bài số 3 một số GIẢI PHÁP GIÚP học SINH lớp 4 5 học tốt GIỜ vẽ TRANH THEO đề tài

1

A / PHẦN MỞ ĐẦU
MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 4-5 HỌC TỐT GIỜ VẼ
TRANH THEO ĐỀ TÀI
1.Lý do chọn đề tài
- Mĩ thuật là loại hình nghệ thuật tạo nên các tác phẩm trên mặt phẳng,
bằng đường nét, hình mảng, màu sắc, đậm nhạt. Là môn học có vai trò quan
trọng trong chương trình giáo dục tiểu học. Qua môn học giáo dục thẩm mĩ
cho học sinh, giúp các em biết cách cảm thụ cái đẹp,từ đó biết cách rèn luyện
đôi bàn tay, trí óc của mình để tạo ra cái đẹp qua việc phát huy óc sáng tạo,
tính độc lập của mình. Môn mĩ thuật đã góp phần cùng với các môn học
khác giáo dục học sinh phát triển toàn diện về Đức - Trí - Thể - Mỹ.
Từ thực tế chúng ta nhận thấy học sinh tiểu học rất ham thích học vẽ.
Các em biết vẽ trước khi biết viết. Nếu như chúng ta xây dựng cho các em có
ý thức học tập tốt, tạo ra không khí thoải mái “học mà vui- vui mà học ” thì sẽ
đạt được hiệu quả cao nhất.
Mĩ thuật là môn học mang tính thực hành, sáng tạo. Giáo viên cần vận
dụng linh hoạt các phương pháp dạy - học để phát huy tối đa tính tích cực của
học sinh trong học tập. Mặt khác tùy theo từng trình độ nhận thức và năng
khiếu của từng em, từng độ tuổi khác nhau mà giáo viên biết quá trình nhận
thức diễn ra ở từng em. Vậy không thể tác động đến quá trình nhận thức của
các cá nhân bằng một biện pháp giống nhau. Nên tổ chức cho học sinh các
hoạt động theo nhóm, cá nhân, tạo tình huống học tập, gợi mở cho học sinh
suy nghĩ, tìm cách thể hiện theo cảm nhận riêng của mình, tránh rập khuôn,
gò ép. Có học sinh ta phải tác động từ từ, có học sinh phải vừa trực tiếp và
vừa gián tiếp ở nhiều phía mới nắm bắt được. Có học sinh chỉ cần tác động ít
lâu đã nắm bắt ngay được nội dung bài học. Nếu như giáo viên không gợi mở
tạo hứng thú thì học sinh không có sự ham thích tìm tòi trong học tập.

2

Đối với mỗi người giáo viên, việc dạy không chỉ đơn giản là đem kiến
thức sẵn có đến cho học trò, mà việc dạy chính là việc tìm và khơi dậy trong
lòng học trò những khả năng tiềm ẩn vốn có trong tâm hồn chúng, đúng như
lời của Galile vẫn nói:
- “ Chúng ta không thể dạy bảo cho ai bất cứ điều gì, chúng ta chỉ có
thể giúp họ phát hiện ra những gì còn tiềm ẩn trong họ”. Và có lẽ, sẽ chẳng có
ai tự nhiên trở thành thiên tài, sẽ chẳng có ai tự nhiên trở thành bậc vĩ nhân và
cũng sẽ chẳng có ai tự nhiên trở nên tài giỏi nếu mỗi người không biết khai
thác chính khả năng tiềm ẩn của mình hoặc nhờ một động lực nào đó thúc đẩy
khả năng tiềm ẩn đó bùng phát.
Chính vì lẽ đó, nhiệm vụ của những người làm nghề giáo càng trở nên
gian nan khi : “ Không thể trồng cây ở những nơi thiếu sáng, cũng không thể
nuôi dạy trẻ với chút ít nhiệt tình” ( Karl Jung). Lòng nhiệt tình, sự đam mê
chính là yếu tố cần thiết nhất để tạo nên một tâm hồn cao đẹp ở người làm
nghề giáo. Đối với trẻ nhỏ, yếu tố đó càng quan trọng, bởi ở lứa tuổi càng nhỏ
trẻ càng dễ tiếp thu cả cái xấu và cái đẹp, chính vì lẽ đó, để giúp trẻ cảm nhận
và yêu cái đẹp đồng thời loại bỏ cái xấu để hoàn thiện chính mình thì người
giáo viên phải là người khởi đầu cho cái đẹp, đem đến cái đẹp và đổi mới
mình để ngày càng đẹp hơn, hoàn thiện hơn trong mắt học trò. Đẹp ở đây
không đơn giản là vẻ đẹp hình thức mà đẹp cả về tâm hồn, đẹp cả về tri thức.
Vậy, làm thế nào để đẹp hơn trong mắt học trò?
Từ những lí do trên em mạnh dạn đề ra một số giải pháp giúp học sinh
lớp 4-5 ở trường tiểu học Phú Nhuận và ở tiểu học nói chung học tốt giờ vẽ
tranh theo đề tài để đồng nghiệp tham khảo: Đó là mục đích để tôi
2.Tình hình nghiên cứu
Mĩ thuật là một môn học cực kì quan trọng đối vối học sinh ở mọi lứa tuổi,
đặc biệt là đối với học sinh tiểu học. Nó được gắn liền với tâm sinh lí của các

