Quá Trình Hình Thành Và Phát Triển Khoa Lý Luận Chính Trị Và Xã Hội, Trường Đại Học Nông Nghiệp Hà Nội 1956 – 2011

QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ VÀ XÃ HỘI, TRƯỜNG
ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
1956 – 2011
1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC BỘ MÔN MÁC – LÊNIN VÀ
KHOA MÁC – LÊNIN TỪ KHI THÀNH LẬP TRƯỜNG ĐẾN
TRƯỚC THỜI KỲ ĐỔI MỚI (1956 – 1985).
1.1. Sự hình thành Bộ môn Mác – Lênin trong Trường Đại học
Nông Lâm (1956 – 1958)
Ngày 12 tháng 10 năm 1956, trường Đại học Nông Lâm được thành
lập theo Nghị định số 53 – NLQT/NĐ của Bộ Nông Lâm. Trường có nhiệm
vụ đào tạo cán bộ và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực nông lâm nghiệp.
Cùng với sự thành lập Trường Đại học Nông Lâm, Bộ môn Mác – Lênin
cũng được xây dựng. Bộ môn trực thuộc Ban Giám hiệu Nhà trường. Bộ
môn có nhiệm vụ giảng dạy hai môn học lý luận gồm môn Triết học Mác –
Lênin và môn Kinh tế chính trị học Mác – Lênin cho sinh viên của trường.
Khi thành lập, Bộ môn Mác - Lênin có ba cán bộ giảng dạy: Thầy Lê Ngọc
Cấn, thầy Phạm Văn Thích và thầy Đặng Văn Bá. Thầy Lê Ngọc Cấn là 1
trong 27 giáo viên đầu tiên về nhận công tác ở trường, trực tiếp tham dự Lễ
khai giảng khóa học đầu tiên của Trường. Thầy Phạm Văn Thích được bổ
nhiệm giữ chức vụ Trưởng Bộ môn Mác - Lênin. Các giáo viên của Bộ môn
Mác – Lênin đều là những cán bộ đảng viên, có trình độ học vấn, được thử
thách và rèn luyện trong kháng chiến chống Pháp. Trước khi về công tác ở
Bộ môn, mỗi thầy giữ cương vị công tác ở các cơ quan đơn vị khác nhau. Cụ
thể: thầy Lê Ngọc Cấn nguyên là Chánh văn phòng Ủy ban hành chính
kháng chiến tỉnh Thanh Hóa; thầy Phạm Văn Thích đã theo học và tốt
nghiệp trường Lý luận chính trị Mác – Lênin ở Trung Quốc; thầy Đặng Văn
Bá nguyên là Trưởng ty giáo dục tỉnh Cần Thơ, tập kết ra ở miền Bắc.
Hoạt động giảng dạy của Bộ môn Mác – Lênin trong những năm Nhà
trường vừa mới thành lập có nhiều khó khăn. Bộ môn có ba người nhưng
thầy Cấn và thầy Bá chưa qua đào tạo giảng viên lý luận Mác – Lênin, chỉ

có thầy Thích trực tiếp lên lớp giảng dạy, còn hai thầy có nhiệm vụ hướng
dẫn thảo luận cho sinh viên. Do lực lượng còn mỏng, bộ môn chưa triển khai
giảng dạy hết chương trình của hai môn học, sinh viên chỉ được trang bị kiến
thức Triết học phần duy vật biện chứng và Kinh tế chính trị phần tư bản chủ
nghĩa. Bộ môn được Đảng bộ và Giám hiệu Nhà trường hết sức coi trọng
công tác giáo dục chính trị tư tưởng, mặt khác, với tinh thần trách nhiệm của
1


người đảng viên, với lòng nhiệt tình, các thầy giáo trong Bộ môn rất phấn
khởi, làm việc hăng say, hoàn thành tốt nhiệm vụ của Bộ môn. Trong Đảng
bộ trường, thầy Thích tham gia công tác lãnh đạo với cương vị Đảng ủy viên
phụ trách công tác tuyên huấn của Trường.
Để đáp ứng yêu cầu giảng dạy lâu dài và đảm bảo hoạt động giảng dạy
của Bộ môn, năm 1957 thầy Bá được lãnh đạo Nhà trường cử đi học lớp Lý
luận khóa I, Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc.
1.2. Bộ môn Mác – Lênin trong Học viện Nông Lâm (1958 – 1963)
Tháng 12 năm 1958, Trường Đại học Nông Lâm, Viện Khảo cứu trồng
trọt, Viện Khảo cứu chăn nuôi và một số phòng trực thuộc Bộ Nông Lâm
được sáp nhập thành Học viện Nông Lâm. Học viện Nông Lâm có chức
năng chủ yếu của một trường đại học đào tạo cán bộ đại học ngành nông lâm
nghiệp của nước ta. Bộ môn Mác – Lênin vẫn đảm nhận nhiệm vụ giảng dạy
hai môn học lý luận Mác – Lênin trong chương trình học tập của sinh viên
của Học viện. Các giáo viên của Bộ môn sinh hoạt Đảng trong Chi bộ Phòng
Giáo vụ của Học viện. Do có sự cố gắng từ nhiều phía, những khó khăn của
Bộ môn từng bước được khắc phục.
Năm 1959, thầy Đặng Văn Bá đã hoàn thành nhiệm vụ học tập, trở lại
Bộ môn công tác, nhận nhiệm vụ giảng dạy môn Triết học Mác – Lênin.
Cũng vào năm 1959, thầy Đào Trọng Côn, nguyên là Phó giám đốc Sở giáo
dục Liên khu III, sau khi tốt nghiệp lớp học lý luận chính trị khóa I, Trường

Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc, được phân công về Bộ môn công tác, giảng
dạy môn học Kinh tế chính trị Mác – Lênin. Thầy Côn được lãnh đạo Học
viện bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng Bộ môn. Thày Thích được lãnh đạo Học
viện điều động sang công tác ở Khoa Thủy sản và được bổ nhiệm giữ chức
vụ Chủ nhiệm Khoa Thủy sản của Học viện Nông Lâm. Hè năm 1960, thầy
Trương Văn Hồng và thầy Huân là sinh viên năm thứ nhất, khóa 4, ngành
Thủy sản được lãnh đạo Học viện cử đi học cấp tốc ở trường Đảng để về làm
cán bộ giảng dạy của Bộ môn Mác – Lênin.
Đến năm 1963, thầy Hồng và thầy Huân chuyển sang công tác khác. Bộ
môn Mác – Lênin chỉ còn thầy Côn và thầy Bá lên lớp giảng dạy. Với tinh
thần trách nhiệm cao trước Nhà trường, các thầy đã không quản ngại khó
khăn vất vả, hoàn thành vượt mức giờ giảng, lên lớp giảng dạy đúng chương
trình giảng dạy của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp. Năm 1962,
thầy Cấn hoàn thành nhiệm vụ học tập, trở lại Bộ môn công tác, giảng dạy
môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin. Năm 1962, thầy Đậu Hồng Sâm và thầy
Nguyễn Trúc Quỳnh về Bộ môn công tác, giảng dạy môn học Lịch sử Đảng
2


