I H C QU C GIA HÀ N I
KHOA S PH M
QUY TRÌNH KI M TRA - ÁNH GIÁ K T QU H C
T P
C A H C SINH TRUNG H C PH THÔNG
LU N V N TH C S S
PH M V T LÝ
Chuyên ngành: LÝ LU N VÀ PH
NG PHÁP D Y H C
(B MÔN V T LÝ)
Mã s
: 60 14 10
H c viên: V V n Cát
Cao h c ngành s ph m V t Lý khóa 1
Cán b h
ng d n: GS.TS. Nguy n
c Chính
PGS.TS. ng Xuân h i
HÀ N I - 2008
M CL C
M
TRANG
U
1.
Lý do ch n đ tài
1
2.
M c đích nghiên c u c a đ tài
3
3.
Khách th và đ i t
3
4.
Gi thuy t khoa h c c a đ tài
3
5.
Nhi m v nghiên c u c a đ tài
3
6.
Ph
7.
Ph m vi, gi i h n nghiên c u c a đ tài
8.
9.
ng nghiên c u c a đ tài
ng pháp nghiên c u c a đ tài
óng góp c a lu n v n
4
4
C u trúc c a lu n v n
Ch
4
5
ng 1: C s lý lu n c a quy trình ki m tra - đánh giá
6
1.1
M t s khái ni m liên quan đ n đ tài
6
1.1.1.
L
6
1.1.2.
ng giá ( Measurement )
ánh giá (Assesment ).
6
1.1.3.
Tr c nghi m (test ).
6
1.1.4.
Khái ni m ki m tra - đánh giá.
7
1.1.5.
Khái ni m quy trình ki m tra- đánh giá.
7
1.2.
Ch c n ng c a ki m tra - đánh giá trong giáo d c
8
1.2.1.
Ch c n ng đ nh h
ng
8
1.2.2.
Ch c n ng đ c thúc, kích thích, t o đ ng l c
8
1.2.3.
Ch c n ng sàng l c, l a ch n
8
1.2.4.
Ch c n ng c i ti n, d báo
9
1.3.
Nh ng yêu c u đ i v i vi c ki m tra đánh giá
9
1.3.1.
Tính quy chu n
9
1.3.2.
Tính khách quan.
9
1.3.3.
Tính toàn di n.
10
1.3.4.
Tính xác nh n và phát tri n
10
1.3.4.
Tính xác nh n và phát tri n
10
1.4.
M t s n i dung ki m tra- đánh giá thành qu giáo d c
10
1.4.1.
M t nh n th c
10
1.4.2.
M t thái đ
11
1.5.
V trí, vai trò c a ki m tra - đánh giá trong quá trình
12
đào t o
1.5.1.
V trí c a ki m tra đánh giá
12
1.5.2.
Vai trò ki m tra- đánh giá trong giáo d c
14
1.6.
1.6.1.
c tr ng c a ki m tra - đánh giá trong l p h c
Ki m tra đánh giá trong l p h c nh m m c đích cao
nh t là vì s ti n b c a ng
15
15
i h c trong su t quá trình
h ct p
1.6.2.
Ki m tra- đánh giá trong l p h c đ nh h
ng cho ho t
16
Kiêm tra- đánh giá trong l p h c mang l i l i ích cho
16
đ ng c a giáo viên
1.6.3.
c th y và trò
1.6.4.
Ki m tra- đánh giá trong l p h c là ki m tra đánh giá
16
theo ti n trình, liên t c.
1.6.5.
Ki m tra đánh giá trong l p h c tu thu c vào t ng l p
17
h c c th
1.6.6.
Ki m tra đánh giá trong l p h c g n v i m i ho t đ ng
c a ng
i giáo viên trong và ngoài gi h c, là b ph n
c u thành c a ph
ng pháp d y h c và là c s hình
17
thành tài n ng s ph m
1.7.
Vai trò c a ki m tra- đánh giá trong l p h c
1.8
M c tiêu h c t p và các ph
ng pháp ki m tra đánh giá
18
20
c a giáo viên
1.8.1
M c tiêu h c t p trong l nh v c ki n th c
20
1.8.2
M c tiêu h c t p trong l nh v c k n ng.
34
1.8.3.
M c tiêu h c t p trong l nh v c thái đ .
35
1.9.
nh h
ng c a ki m tra đánh giá đ i v i các y u t c a
44
quá trình d y h c môn v t lý.
1.9.1.
M i quan h gi a ki m tra đánh giá v i m c tiêu d y
44
h c
1.9.2.
M i quan h gi a ki m tra đánh giá v i quá trình d y
47
h c.
TiÓu kÕt ch-¬ng 1
50
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng kiÓm tra- ®¸nh gi¸ ë
51
tr- êng trung häc phæ th«ng Kinh M«n 2
2.1.