3

em, đó là hoạt động ham hiểu biết. Các em ngoài nhu cầu về đồi sống vật chất
còn có một nhu cầu rất quan trọng đó là nhu cầu đời sống tinh thần. Từ thực
tế chúng ta thấy trẻ biết vẽ trước khi biết viết, dù ở bất cứ hoàn cảnh, điều
kiện nào trẻ điều thích vẽ, vẽ theo tình cảm, cảm xúc. Hàng ngày nếu chúng
ta quan sát kĩ ta sẽ thấy các em ở mọi lứa tuổi dù ngồi ở bất cứ đâu, trong nhà,
ngoài sân hay bất cứ nơi nào các em điều thích vẽ, chỉ cần trong tay có một
cái bút, viên phấn, cục gạch hay cái que thì chúng điều trở thành phương tiện
cho các em vẽ, vẽ lên tường hay vẽ xuống đất ….
Là một giáo viên chuyên trách môn mĩ thuật đã lâu năm, tôi luôn trăn
trở làm thế nào để học sinh tham gia vào bài học một cách tích cực, sáng tạo.
Từ việc dạy học để đem lại kiến thức và niềm yêu thích hứng thú cho học
sinh. Để làm được điều đó người giáo viên ngoài việc phải yêu nghề, mến
trẻ, trong giờ học phải tạo được sự đa dạng các hoạt động trong giờ học.
Trong các hoạt động vui chơi được xem là hoạt động có hiệu quả để duy trì
khả năng tập trung chú ý của học sinh, từ đó sẻ tạo được không khí học tập
vui vẽ và đặt hiệu quả tốt.
3.Mục đích nghiên cứu
Qua thực tế giảng dạy của bản thân cùng với quá trình học tập tại
trường ĐHVHTT&DLTH cũng như sự tích lũy được kinh nghiệm từ các bạn
đồng nghiệp, đặc biệt là việc từng bước đổi mới phương pháp dạy học, tôi
luôn đặt cho mình mục tiêu là: “Phải làm gì để đổi mới nhằm nâng cao chất
lượng bài dạy của mình” và để các em học sinh cảm nhận một cách sâu sắc
về vẻ đẹp của con người, thiên nhiên xung quanh mình qua đó phát huy được
trí tưởng tượng và óc sáng tạo, hình thành thị hiếu thẩm mỹ, hoàn thiện nhân
cách thông qua nội dung các bài học mĩ thuật.
Như chúng ta biết mĩ thuật là một bộ môn năng khiếu nên khả năng
diễn đạt những suy nghĩ, sáng tạo của các em bằng nét vẽ trên giấy là rất khó

4

khăn. Nhất là môn vẽ tranh đề tài. Vì thế trong bài học mà nhất là trong quá
trình học sinh thực hành rất dễ làm cho học sinh chán nản, mất hứng thú vì
không biết thể hiện ý tưởng của mình như thế nào.
Vì vậy tôi đã mạnh dạn đề ra một số giải pháp giúp học sinh lớp 4-5 ở
trường tiểu học Phú Nhuận nói riêng và ở tiểu học nói chung học tốt giờ
vẽ tranh theo đề tài để đồng nghiệp tham khảo: Đó là mục đích để tôi viết
tiểu luận này
4. Đối tượng nghiên cứu:
4.1 Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh khối 4-5 trong trường tiểu học Phú Nhuận
4.2 Phạm vi nghiên cứu:
Trên địa bàn huyện Như Thanh
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1.Phương pháp điều tra thực tế:
- Điều tra phỏng vấn tình hình học sinh.
- Dự chuyên đề trao đổi, dự giờ, rút kinh nghiệm về phương pháp giảng
dạy môn mĩ thuật.
- Thực hành giảng dạy theo phương pháp mới
- Tìm giải pháp rút kinh nghiệm
- Cho HS hoạt động ngoài trời, tham quan tọa đàm.
- Phương pháp thực nghiệm dạy thí điểm ở một số lớp bằng phương
pháp mà mình đề ra.
5.1.2.Nghiên cứu tài liệu:
Nghiên cứu qua các văn bản, chương trình, giáo trình, tài liệu sách báo
về phương pháp dạy học môn mĩ thuật.

5

-Lấy số liệu: Tổng số học sinh của hai khối lớp 4-5 ở trường tiểu học
Phú Nhuận có: 246 học sinh. Trước khi chưa thực hiện giải pháp kết quả đạt:
A* = 20%
A=80%
+ Thay đổi giải pháp kết quả đạt: A* =45% ; A= 55%
+ chỉ tiêu giao : A* = 35%; A=65%
Vậy vượt chỉ tiêu: A* =10%; A =15%
5.1.3.Phương pháp so sánh đối chiếu.
51..4.Phương pháp phỏng vấn .
5.1.5.Phương pháp nghiên cứu sản phẩm của học sinh.
5.1.6. phương pháp quan sát sư phạm.
6. Những đóng góp mới của đề tài:
- Trong tiểu luận này tôi chọn nghiên cứu “một số giải pháp giúp học
sinh khối 4-5 học tốt phân môn vẽ tranh theo đề tài” với hy vọng đóng góp
một phần nhỏ bé của mình vào việc dạy và học mĩ thuật ở trường tiểu học đặt
kết quả cao. Mặt khác cũng là cơ sở để các bạn đồng nghiệp tham khảo có thể
vận dụng vào từng bài để nâng cao chất lượng dạy mĩ thuật nói chung và phân
môn vẽ tranh nói riêng.
+Với giáo viên phải vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lời
nói cử chỉ phải mền dẻo và mang lại hiệu quả cao
Việc áp dụng tốt các phương pháp dạy học tích cực là tích hợp toàn
diện và mọi phương pháp điều hướng tới pháp huy tính tích cực trong học tập
của học sinh.
- Phát huy tính tích cực, độc lập suy nghĩ, sáng tạo thông qua việc học
sinh được tham gia vào các hoạt động học tập để lĩnh hội kiến thức.
- Để nâng cao hiệu quả dạy học trong phân môn vẽ trang theo đề tài,
ngoài những kiến thức về lý thuyết và thực hành giáo viên cần phải vận dụng

6

khoa học, hợp lý, tích cực các phương pháp dạy học nhằm đạt được mục tiêu
của bài học
+Đối với học sinh: các em phải biết khám phá nhưng điều mới lạ trong
bài học, theo cách hiểu, cách nghĩ của mình một cách độc lập, tích cực. Biết
cảm nhận cái hay cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các em được học, được
làm quen.
- Học sinh nắm được kiến thức cơ bản về phân môn vẽ tranh trang mới
phát huy và nâng cao năng lực sáng tạo, óc thẩm mĩ vốn các trong mỗi con
người
7.Cấu trúc của đề tài.
Đề tài ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, được cấu trúc
thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận
Chương 2: Kết quả nghiên cứu thực tiễn
Chương 3: một số giải pháp giúp học sinh lớp 4-5 ở trường tiểu học
Phú Nhuận nói riêng và ở tiểu học nói chung học tốt giờ vẽ tranh theo đề tài.


