)
1.

Một số đạo luật tiêu biểu trong lịch sử
2.
Các học thuyết về nguồn gốc của pháp luật
3.
Thuộc tính chung của pháp luật
4.
Chức năng của pháp luật
Bài 2: Hệ thống pháp luật (3 tiết lên lớp, 3 tiết thảo luận)
1.
Khái niệm hệ thống pháp luật
2.
Các hệ thống pháp luật trên thế giới
3.
Các hệ thống pháp luật quốc gia
4.
Các ngành luật trong hệ thống pháp luật
Thảo luận:
- Hệ thống pháp luật quốc tế
- Hệ thống thông luật (common law)
- Hệ thống dân luật (civil law)
- Hệ thống pháp luật tôn giáo
Bài 3: Hình thức pháp luật (3 tiết lên lớp, 3 tiết thảo luận)

2


1.
Khái niệm hình thức của pháp luật
2.
Văn bản pháp luật

3.
Luật tập quán
4.
Tiền lệ án
5.
Các hình thức khác
6.
Quy phạm pháp luật
7.
Hiệu lực của pháp luật
Thảo luận:
- Văn bản pháp luật quốc tế
- Văn bản pháp luật quốc gia
- Tiền lệ án
- Tập quán pháp
Bài 4: Quan hệ pháp luật (3 tiết lên lớp, 2 tiết thảo luận)
1.
Khái niệm quan hệ pháp luật
2.
Chủ thể của Quan hệ pháp luật
3.
Khách thể của Quan hệ pháp luật
4.
Nội dung của Quan hệ pháp luật
5.
Sự kiện pháp lý
Thảo luận
- Bài tập tình huống
Bài 5: Thực hiện pháp luật (3 tiết lên lớp, 2 tiết thảo luận)
1.

Khái niệm thực hiện pháp luật
2.
Các hình thức thực hiện pháp luật
3.
Áp dụng pháp luật
4.
Giải thích pháp luật
Thảo luận
- Bài tập tình huống
Bài 6: Vi phạm pháp luật và Trách nhiệm pháp lý (3 tiết lên lớp, 2 tiết thảo luận)
1.
Khái niệm vi phạm pháp luật
2.
Các yếu tố cấu thành của vi phạm pháp luật
3.
Khái niệm trách nhiệm pháp lý
4.
Đặc điểm của trách nhiệm pháp lý
5.
Các nguyên tắc chịu trách nhiệm pháp lý
Thảo luận
- Bài tập tình huống về trách nhiệm pháp lý hình sự
- Bài tập tình huống về trách nhiệm pháp lý dân sự
- Bài tập tình huống về trách nhiệm pháp lý hành chính

3


Bài 7: Nguồn gốc của nhà nước (3 tiết lên lớp, 6 tiết thảo luận)
1.

Các học thuyết về quá trình hình thành nhà nước
2.
Khái niệm nhà nước
3.
Chức năng của nhà nước
4.
Phân loại nhà nước
Thảo luận
- Các hình thức nhà nước trong lịch sử
- Các hình thức nhà nước hiện nay
KẾ HOẠCH GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP CỤ THỂ
Số
Nội dung môn học
buổi
1

Nguồn gốc của pháp
luật

Thời
gian

Nội dung học tập của sinh viên

3LT

Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học

2

Hệ thống pháp luật

3LT

3

Thảo luận về hệ
thống pháp luật

3TH

4

Hình thức pháp luật

3TL

5

Thảo luận về hình
thức pháp luật

3TH

6

Quan hệ pháp luật

3LT

7

Thảo luận về quan
hệ pháp luật

3TH

8

Thực hiện pháp luật

3LT

Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học

Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học

4


9

Thảo luận về thực
hiện pháp luật

3TH

10

Vi phạm pháp luật
và trách nhiệm pháp
lý

3TL

11

Thảo luận về vi
phạm pháp luật và
trách nhiệm pháp lý

3TH

12

Nguồn gốc của nhà
nước

3LT

13

14

15

Thảo luận về các
hình thái nhà nước
trong lịch sử
Thảo luận về các
hình thái nhà nước
hiện nay
Thảo luận về các
hình thái nhà nước
hiện nay

3TH

2TH

2TH

Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học
Đọc trước giáo trình ghi trong danh mục tài
liệu học tập và các tài liệu khác do giáo viên
cung cấp cụ thể cho từng buổi học

Hà Nội, ngày … tháng … năm 2011

Lãnh đạo Học viên

Trưởng phòng
ĐT

Trưởng Khoa

T.M Nhóm Biên soạn

Đặng Đình Quý

Nguyễn Thị Thìn

Phạm Lan Dung

Nguyễn Thị Lan Anh

5