Tr
2.1.1
S l
2.1.2.
ng Trung h c ph Thông Kinh Môn 2
c v tr
ng trung h c ph thông Kinh Môn 2
i ng giáo viên
51
51
51
2.1.3.
V h c sinh
52
2.1.4.
V c s v t ch t ph c v d y h c
53
2.1.5.
V công tác qu n lý ho t đ ng d y h c.
54
2.2.
Th c tr ng d y và h c
54
2.2.1.
K t qu d gi th m l p.
54
2.2.2.
B ng th ng kê s li u đi u tra d y và h c môn v t lý
57
tr
ng THPT Kinh Môn2
2.3.
Th c tr ng ki m tra đánh giá k t qu h c t p môn v t
lý
tr
60
ng THPT Kinh Môn 2
2.3.1
Ki m tra mi ng
61
2.3.2.
Ki m tra 15 phút
61
2.3.3.
Ki m tra 45 phút
62
Ti u k t ch
Ch
ng 2
67
ng 3: Xây d ng quy trình ki m tra đánh giá
69
k t qu h c t p c a h c sinh
3.1.
Quy trình t ch c ki m tra đánh giá
69
3.2.
Xây d ng quy trình ki m tra đánh giá k t qu h c t p
75
c a h c sinh ph n quang hình h c v t lý l p 11 nâng
cao
3.2.1.
M c đích c a ki m tra đánh giá
3.2.2
L a ch n các hình th c và ph
75
ng pháp ki m tra đánh
77
Phân tích n i dung ph n quang hình h c v t lý 11 nâng
77
giá
3.2.3.
cao
3.2.4.
Xây d ng h m c tiêu quang hình h c v t lý 11 THPT
83
3.2.5.
Vi t các câu h i đ ki m tra đánh giá các m c trí n ng
96
khác nhau trong ph n quang hình h c v t lý 11 nâng cao
theo m c tiêu môn h c
3.2.6
L p dàn bài thi. Duy t l i câu h i tr
c khi thi th
105
nghi m
( Phân tích câu h i) . T h p đ thi theo dàn bài
3.2.7.
thi th nghi m
105
3.2.8
Phân tích và s a đ i câu h i sau khi thi th nghi m. T p
106
h p các câu h i thành bài ki m tra hoàn ch nh
3.2.9.
Ti n hành thi th t và nghi m thu k t qu
106
3.3.
K ho ch ki m tra đánh giá ph n quang hình h c v t lý
110
11 nâng cao
Ti u k t ch
ng 3
112
K T LU N VÀ KHUY N NGH
113
1. K t lu n
113
2. Khuy n ngh
114
TÀI LI U THAM KH O
115
PH L C
U
M
1. Lý do ch n đ tài
Trong l ch s c a phát tri n giáo d c và nhà tr
c a nhân lo i, khi con ng
ng, k t bu i bình minh
i sáng t o ra ch vi t, khi có tr
ng, khi có th y, có trò,
có d y và h c, có s truy n th và ti p thu, l nh h i, t t y u có thi và ki m tra,
ki m tra đánh giá
th c c a con ng
m c đ và hình th c còn đ n gi n tu thu c vào m c đ nh n
i trong m i th i đ i.
Trong nh ng n m g n đây, vi c hoàn thi n quá trình d y h c đã đ
c quan
tâm nghiên c u, nh ng nhi u tác gi kh ng đ nh r ng m t trong nh ng y u t quan
tr ng c a quá trình d y h c v n còn n m trong bóng t i đó là y u t ki m tra đánh
giá k t qu h c t p c a h c sinh, mà hi u qu c a nó nh h
l
ng giáo d c toàn di n c a nhà tr
ng sâu s c t i ch t
ng. i u đó đòi h i các c p qu n lý, các th y
cô giáo và toàn xã h i c n quan tâm và nghiên c u đúng m c.
Th c ti n giáo d c c ng nh nhi u ph
ng ti n thông tin đ i chúng và d
lu n xã h i cho th y y u t ki m tra đánh giá trong giáo d c, ki m tra đánh giá k t
qu h c t p c a h c sinh còn nhi u b t c p ch a đáp ng đ
c yêu c u phát tri n
c a xã h i đó là
S d ng khoa h c v đo l
ng ki m tra đánh giá l c h u.
Hình th c ki m tra đánh giá còn đ n đi u.
M c đ ki m tra đánh giá còn nghèo nàn.
N i dung ki m tra đánh giá còn phi n di n ch a toàn di n.
