Chuyên đề luyện thi đại học môn ngữ văn

Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
NHÂN TIỆN TẶNG TÀI LIỆU, CHO PHÉP THẦY ĐƯỢC GIỚI THIỆU KHOÁ
HỌC ONLINE TRÊN TRANG HTTP://THAYHIEU.NET
LIÊN TỤC CẬP NHẬT DẠNG ĐỀ MỚI NHẤT CỦA BỘ
HỆ THỐNG BÀI GIẢNG BẰNG VIDEO TRỰC QUAN, SINH ĐỘNG, TÀI LIỆU
KÈM THEO, HS CÓ THỂ TẢI VỀ VÀ HỌC TẬP CÙNG VI DEO BÀI GIẢNG


CAM KẾT NẾU BÁM SÁT KHOÁ HỌC

1. Học sinh yếu Văn có thể đạt 6 điểm
2. Trung bình có thể đạt 7 điểm
3. Khá có thể đạt từ 8 điểm trở lên
4. Giỏi đạt từ 8.5 đến trên 9





HỌC PHÍ
Mua toàn khoá: (4 chuyên đề) học phí 800.000 đồng (Sau tháng 10 – 11 là trên
1.500.000)

Có thể mua lẻ từng chuyên đề nhé! Nhưng giá cao.


CÁCH ĐÓNG HỌC PHÍ KHOÁ HỌC

1. Đăng ký học cả khóa: 800.000 đồng – Chỉ áp dụng cho thanh toán bằng
chuyển khoản
Quy trình đăng ký như sau:

 Bước 1: Đăng ký tài khoản tại trang web ThayHieu.Net (Nếu đã có tài khoản
rồi bỏ qua bước này)
 Bước 2: Chuyển khoản theo thông tin tài khoản sau:
Số Tài khoản: 050035691747 – Ngân hàng Sacombank, Phòng giao dịch thành phố Biên
Hoà, Đồng Nai. Chủ tài khoản: Phan Danh Hiếu
Ghi rõ: địa chỉ mail đăng ký khoá học, tên em. Ví dụ: – Phan
Danh Hiếu
2. Nạp thẻ điện thoại (thuận lợi cho việc mua lẻ từng chuyên đề nhưng học phí cao
hơn)
– Đăng ký thành viên tại website Thayhieu.net
– Bấm vào chuyên đề muốn mua và đặt hàng
– Bấm thanh toán và nạp thẻ cào điện thoại
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 1


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
BỐN CHUYÊN ĐỀ
Chuyên đề 1: Chuyên đề thơ lớp 12
– Tháng 10
+ Tuần 2: Tây Tiến (Quang Dũng), Việt Bắc (Tố Hữu)
+ Tuần 3. Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm), Sóng (Xuân Quỳnh)
+ Tuần 4. Đàn ghita của Lorca (Thanh Thảo)
+ Các dạng đề thi Quốc Gia 2017 với xác suất cao nhất.








Dạy theo bố cục tác phẩm, từng phần nhỏ trong bài, phân tích kỹ từng câu. Tác
phẩm thơ sẽ chia thành các đề nhỏ để học sinh nắm sâu được bài học. Sau khi
học xong các đề nhỏ lẻ sẽ học sang dạng đề khó như: bình luận ý kiến bàn về
văn học, so sánh…
Ví dụ đề bình luận ý kiến văn học: “Bài thơ Tây Tiến có phảng phất những
nét buồn, nét đau, nhưng đau thương mà không hề bi luỵ , ngược lại rất bi
tráng”. Chứng minh nhận xét trên.
Hoặc: Sách giáo khoa Ngữ văn 12 nhận xét: “Việt Bắc là khúc hùng ca và cũng
là khúc tình ca về cách mạng, về cuộc kháng chiến và con người kháng
chiến”. Hãy làm sáng tỏ nhận xét trên qua việc phân tích bài thơ Việt Bắc.
Ví dụ đề so sánh: Cảm nhận vẻ đẹp bức tranh ra trận trong bài thơ Việt Bắc
(Tố Hữu) và Tây Tiến (Quang Dũng)

Chuyên đề 2: Chuyên đề văn xuôi 12
– Phân tích hệ thống các nhân vật
– Phân tích các giá trị tác phẩm: hiện thực – nhân đạo – tình huống truyện
– Phân tích các vấn đề trong đoạn văn (trích tác phẩm) Đây là dạng khó nhất, dễ ra nhất.
– So sánh nhân vật, so sánh các giá trị, so sánh hai đoạn văn trong hai tác phẩm khác
nhau.
– Bình luận các ý kiến về tác phẩm.
Chuyên đề 3: Nghị luận xã hội
– Có cấu trúc viết đoạn văn bảo đảm điểm tối đa.
– Bày cho các em lập luận
– Bày cho việc lấy dẫn chứng thế nào cho hay
– Bày cách lấy lòng người chấm
– Biết viết bài văn đủ bố cục, viết hay
– Cam kết nghị luận xã hội sẽ đạt từ 2-2.5/3 điểm

Chuyên đề 4: Đọc hiểu – cảm kết đạt điểm tuyệt đối
– Lý thuyết phần đọc hiểu:
+ Nắm lý thuyết thông qua bài thực hành
+ Cách làm bài để đạt điểm tối đa
+ Hệ thống bài tập bám sát chủ đề của năm

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 2


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
CHUYÊN ĐỀ ĐẶC BIỆT: KỸ NĂNG LÀM BÀI HAY NHẤT CHO VĂN NGHỊ
LUẬN (CÂU NÀY 5.0 ĐIỂM NHÉ)
ĐÃ CÓ TRÊN 200 BẠN MUA – ĐÃ CÓ 4 NHÓM VIP ĐƯỢC THẦY TƯ VẤN HÀNG
NGÀY ĐỂ HỌC TẬP HIỆU QUẢ
TÀI LIỆU TẶNG CÁC EM
ĐỀ THI MINH HOẠ CỦA BỘ CÓ CÂU 5 ĐIỂM RẤT KHÓ, ĐÂY LÀ BÀI MẪU CỦA
THẦY LÀM CHO CÁC EM THAM KHẢO.
Đề : Phân tích vẻ đẹp hào hoa, hào hùng của người lính Tây Tiến (Tây Tiến – Quang
Dũng)
BÀI LÀM
Trong vườn hoa thơ ca viết về người lính thời kỳ kháng chiến chống Pháp, có rất nhiều
bông hoa lạ mà đẹp. “Tây Tiến” là một trong những bông hoa viết về người lính mang
một vẻ đẹp khác với vẻ đẹp của người lính các bài thơ cùng thời. Vẻ đẹp của người lính
Tây Tiến kiên dũng mà tình tứ, cháy bỏng khát vọng lập công của một thời anh hùng rực
lửa mà lại rất lãng mạn hào hùng, hào hoa.
Tây Tiến ra đời vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp khi mà những
chàng trai “mang chí nam nhi thời loạn,” “xếp bút nghiên ra xa trường”. Họ coi gian nan
là “nợ anh hùng phải vay” nên sẵn sàng dấn thân đương đầu với mọi gian nan thử thách

trong hàng binh trận mạc. Họ ra đi bỏ lại sau lưng mình “gian nhà không mặc kệ gió
lung lay” , bỏ lại sau lưng “luống cày đất đỏ, tiếng mõ đêm trường”, họ ra đi “lột sắt
đường tàu rèn thêm dao kiếm/ Áo vải chân không đi lùng giặc đánh”. Họ là nam nhi thời
loạn với vẻ đẹp của người thanh niên Việt Nam “trượng phu có chí anh hùng”. Nhưng
họ cũng là những con người mà khi “Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa” nên bản thân
họ chứa đựng hai vẻ đẹp hào hùng và hào hoa.
Hào hùng là vẻ đẹp mang phẩm chất, cốt cách mạnh mẽ thuộc về ý chí. Hào hoa là
thuộc về tình cảm lãng mạn. Hai nét hào hùng và hào hoa dường như đối lập nhau, hào
hùng là ý chí là sức mạnh là hào khí của một lớp thanh niên mang tinh thần thời đại
“Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Hào hoa lại là một tâm hồn mềm mại lãng mạn
“Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”, “Nhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ”.
Viết về người lính trong chiến tranh văn học nói chung, thơ ca nói riêng chủ yếu chỉ
đề cập đến vẻ đẹp dũng cảm anh hùng mà ít khi bộc lộ vẻ đẹp lãng mạn tình tứ trong tâm
hồn người lính, thực ra đây chính là một điểm thành công của Tây Tiến, chính nhờ có
điểm thành công này mà vẻ đẹp của người lính Tây Tiến mang sắc thái vừa riêng biệt
vừa cùng với vẻ đẹp của người lính trong các bài thơ khác. Đồng chí của Chính Hữu, Cá
nước của Tố Hữu... đã hoàn chỉnh về vẻ đẹp của anh bộ đội cụ Hồ trong kháng chiến
chống Pháp.
Vẻ đẹp hào hùng hào hoa của người lính Tây Tiến hiện lên qua cuộc sống chiến đấu
vô cùng gian khổ. Một cuộc vạn lý trường chinh Tây Tiến đầy gian nan thử thách. Núi
cao, dốc đứng, thác ghềnh,vực sâu... Có lúc như chìm vào thung lũng sương mù hay đỉnh
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 3


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
núi cao chọc trời Tây Bắc “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi”. Có lúc đoàn quân rơi
vào trận địa của núi non trùng điệp:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Thiên nhiên cứ cố tình giăng ra biết bao thử thách bất cứ lúc nào cũng sẵn sàng bẻ gẫy
ý chí của con người. Người lính Tây Tiến cứ thầm lặng dấn thân, cứ dần vượt qua hiểm
trở của lộ trình oai linh của rừng thiêng núi độc. Sự rình mò của thú dữ, sự dãi dầu của
thân xác. Rồi cái chết hiện ra, người lính Tây Tiến phải đối mặt với tất cả:
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Hào hùng nhất mà cũng lãng mạn nhất có lẽ là lúc Quang Dũng khắc họa chân dung
người lính:
Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.
Chân dung ấy được khắc họa bởi hai nét vẽ chủ đạo: Bi và Tráng. Bi là bi thương.
Tráng là hào hùng. “Bi tráng” vừa đối lập mà cũng vừa thống nhất hài hòa, nghĩa là vừa
đau thương vừa hào hùng hay càng đau thương càng hào hùng. Bi thương ấy hiện lên
qua ngoại hình người lính ốm đau, tiều tụy, đầu trọc “không mọc tóc” , da dẻ xanh xao,
héo úa “quân xanh màu lá”. Ma thiêng nước độc của Tây Bắc thật khủng khiếp. Lam sơn
chướng khí núi rừng và hậu quả của sốt rét rừng ác tính, của đói rét, gian khổ đã bào
mòn đi sức trẻ của những người lính. Sốt rét là một thực tế khắc nghiệt. Thơ ca kháng
chiến chống Pháp không ít những lần nhắc đến như thế:
Tôi với anh biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
(Chính Hữu)
Sốt rét đến “Má anh vàng nghệ” (Tố Hữu), đến “Khuôn mặt đã lên màu bệnh tật/ Đâu
còn tươi nữa những ngày xanh” (Thôi Hữu)… Còn lính Tây Tiến sốt rét đến rụng hết tóc

trông đến kỳ dị.
Đối lập với “bi” là “Tráng”. Nghệ thuật tương phản giữa cái bên trong trong (tinh
thần) và cái bên ngoài (ngoại hình) đã tạo nên vẻ đẹp của Tây Tiến. Đoàn quân ốm mà
không yếu, bi mà vẫn hùng vì: Hình ảnh “không mọc tóc” gợi cái ngang tàng, ngạo
nghễ, coi thường gian khổ của chất lính trẻ luôn hóm hỉnh đùa vui. Từ “đoàn binh”
mang nghĩa rộng hơn “đoàn quân” để chỉ sự đông đảo, hùng mạnh. Ba từ “dữ oai hùm”
là phi thường hóa người lính. Đó là những con người đang làm chủ tình thế, áp đảo kẻ
thù. Vì thế cái hùng lấn át cái bi, sức mạnh chiến đấu lấn át hoàn cảnh tạo nên một tập
thể có sức mạnh “thôn Ngưu đẩu”.
Hai câu thơ tiếp, người lính hiện lên bởi vẻ đẹp lãng mạn, hào hoa trong mộng trong
mơ:
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 4