Lao động Việt Nam, một môn học mới được đưa vào chương trình học của
sinh viên đại học.
Bộ môn Mác – Lênin thực hiện ngày một tốt hơn nhiệm vụ giảng dạy
trong các môn học lý luận trong Học viện Nông Lâm. Các môn học Lý luận
Mác – Lênin và Lịch sử Đảng được các giáo viên của Bộ môn Mác - Lênin
lên lớp trang bị cho sinh viên những kiến thức về những nguyên lý cơ bản,
thế giới quan và phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa Mác – Lênin;
đường lối cách mạng của Đảng, chủ trương, chính sách của Nhà nước.
Ngoài nhiệm vụ giảng dạy, các thầy trong bộ môn còn tham gia tích cực
công tác chính trị tư tưởng trong Học viện, truyền đạt Nghị quyết của Đảng
đến cán bộ công nhân viên và sinh viên. Thầy Côn còn tham gia hoạt động

công tác trong Đảng bộ Học viện, là Đảng ủy viên phụ trách công tác tuyên
huấn.
Để bổ sung kiến thức thực tiễn vào bài giảng cho sinh động, các thầy
trong Bộ môn đã tổ chức các đợt đi thực tiễn, xuống các cơ sở sản xuất ở
một số địa phương để tìm hiểu tình hình.
Tuy Bộ môn Mác – Lênin trong những năm đầu được thành lập còn có
nhiều hạn chế, nhưng các giáo viên trong Bộ môn đã vượt qua những khó
khăn, phấn đấu không ngừng để đáp ứng ngày một tốt hơn yêu cầu của
nhiệm vụ được giao. Với sự cố gắng của mọi người, vị trí của Bộ môn trong
Học viện Nông Lâm ngày càng được nâng cao. Hoạt động của các thầy
trong Bộ môn đã gây được cảm tình sâu sắc của cán bộ công nhân viên và
sinh viên trong Học viện.
2.3. Các Bộ môn Mác – Lênin trong Trường Đại học Nông nghiệp
(1963 – 1967)
Đầu năm 1963, Học viện Nông Lâm được chia tách thành Trường Đại
học Nông nghiệp, Trường Đại học Lâm nghiệp và Viện Khoa học nông
nghiệp. Trường Đại học Nông nghiệp vẫn giữ nhiệm vụ đào tạo cán bộ đại
học cho ngành nông nghiệp. Bộ môn Mác – Lênin tiếp tục hoạt động trong
Trường Đại học Nông nghiệp với nhiệm vụ giảng dạy các môn học Lý luận
Mác – Lênin. Bộ môn trực thuộc Ban Giám hiệu nhà trường, các thầy giáo
của Bộ môn sinh hoạt Đảng trong chi bộ Phòng Giáo vụ. Bộ môn được lãnh
đạo Nhà trường chú trọng mở rộng và mang tên gọi mới: Các bộ môn Mác –
Lênin. Các bộ môn Mác – Lênin được tăng cường về lực lượng cán bộ giảng
dạy. Các thầy giáo từ Trường Quản lý hợp tác xã Trung ương và Trường
Chính trị quân đội về công tác, trong đó các thầy Trần Trường, Trần Hữu Độ
và Nguyễn Hy Niên về nhận nhiệm vụ giảng dạy môn Triết học Mác – Lê
nin; các thầy Lê Thế Hùng, Lê Chí Năng và Nguyễn Bá Phú về nhận nhiệm
3

vụ giảng dạy môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin; các thầy Hồ Sỹ Nhụy,
Trịnh Ngọc Ấn và Lưu Đình Hoàng về nhận nhiệm vụ giảng dạy môn Lịch
sử Đảng Lao động Việt Nam. Các bộ môn Mác – Lênin có 14 cán bộ giảng
dạy và ba tổ bộ môn: Tổ bộ môn Triết học Mác – Lênin, Tổ bộ môn Kinh tế
chính trị Mác – Lênin và Tổ bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt Nam.
Thầy Đào Trọng Côn được lãnh đạo Nhà trường điều động sang công tác tại
Phòng Giáo vụ, giữ chức vụ Trưởng phòng Giáo vụ. Thầy Lê Thế Hùng
được bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng Các bộ môn Mác – Lênin, thầy Đặng
Văn Bá giữ chức vụ Tổ trưởng Tổ bộ môn Triết học Mác - Lênin, thầy Lê
Ngọc Cấn giữ chức vụ Tổ trưởng Tổ bộ môn Kinh tế chính trị Mác - Lênin,
thầy Đậu Hồng Sâm giữ chức vụ Tổ trưởng tổ Bộ môn Lịch sử Đảng Lao
động Việt Nam.
Nhiệm vụ chủ yếu của Các bộ môn Mác – Lênin là lên lớp giảng dạy
các môn học lý luận Mác – Lênin và Lịch sử Đảng cho sinh viên hệ chính
quy và hệ tại chức của trường Đại học Nông nghiệp. Các tổ bộ môn đã chú
trọng nâng cao chất lượng giảng dạy các môn học. Dựa trên giáo trình của
Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp, các tổ bộ môn đã xây dựng đề
cương bài giảng cho từng môn học. Từng tổ bộ môn đã nghiên cứu chọn lọc
những tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin và những văn kiện
Đảng cần thiết để Nhà trường in thành tài liệu cho sinh viên tham khảo trong
quá trình học tập. Một số giáo viên trong các tổ bộ môn được mời tham gia
biên soạn và chỉnh lý giáo trình lý luận Mác – Lênin trong những tổ tu thư
của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp.
Ngoài nhiệm vụ giảng dạy, nhiều giáo viên trong Các bộ môn Mác –
Lênin còn tích cực tham gia làm công tác chính trị tư tưởng và tuyên huấn
của Nhà trường. Trong thời gian diễn ra chiến tranh phá hoại lần thứ nhất
của đế quốc Mỹ trên miền Bắc nước ta, để đảm bảo an toàn cho công tác
giảng dạy và học tập của thầy và trò, Trường được sơ tán về Cao Bằng.
Trong điều kiện đến vùng núi cao, chỗ ở của sinh viên không tập trung,
Trường gặp nhiều khó khăn trong quản lý, cho nên ngoài nhiệm vụ chuyên

môn, các thầy trong Tổ bộ môn Triết còn được Nhà trường giao nhiệm vụ
trực tiếp quản lý sinh viên của Khoa Kinh tế Nông nghiệp.
2.4. Các bộ môn Mác – Lênin; Khoa Mác – Lênin trong Trường
Đại học Nông nghiệp I (1967 – 1975)
Năm 1967, Trường Đại học Nông nghiệp mang tên mới là Trường Đại
học Nông nghiệp I để phân biệt với trường đại học nông nghiệp mới được
thành lập là Trường Đại học Nông nghiệp II. Các bộ môn Mác – Lênin của
Trường Đại học Nông nghiệp I có có 16 cán bộ giảng dạy, là bộ môn của
4