7

B.NỘI DUNG
CHƯƠNG 1:CƠ SỞ LÍ LUẬN
1.1.CƠ SỞ LÍ LUẬN

Để đặt được mục tiểu giáo dục, trường chúng tôi đã duy trì đủ 9 môn
học: Mĩ thuật là một trong những môn học đó. Đặc trưng của môn học là

không nhằm đạo tạo ra họa sĩ tương lai hay tạo ra nhưng người chuyên làm về
công tác mĩ thuật mà nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản của
cái đẹp, biết vận dung vào trong cuộc sống hàng ngày. Hổ trợ các em ở các
môn học khác dúp các em phát triển toàn diện, lâu dài về đạo đức trí tuệ, thể
chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản góp phần hình thành con người Việt
Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong xã hội phát triển nhu cầu thẩm mĩ ngày càng cao, do vậy việc
đào tạo con người biết nhận thức, cảm thụ cái đẹp ngày càng quan trọng.
Những năm qua giáo dục thẩm mĩ đã trở thành môn học trong chương trình
giáo dục phổ thông, là một môn học độc lập, môn mĩ thuật có mục tiêu
chương trình sách giáo khoa, sách hướng dẫn, thiết bị riêng cho dạy và học,
giáo viên được đào tạo, kết quả học tập của học sinh được theo dõi và kiểm


8

tra, đánh giá một cách nghiêm túc. Việc giảng dạy môn mĩ thuật dân tộc đảm
bảo cho các em có thể giải quyết được các bài tập hằng ngày và hiểu về vẽ
đẹp, về nền mĩ thuật truyền thống, ngoài ra nó còn tạo điều kiện cho học sinh
có hiệu quả cao hơn các môn học khác.
1.1.1.Mục tiêu
- Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ, và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng
lực cá nhân, tính năng động của sáng tạo, hình thành nhân cách con người
Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân chuẩn
bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi sâu vào cuộc sống lao động, tham gia
xây dựng bảo vệ tổ quốc.
1.1.2. Nhiệm vụ
- Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban
đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dày về đạo đức, trí tuệ, thể chất thẩm mĩ

và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở.
- Giáo dục trung học cơ sở nhằm giúp nhằm học sinh cũng cố và phát
triển những kết quả của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ
sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học
trung học phổ thông, trung cấp, học nghề hoặc đi và cuộc sống lao động.
- Giáo dục trung học phổ thông nhăm giúp học sinh cũng cố và phát
triển những kết quả của giáo dục trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ
thông và những hiểu biết thông thường về kỹ thuật hướng nghiệp, có điều
kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại
học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao
động.
1.2.CHƯƠNG TRÌNH MÔN MĨ THUẬT Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
1.2.1.Thuận lợi, khó khăn


9

- Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh, nhất là học
sinh tiểu học, trước kia không có giáo viên chuyên môn học này, cho đây là
môn học phụ, không được đầu tư, không được quan tâm.Vì vậy dẫn đến học
sinh thờ ơ, học không hiệu quả.
- Cho đến nay các trường đã có giáo viên dạy mĩ thuật, phong trào học
mĩ thuật ngày càng sôi nỗi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học và
môn học đã được chú ý, Bởi vì đặc thù của môn học đã được nhận thức khác
so với những năm trước. Tất cả mọi người đã hiểu đây là môn học nghệ thuật,
môn học có đóng góp rất lớn về việc giáo dục trẻ, môn học bổ ích góp phần
không nhỏ vào việt hình nhân cách và phát triển toàn diện cho học sinh vì vậy
không ít giáo viên và học sinh các bậc phụ huynh luôn coi trọng và đầu tư cho
môn học. Trong mỗi giờ học, học sinh tự do suy nghĩ, tự nói lên tình cảm của
mình, dựa trên sự hướng dẫn của giáo viên bộ môn. Qua đó các em thấy rằng

mĩ thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm
mĩ cao, là môn học bổ trợ tích cực cho các môn học khác. Vì thế các em sẽ
đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
Khó khăn:
-Bên cạnh những thuận lợi như trên thì dạy và học môn mĩ thuật vẫn
còn gặp phải một số khó khăn:
- Do quan niệm của một số giáo viên, một số bậc phụ huynh về môn
học còn hạn chế, cho rằng đây là môn học phụ, chưa được coi trọng kết quả
của giáo viên chuyên môn, sự thiếu quan tâm mua sắm đồ dùng cho học sinh.
Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của giáo viên và học sinh,
gây cho học sinh cảm giác chán nản, không tự tin làm bài.
1.2.2.Trang thiết bị
Bên cạnh đó còn một số học sinh tỏ thái độ thờ ơ với môn học vì thực
tế đời sống dân trí còn nghèo, hầu hết là con em thuần nông nên điều kiện để


10

phụ huynh tập trung đầu tư cho học tập của các em còn hạn chế, điều đó ảnh
hưởng không nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
Ngoài ra điều kiện nhà trường còn thiếu thốn như: Phòng học mĩ thuật,
mẫu vẽ cho học sinh, phương tiên dạy học, đồ dùng trực quan...do đó ảnh
hưởng lớn đến kết quả giảng dạy và học tập của các em. Vì vậy là giáo viên
luôn tâm huyết với nghề tôi luôn tran trở làm thế nào để nâng cao chất lượng
để nâng cao chất lượng, đó cũng chính là lý do tôi chọn nội dung nghiên cứu
một số giải pháp giúp học sinh lớp 4-5 ở trường tiểu học Phú Nhuận nói
riêng và ở tiểu học nói chung học tốt giờ vẽ tranh theo đề tài.