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Vẻ đẹp Lãng mạn là vẻ đẹp tâm hồn vượt qua hiện thực gian khổ hướng tới niềm lạc
quan. Ở đây, trong gian khổ thiếu thốn nhưng người lính vẫn mộng mơ.
“Mắt trừng” là đôi mắt vừa có chí vừa có tình: “Chí” trong ý chí đánh giặc. Đôi mắt
ấy đang gửi về bên kia biên giới giấc mộng đánh giặc, mộng lập công, mộng hòa bình,
mộng trở về. “Tình” trong tình yêu quê hương, con người. Đôi mắt ấy gửi vào giấc mơ
về Hà Nội “Đêm mơ Hà Nội”. Hà Nội là quê hương của người lính cũng là thủ đô yêu
dấu. Hà Nội của cả nước, của biết bao vần thơ trong nỗi nhớ. Một Nguyễn Đình Thi xao
xuyến với mùi hương cốm mới, một làn hơi may rất mỏng, lá vàng rơi…
“Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa

Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”
Tướng Huỳnh Văn Nghệ “Nhớ Bắc” với “Từ thuở mang gươm đi mở cõi/Trời Nam
thương nhớ đất Thăng Long”.
Lính Tây Tiến ra đi thì mãi nhớ về một Hà Nội với “dáng kiều thơm”. Kiều thơm là
chỉ bóng dáng những người bạn gái đẹp, thanh lịch, dịu dàng. Còn là hình bóng trong
mộng của Quang Dũng (Theo lời kể của nhà thơ Vân Long thì người người yêu Quang
Dũng dạo ấy có tên chữ lót là Kiều).
Từng một thời bài thơ Tây Tiến bị xem là “có vấn đề” cũng vì chất mộng mơ trong
hai câu thơ này. Nhưng thời gian đã chứng minh cho sự bất tử của nó, chất lãng mạn
chính là liều thuốc tinh thần cho người lính vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt thời bấy giờ.
Đó là lãng mạn cách mạng chứ không phải là cái lãng mạn kiểu “mộng hão”, “mộng
rớt” của giai cấp tiểu tư sản như Hoài Thanh và một số nhà phê bình từng nhận xét.
Giữa những ngày gian khổ các chiến sĩ Tây Tiến vẫn vui vẫn sống vẫn giữ nguyên cốt
cách hào hoa của mình, họ tổ chức những đêm lửa trại tưng bừng náo nhiệt
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ.
Cái dữ dội khốc liệt của chiến tranh biến mất chỉ còn lại không gian tràn ngập ánh
sáng chập chờn hội đuốc hoa và tâm hồn người lính như bốc men say trong hội vui thắm
thiết của tình quân dân. Câu thơ “Kìa em xiêm áo tự bao giờ” bộc lộ tất cả cái ngỡ ngàng
vui sướng cái đắm say của tâm hồn lại có cái hóm hỉnh, tinh nghịch của lính. Có thể hình
dung những tâm hồn hào hoa ấy đang đắm chìm trong vẻ đẹp của những bóng hồng Tây
Bắc. Người lính như được chắp cánh bởi vẻ đẹp con người và cảnh vật vùng Tây Bắc,
như đang bay lên trong tiếng nhạc điệu khèn. Phải có một cái gì đó thật lãng mạn đắm
say trong tâm hồn Quang Dũng nên ông mới viết được những câu thơ hay đến thế.
Những chữ “xiêm áo”, “man điệu”, “khèn lên,” “nhạc về” gợi lên vẻ đẹp hư ảo, một vẻ

đẹp vừa gần vừa xa của một khung cảnh nơi xứ lạ phương xa, làm lòng người như đắm
say, xốn xang hơn.
Đi suốt bài thơ ta gặp cái chất bốc tếu, cái ngang tàng kiêu bạc của người lính Tây
Tiến rất rõ. Vừa treo mình cùng hơi thở nặng nhọc trên các dốc núi cheo leo ta gặp ngay
cụm từ “súng ngửi trời” rất dí dỏm, rất lính. Thiên nhiên miền Tây dữ dội với núi cao,
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 5


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
vực thẳm, thác gầm lùi lại phía sau người lính. Vẻ đẹp tâm hồn lạc quan của người lính
được nhân lên sánh ngang thiên nhiên hùng vĩ. Đi suốt toàn bài thơ cái chất hào hùng
của người lính hiện lên qua hiện thực gian khổ thiếu thốn tột cùng “sương lấp,” “đoàn
quân mỏi,” “dãi dầu”, “không bước nữa,” “bỏ quên đời” với ý chí dấn thân thái độ kiên
định sắt đá “chẳng tiếc đời xanh,” “không hẹn ước,” “chẳng về xuôi.”
Đến cái chết cũng thật Hào hùng hào hoa !
Nói đến người lính, nói đến chiến tranh không thể tránh khỏi cái chết. Cái chết vẫn là
một mối đe doạ, một sự thật đáng ngại và rất bi thảm, nhưng qua ngòi bút Quang Dũng
ta lại thấy dược ý chí dấn thân của người lính Tây Tiến, có thể nói ngay cái chết cũng rất
đỗi hào hùng người lính Tây Tiến dù có chết cũng “không rời vũ khí, không xa đội ngũ”.
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
Rồi những cái chết nơi rừng hoang biên giới “Rải rác biên cương mồ viễn xứ”. Nhưng
câu thơ thứ hai lại vang lên như một lời thề “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”, đúng
là giọng điệu của bậc trượng phu “Coi cái chết nhẹ như lông hồng” sáng ngời chí trai
cường: “Chí làm trai dặm nghìn da ngựa/Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao”.
Hai câu thơ:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành

đã đẩy vẻ kiêu dũng lên cực điểm, hai chữ “áo bào” lấy từ văn học cổ để tái tạo ở đây vẻ
đẹp tráng sĩ làm mờ đi thực trạng thiếu thốn , gợi được hào khí của chí trai thời loạn.
Chữ “về” nói thái độ ngạo nghễ của người tráng sĩ đi vào cái chết. Phong Lan trong “Bài
thơ Tây Tiến - tượng đài bất tử về người lính vô danh” đã nói về vẻ đẹp của người lính
Tây Tiến qua cái chết như sau: “Lý tưởng cách mạng đã truyền cho các chàng trai Tây
Tiến chất anh hùng ngang tàng và chất men say lãng mạn ngay cả khi họ chết cũng như
phảng phất nét nghệ sĩ tài tử”.
Ngày nay đọc lại “Tây Tiến” của Quang Dũng, bỗng thấy nhớ đến nao lòng một thời
kỳ lịch sử bi tráng của dân tộc, một thời đại “Một đi không trở lại”. Các anh đã ngã
xuống cho “lá cờ cách mạng thêm đỏ thắm”, cho tượng đài tự do được tôn cao. Lịch sử
sẽ mãi nhớ tên các anh những người anh hùng bất tử.
“Tây Tiến” của Quang Dũng là bài thơ về một thế hệ thanh niên với lý tưởng “Chiến
trường đi chẳng tiếc đời xanh” – họ là những con người đã nguyện dâng hiến máu
xương mình cho tổ quốc. Thời gian đã đi qua, gió bụi thời gian có thể phù mờ bao huyền
thoại nhưng tượng đài về người chiến binh Tây Tiến năm xưa thì mãi mãi bất tử cùng
thời gian. Càng trân trọng và yêu quý thế hệ cha anh ngày ấy đã ngã xuống vì hòa bình,
thế hệ thanh niên chúng ta ngày nay phải quyết tâm sống sao cho thật xứng đáng.

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 6


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn

THÔNG BÁO
KHAI GIẢNG KHOÁ HỌC ONLINE NGỮ VĂN
LIÊN TỤC CẬP NHẬT DẠNG ĐỀ MỚI NHẤT CỦA BỘ
HỆ THỐNG BÀI GIẢNG BẰNG VIDEO TRỰC QUAN, SINH ĐỘNG, TÀI LIỆU
KÈM THEO, HS CÓ THỂ TẢI VỀ VÀ HỌC TẬP CÙNG VI DEO BÀI GIẢNG

Video không giới hạn lượt xem


CAM KẾT NẾU BÁM SÁT KHOÁ HỌC

1.
2.
3.
4.

Học sinh yếu Văn có thể đạt 6 điểm
Trung bình có thể đạt 7 điểm
Khá có thể đạt từ 8 điểm trở lên
Giỏi đạt từ 8.5 đến trên 9



HỌC PHÍ
Mua toàn khoá: (4 chuyên đề) học phí 800.000 đồng
Mua lẻ từng chuyên đề bằng cách nạp thẻ điện thoại, tiện lợi, dễ nạp: (Đọc
trong để biết thêm thông tin)




VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
 LƯU Ý – TUYỆT ĐỐI LƯU Ý
∆ Một là viết đúng trọng tâm yêu cầu của đề. Nên viết theo đoạn diễn dịch, sau đó triển
khai các ý theo kiểu tổng – phân – hợp. Câu chủ đề phải viết đúng vào yêu cầu của đề

bài. Phải có từ khóa của đề trong câu mở đoạn. Các câu sau đó phải tuyệt đối đúng –
trúng vào nội dung. Phải giải thích được vấn đề. Bình luận sắc sảo. Dẫn chứng hợp lý.
∆ Hai là kết lại đoạn văn bằng 2-3 câu bày tỏ cái tôi của mình hoặc rút ra bài học.
∆ Ba là bài yêu cầu 200 từ thì có thể viết lên 250 từ (cũng không sao). Không ai ngồi
đếm bài mình có bao nhiêu từ cả.