C s
Hi n t
h c v đo l
c a vi c ki m tra đánh giá ch a khoa h c......
ng vi ph m tính khách quan , thi u c s khoa h c, s d ng khoa
ng ki m tra đánh giá l c h u v n còn khá ph bi n . Vi c xây d ng
nh ng tiêu chí, thi t k các công c đo, t ch c đo, ki m tra đánh giá các công c
ra đ , t ch c coi thi, ki m tra đ n khâu ch m bài, cho đi m ki m tra đánh giá k t
qu h c t p c a h c sinh, hi n t
t
ng ra đ ch a sát đ i t
ng sai ki n th c trong đ thi, đ ki m tra, hi n
ng, ki m tra đánh giá còn tu ti n th hi n
ch m đi m, ki m tra đánh giá x p lo i h c sinh, ph
ng
vi c ra đ ,
thu c nhi u vào ch quan c a
i giáo viên. Hình th c ki m tra đánh giá ch a th c s phong phú, còn đ ng
nh t vi c cho đi m v i vi c ki m tra đánh giá, làm xu t hi n áp l c đi m s trong
ng
i h c, gây tâm lý ch y theo đi m s , thi gì thì h c y, m t n n giáo d c ng
thí. ..còn ph bi n.
ol
ng và ki m tra đánh giá k t qu c a các ho t đ ng d y và h c, nói
h p h n là đo l
ng và ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh là m t v n
đ l n c a các nhà qu n lý giáo d c và c a t t c các giáo viên. B t kì m t quá
trình giáo d c nào c ng nh m t o ra nh ng bi n đ i nh t đ nh trong con ng
ng
i h c. Mu n bi t nh ng bi n đ i đó x y ra
giá hành vi c a con ng
m c đ nào ph i ki m tra đánh
i đó trong m t tình hu ng nh t đ nh. S ki m tra đánh
giá cho phép chúng ta xác đ nh: vi c d y h c có thành công hay không, ng
có ti n b hay không, m c tiêu d y h c đ
đ tđ
ic a
ih c
c đ t ra có phù h p hay không và có
c hay không. Nh v y s ki m tra đánh giá ph i đ
c xem là b ph n quan
tr ng và h p thành m t th th ng nh t c a quá trình d y h c.
Trên th gi i có nhi u ti n b đáng khâm ph c v khoa h c đo l
ki m tra đánh giá, xu t hi n nhi u b công c đo l
ng và
ng ki m tra đánh giá hi u qu ,
có tính ch t chu n qu c t , m t đi n hình là b công c , câu h i trong các kì thi
ti ng anh c a TOEFL mà vi n kh o thí Hoa Kì thi t k .
Vi c nghiên c u thi t k quy trình ki m tra đánh giá k t qu h c t p có tính
khoa h c s t o ra m t công c đ c d ng thúc đ y vi c d y và h c có hi u qu
mang l i s phát tri n m i trong d y h c c ng nh trong giáo d c.
Xu t phát t nh ng lí do nêu trên, tôi ch n nghiên c u đ tài :
"Quy trình ki m tra - đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh
Trung h c ph thông" (ph n quang hình h c sách giáo khoa v t lý 11 nâng
cao) làm đ tài lu n v n cao h c chuyên nghành lý lu n và ph
ng pháp d y h c
môn v t lý.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Nghiên c u c s lý lu n và th c ti n đ xây d ng quy trình ki m tra đánh
giá k t qu h c t p c a h c sinh nh m kh c ph c các b t c p, t n t i c a vi c ki m
tra đánh giá, nh m phân lo i và ki m tra đánh giá thành qu h c t p c a h c sinh
m t cách chính xác và khách quan h n.
3. Khách th và đ i t
ng nghiên c u c a đ tài
3.1. Khách th nghiên c u
Ho t đ ng ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh .
3.2.
it
ng nghiên c u
Quy trình ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh THPT (Ph n quang
hình h c l p 11 v t lý nâng cao).
4. Gi thuy t khoa h c c a đ tài
N u nghiên c u nh ng c s lý lu n và th c ti n đ xây d ng đ
c quy trình
ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh thì kh c ph c vi c vi ph m tính
khách quan, thi u chính xác trong ki m tra đánh giá và vi c phân lo i h c sinh phát
huy tính ch đ ng tích c c, sáng t o c a h c sinh trong quá trình h c t p và qua đó
nâng cao k t qu c a vi c d y h c
5. Nhi m v nghiên c u c a đ tài
đ tđ
c m c đích đ ra c a đ tài, đ tài c n th c hi n các nhi m v
sau:
5.1. Nghiên c u c s lý lu n c a đ tài
Nghiên c u tài li u v ki m tra đánh giá nói chung, quy trình ki m tra đánh
giá môn h c nói riêng
5.2. Nghiên c u th c tr ng ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh
Nghiên c u quá trình ki m tra đánh giá môn v t lý b c THPT
5.3. Nghiên c u, xây d ng quy trình ki m tra đánh giá k t qu h c t p c a h c
sinh
Xây d ng h m c tiêu bài h c
d ng ng x quan sát đ
c.
i m i h th ng câu h i, bài t p ki m tra đánh giá nh m phát huy n ng l c
sáng t o c a h c sinh.