11

1.2.3.Phưong pháp trực quan trong dạy học mĩ thuật
Phương pháp quan sát:
Phương pháp quan sát được thể hiện qua cách giáo viên hướng dẫn cho
học sinh cách nhìn, cách ngắm đối tượng với mục đích nhất định để có những
nhận xét, đánh giá chính xác về đối tượng … tập cho các em thói quen quan
sát làm giàu vốn biểu tượng, kinh nghiệm sống của các em, đó là tiền đề của
tranh đề tài, tranh tự do được phong phú đa dạng và sinh động từ những yêu
cầu thường xuyên giúp các em có thói quen quan sát hình thành trong trí nhớ
vốn kiến thức giúp học sinh nhìn thấy cái đẹp trong thiên nhiên, trong xã hội,
sau đó thể hiện chung trong bài vẽ của mình mang vẻ độc đáo riêng biệt.
Phương pháp này có thể tổ chức cho lớp học thăm quan, dã ngoại,
ngắm cảnh
Phương pháp trực quan:
Trong tiết dạy phương pháp trực quan là phương pháp thường xuyên, là
nghệ thuật thị giác giúp các em cảm thụ cái đẹp bằng mắt. Do đó người dạy
Mĩ thuật không thể thiếu đồ dùng trực quan. Có thể là tranh ảnh, mẫu thực
hoặc đồ vật thật.
Trình bày đồ dùng dạy- học phải khoa học, đúng lúc, rõ ràng, phù hợp
với nội dung
Chính vì vậy mà phương pháp quan sát và phương pháp trực quan là
hành trình song song luôn hỗ trợ cho nhau giúp các em bồi dưỡng thêm vốn
thẩm mĩ.
Phương pháp gợi mở:
Phương pháp gợi mở được thể hiện qua những câu hỏi hợp với đối
tượng của giáo viên để tác động đúng lúc, đúng chổ và có chất lượng giúp các
em suy nghĩ, tìm tòi và giải quyết được bài tập, nâng cao chất lượng bài vẽ và
khả năng sáng tạo trong mọi tình huống.

12

Giáo viên gợi mở trên thực tế bài vẽ của học sinh, phù hợp với đối
tượng học sinh
Câu hỏi phải mang tính khích lệ, động viên
Phương pháp luyện tập thực hành:
-Phương pháp này được thể hiện thông qua các hoạt động giữa giáo
viên và học sinh để các em hoàn thành bài tập nhằm cũng cố kiến thức đã
tiếp thu được từ bài học, từ thực tế cuộc sống.
-Sau khi đã nắm được các kiến thức một cách cụ thể về lý thuyết thì sẽ
vận dụng và thể hiện bằng kỹ năng của mình qua bước thực hành. Nếu nắm lý
thuyết mà không thực hành thì không biết kết quả của mình đạt được tới đâu.
Nhằm để các em thực hiện hết khả năng tình cảm của mình vào bức vẽ được
sinh động và sáng tạo hơn.
-Phương pháp này đều được áp dụng vào trong mỗi tiết học (trừ xem
tranh) từ vẽ theo mẫu đến vẽ tranh hoặc vẽ trang trí, thì phương pháp thực
hành được áp dụng chủ yếu. Đó là thông tin hai chiều mà ta có thể nói là
thông tin ngược vì nó giúp cho người học thể hiện tài năng và sự tiếp thu của
mình trong quá trình học. Người dạy cũng từ đó mà rút kinh nghiệm về bài
dạy có hiệu quả hơn qua quá trình đánh giá chấm bài của các em.
Phương pháp thảo luËn nhóm:
-Phương pháp này rất tối ưu mà lâu nay trong nhà trường chỉ chú trọng
trong các môn tự nhiên xã hội, sức khoẻ, đạo đức…
- Môn Mĩ thuật hướng cho học sinh thảo luận nhóm thì có rất nhiều
điều thú vị, bất ngờ sẽ đem đến cho các bạn. Có thể cho các em tổ chức nhóm
3, nhóm 5,7…theo sự hướng dẫn của giáo viên, phần chủ đạo tìm hiểu sẽ là
học sinh nhận xét chứ không phải đại diện nhóm mà là trả lời cá nhân. Các
em sẽ học tập lẫn nhau trong lúc thảo luận, nên sự nhận xét của các em sẽ có
nhiều điều bất ngờ. Và chính sự bất ngờ ấy là sự sáng tạo của các em. Phương

13

pháp này thường sử dụng nhận xét phác thảo, chọn hoạ tiết, ước lượng vào
sáng tối đậm nhạt.


14

Tiểu kết chương 1
Từ thực tế giảng dạy chúng ta phải xác định được mục tiêu của từng bài
hiểu sâu được vai trò của môn mĩ thuật, phát hiện ra những yêu và nhược
điểm để có giải pháp nâng cao hiệu quả của việc dạy và học. Việc nắm vững
các phương pháp và cách thức tổ chức cũng như việc xây dưng cho mình một
phương pháp dạy học phù hợp sẽ có tác dụng và ý nghĩa rất quan trọng trong
hoạt động dạy và học giúp cho giáo viên có định hướng đúng đắn phù hợp
giúp cho học sinh hứng thú tìm hiểu, khám phá thế giới thẫm mĩ một cách say
mê, góp phần giáo dục nên những con người phát triển toàn diện hơn, giúp
cho học sinh hoàn thiện nhân cách có ý thức tu dưỡng, biết yêu thương, quý
trọng mọi người.
-thường xuyên trao đổi về các phương pháp dạy học tích hợp.