1. Xưng hô trong bài làm (Đừng coi thường vấn đề này nhé)
- Trong bài làm nghị luận xã hội, vì các em đại diện cho một cá nhân để bàn luận nên
xưng Tôi là đúng. Nhưng bài làm của các em là do Giáo viên chấm nên xưng Tôi thì hơi
quá nên có thể xưng Em.
- Khi mà những vấn đề xã hội hoặc tư tưởng mà cần nhắn nhủ số đông thì xưng: Ta,
chúng ta.
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 7


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
- Cũng cần hiểu rằng, tuỳ theo từng dạng đề mà có cách xưng hô trong bài làm cho phù
hợp.
2. Tâm lý giáo viên chấm thi
- Hãy mở đoạn cho đúng – trúng vấn đề. Nếu có chất văn thì mở cho sắc sảo. Giáo viên
rất ghét kiểu mở bài lạc hướng.
- Chữ đã xấu mà lại còn viết lan man thì dứt khoát “Trảm”.
- Không thích bài viết quá ngắn, cụt ý…
- Chém gió kinh điển, dùng từ ngữ mang tính đại ngôn, lộng ngôn: khen chê quá lời sẽ bị
đánh giá là bài làm không tốt.
3. Lập luận chặt chẽ, lời văn cô đọng, hàm súc
Lời văn, câu văn, đoạn văn viết phải cô đúc, ngắn gọn. Lập luận phải chặt chẽ.
Cảm xúc trong sáng, lành mạnh. Để đoạn văn thấu tình đạt lý thì phải thường xuyên tạo

lối viết song song (đồng tình, không đồng tình; ngợi ca, phản bác…). Hay bắt đầu bằng
những từ ngữ: Tuy nhiên bên cạnh đó; Nhưng vấn đề khác được đặt ra ở đây là; Mặt trái
của vấn đề ít ai biết đến là; …. Khi viết, phải đưa một số câu nói nổi tiếng vào để bài
viết thêm sinh động.
4. Rút ra bài học
Bất kỳ một đề thi nào cũng vì một mục đích là giáo dục nhân cách cho lớp trẻ, vì
vậy bản thân em sau khi phân tích, chứng minh, bàn luận… thì phải rút ra cho mình bài
học. Thường bài học cho bản thân bao giờ cũng gắn liền với mấy chữ: rèn luyện nhân
cách cao đẹp, đấu tranh loại bỏ những thói xấu ra khỏi bản thân, học tập lối sống…
Ví dụ, bàn về đọc sách. Ta có đoạn văn hoàn chỉnh như sau:
“Chỉ cần nhìn vào cung cách đọc sách của một người cũng đủ biết trình độ văn
minh của toàn bộ xã hội mà người đó đang sống.” Thưở xưa các bậc hiền nhân quân tử
coi đọc sách là một nghi lễ thiêng liêng. Trước khi đọc sách họ phải tắm rửa sạch sẽ,
quần áo, đầu tóc chỉnh tề, tinh thần phải sảng khoái minh mẫn. Không gian đọc sách
phải thoáng đãng, tĩnh lặng, không được nhem nhuốc bừa bộn. Tư thế đọc cũng phải
thanh thoát ung dung, có thế mới ngộ được những lý lẽ huyền vi mà sách mang tới. Có
thái độ kính cẩn với sách như vậy là bởi vì sách phần lớn do các bậc thánh hiền viết ra
cả. Mà đã gọi là sách thánh hiền thì mọi sự đều đúng, đều cặn kẽ chín chắn. Một chữ của
bậc thánh nhân viết ra là một chữ tạc vào đá. Khi soạn xong Lã Thị Xuân Thu, Lã Bất Vi
đã hứa thưởng vạn lạng vàng cho ai sửa đúng một chữ. Rốt cuộc chẳng ai sửa được,
không phải họ sợ cái uy của Lã Bất Vi mà vì quả thực không có một chữ thừa, một chữ
sai trong bộ sách đó. Bởi đã được viết ra kỹ càng như thế cho nên Lã Thị Xuân Thu tồn
tại cho tới hàng nghìn năm sau và có biết bao ý tưởng, bao nhiêu những cảm hứng nảy
sinh từ cuốn sách quý báu đó. Người xưa quan niệm một tuần viết được một câu, ba năm
viết được một bài và bài đó sâu sắc đến nỗi ngẫm ngợi cả đời không hết. Người viết sách
đã kỹ càng như thế thì người đọc sách phải kỹ càng tương ứng thì cuốn sách mới có giá
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 8

Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
trị thực sự. Đọc sách phải đọc kỹ từng câu, từng chữ, ngẫm nghĩ cho kỳ hết sau đó mới
chuyển sang câu tiếp theo. Còn nếu câu nào, đoạn nào chưa hiểu được ngay thì ghi nhớ
lại, để suy nghĩ nghiền ngẫm sau. Bởi đọc kỹ mà ngày xưa tuy ít sách nhưng các bậc nho
sĩ có một trình độ kiến thức sâu rộng. Bởi vì họ vừa đọc vừa nghĩ, một câu trong sách
nảy sinh ra nhiều nhận thức. Một người đọc sách, vấp phải một chữ không hiểu, mất ăn
mất ngủ người cứ gầy rộc đi. Các thành viên trong gia đình ca cẩm như thế là điên. Một
chữ không hiểu thì đã chết ai. Người này không nghe, quyết tâm phải tìm hiểu cho bằng
được cái chữ ấy, nhưng khi ngộ được thì có cảm giác cả thế gian thu lại trong tay mình.
Thế là công sức bỏ ra không uổng phí, đời người sống không uổng phí. Cái ích lợi của
việc đọc nó là thế. Một nhà văn lớn của châu Âu nói rằng thực ra người ta sống ở đời chỉ
nên đọc vài cuốn sách thôi, nhưng đọc cho thật kỹ là đủ. Thời nay nhiều người khoe đọc
tới vài trăm cuốn sách, nhưng hỏi sâu vào các vấn đề thì lúng ta lúng túng như gà mắc
phải tóc. Ấy là vì kẻ đó đọc không kỹ, chỉ lướt qua cho gọi là có đọc. Không ít người
khoe rằng mình luyện được kỹ năng đọc chéo rút thời gian đọc xuống còn một phần ba.
Như vậy thì để làm gì nhỉ? Thà không đọc hẳn nó đi một nhẽ, đã đọc phải đọc cho nó
cẩn trọng, kỹ lưỡng bỡi lẽ đọc là ấm vào thân, đọc là nhu cầu tự phát, không phải sự
cưỡng bức. Nói hình ảnh thì đọc tức là chăm bón cái cây trí tụê cho nó phát triển ngày
một tốt tươi. Cái cây trí tụê càng lớn thì giá trị con người càng cao. Vì thế đọc sách cũng
là một dạng lao động. Con người lao động cả đời cho nên đọc sách cũng phải đều đặn,
cần mẫn, bền bỉ cho đến khi nào không còn khả năng mới chịu dừng lại. Người xưa nói
rằng trong bụng không có vạn cuốn sách thì không nên cầm bút viết văn. Nói thế là hàm
ý sách mang tới sự hiểu biết rộng mênh mông cho anh. Sách mang lại cả kinh nghiệm lẫn
sự ngạc nhiên cho người đọc. (Trích Hạt giống tâm hồn)
Thầy Phan Danh Hiếu

SAU ĐÂY LÀ BỘ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI THAM KHẢO
Vấn đề 1: BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG
 Vấn đề này người ta có thể ra trực tiếp là:

Đề 1: Suy nghĩ của anh/chị về vấn nạn “Bạo lực học đường” đang diễn ra trong môi
trường học đường hiện nay.
Đề 2: Hoặc ra một bản tin về Bạo lực học đường. Ví dụ:
Ngày 10/5, trên mạng xã hội facebook xuất hiện đoạn video clip ghi lại cảnh một
nữ sinh THCS bị bạn bắt quỳ xin lỗi và có hành động đánh, tát đã thu hút được sự quan
tâm chú ý của rất nhiều người.
Chỉ trong vòng gần 1 ngày xuất hiện, đoạn video clip trên đã thu hút được hàng
ngàn lượt bình luận, chia sẻ. Trong đó đa phần, mọi người lên án hành động nói trên.
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 9


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Theo điều tra của PV, nữ sinh bị bắt quỳ xin lỗi và bị đánh hiện đang học lớp 9 tại
trường THCS Nhất Hòa (xã Nhất Hòa, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn).
Còn nữ sinh có hành động đánh và bắt bạn quỳ xin lỗi hiện đang học tại trường
THCS nội trú huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn.
Liên quan đến sự việc trên, sáng nay (ngày 11/5), trao đổi với PV, một vị lãnh đạo
Công an xã Nhất Hòa, huyện Bắc Sơn cho biết, hiện ban Công an xã Nhất Hòa đã nắm
được thông tin vụ việc và đang tiến hành điều tra, làm rõ.
HƯỚNG DẪN ĐỀ 1
I. MỞ BÀI
Môi trường học đường của chúng ta hiện nay đang đứng trước nhiều thói hư tật
xấu như: bạo lực học đường, gian lận trong thi cử, nói tục chửi thề, bệnh thành tích trong
giáo dục… Một trong những vấn đề thách thức hàng đầu hiện nay đó chính là vấn nạn
“Bạo lực học đường”. Đây là một hiện tượng xấu có nhiều tác hại mà ta cần lên án và
loại bỏ.
II. THÂN BÀI
1. Trước hết ta cần hiểu “Bạo lực học đường” là gì? Bạo lực học đường là những

hành vi bạo lực diễn ra trong môi trường học đường, bao gồm hai hành vi: bạo lực bằng
vũ lực lên cơ thể của nạn nhân và bạo lực bằng lời nói xúc phạm nhân phẩm người khác.
Hai hành vi đó gọi là bạo lực học đường.
Chỉ cần lên Google đánh cụm từ "Học sinh đánh nhau" thì chỉ cần (0,08 giây) kết
quả google tìm kiếm là trên 3.140.000 cụm từ liên quan đến việc học sinh dùng bạo lực
để giải quyết những khúc mắc. Đây là một con số thật khủng khiếp và đáng báo động.
2. Bàn luận
2.1. Bạo lực học đường để lại những hậu quả nghiêm trọng khó lường:
Nói sao cho hết những nỗi đau mà Bạo lực học đường để lại. Nó không chỉ để lại
nỗi đau cho nạn nhân mà còn là nỗi đau của phụ huynh, của gia đình và xã hội. Trước hết
đối với nạn nhân của bạo lực học đường. Bạo lực làm cho nạn nhân tổn thương về tinh
thần và thể xác để lại những hậu quả nghiêm trọng.
Về mặt thể xác: nạn nhân nếu bị nhẹ thì xây xát, nặng thì gãy tay gãy chân, nặng
hơn nữa là chấn thương sọ não hoặc dẫn đến cái chết. Nhắc đến hậu quả nghiêm trọng
này chắc chúng ta còn nhớ cách đây mấy năm về trước tại Xuân Lộc tỉnh Đồng Nai, học
sinh trường THPT Hồng Bàng là La Đức Hiến đã dùng dao đâm chết bạn học là Lưu
Thanh Tú. Giết bạn chỉ vì một xích mích nhỏ, Tú từ giã tuổi học trò của mình khi mới
chỉ là cậu học sinh lớp 10, còn Hiến phải vào con đường tù tội. Nỗi đau để lại không chỉ
cho hai cậu học trò mới lớn mà còn là của gia đình, nhà trường và xã hội. Về mặt tinh
thần: học sinh bị bạn bè đánh đập rồi bị quay phim, chụp ảnh tung lên mạng xã hội sẽ dễ
bị chấn thương tâm lí nặng nề. Bị đau đớn về thể xác, nhân phẩm bị chà đạp, lăng nhục
sinh ra trầm cảm, ức chế. Dẫn đến nhiều học sinh phải bỏ học để điều trị tâm lí. Nhiều
học sinh phải gián đoạn việc học tạm thời hoặc bỏ học vĩnh viễn.
Về phía người gây ra bạo lực học đường: phải đối mặt với toà án lương tâm khi
chúng ta gây ra nỗi đau cho người khác. Nặng hơn là bị cảnh cáo, bị buộc thôi học, bị tù
tội. Cũng như thế thì việc học cũng dở dang. Cả nạn nhân và phạm nhân đều đánh rơi
tuổi trẻ và tương lai của mình khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 10


