Chào mừng cô và các bạn đến với
buổi thuyết trình của tổ 3
Moọt loaùi thuoỏc saựt truứng
Moọt loaùi thuoỏc saựt truứng
Baøi 36
Baøi 36
: IOT
: IOT
BAØI 36 : IOT
Bernard Courtois (1777 - 1838)
Bernard Courtois (1777 - 1838)
[Becna Cuoctoa]
[Becna Cuoctoa]
Ngöôøi ñaõ tìm ra nguyeân toá iot
Ngöôøi ñaõ tìm ra nguyeân toá iot
Iốt (gốc
Iốt (gốc
tiếng Hy Lạp
tiếng Hy Lạp
iodes
iodes
nghĩa là
nghĩa là
tím
tím
) được khám phá
) được khám phá
bởi
bởi
Barnard Courtois
Barnard Courtois
năm
năm
1811
1811
. Ông là con trai của một
. Ông là con trai của một
người sản xuất
người sản xuất
nitrat kali
nitrat kali
(dùng trong
(dùng trong
thuốc súng
thuốc súng
). Vào
). Vào
thời điểm
thời điểm
Pháp
Pháp
đang có
đang có
chiến tranh
chiến tranh
,
,
thuốc súng
thuốc súng
được tiêu
được tiêu
thụ mạnh. Nitrat kali được tách từ
thụ mạnh. Nitrat kali được tách từ
rong biển
rong biển
lấy tại bờ biển
lấy tại bờ biển
Normandy
Normandy
và
và
Brittany
Brittany
. Để tách kali nitrat, rong biển được
. Để tách kali nitrat, rong biển được
đem đốt và tro đem rửa vào nước. Những chất không phải
đem đốt và tro đem rửa vào nước. Những chất không phải
là nitrat kali bị phá hủy bởi việc thêm
là nitrat kali bị phá hủy bởi việc thêm
axít sunfuríc
axít sunfuríc
. Vào
. Vào
một ngày Courtois thêm quá nhiều axít sunfuríc khiến một
một ngày Courtois thêm quá nhiều axít sunfuríc khiến một
chất khí màu tím bay ra. Courtois nhận thấy hơi này
chất khí màu tím bay ra. Courtois nhận thấy hơi này
kết tinh
kết tinh
trên các bề mặt lạnh tạo ra các
trên các bề mặt lạnh tạo ra các
tinh thể
tinh thể
màu sẫm.
màu sẫm.
Courtois nghi ngờ rằng đây là một
Courtois nghi ngờ rằng đây là một
nguyên tố hóa học
nguyên tố hóa học
mới
mới
nhưng thiếu kinh phí để theo đuổi các quan sát chi tiết
nhưng thiếu kinh phí để theo đuổi các quan sát chi tiết
hơn.
hơn.
LÒCH SÖÛ PHAÙT
LÒCH SÖÛ PHAÙT
HIEÄN IOT
HIEÄN IOT
Tuy vậy ông đã đưa các mẫu tinh thể này cho các bạn,
Tuy vậy ông đã đưa các mẫu tinh thể này cho các bạn,
Charles Bernard Desormes
Charles Bernard Desormes
(
(
1777
1777
–
–
1862
1862
) và
) và
Nicolas Clément
Nicolas Clément
(
(
1779
1779
–
–
1841
1841
) để họ tiếp tục nghiên cứu. Ông cũng đem mẫu vật cho
) để họ tiếp tục nghiên cứu. Ông cũng đem mẫu vật cho
Joseph Louis Gay-Lussac
Joseph Louis Gay-Lussac
(
(
1778
1778
–
–
1850
1850
), một
), một
nhà hóa học
nhà hóa học
nổi tiếng
nổi tiếng
lúc đó, và
lúc đó, và
André-Marie Ampère
André-Marie Ampère
(
(
1775
1775
–
–
1836
1836
). Ngày
). Ngày
29 tháng 11
29 tháng 11
năm
năm
1813
1813
Dersormes và Clément thông báo cho đại chúng về phát
Dersormes và Clément thông báo cho đại chúng về phát
hiện của Courtois. Họ miêu tả mẫu vật tại một cuộc họp của Viện
hiện của Courtois. Họ miêu tả mẫu vật tại một cuộc họp của Viện
Hoàng đế
Hoàng đế
Pháp
Pháp
. Ngày
. Ngày
6 tháng 12
6 tháng 12
Gay-Lussac thông báo rằng mẫu
Gay-Lussac thông báo rằng mẫu
vật đó có thể là một
vật đó có thể là một
nguyên tố hóa học
nguyên tố hóa học
mới hoặc một
mới hoặc một
hợp chất ôxy
hợp chất ôxy
. Ampère đưa một số mẫu vật cho
. Ampère đưa một số mẫu vật cho
Humphry Davy
Humphry Davy
(1778–
(1778–
1829
1829
).
).
Davy đã tiến hành một số thí nghiệm trên mẫu vật và nhận thấy sự
Davy đã tiến hành một số thí nghiệm trên mẫu vật và nhận thấy sự
tương tự của nó với
tương tự của nó với
clo
clo
. Davy gửi một bức thư ngày
. Davy gửi một bức thư ngày
10 tháng 12
10 tháng 12
tới
tới
Hội Hoàng gia Luân Đôn
Hội Hoàng gia Luân Đôn
nói rằng ông đã tìm thấy nguyên tố mới.
nói rằng ông đã tìm thấy nguyên tố mới.
Một cuộc cãi cọ lớn giữa Davy và Gay-Lussac về việc ai đã tìm ra iốt
Một cuộc cãi cọ lớn giữa Davy và Gay-Lussac về việc ai đã tìm ra iốt
trước tiên đã nổ ra, nhưng cả hai đều đồng ý rằng Barnard Courtois
trước tiên đã nổ ra, nhưng cả hai đều đồng ý rằng Barnard Courtois
là người đầu tiên đã tách
là người đầu tiên đã tách
nguyên tố hóa học
nguyên tố hóa học
mới này.
mới này.
NHẮC LẠI CÁC KIẾN THỨC CŨ VỀ
NGUYÊN TỐ IOT
- Iot là một nguyên tố halogen
(nhóm VIIA)
- Cấu hình electron lớp ngoài cùng
là 5s
2
5p
5
- Số e độc thân :1,3,5,7
-Số oxi hoá trong hợp chất : +1,+3,+5,+7
-Số oxi hoá trong hợp chất : +1,+3,+5,+7
-1 trong hợp chất với H và kim loại
-1 trong hợp chất với H và kim loại
+1,+3,+5,+7 trong hợp chất có chúa O và F
+1,+3,+5,+7 trong hợp chất có chúa O và F
- công thức phân tử : I - I
- công thức phân tử : I - I
-sự xen phủ : p –p
-sự xen phủ : p –p
- cấu trúc phân tử : hình lập phương . Cấu trúc mạng tinh thể
- cấu trúc phân tử : hình lập phương . Cấu trúc mạng tinh thể
•
IOT có những tính chất hoá học gì giống và khác các
halogen khác? Vì sao?
•
Hợp chất của iot giống và khác hợp chất tương ứng
của các halogen khác như thế nào?
I- TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN.
I- TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN.
ỨNG DỤNG
ỨNG DỤNG
•
1. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN:
* Hàm lượng nguyên tố iot ( ở dạng hợp
chất) có trong vỏ Trái Đất là ít nhất so với
các halogen khác.
*Hợp chất của iot thường có trong muối
của với natri và kali (KI) hay KIO
3
.
* Iot (rắn)tồn tại ở dạng tinh thể phân tử .
Maãu KI
Maãu KI
Iot
Iot