15

CHNG 2
KấT QU NGHIấN CU THC TIấN
2.1.Tỡnh hỡnh thc t tai trng thc nghiờm
-Trờng tiểu học Phú Nhuận có bề dày thành thích dạy và học , luôn đợc
các cấp lãnh đạo cũng nh nhân dân địa phơng quan tâm, tin tởng. Song bên

cạnh đó còn nhiều vấn đề bất cập nh:
- Hin nay mụn M thut trong cỏc trng ch dy mt tit trờn tun ú
l phn thi gian quỏ ớt khụng cho cỏc em tỡm tũi tip thu v phỏt huy c
kh nng sỏng to ca mỡnh. Cỏc em khụng nm k v cha phõn bit th no
l Tranh ti, Thng thc M thut hoc V trang trớ. Cỏc em cũn l lm
vi cỏc thut ng hi ho, iờu khc.
- Thi gian c mt bi v ch th hin khong 35-40 phỳt cha m
bo cỏc em phỏt huy ht tớnh sỏng to tớch cc ca mỡnh, c th: Cn phi
cú cỏc tit hc ngoi khoỏ ngoi gi.
2.1.1. Về phía giáo viên
- Qua vic tỡm hiu giỏo ỏn, d gi mụn M thut ca mt s ng
nghip tụi thy nhiu giỏo viờn cha nm chc phng phỏp dy. Trong M
thut nhiu giỏo viờn ch chỳ trng cho hc sinh t tỡm hiu v t thc hnh l
chớnh m ớt chỳ ý n vic rốn luyn cho hc sinh k nng ca mụn hc
- Mt s giỏo viờn cha xỏc nh c chun kin thc ca phõn mụn
v tranh, cha bit c yờu cu v k nng hc sinh phi lm c
- Cha to hng thỳ cho hc sinh trong hc tp
- Qua thm dũ ý kin ca mt s giỏo viờn thỡ nhiu giỏo viờn cha chỳ
trng dy M thut vỡ mụn hc ny cha c a vo ni dung cỏc kim
tra, ỏnh giỏ.
2.1.2.Về phía học sinh :


16

-Thờng có bố cục rời rạc, hình nhỏ, mang tính liệt kê, dàn trãi, ít rõ
chính phụ, dáng hình thờng chung chung. Ví dụ: tóc, mặt, dày dép cùng một
kiểu
- Màu sắc thờng rực rỡ đôi lúc dẫn đến loè loẹt, đôi lúc vô lý, đậm nhạt
thờng chuyển đổi đột ngột, phân bố cha cân đối

2.2.Cỏc hoat ng day hc
Bài 19. Vẽ tranh
2.2.1.Đề tài ngày tết, lế hội và mùa xuân

Mục tiêu
-Kin thc: Hs hiểu đợc đề tài ngày tết, lễ hội và mùa xuân
+ Biết các vẽ tranh đề tài ngày tết, lễ hội lễ hội và mùa xuân
- Hs vẽ đợc tranh đề tài ngày tết lễ hội ở quê hơng mình
+Tp v tranh ti ngy tt l hi v mựa xuõn
- K nng: Hs thờm yờu quờ hng t nc
- HS khá giỏi; Sắp xết hình vẽ cân đối, biết chọn màu vẽ màu phù hợp
Chuẩn bị:
Giỏo viờn:
-SGK, SGV
- Đồ dùng dạy học cho bài tập vẽ tranh đề tài của lớp 5.
- Một số tranh ảnh có đề tài về ngày lễ, tết và ngày hội
- Một số bài tập của học sinh năm trớc vẽ về đề tài này.
Hoc sinh
- GSK
- Su tm tranh nh v ngy tt, l hi v mựa xuõn.
- Giy v hoc v thc hnh
- Bỳt chỡ, ty, mu v
Các hoạt động dạy học
Giới thiệu bài
+ GV có thể cho HS hát 1 bài hát quen thuộc về ngày tết, về ngày hội...


17

+ GV hỏi HS bài hát đó có nội dung gì?
+ GV: Trong cuộc sống của con ngời, bên cạnh những hoạt động học
tập, lao động, sản xuất, chiến đấu... còn có những ngày nghỉ ngơi, vui chơi,
thăm hỏi và thực hiện những nhu cầu tín ngỡng. Đấy là các dịp lễ, hội, ngày
tết. Ngời ta coi đó là những ngày vui, ngày quan trọng trong năm để chuẩn bị
tâm thức, sức khoẻ cho những hoạt động khác trong năm. ở Việt Nam cũng
nh nhiều nớc trên thế giới, hoạt động lễ hội trở thành một nhu cầu không thể
thiếu trong cuộc sống.
Hoạt động 1:Tỡm chn ni dung ti.
- GV treo 3 bc tranh: ( xem tranh 1, 2, 3 phn ph lc nh )
-Ni dung ca 3 bc tranh trờn v gỡ?
H:tranh 1.u vt; tranh 2. Chi xuõn ; tranh3 rc kiu
- Gv yờu cu hc sinh nhn xột v cu tr li ca bn ?
- Gv nhc li ni dung ca 3 bc tranh
-Gv: Hỡnh nh ca 3 bc tranh trờn cú ging nhau khụng, vy t hin
nh th no ?
H: Nờu c th hot ng tng tranh:
Tranh 1....
Tranh 2...
Tranh 3....
Gv b sung thờm
G:Mu sc trong tranh?
G: 3 bc tranh trờn cú ni dung, hỡnh nh, mu sc khỏc nhau nhng c
3 bc tranh trờn cựng th hin chung mt ti ú l ti ?
H: Ngy tt, l hi v mựa xuõn
G: Ngoi ba bc tranh trờn em cũn bit l hi no na?
G: Trờn t nc ta cú rt nhiu l hi, vy trờn quờ hng Thanh Húa
chỳng ta
cú nhng l hi no?