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Những thông tin này trong một bài viết ngắn không thể đem lên hết được nhưng
cũng đủ để chúng ta gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh về sự suy đồi đạo đức của một
bộ phận giới trẻ Việt Nam.
2.2. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường nhưng chủ yếu là ở
những nguyên nhân sau: nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo lực thường là những hành
vi do: học sinh cá biệt thành lập băng nhóm để ức hiếp bạn bè; do ảnh hưởng từ phim
ảnh bạo lực; do ghen tị về thành tích học tập; do mâu thuẫn nhỏ trong bạn bè dẫn đến
xích mích nổi nóng thiếu kiềm chế; bên cạnh đó là những nguyên nhân cỏn con như
"thích thì đánh cho nó chừa" "nhìn đểu"... Nguyên nhân của những vụ việc trên có thể
còn do học sinh bị tiêm nhiễm từ lối cư xử của các đối tượng bên ngoài nhà trường thậm
chí là những người lớn trong gia đình. Nhiều học sinh có cha mẹ hoặc người thân là
những người hành nghề tự do trong xã hội và có cách cư xử không đúng chuẩn mực.
Chính những thói quen ứng xử hằng ngày của họ đã vô tình gieo trong đầu các em những
suy nghĩ không tốt dẫn đến việc các em có lối cư xử hành xử không hay trong nhà trường
với bạn bè.
2.3. Vậy làm thế nào để giải quyết được tình trạng này.
Toàn xã hội cần phải củng cố nâng cao chất lượng môi trường xã hội văn minh
tiến bộ. Cần có biện pháp quản lý ngăn chặn và chế tài hiệu quả những hoạt động có tác
hại đến môi trường văn hóa xã hội. Nghiêm cấm các game bạo lực.
Quan tâm nâng cao văn hóa gia đình. Trong từng gia đình người lớn phải làm
gương giao tiếp ứng xử đúng mực mạnh dạn lên án và loại bỏ bạo lực ra khỏi đời sống
gia đình.
Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục: gia đình - nhà trường xã hội. Các cơ quan báo chí phải quan tâm thỏa đáng đối với lĩnh vực văn hóa đạo đức và
chấp hành luật pháp của mọi người dân. Nhà trường cần phát huy trách nhiệm đội ngũ
giáo viên chủ nhiệm trong việc kịp thời nắm bắt tâm tư nguyện vọng của từng cá nhân
học sinh.

3. Từ việc phân tích ở trên chúng ta cần rút ra bài học cho bản thân:
Trước hết phải lấy tình thương, trách nhiệm là phương thuốc hiệu nghiệm nhất
ngăn chặn bạo lực học đường. Bản thân cần nghiêm túc kiểm điểm, biết kiềm chế để
không nổi nóng biết nhận lỗi khi mình làm sai và biết vị tha khi bạn nhận ra lỗi lầm. Rèn
luyện nhân cách, đạo đức, có lối sống lành mạnh, chuẩn mực. Hãy tiên phong trong
phong trào chống lại Bạo lực học đường.
III. KẾT BÀI
Vì một môi trường học đường lành mạnh, học sinh "HÃY NÓI KHÔNG VỚI BẠO
LỰC HỌC ĐƯỜNG".

VẤN ĐỀ 2: MÔI TRƯỜNG
Đề 1: Suy nghĩ của anh chị về sự biến đổi khí hậu và những thiên tai gần đây như động
đất sóng thần núi lửa … đang gây nên những hiểm họa khôn lường cho nhân loại.
THAM KHẢO
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 11


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Nhân loại đang đứng trước nguy cơ bị diệt vong do tác động của nạn ô nhiễm môi
trường dẫn đến “sự biến đổi khí hậu và những thiên tai gần đây như động đất sóng thần
núi lửa … đang gây nên những hiểm họa khôn lường cho nhân loại”.
Vậy thế nào là biến đổi khí hậu và thiên tai?
Biến đổi khí hậu là sự thay đổi đột ngột của khí hậu: nhiệt độ, thời tiết… những
biến đổi ấy gây nên thiên tai cho con người. Thiên tai là những mất mát do thiên nhiên
gây ra như động đất, núi lửa, hạn hán, lũ lụt… làm thiệt hại người và của.
Có thể nói, biến đổi khí hậu gây nên những thiệt hại khủng khiếp cho nhân loại.
Từ vài năm trở lại đây nhân loại phải đứng trước những đe dọa của thiên nhiên
thiên tai và dịch bệnh gây nguy hại cho đời sống con người. Còn nhớ năm 2005 sóng

thần đã cuốn trồi hàng chục ngàn người ở Thái Lan và Indonesia. Năm 2008 động đất
làm tan hoang Tứ Xuyên (Trung Quốc). Và mới đây nhất tháng 3.2011 động đất và sóng
thần đã làm cho Nhật Bản trở thành vùng đất chết. Hơn hai mươi ngàn người chết, cơ sở
vật chất kinh tế bị tàn phá nặng nề. Ngoài những biến cố về động đất sóng thần ta còn
gặp những hiện tượng thời tiết lạ như: El Nino đã gây hạn hán ở Australia và lụt lội ở
Nam Mỹ (2006-2007). Hiện tượng băng tan ở Bắc cực lụt lội ở Thái Lan Việt Nam
(2010). Ngày càng nhiều làng “Ung thư” xuất hiện ở Việt Nam và thế giới… đây là
những con số đáng báo động cho thấy sự nổi giận của thiên nhiên trước những sai lầm
của con người.
Nguyên nhân dẫn đến những hậu quả trên là do: Sự tác động của con người tới
thiên nhiên như: chặt phá rừng mất cân bằng sinh thái sử dụng hóa chất như thuốc sâu
thuốc cỏ thiếu khoa học. Rồi khói thải công nghiệp, khói thải đô thị làm thủng tầng Ô
Zôn gây nên hiệu ứng nhà kính và tình trạng nóng dần lên của trái đất. Con người không
ngừng xây dựng đục khoét trái đất xây hầm khai thác mỏ làm biến dạng lớp vỏ trái đất.
Con người với những hận thù tham vọng bá chủ thế giới không ngừng chạy đua vũ trang
sản xuất vũ khí hóa học bom đạn gây chiến tranh liên miên… Tất cả sẽ dẫn đến sự giận
dữ của thiên nhiên và báo hiệu sự diệt vong của trái đất.
Nhân loại phải hành động như thế nào ?
Hãy chung tay bảo vệ môi trường bằng những hành động thiết thực: Không được:
đốt phá rừng, khai thác khoáng sản một cách bừa bãi gây huỷ hoại môi trường làm
mất cân bằng sinh thái. Không thải dầu mỡ hoá chất độc hại, chất phóng xạ quá giới hạn
cho phép, các chất thải xác động vật thực vật vi khuẩn, siêu vi khuẩn độc hại và gây dịch
bệnh vào nguồn nước; không chôn vùi hoặc thải vào đất các chất độc hại quá giới hạn
cho phép; các quốc gia cam kết không sử dụng và sản xuất vũ khí hóa học, không gây
chiến tranh; nếu dùng điện hạt nhân phải có quy trình chặt chẽ để bảo quản tránh sự cố
khủng khiếp như vụ nổ lò phản ứng hạt nhân ở Nhật (2011) vụ nổ lò hạt nhân
Checmobưn ở Nga (1986) gây bao đau thương cho con người.
Vì tương lai của trái đất của nhân loại bạn và tôi hãy chung tay bảo vệ môi trường!
Đề 2: Từ hiện tượng cá chết hàng loạt tại ven biển miền Trung và một số nơi như
kênh Nhiêu Lộc (Tp Hồ Chí Minh), sông Bưởi ở Thanh Hoá… Anh/ chị hãy viết

một bài văn nghị luận khoảng 600 từ trình bày suy nghĩ của mình về đến vấn đề ô
nhiễm môi trường.
DÀN Ý
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 12


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
I. MỞ BÀI
Môi trường hiện nay đang đứng trước nhiều thách thức: vụ thải chất độc ra biển
của nhà máy thép Formosa ở Hà Tĩnh, ba nhà máy thải chất độc hại ra sông Bưởi ở
Thanh Hoá, chất thải đô thị tại các thành phố lớn; sự biến đổi thất thường của khí hậu…
Hậu quả là đã để lại nạn ô nhiễm môi trường nghiêm trọng gây ảnh hưởng tới đời sống
con người và các loài khác.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích vấn đề:
Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường sống bị thay đổi từ chất lượng tốt
sang xấu. Là hiện trạng môi trường xuất hiện những chất độc hại dẫn đến thay đổi nhanh
chóng và gây tác hại xấu đến cuộc sống con người.
2. Bàn luận
2.1. Ô nhiễm môi trường để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Gây ảnh hưởng đến chất lượng đời sống của con người: gây nên những căn bệnh
hiếm gặp; gây nên sự giảm sút về sức khoẻ; bệnh ung thư, bệnh hô hấp…Tuổi thọ con
người ngày càng thấp…
- Ô nhiễm môi trường đang gây nên tâm lý hoang mang cho con người: sợ ăn thực
phẩm bẩn, sợ hãi về vấn đề sức khoẻ xuống cấp trầm trọng…
- Gây thiệt hại nặng nề về kinh tế: mất nguồn lợi từ thuỷ hản sản
+ Hiện nay, việc cá chết hàng loạt ở khắp các tỉnh từ Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng
Trị mỗi ngày lại thêm những diễn biến phức tạp. Nguyên nhân vẫn chưa được công khai

chính thức trong dư luận vì vậy sự hoang mang của xã hội ngày càng tăng dần lên. Dẫn
chứng: Cá chết bất thường được phát hiện từ đầu tháng 4 ở Hà Tĩnh, lan vào khu vực
Hòn La (Quảng Bình, giáp Hà Tĩnh) rồi mở rộng xuống vùng biển Nhật Lệ, Hải Ninh và
Lệ Thuỷ. Đến ngày 18 và 19/4, Quảng Trị và Huế cũng xuất hiện tình trạng này. Riêng
tại Quảng Trị, tổng khối lượng cá chết mà người dân vớt được từ 2 đến 4 tấn. Cá chết
trên Sông Bưởi (Thanh Hoá) và trên kênh Nhiêu Lộc (Tp Hồ Chí Minh) lên đến hàng
chục tấn.
+ Kinh tế về du lịch biển, sông ngòi đang có dấu hiệu suy giảm.
2.2. Nguyên nhân
– Do ý thức của con người đối với môi trường còn kém
– Sự quản lí của nhà nước: hoạt động của các doanh nghiệp trong việc xử lí rác thải công
nghiệp.
2.3. Giải pháp
– Nâng cao ý thức con người trong việc bảo vệ môi trường sống.
– Tăng cường sự quản lí của nhà nước: nhà nước cần có chế tài phạt nặng đối với các nhà
máy không theo quy trình xả thải khoa học.
– Tiến hành áp dụng công nghệ khoa học để giải quyết hiện trạng ô nhiễm nước thải.
III. KẾT BÀI
Vì cuộc sống của mỗi chúng ta : “HÃY CHUNG TAY BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG”.