Khoa các môn học chung. Các thầy giáo là lãnh đạo của bộ môn và các tổ bộ
môn vẫn giữ nguyên như thời kỳ trước. Một số thầy được chuyển công tác
sang các khoa khác của trường, một số thầy được chuyển công tác đi các địa
phương khác. Năm 1965, thấy Nhụy và thầy Ấn chuyển công tác đến cơ
quan khác. Năm 1966, thầy Lê Chí Năng chuyển sang công tác ở Khoa
Trồng trọt, thầy Nguyễn Trúc Quỳnh về công tác ở Khoa Chăn nuôi Thú y,
thầy Hằng về công tác ở Khoa Thủy sản.
Trong thời gian 1966 – 1969, lãnh đạo Nhà trường tăng cường tuyển
dụng đội ngũ cán bộ giảng dạy cho Các bộ môn Mác – Lênin. Các thầy giáo
được tuyển dụng về bộ môn công tác là những sinh viên đã tốt nghiệp đại
học ngành Kinh tế Nông nghiệp của Trường Đại học Nông nghiệp I, là đảng
viên đã qua quá trình công tác và có nhiều thành tích trong học tập. Năm
1966, về nhận công tác ở Tổ bộ môn Kinh tế chính trị Mác - Lênin có các
thầy Đoàn Phú Hưng, Vũ Đình Khôi, Lê Trần Khải, Bùi Văn Thanh; về
công tác ở Tổ bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt Nam có thầy Nguyễn
Thanh Doãn.
Năm 1967, về nhận công tác ở Tổ bộ môn Triết học Mác - Lênin có
thầy Nguyễn Thúc Thủy và thầy Nguyễn Xuân Thái; về Tổ bộ môn Kinh tế
chính trị Mác - Lênin có thầy Nguyễn Văn Công và thầy Nguyễn Anh Cam;

về Tổ bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt Nam có thầy Phạm Viết Đạm và
thầy Đỗ Dương Minh.
Năm 1968, về nhận công tác ở tổ bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt
Nam có thầy Nguyễn Minh Điệp. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giảng dạy
các môn học của Bộ môn, các thầy giáo mới lần lượt được cử đi đào tạo về
chuyên môn tại các trường Đảng.
Nét nổi bật trong hoạt động chuyên môn của Các bộ môn Mác – Lênin
là các thầy giáo trong từng tổ bộ môn đã thực hiện phương châm “ba nhất”:
cơ bản nhất, hiện đại nhất, Việt Nam nhất; “bốn tính”: tính tư tưởng, tính
khoa học, tính thực tiễn và tính sư phạm trong giảng dạy để không ngừng
nâng cao chất lượng giảng dạy của các môn học. Các tài liệu đã được các tổ
bộ môn nghiên cứu biên soạn để Nhà trường in thành sách để sinh viên tham
khảo trong học tập các môn lý luận Mác – Lê nin và Lịch sử Đảng. Chất
lượng học tập các môn lý luận của sinh viên từng bước được nâng cao. Các
thầy giáo trong Bộ môn thường xuyên xuống nơi ăn ở, học tập của sinh viên
để làm công tác chính trị tư tưởng, động viên, giúp đỡ sinh viên học tập
trong điều kiện sơ tán có nhiều khó khăn. Mối quan hệ thầy trò ngày càng
trở nên gần gũi và gắn bó. Thầy Lê Thế Hùng còn tham gia vào công tác
lãnh đạo của Đảng bộ trường. Nhiều nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ trường, thầy
5


Hùng được bầu là Đảng ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ trường. Nhiệm kỳ
Đại hội khóa X (tháng 1/1968), thầy Hùng được bầu làm Phó Bí thư thường
trực Đảng ủy.
Năm 1970, Nhà trường kiện toàn một bước bộ máy tổ chức. Nhận rõ vị
trí ngày càng quan trọng của các môn học lý luận, Nhà trường quyết định
tách Các bộ môn lý luận Mác – Lênin ra khỏi Khoa các môn học chung,
thành lập Khoa Mác – Lênin trong Trường Đại học Nông nghiệp I. Khoa
Mác - Lênin có ba bộ môn gồm Bộ môn Triết học Mác – Lênin, Bộ môn

Kinh tế chính trị Mác – Lênin và Bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt Nam.
Nhà trường quyết định bổ nhiệm thầy Lê Thế Hùng giữ chức vụ Chủ nhiệm
khoa, thầy Đặng Văn Bá giữ chức vụ Trưởng bộ môn Triết học Mác –
Lênin, thầy Lê Ngọc Cấn giữ chức vụ Trưởng bộ môn Kinh tế chính trị Mác
– Lênin, thầy Đậu Hồng Sâm giữ chức vụ Trưởng bộ môn Lịch sử Đảng Lao
động Việt Nam. Trong khoa thành lập một Chi bộ Đảng và tổ chức Công
đoàn bộ phận. Khoa có đồng chí Phan Trọng Đằng làm trợ lý văn phòng.
Sau khi Khoa được thành lập, Phòng Tổ chức cán bộ Trường đã chọn
một số sinh viên đang theo học tại trường là đảng viên, đã qua quá trình
công tác và có kết quả học tập tốt cử đi đào tạo lý luận tại Trường Chính trị
(Trường Nguyễn Ái Quốc V) của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp
để tăng cường đội ngũ cán bộ giảng dạy cho Khoa Mác – Lênin. Thầy
Nguyễn Như Bảo, Nguyễn Văn Tường và cô Đào Thị Kim Thanh về nhận
công tác ở Bộ môn Triết học Mác – Lênin, giảng dạy môn Triết học Mác Lênin; thày Đặng Hữu Hiền và cô Trần Thị Quy về nhận công tác ở Bộ môn
Kinh tế chính trị Mác – Lênin giảng dạy môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin;
các thầy Bùi Nguyên Khiết, Nguyễn Văn Yển và cô Nguyễn Thị Hợi về
nhận công tác tại Bộ môn Lịch sử Đảng, giảng day môn Lịch sử Đảng Lao
động Việt Nam.
Chi bộ và Chủ nhiệm Khoa đã lãnh đạo toàn khoa hướng vào nhiệm vụ
trọng tâm là hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy và học tập trong Nhà trường.
Mặt khác phải từng bước nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ
giảng dạy. Vấn đề cử giáo viên đi học nâng cao trình độ phải dựa trên cơ sở
phải đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy các môn học trong khoa.
Thời kỳ này, một số thầy cô đã được cử đi học các lớp nghiên cứu sinh của
Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc.
Ngoài nhiệm vụ giảng dạy, các thầy cô giáo trong Khoa Mác – Lênin
còn tham gia làm nhiệm vụ phổ biến đường lối, nghị quyết của Đảng cho
cán bộ công nhân viên chức và sinh viên trong toàn trường.