18

G: Mựa xuõn cú rt nhiu l hi a c nột p ú vo tranh
chỳng ta chuyn sang phn 2
Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh cách vẽ
-T chc cho hs chi ai nhanh, ai khộo. Trờn tay cụ cú cỏc bc tin
hnh ca mt bi v tranh c minh ha bng hỡnh v bng ch ó o ln,
gi cụ chia lp thnh hai i (mi i 4 hs) lờn sp xp li theo th t t trờn
xung di.
+Hc sinh lm bi theo hng dn ca giỏo viờn
Bc 1:Tỡm chn ni dung v phỏc cỏc mng chớnh cựa bc tranh
Bc 2:V hỡnh nh chớnh vo cỏc mng hỡnh
Bc 3:V hỡnh nh ph, chnh sa chi tit
Bc 4:V mu cho bc tranh thờm sinh ng
(Xem tranh 4,5,6,7 phn ph lc nh)
G: Lp nhn xột cỏch sp xp ca hai i ó ỳng cha ?
H: Nờu li cỏc bc ca bi v theo mu ?
+G:Cho hc sinh xem tranh ca hc sinh lp trc
(xem tranh:8,9,10 phn h lc nh)
+G: Ni dung trong tng tranh?
G: Bn ó v ỳng ni dung ti cha ?
G: Em thớch bc tranh no nht, vỡ sao?
Một số lu ý:
+ Khi vẽ tranh phải quan tâm đến các thành phần chính, thành phần hỗ
trợ trong tranh.
+ Hãy nhớ lại ngày lễ hội ở quê mình hoặc lễ hội em đã từng đợc tham
gia để bài vẽ có những hình ảnh gần gũi, thân thuộc với mình và các bạn.
+ Màu sắc trong bài vẽ tranh nên sử dụng hoà sắc màu tơi sáng để diễn
tả không khí vui tơi, nhộn nhịp của lễ hội và ánh nắng lung linh của mùa

xuân.
Hoạt động 3. Hớng dẫn học sinh thực hành


19

- HS thc hnh
- Giáo viên theo dõi, gợi ý học sinh trong suốt quá trình làm bài.
- Nhắc học sinh nhớ lại những hình ảnh mà em có ấn tợng nhất trong
các dịp lễ, hội, ngày tết và mùa xuân để vẽ vào bài tập.
Hình ảnh vẽ trong bài phải điển hình, là nhhững hoạt động quen thuộc
diễn ra trong lễ hội.
-Động viên, khích lệ học sinh tự thể hiện suy nghĩ của mình trên bài tập.
GV không can thiệp trực tiếp vào bài của HS.
-GV có thể nhắc nhở từng học sinh nhng cũng có thể dừng lại cả lớp ít
phút để nhắc nhở chung nếu thấy nhiều học sinh còn có chung những vớng
mắc trong quá trình làm bài.
Hoạt động 4. Nhận xét, đánh giá
-GV tổ chức cho HS treo bài theo nhóm và các nhóm nhận xét, đánh giá
bài tập của nhau.
-HS có thể tự trình bày tác phẩm của mình trớc lớp về ý đồ tác phẩm,
các hoạt động trong tranh, lí do mà em vẽ những hình ảnh đó. Lí do em dùng
màu sắc nh vậy để vẽ tranh.
-GV nhận xét chung và phân loại bài tập.
Dn dũ:
- Hon thnh bi tp vi hc sinh cha lm bi xong lp
- Nhắc nhở học sinh chuẩn bị bài sau.
2.2.2. Kt qu
Sau khi a ra nhng vớ d minh ha v cỏc gii phỏp tụi thy cht
lng hc tp cui nm ca cỏc em ó c nõng cao rừ rt hn so vi nhng

nm trc. Thc nghim trờn 3 lp thuc khi 4 v 5 ti trng tiu hc Phỳ
Nhun tớnh n thi im gia hc k 2 ó c kt qu nh sau :
Lớp
Tổng số
Lỗi về bố cục
5A
33
2
5C
24
1
4A
26
1
- Hầu hết cỏc em bit cỏch v tranh ti.

Lỗi về màu sắc
1
0
0


20

- Một số học sinh giỏi phát huy được năng khiếu của mình, có sự sáng
tạo trong các bài vẽ tranh đề tài. Các bài vẽ tranh đề tài phong phú và sinh
động. Và số học sinh giỏi cấp tỉnh đã đặt được kết quả cao trong năm học. Có
5hs đặt giải, trong đó:
1hs giải Nhất
2 häc sinh đạt giải Nhì.

2 häc sinh đạt giải Ba.

Tiểu kết chương 2
- Muốn giảng dạy tốt môn học ngoài phải xác định được mục tiêu của bài,
giáo viên còn phải nắm bắt được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu được mức độ
cảm nhận của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học.
- Luôn tôn trọng gần gủi với học sinh
- Kiên trì trong công tác giảng dạy, động viên kịp thời đối với các em.

CHƯƠNG 3:PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
3.1.GIẢI PHÁP

+ Để giúp học sinh có hứng thú học tập trong Mĩ thuật, góp phần nâng
cao chất lượng giờ học ở Mĩ thuật tiểu học, tôi xin đề xuất một số gi¶i pháp
sau:
1. Giáo viên cần nắm vững chuẩn kiến thức, kỹ năng của phân môn mĩ
thuật, xác định được mục tiêu của bài phải dạy cái gì và dạy như thế nào?
- xác định vị trí, nhiệm vụ môn Mĩ thuật cũng như tác dụng của việc
dạy học Mĩ thuật.