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 13


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Đề 3: Liên quan đến việc tôm cá chết hàng loạt ở miền Trung vừa qua, trong quá
trình điều tra nguyên nhân, ông Chu Xuân Phàm - một lãnh đạo của nhà máy thép
Formosa tại Vũng Áng (Kỳ Anh – Hà Tĩnh) đã có phát biểu gây sốc: “Chọn nhà máy
hay chọn tôm cá”. Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) về phát biểu

trên.
HƯỚNG DẪN
I. MỞ BÀI
- Nêu vấn đề về ô nhiễm môi trường/ dẫn câu nói của ông Chu Xuân Phàm.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích
- Phát ngôn của ông Phàm: chọn nhà máy hay chọn tôm cá ?
+ Chọn nhà máy là chọn vấn đề phát triển kinh tế công nghiệp. Đây là một vấn đề quan
trọng cho kinh tế Việt Nam.
+ Chọn tôm cá: là chọn kinh tế, chọn môi trường, chọn mạng sống con người.
+ Hai vấn đề đều quan trọng. Nhưng vấn đề mà người dân Việt Nam đặt ra ở đây là cần
kết hợp việc phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Như vậy, phát ngôn của ông Chu
Xuân Phàm là chưa đúng mực.
2. Bàn luận
2.1. Phát ngôn của ông Chu Xuân Phàm là phát ngôn dưới dạng một câu hỏi. Xin
được trả lời là : chọn cá tôm. Vì:
- Chọn cá tôm là chọn môi trường, chọn sức khoẻ cho chính chúng ta. Nếu môi trường bị
huỷ hoại nghiêm trọng, con người không đảm bảo sức khoẻ thì lấy đâu ra nhân công cho
nhà máy.
- Chọn cá tôm vì sinh vật cũng như con người. Chúng cần sống, cần được bảo vệ.
- Chọn cá tôm vì nguồn lợi kinh tế dồi dào mà biển cả quê hương mang lại.
- Sẽ ra sao nếu hàng ngày, hàng giờ cá tôm bị chết, môi sinh bị huỷ hoại. Ngư dân Việt
Nam bị thiệt hại về kinh tế ?
2.2. Không chọn nhà máy . Vì:
- Nhà máy chưa tôn trọng môi trường sống. Chưa có quy trình xả thải chất độc hại đúng
chuẩn.
- Vì phát ngôn thiếu tôn trọng người dân, thiếu tôn trọng môi trường.
2.3. Chỉ có thể chọn cả hai nhà máy và tôm cá, khi và chỉ khi:
- Phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường sống.
- Tôn trọng vấn đề môi trường.

3. Bài học nhận thức và hành động:
- Nhận thức: phát ngôn trên thiếu chuẩn mực, chưa đúng đắn. Người nói còn mang tính
bảo thủ.
- Hành động: cần chung tay bảo vệ môi trường. Phát triển kinh tế đi đôi với việc bảo vệ
môi trường sống. Lên án những hành động tiếp tay cho việc phá hoại môi trường.
III. KẾT BÀI

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 14


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
- Đánh giá lại vấn đề
Đề 4: Bản tin Vietbao.vn ngày 29.4.2016 đưa tin.

Lo ngại thực phẩm bẩn đầu độc trẻ thơ
Liên tiếp những vụ thực phẩm bẩn, độc hại bị phát hiện khiến người dân ngày
càng lo lắng. Song song đó, tình trạng thực phẩm bẩn tràn vào các trường mẫu giáo,
tiểu học dấy lên thêm nguy cơ trẻ thơ vô tội bị đầu độc khiến nhiều bậc cha mẹ lo
ngại.
Giò chả thối tẩm hoá chất bán vào trường mẫu giáo Thông tin hai cơ sở làm
giò chả tại TX La Gi (Bình Thuận) mua thịt heo hư thối về xay làm giò chả, trộn với
borax thì sẽ mất mùi thối, giúp giò chả dai và bảo quản được lâu rồi đem đi tiêu thụ
hầu hết các cửa hàng, điểm du lịch và “tuồn” vào các trường mẫu giáo trên địa bàn
khiến dư luận hoang mang, căm phẫn. Theo nghiên cứu, chất borax tác dụng lên trẻ
một thời gian sẽ gây ra những tổn thương ở vỏ não, khiến trẻ chậm phát triển, đồng
thời gây thêm nhiều di chứng khác cho sức khoẻ và trí não trẻ.
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 từ) bàn về vấn đề thực phẩm bẩn nêu ở trên.
HƯỚNG DẪN

I. MỞ BÀI
- Dẫn dắt vấn đề thực phẩm bẩn và thông tin của bài báo trên.
II. THÂN BÀI
1. Tóm tắt bản tin và giải thích thực phẩm bẩn là gì?
- Tóm tắt bản tin: bản tin trên nói về vấn đề thực phẩm bẩn tràn vào một trường mẫu giáo
ở Bình Thuận. Nạn nhân là các trẻ thơ vô tội.
- Giải thích thực phẩm bẩn là gì?
+ Là thực phẩm rau củ quả, thịt, cá, nước uống, giải khát không đủ tiêu chuẩn vệ sinh an
toàn thực phẩm. Thực phẩm bị thối rữa, thực phẩm, nước giải khát bị nhiễm độc từ các
loại hoá chất…
+ Thực trạng chung: Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm toàn cầu xảy ra
khoảng 40 triêụ vu ̣ ngô ̣ đô ̣c. Một nửa số ca tử vong trên thế giới có liên quan tới lương
thực, thực phẩ m. Riêng khu vực châu Á - Thái Biǹ h Dương chiế m tới 50%. Đến nay,
thực phẩm bẩn không chỉ là vấn đề của một quốc gia riêng lẻ mà là vấn nạn của toàn thế
giới, vừa gây tổn hại về sức khỏe vừa tổn thất nghiêm trọng về kinh tế.
2. Bàn luận
2.1. Tác hại của thực phẩm bẩn
- Gây bệnh tật, ảnh hưởng trầm trọng đến sức khoẻ con người, nhất là những chứng bệnh
liên quan đến đường ruột, tiêu hoá.
+ Biểu hiện rối loạn tiêu hóa: nôn, tiêu chảy, đau bụng.
+ Biểu hiện rối loạn thần kinh: rối loạn cảm giác, nhức đầu, mệt lả, hôn mê, liệt chi.
+ Các rối loạn chức năng khác: thay đổi huyết áp, rối loạn tim mạch.
- Ở thông tin mà bản tin cung cấp, ta thấy vì hám lợi, chủ cửa hàng đã trộn giò chả với
chất borax làm mất mùi thối, giúp giò chả dai và bảo quản được lâu rồi đem đi tiêu thụ
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 15


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn

hầu hết các cửa hàng. Theo nghiên cứu, chất borax tác dụng lên trẻ một thời gian sẽ gây
ra những tổn thương ở vỏ não, khiến trẻ chậm phát triển, đồng thời gây thêm nhiều di
chứng khác cho sức khoẻ và trí não trẻ.
- Thực phẩm bẩn gây thiệt hại kinh tế rất nghiêm trọng vì ảnh hưởng đến các thực phẩm
sạch. Thực phẩm sạch bán chậm do tâm lý nghi ngại của người tiêu dùng.
- Hậu quả nữa là người tiêu dùng hoang mang, lo lắng trước vấn đề vệ sinh an toàn thực
phẩm.
2.2. Nguyên nhân
- Tâm lý hám lợi, coi trọng đồng tiền.
- Người Việt thiếu đạo đức kinh doanh.
- Tâm lý người tiêu dùng ưa hàng rẻ mà bất chấp vấn đề sức khoẻ.
2.3. Giải pháp
- Cần coi trọng đạo đức kinh doanh.
- Nhà nước cần có chế tài xử phạt nặng hoặc cấm vĩnh viễn các hộ hoặc đơn vị kinh
doanh.
- Mỗi người dân cần cảnh giác trước các loại hàng hoá, nhất là hàng hoá đến từ Trung
Quốc.
3. Bài học
- Nâng cao ý thức, tuyên truyền về nhận thức của người sản xuất trong xã hội về vấn đề
an toàn vệ sinh thực phẩm và đảm bảo sức khỏe của xã hội
- Mỗi cá nhân cần tỉnh táo hơn trong việc lựa chọn thực phẩm cho mình và gia đình
III. KẾT BÀI
– Vấn đề thực phẩm bẩn đang trở thành một nỗi ám ảnh lớn với xã hội, gây ảnh hưởng về
sức khỏe và tâm lí hoang mang cho người dân.
– Cần có biện pháp hữu hiệu để giáo dục lương tâm cho những người sản xuất thực phẩm
và cảnh cáo về thảm họa mà vô tình họ sẽ gieo rắc cho cộng đồng qua thực phẩm bẩn”

 VẤN ĐỀ 3
HAI CA TỪ CỦA NHẠC SĨ TRẦN LẬP VÀ Ý CHÍ NGHỊ LỰC SỐNG CỦA CON
NGƯỜI

Đề 1. Trong bài hát “Tâm hồn của đá” cố nhạc sĩ Trần Lập có câu: “Đừng sống giống
như hòn đá…Sống không một tình yêu/ Sống chỉ biết thân mình. Tâm hồn luôn luôn bang
giá, đừng hoá thân thành đá, vì tâm hồn đá giá băng”. Viết bài văn ngắn (khoảng 600
từ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề đặt ra trong ca từ đó.
THAM KHẢO
Một triết gia người Mỹ, Elbert Hubbard đã từng nói: “Cuộc sống chỉ thực sự
phong phú khi nó tràn ngập tình yêu và sự cao thượng”. Ý nghĩa của ông muốn gửi gắm
qua câu nói chính là thông điệp sâu xa về lòng yêu thương giữa con người với con người
trong cuộc sống này. Với cùng tâm niệm chân thành này, nhạc sĩ Trần Lập – tác giả đã
sáng tác rất nhiều tuyệt phẩm đã ra đời trước đây, trong đó có bài hát “Tâm hồn của đá”.
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 16


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Nó chứa đựng nhiều những ca từ và giai điệu lắng đọng về tình yêu, tâm hồn của con
người : “Đừng sống giống như hòn đá,…sống không một tình yêu, sống chỉ biết riêng
mình. Tâm hồn luôn luôn băng giá. Đừng hóa thân thành đá, vì tâm hồn đá giá băng.”
Trước tiên, ta phải tìm hiểu ý nghĩa của lời hát trong bài mà tác giả muốn truyền
tải đó là gì. “Hòn đá” có ý nghĩa như thế nào trong câu hát “Đừng sống giống như hòn
đá”? Hòn đá vốn là một thứ nhỏ bé, là vật vô tri vô giác nằm chỏng chơ bên vệ đường.
Đá sống một cuộc đời vô danh, cách xa mọi người, không một ai để ý đến mỗi lần đi
ngang qua đá. Ở đây, hòn đá chính là ẩn dụ tượng trưng cho lòng vô cảm của con người.
Nếu như con người sống nghèo nàn về mặt tâm hồn, chai sạn cảm xúc trước tình yêu
thương thì rồi kết cục cũng sẽ trở thành hòn đá kia. Trơ trọi một mình, cô đơn giữa đời,
tâm hồn sẽ hóa đá không bao giờ có thể trở lại như lúc đầu được. Như vậy, cả lời ca
mang ý nghĩa như một lời khuyên chân thành : hãy biết sống đồng cảm với mọi người,
biết mở rộng tấm lòng để hòa vào biển lớn yêu thương của nhân loại, đừng bao giờ chỉ
sống cho riêng mình mà quên đi những người khác.