6

2.5. Khoa Mác – Lênin trong Trường Đại học Nông nghiệp I từ khi
đất nước thống nhất đến trước thời kỳ đổi mới toàn diện (1975 – 1985)
Sau ngày 30/4/1975, miền Nam được hoàn toàn giải phóng, cả nước
được độc lập, thống nhất và quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Bước vào giai đoạn
cách mạng mới, Trường Đại học Nông nghiệp I giữ vai trò là trường trọng
điểm quốc gia trong ngành nông nghiệp của cả nước. Khoa Mác – Lênin của
trường gồm ba bộ môn vẫn giữ nhiệm vụ trọng tâm là giảng dạy các môn lý
luận chính trị cho sinh viên các hệ đào tạo của toàn trường. Nhiều thầy cô
trong Khoa được Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp mời vào giảng
dạy các môn học lý luận chính trị cho các trường đại học ở các tỉnh của miền
Nam sau ngày miền Nam được hoàn toàn giải phóng.
Tháng 12/1976, diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng
Lao động Việt Nam. Đại hội quyết định lấy tên Đảng là Đảng cộng sản Việt
Nam. Nhiệm vụ trọng tâm của Đại hội là xác định đường lối cách mạng xã
hội chủ nghĩa của cả nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Sau
Đại hội lần thứ IV của Đảng, Bộ môn Lịch sử Đảng Lao động Việt Nam
được lấy tên là Bộ môn Đảng cộng sản Việt Nam. Năm 1977, trên cả nước
đã diễn ra đợt sinh hoạt chính trị rộng lớn, học tập Nghị quyết Đại hội lần
thứ IV của Đảng. Các thầy cô giáo của Khoa Mác – Lênin giữ vai trò nòng
cốt trong việc lĩnh hội và phổ biến sâu rộng đường lối của Đảng đến cán bộ
công nhân viên chức và sinh viên của Trường Đại học Nông nghiệp I. Các
thầy cô giáo miệt mài, hăng say nghiên cứu, đưa nội dung đường lối của
Đảng vào từng môn học, đồng thời tổ chức tốt các kỳ thi tốt nghiệp môn Lý
luận chính trị cho sinh viên theo quy chế của Bộ Đại học và Trung học
chuyên nghiệp.
Trong thời kỳ này, một số thầy cô giáo được điều động chuyển đi công
tác ở miền Nam, một số thầy cô giáo chuyển đơn vị công tác, một số thầy
nghỉ chế độ hưu trí. Phòng Tổ chức cán bộ trường cùng với Khoa tùng bước

tuyển dụng bổ sung đội ngũ cán bộ giảng dạy cho các bộ môn. Nguồn cán bộ
được tuyển dụng lấy từ những sinh viên đã tốt nghiệp đại học trong các
ngành học của trường, có những năm tháng tham gia quân đội, là đảng viên
và có nhiều thành tích trong học tập. Từ năm học 1980 – 1981 nguồn cán bộ
còn được tuyển dụng từ những cán bộ, đảng viên học ở các trường Đảng,
những cán bộ đã công tác ở nơi khác, hoặc những sinh viên đã tốt nghiệp đại
học lý luận ở Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, Trường Đại học Tổng hợp
thành phố Hồ Chí Minh về công tác ở các bộ môn của Khoa.
Tháng 01/1976, thầy Vũ Công Minh (nguyên là sinh viên Kinh tế nông
nghiệp khóa 12, đi bộ đội về học lớp Kinh tế nông nghiệp khóa 15) về công
7


tác tại Bộ môn Triết học Mác – Lênin, thầy Nguyễn Văn Luân về nhận công
tác tại Bộ môn Lịch sử Đảng.
Tháng 01/1976, thầy Nguyễn Đình Ninh đã tốt nghiệp đại học ngành
Kinh tế nông nghiệp khóa 16 về nhận công tác tại bộ môn Triết học Mác –
Lênin.
Năm 1978, thầy Lê Văn Thai và thầy Nguyễn Xuân Thiêm đã tốt
nghiệp đại học ngành Chăn nuôi khóa 18 (sinh viên khóa 13 đi bộ đội) về
nhận công tác tại bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam; thầy Nguyễn
Văn Nghĩa đã tốt nghiệp đại học ngành Kinh tế nông nghiệp khóa 18 (sinh
viên khóa 13 đi bộ đội) về nhân công tác tại Bộ môn Kinh tế chính trị Mác Lênin.
Năm 1980, cô Nguyễn Thị Thư, tốt nghiệp đại học ngành Kinh tế chính
trị Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Kinh tế
chính trị Mác - Lênin.
Năm 1981, cô Bùi Thị Thạnh, tốt nghiệp đại học ngành Lịch sử Đảng
tại Trường Tuyên huấn Trung ương và thầy Hoàng Văn Bình tôt nghiệp đại
học ngành Quản lý đất đai Trường Đại học Nông nghiệp I (sinh viên khóa
15 đi bộ đội) về công tác tại Bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt nam; thầy

Lương Đức Thăng tốt nghiệp đại học ngành lý luận Trường Đại học Tổng
hợp Thành phố Hồ Chí Minh về nhận công tác tại bộ môn Kinh tế chính trị
Mác – Lênin.
Năm 1982, thầy Nguyễn Văn Yến, tốt nghiệp đại học ngành Kinh tế
Nông nghiệp khóa 21 về nhận công tác tại bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản
Việt Nam; thầy Nguyễn Quốc Ân chuyển công tác từ Ban Tuyên huấn Trung
ương về nhận công tác tại Bộ môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin; thầy
Nguyễn Thanh Thế tốt nghiệp đại học lý luận Trường Tuyên huấn Trung
ương về nhận công tác tại bộ môn Triết học Mác – Lênin.
Trong thời kỳ 1975 – 1985, tình hình kinh tế xã hội của đất nước không
ổn định, cuộc sống sinh hoạt của các thầy cô giáo và cán bộ công nhân viên
trong trường Đại học Nông nghiệp I gặp phải những khó khăn lớn. Cuộc
sống của các thầy cô giáo trong Khoa Mác – Lênin nói riêng lại càng chật
vật hơn. Chi bộ cùng lãnh đạo của Khoa đã xác định cho toàn thể giáo viên
phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, dù có khó khăn cũng phải phấn đấu hoàn
thành tốt nhiệm vụ chuyên môn. Trong bối cảnh đó, các thầy cô giáo trong
khoa vẫn vững vàng, không bi quan dao động, tập trung công tác, giữ vững
phẩm chất đạo đức, luôn gương mẫu, hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy
trong nhà trường. Nhiều thầy cô giáo mới vẫn hăng hái đi học tập nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tổ chức công đoàn khoa đã động viên mọi
8


đoàn viên công đoàn tích cực tăng gia sản xuất để có thêm thu nhập, góp
phần cải thiện đời sống, khắc phục khó khăn.
Từ năm 1979 trở đi, Bộ môn Triết học Mác – Lê nin nhận thêm nhiệm
vụ giảng dạy chương trình Triết học nâng cao cho khối nghiên cứu sinh và
sau đại học của Trường Đai học Nông nghiệp I. Năm học 1981 – 1982, theo
quyết định của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp, môn học Chủ nghĩa
xã hội khoa học được đưa vào giảng dạy cho sinh viên các trường đại học.