Xây d ng ma tr n đ ki m tra, đ thi cho ph n quang hình h c sách giáo
khoa v t lý 11 nâng cao.
Xây d ng b câu h i cho các kì ki m tra đánh giá trên c s h m c tiêu
môn h c
Xây d ng quy trình ki m tra đánh giá trong vi c ki m tra đánh giá k t qu
h c t p c a h c sinh.
Th nghi m quy trình ki m tra đánh giá ph n quang hình h c sách giáo khoa
v t lý 11 nâng cao.
L p k ho ch ki m tra đánh giá.
ng pháp nghiên c u c a đ tài
6. Ph
6.1. Ph
ng pháp nghiên c u lí lu n
Phân tích và t ng h p các v n đ lý lu n.
6.2. Ph
ng pháp nghiên c u th c ti n
6.3. Ph
ng pháp th ng kê toán h c
6.4. Ph
ng pháp chuyên gia.
7. Ph m vi, gi i h n nghiên c u c a đ tài
*Ph m vi kh o sát
Tr
ng THPT Kinh Môn 2.
TÀI LI U THAM KH O
1. Nguy n
c Chính (2004).
ol
ng và đánh giá k t qu h c t p c a h c
sinh. Tài li u gi ng d y Khoa S ph m HQGHN.
c Chính (2005). Ki m đ nh ch t l
2. Nguy n
xu t b n
ng trong giáo d c đ i h c. Nhà
i h c qu c gia Hà N i.
3. V Cao
àm (2002). Ph
ng pháp lu n nghiên c u khoa h c. Nhà xu t b n
khoa h c và k thu t.
ng Xuân H i (2003). Lý lu n d y h c nói chung và d y h c đ i h c nói
4.
riêng. Tài li u h c t p dành cho các l p cao h c HQG Hà N i.
5. Lê Th M Hà (10/2001). M t s khái ni m c b n v đánh giá trong giáo d c
. T p chí giáo d c.
6.
ch
ình Hoan (11/2006). Chu n ki n th c và k n ng các môn h c trong
ng trình giáo d c ph thông. T p chí giáo d c.
7. Nguy n Công Khanh(8/2001). M t s ph
c y c a công c đo l
ng pháp c b n đánh giá đ tin
ng . T p chí giáo d c.
8. Nguy n Th Khôi (2007),t ng ch biên. V t lý l p 11 nâng cao. Nhà xu t
b n giáo d c.
9. Nguy n Th Khôi (2007),t ng ch biên. Bài t p v t lý l p 11 nâng cao. Nhà
xu t b n giáo d c.
10. Tr n Th Oanh (2004).
ánh giá trong giáo d c. Nhà xu t b n
ih cs
ph m Hà N i.
11. Lê
ch t l
c Phúc, Hoàng
c Nhu n (1996). C s lý lu n c a vi c đánh giá
ng h c t p c a h c sinh ph thông. Hà N i.
12. Lâm Quang Thi p (1994).Nh ng c s c a k thu t tr c nghi m. Hà N i
13. Lâm Quang Thi p (2008). Tr c nghi m và ng d ng. Nhà xu t b n khoa h c
và k thu t.
14. D
ng Thi u Th ng (1995). Tr c nghi m và đo l
ng thành qu h c t p
Nhà xu t b n khoa h c xã h i.
15. D
ng Thi u Th ng (1998).Tr c nghi m tiêu chí.Nhà xu t b n giáo d c.
16. Michel develay(2003). M t s v n đ v đào t o giáo viên. D y và h c ngày
nay.
17. Allan C. Ornstein và thomas J.Lasley, II(2001). Các chi n l
cđ d yh c
có hi u qu . Ban đào t o đ i h c qu c gia biên d ch.
18. B giáo d c và đào t o (2008). Tr c nghi m v t lý . Nhà xu t b n giáo d c.
19. B giáo d c và đào t o (2000). i u l tr
ng trung h c . Nhà xu t b n giáo
d c.
20. B giáo d c và đào t o (2000). Các v n đ v ki m tra đánh giá giáo d c.
Hà N i.
21. B giáo d c và đào t o (2000). Ch
ng trình v t lý ph thông . Nhà xu t b n
giáo d c.
22. Lu t giáo d c(1998). Nhà xu t b n Chính tr Qu c gia Hà N i.
23. Khoa S ph m
ch t l
i h c Qu c gia Hà N i(2004). K y u h i th o khoa h c
ng giáo d c và v n đ đào t o giáo viên. Hà N i.
24. Http://www.danangpt.vnn.vn/home/tracnghiem/index.html.
25. Http://wwwmoet.gov.vn