Vậy tại sao ta lại phải “Đừng sống như hòn đá”? Sống như đá là lối sống vị kỷ,
sống chỉ cho riêng bản thân mình, luôn đặt lợi ích tư lên đầu mà không để tâm đến những
người xung quanh. Cuộc sống đó không tồn tại tình yêu thương và cũng không thể có
được yêu thương, chính vì thế mà nó trở nên vô nghĩa và ảm đạm tối tăm. Sống như hòn
đá sẽ đẩy con người vào tình cảnh cô đơn, bị mọi người xung quanh xa lánh không muốn
tiếp xúc. Hoàn cảnh như vậy lại càng làm họ lún sâu hơn vào cái hố đen của sự tuyệt
vọng nếu như chính họ không tự mình vực dậy, đem lòng mình ra mà yêu thương, sẻ
chia. Bởi vì : “Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực, mà là nơi không có tình thương.”
(M.Go-rơ-ki)
Ta cần phải làm thế nào để không sống như một hòn đá? Ngay từ đầu, tác giả Trần
Lập đã thêm vào động từ “Đừng” để tăng tính khuyên nhủ mạnh mẽ cho câu hát, nhắc
nhở ta về thái độ sống với cuộc đời này. Cần phải tăng cường hành động hành động yêu
thương nều như chính ta muốn được yêu thương, bởi chăng : “Ngày sau sỏi đá cũng cần
có nhau” (Trịnh Công Sơn). Trong cuộc đời này, ta nên hòa mình vào với cộng đồng,
biết mở tâm hồn ra để đón nhận tình thương cũng như biết cho đi, vì khi cho đi chính là
còn mãi.
Tâm hồn ta giống như một mảnh đất, và ta là người quyết định nó sẽ trở thành
mảnh đất màu mỡ phù sa hoặc trở thành vùng đất cằn cỗi nứt nẻ. Nếu như sống với một
tâm hồn rộng mở, biết yêu thương sẻ chia thì mảnh đất ấy chắc chắn sẽ được bồi đắp
dinh dưỡng khiến trở nên xanh tốt, cây cối đâm chồi nảy lộc, chim chóc đua nhau đến mà
sinh sôi nảy nở, còn hoa trái thì ngọt lành nở rộ. Thế nhưng ngược lại, khi ta khép cánh
cửa tâm hồn mình vào, mảnh đất ấy cũng bị cô lập và thu hẹp nhỏ hơn. Qua thời gian,
mảnh đất sẽ mất đi dần sức sống của nó, hóa khô cằn và thô ráp, không có bất cứ thứ gì
có thể tồn tại được nữa. Lúc đó, trên mảnh đất chỉ trơ trọi lại sỏi và đá, ta chỉ còn có thể
sống “như một hòn đá.” Đã có người từng nói : “Cuộc đời bạn như một viên đá, chính
bạn là người quyết định viên đá ấy bám rong rêu hay trở thành viên ngọc sáng.”
Đừng chỉ sống cho mình mà hãy biết thả mình vào đại dương tình yêu của nhân
loại. Cá nhân không bao giờ có thể tách rời tập thể được. Chính tác giả chứ không ai
khác, Trần Lập đã sống đúng nghĩa như một cuộc sống không phải là một hòn đá. Tiền
anh kiếm được từ các buổi biểu diễn anh chỉ nhận một phần rất nhỏ trong đó, còn lại đều

đem đi từ thiện cho người khác. Giọng hát của anh là nguồn sống của biết bao con người
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 17


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
vẫn đang còn khốn khổ trong cuộc đời này. Để giờ đây, khi anh ra đi, tấm chân tình ấy
vẫn mãi là viên ngọc sáng mãi cho người đời sau noi theo.
Từ việc phân tích trên, ta rút ra bài học cho bản thân mình. Về nhận thức, ca từ bài
hát đã bàn đến vấn đề về lối sống vô cảm của con người con người và khuyên ta sống
phải biết đến yêu thương, biết cho đi tình thương của mình. Về mặt hành động, ta phải
học cách yêu thương bằng việc tăng cường thêm những hành động ý nghĩa thiết thực
trong cuộc sống, yêu thương để được yêu thương.
Tình yêu thương luôn luôn không bao giờ là đủ, hãy biết mở tấm lòng mình ra để
đón nhận và cho đi như một thứ quà tặng của cuộc sống. Xin mượn mấy vần thơ thay
cho lời kết :
“Xin gửi lại bạn đường yêu quý nhất
Còn mấy vần thơ một nắm tro
Thơ gửi bạn đường, tro bón đất
Sống là cho, chết cũng là cho.”
Đề 2: “Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng. Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi
gai. Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió”. (Trích Đường đến ngày vinh quang
–cố nhạc sĩ, ca sĩ Trần Lập)
Anh (chị) hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về
nhận định trên
Hướng dẫn
(Sưu tầm)
I. MỞ BÀI
– Đường đời của mỗi con người thường là một lối đi riêng mà không người nào giống

người nào, những hạnh phúc có được trong cuộc sống đều là thành quả của việc bước
qua những khó khăn
– Vượt qua những giông tố cuộc đời, dù vất vả hay nhọc nhằn niềm vui và thành công
đến với con người mới mang ý nghĩa đích thực và vẹn toàn.
– Chân lí này đã được đề cập sâu sắc trong lời bài hát của ca sĩ Trần Lập:”Chặng đường
nào trải bước trên hoa hồng. Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai. Đường vinh
quang đi qua muôn ngàn sóng gió”.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích ý nghĩa thông điệp của tác giả
– “ Hoa hồng” là loại hoa có hương thơm nồng nàn, có màu sắc rực rỡ của niềm vui, một
loại hoa đẹp luôn là biểu tượng cao nhất của tình yêu trong cuộc sống con người. Ở đây
hoa hồng là chỉ thành công và hạnh phúc mà con người đạt được.
– “ Mũi gai” hoa hồng đẹp nhưng có gai, đôi lúc để cầm bông hồng trên tay chúng ta
cũng phải chịu đau đớn không ít lần vì mũi gai nhọn của nó. Giống như cuộc sống, để có
thành công và hạnh phúc ta phải biết vượt qua những sóng gió và thử thách trong cuộc
đời” Qua cơn mưa trời lại sáng”
=>Tác giả muốn khẳng định chân lí: Muốn có hạnh phúc và thành công trên đường vinh
quang mỗi người bắt buộc phải biết “ chịu đau’ khi gặp những” mũi gai” và “ đi qua
muôn ngàn sóng gió”.
2. Bàn luận

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 18


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
– Hạnh phúc, vui sướng… luôn là ước mơ cũng là mục tiêu của mọi con người. Nhưng
nghịch lí cuộc đời vẫn để khó khăn vất vả chiếm đa phần trong đời mỗi chúng ta. Phải đi
qua, thoát ra khỏi đau khổ, con người mới có thành công. Dẫn chứng: Cuộc đời ca sĩ

Trần Lập cũng là cuộc đời thành công của một người luôn biết vươn lên, đẩy lùi bóng tối
và kéo ánh sáng lại gần mình. Sinh ra trong gia đình nghèo, đông anh em, Trần Lập phải
chịu vất vả từ nhỏ. Bố mẹ đi làm để kiếm kế sinh nhai khóa cửa Trần Lập một mình. Vì
vậy, để xua đi nỗi cô đơn của bản thân anh mở chiếc đài cũ kĩ của Liên Xô để tự “ thỏa
chí” đam mê âm nhạc. Chính việc đó đã giúp anh trở thành một nhạc sĩ sáng tác và hát
Rock thành công trong suốt 20 năm làm nghề. Ở tuổi ngoài 40, khi bị mắc bệnh ung thư
trực tràng anh vẫn say mê hát và cống hiến. Có lẽ, không ít người đã phải rơi nước mắt
cảm phục khi nhìn thấy hình ảnh vị nhạc sĩ quá cố mũi đeo ống thở ô-xi, tay chằng chịt
những dây dẫn nước; nằm điều trị tại bệnh viện mà anh vẫn nở một nụ cười thật tươi, giơ
tay chào khán giả. Định mệnh cuộc đời đã không cho con người nghị lực ấy có cơ hội
vượt qua cửa tử thần một lần nữa. Nhưng những gì anh để lại cho đời vẫn vững chãi như
“ Bức Tường” anh đã đặt tên.
– Mọi sự thành công đều bao gồm sự hi sinh mất mát và những nỗi đau, nỗi buồn. Biết
chấp nhận đau thương, vất vả cũng là biết cố gắng để đi tới đích trên đường vinh quang.
Dẫn chứng: Nick Vujic – con người tàn tật biết chấp nhận sự thiếu thốn, không vẹn
nguyên về thể xác để thành công và trở thành biểu tượng của bản lĩnh, nghị lực sống trên
toàn thế giới.
– Đường vinh quang là đi qua muôn trùng sóng gió – Lời bài hát như khẳng định thêm về
ý chí của một con người luôn hiên ngang bước qua mọi gian nan ở đời. Đó là một bài học
ý nghĩa về cách sống mà Trần Lập muốn gửi gắm đến mỗi con người, đặc biệt là thế hệ
trẻ. Sống tốt đẹp là phải biết đối mặt với thử thách, đối mặt với phong ba bão táp và
chiến thắng nó. Thành công sẽ đến với những người không bao giờ chùn bước và run sợ
trước khó khăn. Dẫn chứng: Người thương binh Nguyễn Xuân Năng với tinh thần”
Thương binh tàn mà không phế” đã có nhiều thành tích cao trong việc thi đấu bóng bàn ở
trong nước và Quốc tế.
- Phê phán
– Trái ngược với những tấm gương luôn sống đương đầu với thử thách thì không ít bạn
trẻ ngày nay có lối sống nhút nhát, gặp khó khăn là nản chí, nhụt chí và dễ dàng bỏ cuộc.
– Cũng không ít người không chịu chấp nhận những thất bại, buồn đau mà khó khăn của
mình gây ra, mà tìm cách đi đến thành công bất chấp mọi thủ đoạn.