Môn học được giao cho Bộ môn Triết học Mác – Lênin đảm nhận. Thầy Vũ
Công Minh và thầy Nguyễn Đình Ninh được giao nhiệm vụ giảng dạy môn
học mới. Năm học 1982 – 1983, môn học Chủ nghĩa xã hội khoa học được
triển khai giảng dạy trong Trường Đại học Nông nghiệp I. Bộ môn Triết học
Mác – Lênin mang tên gọi mới là Bộ môn Triết học - Chủ nghĩa xã hội khoa
học.
Năm 1984, thầy Lê Thế Hùng, Chủ nhiệm khoa nghỉ chế độ hưu trí,
thầy Phạm Viết Đạm được lãnh đạo Nhà trường bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ
nhiệm Khoa Mác – Lênin.
2. XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN KHOA MÁC – LÊNIN; KHOA
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ VÀ XÃ HỘI TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI TOÀN
DIỆN (1986 – 2011)
2.1 Khoa Mác - Lênin trong thời kỳ đổi mới (1986 – 2001)
Trong nửa đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX, nước ta lâm vào khủng hoảng
kinh tế xã hội, đời sống của nhân dân, nhất là đời sống của cán bộ công nhân
viên chức có rất nhiều khó khăn. Khoa Mác – Lênin đứng trước những khó
khăn thách thức về nhiều mặt. Lòng tin của quần chúng nhân dân vào sự
lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước bị giảm sút, giữa lý luận và
thực tiễn nảy sinh nhiều vấn đề bất cập. Tháng 12/1986, Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ VI của Đảng đưa ra đường lối đổi mới toàn diện sự nghiệp
cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta nhằm khắc phục khó khăn, đưa đất
nước từng bước ra khỏi khủng kinh tế xã hội để phát triển. Nhưng vào
những năm cuối của thập kỷ 80 và những năm đầu của thập kỷ 90 của thế kỷ
XX, các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu lần lượt sụp đổ, hệ thống các nước
xã hội chủ nghĩa bị tan rã. Tình hình đó đã tác động rất lớn đến mọi cán bộ,
đảng viên và nhân dân. Nhiều người dao động hoài nghi về con đường đi lên
chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Chính vì vậy, việc giảng dạy các môn học lý
luận Mác – Lênin và Lịch sử Đảng có nhiều khó khăn.
Đứng trước tình hình đó, Khoa Mác – Lênin với ba bộ môn gồm 22
thầy cô giáo vẫn giữ nhiệm vụ chủ yếu là giảng dạy bốn môn học lý luận cho

9


sinh viên chính quy và tại chức, giảng dạy chương trình triết học nâng cao
cho các khóa nghiên cứu sinh và cao học của Trường Đại học Nông nghiệp
I. Các thầy cô giáo trong khoa đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, giữ
vững phẩm chất chính trị, đẩy mạnh hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa
học, học tập chuyên môn, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ chính trị của bộ
môn và của khoa trước Nhà trường.
Đường lối đổi mới của Đại hội Đảng lần thứ VI hướng vào việc đổi
mới tư duy nhận thức và vận dụng hệ thống quy luật khách quan vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Tư tưởng
đổi mới của Đảng đặt ra đòi hỏi bức xúc phải đổi mới trong nghiên cứu và
giảng dạy các môn học lý luận chính trị trong các trường đại học của cả
nước. Nắm bắt tư tưởng của Đại hội Đảng lần thứ VI, được sự lãnh đạo của
cấp trên, Chi bộ và Ban Chủ nhiệm Khoa Mác – Lênin đã lãnh đạo các thầy
cô giáo trong khoa nghiên cứu, và triển khai thực hiện đổi mới chương trình,
nội dung các môn học. Với tinh thần trách nhiệm cao, các thầy cô đã không
quản ngại khó khăn, tập trung nghiên cứu tiếp thu đường lối đổi mới của
Đảng, từng bước đổi mới nội dung, chương trình các môn học lý luận Mác –
Lênin và Lịch sử Đảng. Từng nội dung cụ thể trong chương trình các môn
học đã được rà soát lại để có sự sửa đổi bổ sung và điều chỉnh phù hợp với
tư tưởng đổi mới của Đảng, đảm bảo tính khoa học, tính cách mạng và phải
làm cho bài giảng được sinh động, phong phú.
Từ sau Đại hội Đảng lần thứ VI, những vấn đề lý luận về con đường đi
lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta đã được các Hội nghị Trung ương và các kỳ
Đại hội Đảng từng bước làm rõ để bổ sung, phát triển. Các thầy cô giáo
trong khoa luôn bám sát các Nghị quyết của Đảng, đẩy mạnh công tác
nghiên cứu, học tập về lý luận nhằm tiếp tục đổi mới nội dung chương trình
các môn học lý luận cho phù hợp. Đến năm học 1991 – 1992, Bộ Giáo dục

và Đào tạo đã chỉ đạo đổi mới về cơ bản toàn bộ chương trình, nội dung các
môn học Lý luận Mác – Lênin và Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam. Nhờ có
quá trình nghiên cứu, chuẩn bị trong nhiều năm, với kinh nghiệm và trình độ
chuyên môn vững vàng, các bộ môn trong Khoa Mác – Lênin đã triển khai
kịp thời đưa chương trình các môn học đã được đổi mới vào giảng dạy.
Cũng bắt đầu từ năm học 1991 – 1992, cùng với việc thực hiện nhiệm
vụ giảng dạy, các thầy cô giáo trong khoa đã triển khai thực hiện nhiều đề tài
nghiên cứu khoa học. Tính đến năm 2001, đội ngũ giáo viên trong khoa đã
trưởng thành nhanh chóng. Chất lượng, hiệu quả giảng dạy cũng từng bước
được nâng cao. Trong 10 năm (1991 – 2001), các cán bộ trong khoa đã thực
hiên 2 đề tài NCKH cấp bộ, hàng chục đề tài NCKH cấp trường, đã được các
hội đồng nghiệm thu đánh giá cao.
10