21

2. Cú phng phỏp hc hp lý trong phõn mụn, t ý thc nõng cao k
nng thc hnh qua thi gian rốn luyn t hiu qu cao nht i vi sn
phm ca mỡnh lm ra.
3. Su tm nhiu t liu, dng c phc v cho phõn mụn v tranh :
Tranh, nh, sỏch, ha phm, phự hp vi phng phỏp dy - hc v
tng hc sinh
4. Luụn luụn ng viờn, khuyn khớch cỏc em l iu cn thit vi vic

hc v
-To c nim tin trong hc sinh, t ú cỏc em s t tin vo bi ca
bn thõn cỏc em, tng thờm t duy v ý tng sỏng to ngh thut, th hiu
thm m ca hc sinh.
5. Mun to c hng thỳ cho cỏc em trong tit hc, thy cụ giỏo phi
gi vai trũ ch o trong vic t chc iu khin mi hot ng núi chung
cng nh hot ng nhn thc riờng ca hc sinh.

3.1.1. Biên pháp
Qua thực tiễn giảng dạy, đồng thời dựa vào những lí luận đã đợc học tập
nghiên cứu cùng với kinh nghiệm của bản thân và đồng nghiệp. Tôi ó cú
nhng bin phỏp c th nh sau:
* Mun to c hng thỳ cho cỏc em trong tit hc, thy cụ giỏo phi
gi vai trũ ch o trong vic t chc iu khin mi hot ng núi chung
cng nh hot ng nhn thc riờng ca hc sinh. Giỏo viờn úng vai trũ l
ngi hng dn, ngi hun luyn, ngi t vn v bn cựng hc, to c hi
hc sinh phỏt huy ht kh nng hc tp sỏng to ca mỡnh .
* Bờn cnh ú: Mi khi n trng, n lp tụi luụn to cho mỡnh mt
tõm th vng vng, bỡnh tnh t tin. Mun vy tụi phi tp cho mỡnh mt tỏc
phong nhanh nhn, ging núi truyn cm. Bc lờn bc ging tụi phi l mt
ngi hon ton mi, y nhit huyt vi nhim v cao c l a cỏc em bc


22

vào một thế giới nghệ thuật của trí tưởng tượng, tính sáng tạo, thế giới của cái
đẹp và tìm hiểu nó thông qua các bài học vẽ tranh đề tài. Như vậy trong suốt
giờ dạy mỹ thuật cả thầy và trò đều trở thành những nghệ sĩ trên bục giảng và
ở trên lớp.
* Cũng như các đồng nghiệp khác trước giờ lên lớp bao giờ tôi cũng

chuẩn bị nghiên cứu kỹ giáo án, tìm ra những phương pháp phù hợp cho từng
bài dạy và từng khối lớp khác nhau. Liên hệ ra một số môn học khác để bài
dạy được phong phú như môn: Hát nhạc, Tiếng việt …
* Trong khi dạy giáo viên không nên phụ thuộc vào SGK mà bám sát
vào mục tiêu của bài học. Bên cạnh việc chuẩn bị giáo án tốt, tôi còn tự làm,
sưu tầm tài liệu, vẽ tranh phục vụ cho bài dạy của mình .
* Từ đó tôi rút ra kinh nghiệm: Muốn có được một giờ dạy vẽ tranh đề
tài tốt thì người thầy có một vai trò vô cùng quan trọng, nhất là việc tạo ra sự
thích thú, tạo ra được khí thế trong tiết học và có được một tiết học đạt hiệu
quả cao nhất.
3.1.2. Chuẩn bị và sử dụng hiệu quả đồ dùng dạy học:
Tôi luôn nghĩ rằng: Trong một tiết học muốn gây được hứng thú và
sự thích thú cho học sinh thì việc chuẩn bị đồ dùng là rất quan trọng.
Giáo viên phải đầu tư cho việc chuẩn bị đồ dùng, thích hợp đáp ứng
yêu cầu bài dạy .
Đồ dùng dạy học phải có tính sư phạm, khoa học, thẩm mỹ, sáng tạo
không tùy tiện cẩu thả, đồ dùng phải phong phú và đa dạng.
VD1: Khi dạy bài 27- lớp 5 - Vẽ tranh: Đề tài môi trường tôi chuẩn bị
vẽ tranh có nội dung khác nhau ( quét sân, tưới cây, lao động …).
Để học sinh dễ phân tích và quan sát khơi dậy hứng thú cho các em.
Ngoài đồ dùng giáo viên phải sưu tầm thêm tranh vẽ của học sinh. Giúp
các em học tập kinh nghiệm của các bạn và biến nó thành kinh nghiệm của


23

bản thân. Khi vẽ tranh các em sẽ phát huy được những mặt tối đa và hạn chế
những mặt chưa tốt trong cách sắp xếp bố cục và sử dụng màu sắc trong bài.
Một số hình thức trực quan hết sức cần thiết khác chính là cuộc sống
hàng ngày đang diễn ra xung quanh các em.