3. Bài học nhận thức và hành động
– Lời bài hát là lời của chân lí sống, cách sống và nghị lực sống. Nó xuất phát từ kinh
nghiệm sống quý giá từ cuộc đời thăng trầm của cố nhạc sĩ Trần Lập- một người tài hoa
nhưng bạc mệnh.
– Tuy không còn tồn tại nhưng những đúc kết cuộc sống mang ý nghĩa sâu sắc của thành
viên trụ cột của ban nhạc “ Bức Tường” vẫn sống mãi trong lòng bạn đọc.
 VẤN ĐỀ 4
SỰ KIỆN GẠC MA – VÒNG TRÒN BẤT TỬ

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 19


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
Đề ra: Anh (chị) hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày cảm nhận về tượng đài
vững chắc được xây lên bằng lòng yêu nước, yêu biển đảo quê hương của các chiến sĩ
trong trận chiến Gạc Ma 14/3/1988.
HƯỚNG DẪN
I. MỞ BÀI
Việt Nam là một quốc gia có truyền thống đấu tranh kiên cường chống giặc ngoại
xâm. Trải qua hàng nghìn năm, đất nước ta sinh tồn cùng lịch sử vĩ đại của quá trình
dựng nước và giữ nước. Sự hi sinh dũng cảm của 64 chiến sĩ ở Gạc Ma 1988 không
những giữ vững chủ quyền quốc gia mà còn để lại bài học sâu sắc về lòng yêu nước, yêu
biển đảo quê hương. Đặc biệt ở thời điểm hiện tại khi Trung Quốc vẫn chưa từ bỏ dã tâm
xâm chiếm Trường Sa- Hoàng Sa thì có lẽ trận chiến Gạc Ma vẫn còn nguyên giá trị thời
sự nóng bỏng.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích
Trận chiến Gạc Ma 1988 là trận thủy chiến nhằm bảo vệ đảo đá Cô Lin, đá Len

Đao và đá Gạc Ma thuộc chủ quyền của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc xâm chiếm. 64
chiến sĩ đã ngã xuống và bất tử trong lòng nhiều thế hệ kể từ năm 1988. Lòng yêu nước,
yêu biển đảo quê hương thể hiện ở sự hiểu biết về đất nước và quyền lợi của đất nước
mình; sẵn sàng hi sinh để bảo vệ đất nước khi có chiến tranh; tích cực học tập, tu dưỡng
để xây dựng đất nước ngày càng phát triển. Lòng yêu đất nước còn thể hiện ở sự tự tôn
dân tộc, trở thành một biểu tượng cao đẹp của thế hệ cha ông Việt Nam nhiều đời nay.
2. Bàn luận
2.1. Sự hi sinh anh dũng của các chiến sĩ hải quân Việt Nam trong trận chiến Gạc
Ma để lại tượng đài bất tử và nhiều bài học sâu sắc:
- Họ đã xây nên tượng đài bất tử “Quyết tử cho Tổ Quốc quyết sinh”. Đất nước mình
được độc lập tự do là bởi vì có những người con ưu tú luôn xả thân vì đất nước. Sự hi
sinh anh dũng của các chiến sĩ đã làm cho lá cờ cách mạng thêm đỏ thắm.
- Bài học về lòng dũng cảm và tinh thần chiến đấu bất khuất, hiên ngang trước kẻ thù.
- Bài học về lòng yêu nước, yêu biển đảo quê hương. Bài học về trách nhiệm của thế hệ
trẻ phải có lòng biết ơn sâu nặng với thế hệ cha anh đã ngã xuống vì tổ quốc.
2.2. Phê phán: Nhiều cá nhân sống vô trách nhiệm, thờ ơ với vận mệnh biển đảo và
đất nước. Có một bộ phận thanh thiếu niên sống buông thả, không có ước mơ hoài bão
và nghị lực đấu tranh, không màng tu dưỡng để cống hiến cho đất nước. Họ sống tạm,
sống hèn nhát trở thành ghánh nặng cho gia đình và xã hội.
3. Bài học nhận thức và hành động:
- Về nhận thức: hiểu được giá trị to lớn của tinh thần hi sinh bi tráng của những chiến sĩ
hải quân Việt Nam đã ngã xuống vì biển đảo và độc lập dân tộc.
- Về hành động: tu dưỡng đạo đức, có lối sống lành mạnh; có ý chí; có lòng yêu quê
hương đất nước và biết ơn thế hệ cha anh đã ngã xuống. Sẵn sàng lên đường khi Tổ quốc
gọi tên mình.
III. KẾT BÀI
- Khẳng định lại vấn đề.

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 20


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
 VẤN ĐỀ 5
NHỮNG CÂU NÓI TRUYỀN CẢM HỨNG CỦA TỔNG THỐNG OBAMA
1. "Bạn không thể để thất bại định hình mình. Bạn phải để thất bại dạy mình."
2. "Cách tốt nhất để không cảm thấy vô vọng là đứng dậy và làm cái gì đó. Đừng chờ đợi
những gì tốt đẹp ngẫu nhiên đến với bạn. Nếu bạn đi ra ngoài và làm một vài việc gì đó
tốt, bạn làm cho thế giới này tràn đầy hy vọng cũng như tiếp thêm hy vọng cho chính
mình."
3. "Tiền bạc không phải là câu trả lời duy nhất song nó tạo nên sự khác biệt."
4. "Nhạo báng là một hình thức xin lỗi trí khôn."
5. "Chúng ta cần phải tiếp tục công việc của những người phụ nữ thế hệ trước để bảo
đảm cho con cái chúng ta không phải kìm hãm mơ ước, để không có gì cản trở chúng
thành đạt và không còn những nóc nhà bị đổ vỡ."
6. "Điều làm nên giá trị người đàn ông không chỉ là khả năng có con mà là khả năng
nuôi dậy chúng."
7. "Nếu bạn đi đúng đường và bạn muốn tiếp tục đi, chắc chắn bạn sẽ tiến lên."
8. "Thay đổi sẽ không đến nếu chúng ta trông chờ vào người khác, hoặc nếu chúng ta
chờ lúc khác. Chúng ta chính là người chúng ta có thể trông chờ. Chúng ta là thay đổi
mà chúng ta tìm kiếm."
HƯỚNG DẪN
Đề 1: Vào chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2008, Thượng nghị sĩ Barack Obama
đã có bài phát biểu trước những người ủng hộ ngày 2/5, trong đó có đoạn: “Thay đổi sẽ
không đến nếu chúng ta trông chờ vào người khác hay đợi thời điểm khác. Chúng ta
chính là người mà chúng ta đang chờ đợi. Chúng ta chính là sự thay đổi mà chúng ta
đang tìm kiếm.” Anh (chị) có suy nghĩ gì về vấn đề được gợi ra từ câu nói trên? Bằng
một bài văn không quá 600 từ, hãy trình bày quan điểm của mình.
SƯU TẦM

I. MỞ BÀI
Năm 2008, Thượng nghị sĩ Barack Obama chính thức trở thành “ông chủ” của
Nhà Trắng. Với xuất thân bình thường nhưng bằng sự nỗ lực phi thường, Obama đã trở
thành Tổng thống thứ 44, cũng là vị Tổng thống da màu đầu tiên của xứ sở cờ hoa, khiến
cả nước Mỹ và thế giới nghiêng mình thán phục. “Thay đổi sẽ không đến nếu chúng ta
trông chờ vào người khác hay đợi thời điểm khác. Chúng ta chính là người mà chúng ta
đang chờ đợi. Chúng ta chính là sự thay đổi mà chúng ta đang tìm kiếm.” Đây là triết lý
sống đã theo ông trong suốt chiến dịch vận động tranh cử đem lại “ngai vàng” quyền lực,
đồng thời mở ra bao suy ngẫm: phấn đấu để tạo nên sự thay đổi bằng sức mạnh nội lực
của bản thân.
II. THÂN BÀI

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 21


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
1.Giải thích nhận định “Thay đổi”: những chuyển biến, cái mới khác biệt, thường theo
hướng tích cực hơn so với cái cũ. => Sử dụng quan hệ giả thiết – kết quả “nếu”, “hoặc
nếu” cùng lối nói khẳng định “chính là”, “là”, câu nói đã chỉ ra điều kiện để đem lại
những chuyển biến tích cực trong đời sống: thay đổi không đến từ bất cứ ai khác hay thời
điểm khác, chính sức mạnh nội lực bên trong mỗi con người là nguồn cội của sự thay
đổi.
2. Bàn luận
2.1. Vì sao thay đổi lại xuất phát từ nội lực của mỗi cá nhân?
- Khách quan:
+ Trong cuộc sống, không phải lúc nào bạn cũng nhận được sự giúp đỡ từ người khác
những lúc khó khăn. Nếu họ sẵn sàng hỗ trợ, bạn cũng không thể hi vọng vào sự toàn
tâm toàn ý của họ.

+ Thời gian đôi khi cũng không phải là liệu pháp cho những bế tắc bởi hành động chờ
thời “há miệng chờ sung” không mấy khi đem đến hiệu quả.
- Chủ quan:
+ Bên trong mỗi cá nhân là tiếng nói thay đổi, là nguồn nội lực vô tận nếu được khơi
dậy, thúc đẩy.
+ Bản thân mỗi con người đôi khi không thể tạo ra những thay đổi nhưng sức mạnh từ cá
nhân họ có khả năng lan truyền, thôi thúc sức mạnh từ những người khác. Nói cách khác,
những chuyển biến tích cực là thành quả của tập thể nhưng ý tưởng về sự thay đổi luôn
xuất phát từ mỗi cá nhân.
2.2. Những thay đổi mà mỗi cá nhân đem đến nhờ nội lực của họ được biểu hiện như thế
nào?
– Cá nhân: Tổng thống Obama đã trải qua những chặng đường học vấn ghập ghềnh ít ai
biết tới. Từng bị Đại học Swarthmore từ chối khi nộp đơn ứng tuyển, ông đã tự cho mình
thêm một cơ hội với việc nhập học trường Occidental, sau đó lần lượt trở thành sinh viên
hai ngôi trường danh tiếng Đại học Colombia và Harvard. Vượt lên trên nỗi thất vọng,
Obama đã tìm thấy sức mạnh trong chính con người mình, bước đệm để ông trở thành
người đàn ông quyền lực nhất nước Mỹ như chúng ta đã thấy.
– Đất nước: Nhật Bản nằm trên vành đai lửa Thái Bình Dương, luôn thường trực nguy
cơ bị nhấn chìm giữa biển khơi nhưng vẫn trở thành một cường quốc phát triển hàng đầu
trên thế giới. Thành tựu ấy xuất phát từ việc họ đã tự biết cách bảo vệ mình bằng việc
xây dựng những căn nhà kiên cố, lắp đặt hệ thống cảnh báo động đất sóng thần với độ
chính xác cao.
2.3. Liệu bản thân mỗi con người luôn làm nên sự thay đổi?
- Sự biến chuyển có thể xuất phát từ mỗi cá nhân nhưng luôn cần đến môi trường tập thể
để ý tưởng về sự thay đổi đơm hoa kết trái trong hiện thực. Ý tưởng hay, con người có
năng lực nhưng đôi khi không thể đem lại sự thay đổi bởi lựa chọn thời điểm sai lầm
(buổi loạn lạc thì người tài quy ẩn, câu cá chờ thời; nghệ thuật cầm binh cho rằng thời
điểm là yếu tố mang tính chất quyết định cho thắng lợi)
3. Bài học nhận thức và hành động:
- Cần làm gì để nuôi dưỡng khả năng tạo nên sự thay đổi trong mỗi cá nhân? (Biện

pháp) Tích cực, chủ động trong suy nghĩ, hành động. Phê phán thói lười biếng, dựa dẫm,
ỷ lại vào người khác. Tin tưởng vào bản thân đồng thời phải tận dụng sức mạnh của tập
thể và lựa chọn thời điểm chính xác.
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 22


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
III. KẾT BÀI
Câu nói của Tổng thống Obama giản dị mà giàu khả năng truyền cảm hứng, thôi
thúc sự phấn đấu tạo nên thay đổi tích cực bằng nội lực bên trong mỗi con người. Người
trẻ cần biến sự nhiệt huyết, tinh thần dám dấn thân của tuổi trẻ thành những thay đổi có ý
nghĩa.