Trong quá trình đổi mới, được sự lãnh đạo của Đảng ủy và Ban giám
hiệu trường, tổ chức của khoa cũng từng bước được kiện toàn về nhiều mặt.
Một số thầy cô giáo đến tuổi nghỉ hưu, Một số thầy cô chuyển công tác đi
nơi khác. Phòng Tổ chức cán bộ trường cùng với khoa tiếp tục tuyển dụng
bổ sung cán bộ giảng dạy cho Khoa Mác – Lênin.
Trong thời kỳ 1986 – 2000, Khoa Mác – Lênin tiếp tục nhận tiếp tục
nhận một số thầy cô giáo đã qua quá trình giảng dạy ở các trường đại học và
hai sinh viên tốt nghiệp đại học ở nước ngoài về công tác:
Năm 1986, thầy Lê Diệp Đĩnh, chuyển công tác từ Trường Đại học
Xây dựng về Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn
Triết học Mác - Lênin; năm 1987 cô Lê Thị Ngân tốt nghiệp đại học ngành
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học tại Liên Xô (cũ) về nhận công tác Bộ môn
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Chủ nghĩa xã hội khoa
học và cô Phạm Hồng Hạnh tốt nghiệp đại học ngành KInh tế chính trị tại
Liên Xô (cũ) về nhận công tác Bộ môn Kinh tế chính trị, giảng dạy môn

Kinh tế chính trị.
Năm 1987, thầy Nguyễn Ngọc Diệp chuyển công tác từ Trường Đại
học Sư phạm Thái Nguyên về Bộ môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin, giảng
dạy môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin.
Năm 1990, thầy Nguyễn Văn Công chuyển công tác về Trung ương
Hội Nông dân Việt Nam. Năm 1991, cô Phạm Hồng Hạnh chuyển công tác
về Trường Đại học Pháp lý (nay là Trường Đại học Luật Hà Nội); thầy
Nguyễn Xuân Thiêm chuyển công tác về Huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang.
Tháng 3/1989, Trường Đại học Nông nghiệp I cơ cấu lại tổ chức các
phòng ban, trong đó giải thể Phòng Tuyên huấn, nhiệm vụ tuyên truyền
được trường giao cho Khoa Mác – Lênin đảm nhận. Khoa tiếp nhận 3 đồng
chí: Nguyễn Xuân Mùi, Nguyễn Ngọc Can, Cao Thị Ngọc Thúy là cán bộ từ
Tổ tuyên truyền của phòng Tuyên huấn về công tác và thành lập Tổ Tuyên
truyền thuộc Khoa Mác - Lênin. Đồng chí Nguyễn Ngọc Can giữ chức vụ
Tổ trưởng Tổ Tuyên truyền. Tổ Tuyên truyền có nhiệm vụ viết bài đưa tin
các hoạt động diễn ra trong Nhà trường, phụ trách đài truyền thanh phát tin
nội bộ của Nhà trường.
Về hoạt động của công tác Đảng, nếu như trước đây, các thầy cô giáo
được tuyển dụng về công tác tại Khoa Mác – Lênin đều là đảng viên của
Đảng cộng sản Việt Nam, cho nên chi Bộ Khoa Mác – Lênin không có hoạt
động về công tác phát triển Đảng. Bắt đầu từ năm 1980 trở đi, nhiều các thầy
cô giáo về Khoa nhận công tác chưa phải là đảng viên, cho nên công tác phát
triển đảng trở thành một nhiệm vụ của Chi bộ Khoa Mác – Lênin và được
11


chi bộ coi trọng. Với sự nỗ lực phấn đấu rèn luyện tích cực của cá nhân, năm
1991 cô Nguyễn Thị Thư, năm 1992 cô Lê thị Ngân được kết nạp vào Đảng
cộng sản Việt Nam.
Trong năm 1992, bước vào nhiệm kỳ Hiệu trưởng 1992 – 1996, Ban

Giám hiệu và phòng Tổ chức cán bộ trường tổ chức cho các thầy cô giáo
trong khoa trực tiếp bầu ban lãnh đạo khoa và trưởng các bộ môn. Dựa trên
kết quả bầu cử lãnh đạo khoa và các bộ môn, lãnh đạo Nhà trường ra quyết
định bổ nhiệm thầy Nguyễn Quốc Ân giữ chức vụ Trưởng khoa Mác –
Lênin, thầy Vũ Công Minh giữ chức vụ Phó trưởng khoa; thầy Lê Diệp Đĩnh
giữ chức vụ Trưởng bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, thầy Đặng
Hữu Hiền giữ chức vụ Trưởng bộ môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin, thầy
Lê Văn Thai giữ chức vụ Trưởng bộ môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Năm 1992, thầy Bùi Văn Thanh về nghỉ chế độ hưu; năm 1993, thầy
Phạm Viết Đạm về nghỉ chế độ hưu; năm 1995, thầy Nguyễn Thúc Thủy về
nghỉ chế độ hưu.
Từ năm học 1991 – 1992 trở đi, Phòng Tổ chức cán bộ trường kết hợp
với Khoa Mác – Lênin tuyển dụng cán bộ giảng dạy mới về khoa công tác.
Đầu năm 1994, thầy Trần Lê Thanh tốt nghiệp đại học ngành Lịch sử
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Lịch sử
Đảng cộng sản Việt Nam, giảng dạy môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam;
cô Nguyễn Thị Thọ tốt nghiệp đại học ngành Kinh tế chính trị Trường Đại
học Tổng hợp Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Kinh tế chính trị Mác –
Lênin, giảng dạy môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin. Cuối năm 1994, thầy
Phạm Quang Vượng tốt nghiệp đại học ngành Triết học Trường Đại học
Tổng hợp Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội
khoa học giảng dạy môn Tâm lý học đại cương; cô Nguyễn Thị Diễn tốt
nghiệp đại học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội về nhận công tác tại Bộ
môn Kinh tế chính trị giảng dạy môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin. Năm
1995, cô Phan Thị Thu Thủy tốt nghiệp đại học Trường Đại học Tổng hợp
Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học,
giảng dạy môn Tiếng Việt thực hành; cô Nguyễn Thị Hoài Hương được
tuyển dụng làm công tác Văn phòng khoa.
Bắt đầu từ năm học 1993 – 1994, các môn học thuộc lĩnh vực khoa học
xã hội và nhân văn được dưa vào chương trình học tập của sinh viên, Khoa