VD2: Bài 19 – lớp 5 vẽ tranh: Đề tài ngày tết lễ hội và mùa xuân
- Ở phần tìm chọn nội dung đề tài giáo viên bật băng hình clip quay
không khí ngày tết, lễ hội và mùa xuân cho học sinh xem (nếu có điều kiện )
hoặc treo tranh ảnh về ngày tết, lễ hội và mùa xuân ở nhiều góc độ .
- Giáo viên có thể vẽ thêm một số tranh phục vụ cho từng bài dạy và
bằng những chất liệu khác nhau như bút sáp, màu nước, màu bột …
-Theo tôi: Dạy mĩ thuật cũng phải tuân thủ theo phương pháp chung và
có những phương pháp riêng biệt. Tiết học có thành công hay không là phần
lớn ở người thầy, cô và muốn làm được điều này tôi cần phải nắm vững và
thực hiện thật tốt các bước, thao tác, kỹ năng của bộ môn.
3.1.3.T¹o t×nh huống mới khi vµo phần giíi thiÖu bµi
Đối với từng khối lớp khác nhau tôi chọn cách vào bài phù hợp có thể
dùng những bài hát, trò chơi, những hình ảnh liên quan đến đến bài học.
VD3: Khi dạy bài “Đề tài an toàn giao thông” cho học sinh lớp 5, tôi
cho các em quan sát các đoạn băng về những hình ảnh giao thông.
Khi các em quan sát xong tôi đặt câu hỏi:
Hỏi: Các em có suy nghĩ gì khi nhìn thấy những hình ảnh này?
(Nếu chúng ta không chấp hành đúng luật giao thông thì sẽ gây ra
những vụ tai nạn thương tâm).
Hỏi: Vậy chúng ta phải làm gì để hạn chế tai nạn giao thông?
(Hiểu luật và chấp hành đúng luật giao thông. Tuyên truyền cho mọi
người cùng thực hiện).
Hỏi: Các em tuyên truyền bằng những hình thức nào?


24

(Tuyên truyền bằng bài viết, hành động, bằng vẽ tranh)
Như vậy việc giới thiệu đối với một bài mới rất cần thiết và càng cần
thiết hơn nếu người giáo viên tìm được cách giới thiệu tạo được sự kích thích,

hứng thú đối với học sinh. Vậy để làm thế nào để có được cách vào bài như
thế?
Theo tôi: Để làm được điều này người thầy trước hết phải tìm hiểu kỹ
bài dạy, bám sát vào mục tiêu của bài học để xem xét, tìm ra cách lạ hay tạo
ấn tượng và cụ thể hơn là cách chọn những hình ảnh phù hợp liên quan đến
bài học.
3.1.4. Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.
Tạo hứng thú bằng cách đặt những câu hỏi kêu gợi thông tin, kích thích
tính tò mò của học sinh.
Mỗi giáo viên có một cách khai thác bài khác nhau, có thể cho các em
khai thác trên tranh ảnh, hoặc đặt câu hỏi trả lời.
Ở mĩ thuật, phương pháp vấn đáp được sử dụng nhiều. Phương pháp
vấn đáp kích thích được học sinh suy nghĩ, giúp học sinh hiểu, áp dụng vào
bài vẽ của mình.
VD4: Bài “Vẽ tranh đề tài phong cảnh’’
Hỏi: Em hãy nêu thế nào là tranh phong cảnh?
(Tranh phong cảnh là tranh vẽ về cảnh vật xung quanh em. Tranh
phong cảnh vẽ cảnh là chính có thể điểm thêm người cho bức tranh thêm sinh
động.)
Vì sao lại phải đặt câu hỏi như thế? Phải làm thế nào để có những câu
hỏi vừa sát nội dung của bài lại vừa dễ hiểu với học sinh? Để làm được điều
này tôi đã suy nghĩ và chắt lọc ra những câu hỏi không phải chỉ xoay quanh
nội dung bài học mà còn liên quan và thật gần gũi, quen thuộc với đời sống


25

hàng ngày của các em. Điều này sẽ thôi thúc học sinh phải tư duy, nghĩ lại
những hoạt động đã và đang xảy ra xung quanh mình.
VD5: Khi dạy bài 27 lớp 5 “Vẽ tranh đề tài môi trường’’ tôi cho các

em quan sát một số bức tranh và đặt câu hỏi cụ thể :
Hỏi: Bức tranh này vẽ các bạn đang làm gì?
(Tranh vẽ các bạn học sinh đang dọn vệ sinh )
Hỏi: Hình dáng, điệu bộ của các bạn như thế nào?
(Hình dáng của các bạn sinh động, mỗi bạn một việc, bạn đỗ rác vào
thùng rác, bạn hót rác, bạn sách xô …)
Hỏi: Em có nhận xét gì về màu sắc của bức tranh này?
(Hs nêu nhận xét về màu sắc bức tranh,giáo viên chốt: bức tranh vẽ
màu hình ảnh chính nổi bật hơn hình ảnh phụ, kết hợp hài hòa 2 gam màu
nóng, lạnh và đã biết cách sử dụng độ đậm, nhạt trong bài.)
Môi trường xanh – sạch – đẹp rất cần cho cuộc sống của con người.
Bảo vệ môi trường là nhiệm vụ của mọi người, có nhiều cách để giữ
gìn, bảo vệ môi trường như thu gom rác, làm vệ sinh ngõ xóm, làm sạch
nguồn nước, trồng cây, bảo vệ rừng……
Khi câu hỏi đưa ra giáo viên muốn nhiều cánh tay giơ lên xung phong
trả lời và mong được nhiều em trả lời đúng, nói hay. Nhưng nếu giáo viên chỉ
chú ý đến việc nêu câu hỏi mà không chú ý nghe câu hỏi hoặc việc làm khác
thì học sinh không còn hứng thú trả lời, các em sẽ thấy câu hỏi của mình
không có giá trị và không muốn phát biểu nữa và giáo viên phải chú ý đến
từng nhận thức của các em để khai thác nội dung
Để tình trạng này không bao giờ xảy ra, người thầy phải tôn trọng câu
trả lời của học sinh, chăm chú thực sự khi nghe học sinh trả lời và có thái độ
với tất cả các câu trả lời dù đúng hay chưa đúng. Không được chê bai hay
phản đối câu trả lời của học sinh dù là câu trả lời sai. Bởi khi học sinh trả lời