Đề 2: “Thành công chỉ đến khi chúng ta cố gắng hết sức và không ngừng hoàn thiện bản
thân mình”. Anh (chị) có suy nghĩ gì về sự thành công từ câu nói trên. Bằng một bài văn
không quá 600 từ, hãy trình bày quan điểm của bản thân về vấn đề này.
SƯU TẦM VTC
I. MỞ BÀI
Trong thế giới rộng lớn này, mỗi con người lại có những bí quyết riêng để thành
công: người làm việc chăm chỉ để tích lũy từng ngày, người dám mạo hiểm tất cả để theo
đuổi giấc mơ, người bồi dưỡng và phát triển khả năng thiên phú. Tuy nhiên, những con
người thành công ấy luôn gặp nhau ở sự nỗ lực hết mình và hoàn thiện bản thân, giống
như một câu nói: “Thành công chỉ đến khi chúng ta cố gắng hết sức và không ngừng
hoàn thiện bản thân mình”.
II. THÂN BÀI
1. Giải thích
Nhận định đã đưa ra những điều kiện để con người vươn tới thành công: “cố gắng
hết sức”: nỗ lực đến tận độ, kiên trì, bền bỉ. “không ngừng hoàn thiện bản thân mình”:

rèn luyện, bồi đắp bản thân, không dễ dàng hài lòng với chính mình. Để chiếm lĩnh thành
công, chúng ta cần nỗ lực không ngừng nghỉ và luôn luôn cầu tiến, hoàn thiện bản thân
mình.
2. Bàn luận
2.1. Thành công là điều không dễ dàng đạt được hay có thể nắm bắt trong cuộc
sống.
+ Đôi khi, thành công đến sau mỗi thất bại, vì vậy, nếu bỏ cuộc giữa chừng thì bạn
không bao giờ vươn tới mục tiêu của mình.
+ Thành công cũng không đến với những người không chịu thay đổi theo chiều hướng
tích cực và cũng không ở lại quá lâu với những ai dễ dàng hài lòng với bản thân. Con
người là chủ thể quyết định suy nghĩ, hành vi của chính mình và kết quả của mỗi việc
làm, hành động của họ. Do đó, thành công chỉ gõ cửa nhà bạn khi bạn không ngừng cố
gắng và hoàn thiện bản thân. Dẫn chứng Leonardo Davinci trở thành danh họa kiệt xuất
thế giới nhờ tháng ngày khổ luyện vẽ những quả trứng để rồi hoàn thiện kĩ năng của
mình hơn qua mỗi bức hình tưởng chừng như đơn giản. Các vận động viên giành được
thứ hạng cao trong các đại hội thể thao thế giới do luyện tập gian khổ ngay từ thuở lên 5,
6. Đằng sau mỗi tấm huy chương là những giọt mồ hôi, nước mắt nơi phòng tập đã tuôn
rơi.
2.2. Theo đuổi thành công đến cùng không có nghĩa là bất chấp tất cả để có được điều
mình mong muốn. Thành công chỉ bền vững nếu con người cố gắng dựa trên nội lực của
bản thân và không ngừng hoàn thiện chính mình.
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 23


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
3. Bài học nhận thức và hành động
Đánh giá Câu nói đã đưa ra định hướng đúng đắn cho mỗi cá nhân về cách thức,
điều kiện để đạt được thành công. Trong xã hội hiện tại, khi một bộ phận thanh thiếu

niên đang thể hiện những suy nghĩ lệch lạc về thành công cũng như con đường để đạt
được thành công, những “hot boy tự xưng”, các trò lố càng xuất hiện dày đặc gây ảnh
hưởng xấu đến nhận thức của người trẻ. Câu nói trong trường hợp này có giá trị cảnh
tỉnh thực sự sâu sắc.
III. KẾT BÀI
Nhận định đã nêu lên một góc nhìn về thành công, chia sẻ cách thức để vươn tới
thành công trong cuộc sống. Người trẻ hiện nay cần phải xác định được những mục tiêu
đúng đắn, cố gắng hết mình và hoàn thiện bản thân mỗi ngày để đạt được sự thành công
hằng mong đợi.
VẤN ĐỀ 6. VĂN HOÁ ĐỌC
Đề : Bàn về “VĂN HÓA ĐỌC” hiện nay qua ý kiến của giáo sư Chu Hảo - Giám
đốc NXB Tri Thức: "Nói văn hóa đọc lâm nguy cũng hơi quá, nhưng đáng báo
động"
BÀI LÀM
Ở các quốc gia tiên tiến trên thế giới, văn hóa đọc sách rất được coi trọng và chú ý
phát triển. Chính văn hóa này đã giúp họ nâng cao dân trí và góp phần tạo nên sự phồn
vinh trong xã hội. Còn ở Việt Nam, mặc dù trong những năm gần đây số lượng nhà xuất
bản, số đầu sách được đưa ra thị trường tăng rất nhanh và nước ta cũng đã cơ bản hoàn
thành công tác xóa mù chữ nhưng văn hóa đọc sách ở nước ta vẫn chưa phát triển tương
xứng. Điều đáng lo ngại là lượng độc giả, đặc biệt là độc giả trẻ, lại có chiều hướng
giảm. Bàn về vấn đề đọc sách của thanh niên hiện nay, giáo sư Chu Hảo - Giám đốc
NXB Tri Thức đưa ra nhận xét: "Nói văn hóa đọc lâm nguy cũng hơi quá, nhưng đáng
báo động"
Trước khi đi vào thực trạng văn hóa đọc của thanh niên nước ta, chúng ta cần phải
trả lời được câu hỏi : văn hóa đọc là gì? Văn hóa đọc bắt nguồn từ việc đọc sách nhưng
không đơn thuần là việc đọc sách. Thật vậy, từ việc đọc sách thường xuyên, ta có được
thói quen đọc sách và thói quen có ích này dần nhân rộng trong xã hội, trở thành một nét
đẹp. Trong quá trình hình thành và phát triển nét đẹp ấy, ta dần luyện tập được thêm ứng
xử đọc, giá trị đọc và chuẩn mực đọc. Với ứng xử đọc là cách ta nhìn nhận tri thức từ
sách vở. Giá trị đọc là khả năng ta đãi được những hạt vàng trong các trang sách. Chuẩn

mực đọc là cái thước đo để xác định một cuốn sách, một tài liệu là đáng để chúng ta bỏ
thời gian đọc hay không. Tất cả các nhân tố ấy hợp lại tạo nên một văn hóa mà ta gọi là
văn hóa đọc.
Ở đâu có văn hóa đọc thì ở đó có một xã hội văn minh. Với mục tiêu xây dựng
một xã hội như thế, đáng lẽ ra Việt Nam phải có một nền văn hóa đọc phát triển. Nhưng
thực tế cho thấy văn hóa đọc của giới trẻ tại Việt Nam lại đang đi theo một xu hướng
đáng lo ngại. Cụ thể, ngày nay giới trẻ có quá nhiều phương tiện truyền thông - giải trí
Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 24


Thayhieu.net Thạc sĩ - Phan Danh Hiếu – Chuyên luyện thi QG môn Ngữ văn
như mạng xã hội, ti vi, phim ảnh, trò chơi điện tử, ... Những thú vui vô bổ này chiếm
phần lớn thời gian của những người trẻ đồng thời khiến họ không mấy mặn mà với việc
cầm trên tay những cuốn sách chi chít toàn chữ với chữ để đọc. Một số thanh niên khác
cũng có đọc sách nhưng chủ yếu lại chìm đắm trong truyện tranh hoặc những câu chuyện
diễm tình sướt mướt không đem lại bất kì lợi ích giáo dục nào. Số này đọc sách vì mục
đích giải trí là nhiều chứ ít quan tâm đến việc bổ sung, cập nhật tri thức qua sách. Dầu
vậy, ta cũng không nên vì những “con sâu” ấy mà đánh giá cả một thế hệ theo kiểu “vơ
đũa cả nắm” bởi hiện nay cũng có một bộ phận không nhỏ các thanh niên đam mê đọc
sách và tâm huyết xây dựng nhiều dự án nhằm phổ biến văn hóa đọc sách trong cộng
đồng. Tiêu biểu là Book Box, một mô hình "trạm chờ" cho sách với tinh thần "take a
book, leave a book" (hãy lấy một quyển sách và để lại một quyển khác), hay Bookaholic
(người nghiện sách), một dự án phát triển một trang web cho phép người yêu sách đọc,
đăng những bài phê bình, bài giới thiệu sách cho mọi người.
Dù không đến mức “lâm nguy” nhưng hiện trạng của văn hóa đọc sách cũng đã ở mức
“báo động”. Do đó ta cần phải đào sâu hơn nữa vào vấn đề này để tìm ra nguyên nhân, từ
đó mới có biện pháp khắc phục đúng đắn. Nguyên nhân đầu tiên chính là nhận thức kém
về tầm quan trọng của văn hóa đọc sách. Thể hiện ở việc nhiều bậc phụ huynh khi thấy

con mình cầm sách để đọc thì lập tức nạt và bắt chúng dành thời gian ấy để làm "học" mà
không nhận ra rằng đọc sách là một trong những cách học hiệu quả nhất. Thứ hai, tình
trạng văn hóa đọc trở nên đáng lo ngại như hiện nay là vì giáo dục chưa hiệu quả. Nhà
trường tập trung quá nhiều vào việc nhồi nhét kiến thức cho học sinh một cách thụ động,
khuôn mẫu và việc đề cao điểm số đã khiến các em không mấy thiết tha với sách bởi dù
đọc nhiều cuốn sách bổ ích hay không đọc cuốn nào thì cũng chẳng có ai ghi nhận. Chịu
trách nhiệm to lớn hơn hết là việc giáo dục trong gia đình còn quá yếu kém bắt nguồn từ
sự thiếu nhận thức và tâm lý thực dụng của các bậc làm cha làm mẹ. Họ cho con cái tiếp
xúc với các sản phẩm công nghệ từ quá sớm thay vì cho các em tiếp cận với sách - vốn
kiến thức vô tận của con người. Mà một khi hạt giống của văn hóa không được gieo,
không được ươm mầm thì sẽ khó có thể nào đơm hoa kết trái được. Cuối cùng là nguyên
nhân thứ ba: sự hạn chế về thời gian của giới trẻ. Hiện nay, thanh niên, đặc biệt là học
sinh đã trở thành một cái "máy học". Các em học từ sáng tới chiều ở trường, rồi tối đến
lại phải tất bật 'chạy sô' đi học thêm cô này thầy nọ, chưa kể một lượng thời gian không
nhỏ để các em hoàn thành núi bài tập về nhà. Với thời khóa biểu như thế này thì du gia
đình, nhà trường và xã hội có hô hào cỡ nào thì cũng chẳng mấy em có đủ sức lực và thời
gian mà dành ra cho đọc sách.
Hiểu được những nguyên nhân trên, ta có thể đưa ra ba biện pháp để khắc phục
vấn. Trước hết ta cần giúp mọi người nhận thức được vai trò quan trọng của văn hóa đọc.
Đó là văn hóa đọc chính là cầu nối để chúng ta đến với kho tàng tri thức của nhân loại.
Qua đó, mỗi chúng ta tự gíúp mình hoàn thiên bản thân hơn cả về trí tuệ lẫn đạo đức. Kế
đến, cần phải xây dựng văn hóa đọc bắt đầu từ mỗi gia đình. Các bậc phụ huynh nên
khuyến khích con em mình đọc sách bằng việc tham gia đọc sách, tranh luận về sách
cùng các em, đưa các em đến các thư viện và hưởng ứng các phong trào nhân rộng văn
hóa đọc. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng: gia đình, nhà trường và xã hội
cần cổ vũ giới trẻ sáng tạo và hưởng ứng các dự án sách, thư viện cộng đồng để chúng ta
có nhiều hơn nữa những Book Box hay Bookaholic. Đồng thời, giúp các em học sinh,

Tài liệu Luyện thi Ngữ văn Quốc Gia. Chuyên đề - NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

Trang 25