Mác – Lênin nhận thêm nhiệm vụ giảng dạy các môn học mới: Tâm lý học
đại cương, Tiếng Việt thực hành, Lịch sử các học thuyết kinh tế, Xã hội học
đại cương, Dân số học, Pháp luật đại cương,… Tuy chưa được đào tạo có hệ
thống về chuyên môn, nhưng các thầy cô giáo đã cố gắng tự nghiên cứu, tìm
12


hiểu để xây dựng chương trình, viết giáo án và lên lớp giảng dạy các môn
học này.
Năm 1991 trở đi, được sự quan tâm của Đảng ủy, Ban Giám hiệu và Bộ
Giáo dục và Đào tạo, các thầy cô giáo của Khoa Mác – Lênin được đi tập
huấn về lý luận tại lớp tập huấn do Bộ Giảo dục và Đào tạo đứng ra tổ chức
vào dịp nghỉ hè của năm học. Mục đích của tập huấn nhằm giúp cho giảng
viên giảng dạy các môn học lý luận chính trị tiếp thu đường lối đổi mới của
Đảng và nắm bắt kịp thời tình hình kinh tế xã hội của đất nước phục vụ cho
công tác giảng dạy. Từ đó trở đi, vào dịp nghỉ hè của mỗi năm học, Bộ Giáo
dục và Đào tạo thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn cho các thầy cô giáo
giảng dạy lý luận chính trị của các trường đại học trong cả nước. Khoa
thường xuyên tổ chức cho tất cả các thầy cô giáo giảng dạy các môn học lý
luận Mác – Lênin đi dự lớp tập huấn của Bộ hang năm.
Cũng từ năm học 1991 - 1992, hệ đào tạo cao học và nghiên cứu sinh
trong nước về lý luận cũng được mở ra trong hệ thống các trường đào tạo
cán bộ về lý luận. Nhiều thầy cô trong Khoa đã được cử đi đào tạo để nâng
cao năng lực và trình độ chuyên môn. Các thầy cô giáo đã có nhiều cố gắng
vừa phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, vừa tham gia công tác giảng
dạy. Trong số đó có nhiều thầy cô đã hoàn thành chương trình đào tạo cao
học như thầy Lê Văn Thai, Lương Đức Thăng; cô Nguyễn Thị Thư, Lê Thị
Ngân.
Cuối năm học 1995 – 1996, Khoa Mác – Lênin kết thúc nhiệm kỳ quản
lý 1992 – 1996, trên cơ sở lấy thư thăm dò ý kiến của cán bộ giảng dạy trong

khoa, Hiệu trưởng Trường Đại học Nông nghiệp I nhiệm kỳ 1996 – 2001
quyết định bổ nhiệm Trưởng phó khoa và các Trưởng phó các bộ môn của
Khoa Mác – Lê nin. Thầy Vũ Công Minh được cử giữ chức vụ Trưởng khoa,
thầy Lê Văn Thai giữ chức vụ Phó trưởng khoa, thầy Lê Diệp Đĩnh giữ chức
vụ Trưởng Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, thầy Đặng Hữu Hiền
giữ chức vụ Trưởng bộ môn Kinh tế chính trị Mác - Lênin, thầy Hoàng Văn
Bình giữ chức vụ Trưởng bộ môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tháng 3/1997, Trường quyết định thành lập Phòng Công tác chính trị,
vì vậy lãnh đạo Nhà trường quyết định điều động Tổ tuyên truyền của Khoa
Mác – Lê nin về về làm việc tại Phòng công tác chính trị. Để tăng cường cho
lực lượng cán bộ giảng dạy các môn học, Phòng Tổ chức cán bộ trường kết
hợp với lãnh đạo khoa tiếp tục tuyển dụng thêm giáo viên mới.
Năm 1997, các cô Nguyễn Thị Kim Chung, Nguyễn Thị Thanh Minh
tốt nghiệp đại học ngành lý luận Trường Đại học Sư phạm Hà Nội về nhận
công tác tại Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học giảng dạy môn Triết
13


học Mác – Lênin; cô Trương Thị Hoa và Đặng Thị Thanh Vân tốt nghiệp đại
học ngành tâm lý học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội về nhận công tác tại
Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học giảng dạy môn Tâm lý học.
Năm 1999, thầy Nguyễn Đắc Dũng tốt nghiệp đại học ngành Triết học
tại trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác ở Bộ môn
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Triết học Mác – Lênin, cô
Trương Thị Thu Hạnh tốt nghiệp đại học ngành triết học tại Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội về nhận công tác ở Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa
học, giảng dạy môn Chủ nghĩa xã hội khoa học; cô Lê Thị Kim Thanh tốt
nghiệp đại học ngành kinh tế chính trị tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
về nhận công tác ở Bộ môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin, giảng dạy môn
Kinh tế chính trị Mác – Lênin.

Xuất phát từ nhiệm vụ và tình hình giảng dạy các môn học pháp luật ở
trong trường, Ban Giám hiệu trường đã quyết định giao cho Khoa Mác –
Lênin nhận nhiệm vụ giảng dạy các môn học pháp luật cho sinh viên trong
toàn trường. Ngày 7 tháng 9 năm 1999, Hiệu trưởng Trường Đại học Nông
nghiệp I ký Quyết định thành lập Bộ môn Pháp luật thuộc Khoa Mác –
Lênin, có nhiệm vụ giảng dạy các môn học Pháp luật. Về nhận công tác ở
Bộ môn Pháp luật gồm có các thầy cô đã được tuyển dụng về dạy luật ở
Khoa Kinh tế nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa Quản lý đất đai và
tuyển dụng mới. Chuyển công tác từ Khoa Kinh tế nông nghiệp và Phát triển
nông thôn về có các thầy cô Thái Anh Hùng, Vũ Văn Tuấn, Nguyễn Thị
Ngân; chuyển công tác từ Khoa Quản lý đất đai về có thầy Lê Văn Bình.
Tháng 9 năm 1999, Cô Trịnh Thị Ngọc Anh tốt nghiệp đại học ngành luật
Trường Đại học Luật về Bộ môn Pháp luật nhận công tác, giảng dạy các
môn học về pháp luật. Đa phần giáo viên của Bộ môn Pháp luật đang còn
trong thời gian tập sự về chuyên môn, cho nên công tác của Bộ môn lúc đầu
còn gặp nhiều khó khăn. Được sự quan tâm chỉ đạo và giúp đỡ của Chi bộ,
lãnh đạo Khoa và một số thầy cô giảng dạy lâu năm, hoạt động giảng dạy
của Bộ môn Pháp luật từng bước được đi vào nề nếp.
Tháng 9/1999, Ban giám hiệu Trường quyết định thành lập Bộ môn
Tâm lý học thuộc Khoa Sư phạm kỹ thuật. Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội
khoa học không làm nhiệm vụ dạy môn Tâm lý học đại cương trong trường
nữa. Cô Trương Thị Hoa và Đặng Thị Vân được chuyển công tác từ Bộ môn
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học về Bộ môn Tâm lý của Khoa Sư phạm kỹ
thuật.
Năm 2001, thầy Nguyễn Quốc Ân về nghỉ chế độ hưu trí. Năm 2001,
thầy Tạ Quang Giảng tốt nghiệp đại học Trường Đại học Khoa học xã hội và
14


Nhân văn về nhận công tác tại Bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam,

giảng dạy môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam; thầy Ngô Trung Thành
cũng tốt nghiệp đại học Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về
công tác tại Bộ môn Kinh tế chính trị, giảng dạy môn Kinh tế chính trị Mác
– Lênin.
Trong nhiệm kỳ Hiệu trưởng 1996 – 2000, trong hoạt động giảng dạy
các môn học, các thầy cô giáo của Khoa Mác – Lênin tiếp tục hướng vào
nhiệm vụ đổi mới nội dung, chương trình các môn học Lý luận Mác – Lênin
và Lịch sử Đảng nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới của cách
mạng Việt Nam theo sự chỉ đạo của Bộ giáo dục và Đào tạo. Đối với các
môn học thuộc lĩnh vực khoa học xã hội, các thầy cô giáo đã hướng vào
nhiệm nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn về chuyên môn, cơ cấu lại bài giảng cho
phù hợp với chương trình giảng dạy trong sinh viên Trường Đại học Nông
nghiệp I. Để nắm bắt tình hình thực tiễn của đất nước, bổ sung và làm sinh
động bài giảng cho sinh viên, được sự quan tâm của Đảng ủy và Ban Giám
hiệu trường, các Bộ môn lý luận trong Khoa đã có một số lần đi thực tiễn tại
các địa phương để tìm hiểu tình hình.
Công tác học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của các thầy
cô giáo trong Khoa được coi trọng. Được sự tạo điều kiện của lãnh đạo Nhà
trường, các thầy cô giáo vừa phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy,
vừa sắp xếp thời gian theo học cao học và nghiên cứu sinh, hoàn thành tốt
nhiệm vụ học tập và nghiên cứu. Trong thời gian 1996 – 2000, hoàn thành
chương trình học cao học và được cấp bằng thạc sỹ gồm có các thầy cô sau
đây: Lê Diệp Đĩnh, Nguyễn Quốc Ân, Nguyễn Thanh Thế, Hoàng Văn Bình,
Nguyễn Văn Yến, Nguyễn Văn Nghĩa, Nguyễn Ngọc Diệp. Thầy Lê Văn
Thai, cô Nguyễn Thị Thư hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu sinh và nhận học
vị tiến sỹ. Cuối nhiệm kỳ Hiệu trưởng 1996 – 2000 (nhiệm kỳ Hiệu trưởng
kéo dài đến tháng 3/2001), các thầy cô giáo được công nhận chức danh
giảng viên chính gồm có: Lê Diệp Đĩnh, Nguyễn Thanh Thế, Nguyễn Quốc
Ân, Lương Đức Thăng, Nguyễn Thị Thư, Hoàng Văn Bình, Nguyễn Văn
Yến.

Trong nhiệm kỳ Hiệu trưởng 1996 – 2000, một số thầy cô giáo và cán
bộ viên chức của Khoa Mác - Lênin đã có quá trình phấn đấu, tu dưỡng, rèn
luyện trở thành quần chúng ưu tú được xét kết nạp vào Đảng cộng sản Việt
Nam như Cao Thị Ngọc Thúy (1996), Trần Lê Thanh (1998), Nguyễn Thị
Hoài Hương (1998), Thái Anh Hùng (2001), Phan Thu Thủy (2001).
2.2. Khoa Mác – Lênin, Khoa Lý luận chính trị và Xã hội bước vào
thế kỷ XXI (2001 – 2011)
15


Tháng 2 năm 2001, kết thúc nhiệm kỳ quản lý của Hiệu trưởng 1996 –
2000, tháng 3/2001, bắt đầu nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2001 – 2005 của Trường
Trường Đại học Nông nghiệp I. Trong thời gian từ cuối tháng 4/2001 đến
đầu tháng 5/2001, Đảng ủy, Ban Giám hiệu và Phòng Tổ chức Cán bộ
trường tổ chức lấy thư thăm dò sự tín nhiệm của cán bộ giảng dạy trong
Khoa Mác – Lênin để lựa chọn cán bộ lãnh đạo khoa và các bộ môn trong
khoa của nhiệm kỳ Hiệu trưởng mới. Sau đó, Hiệu trưởng trường Đại học
Nông nghiệp I ra quyết định bổ nhiệm lãnh đạo khoa và các bộ môn của
Khoa Mác – Lênin nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2001 – 2005. Cụ thể, thầy Lê Văn
Thai giữ chức vụ Trưởng khoa, thầy Lương Đức Thăng giữ chức vụ Phó
trưởng khoa; thầy Lê Diệp Đĩnh giữ chức vụ Trưởng Bộ môn Triết – Chủ
nghĩa xã hội khoa học, thầy Nguyễn Tuấn Nghĩa giữ chức vụ Trưởng Bộ
môn Kinh tế chính trị Mác – Lênin, thầy Hoàng Văn Bình giữ chức vụ
Trưởng Bộ môn Lịch sử Đảng công sản Việt Nam, thầy Thái Anh Hùng giữ
chức vụ quyền Trưởng Bộ môn Pháp luật.
Đầu nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2001 – 2005, Khoa Mác – Lênin có 4 bộ
môn gồm 29 cán bộ giảng dạy và một cán bộ tác văn phòng. Bộ môn Triết –
CNXH khoa học có 11 giáo viên, Bộ môn Kinh tế chính trị có 9 giáo viên,
Bộ môn Lịch sử Đảng có 5 giáo viên, Bộ môn Pháp luật có 5 giáo viên. Về
chuyên môn đội ngũ giáo viên của Khoa có, 1 tiến sỹ, 11 thạc sỹ và 17 cử

nhân trong đó có 9 giáo viên là giảng viên chính, 20 giáo viên là giảng viên.
Trong khoa có 2 giáo viên đang làm nghiên cứu sinh, 6 giáo viên đang theo
học cao học. Khoa có Chi bộ đảng và Chi đoàn thanh niên gồm 15 đoàn
viên. Khoa đảm nhận giảng dạy tất cả 11 môn học trong nhà trường. Các
môn học lý luận chính trị gồm có: môn Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính
trị Mác – Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Lịch sử Đảng cộng sản Việt
Nam và môn Triết học giảng cho chương trình cao học. Các môn học khoa
học xã hội và pháp luật gồm có: Lịch sử các học thuyết kinh tế, Pháp luật đại
cương, Luật kinh tế, Luật đất đai, Xã hội học đại cương, Dân số học, Tiếng
Việt thực hành.
Trong năm 2001, bên cạnh việc đẩy mạnh các hoạt động thực hiện
nhiệm vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học, trong Trường Đại học
Nông nghiệp I diễn ra sôi động các hoạt động hướng tới lễ kỷ niệm 45 năm
ngày thành lập trường. Bước vào đầu năm học 2001 – 2002, công tác chuẩn
bị cho ngày thành lập trường càng được tiến hành nhộn nhịp và khẩn trương
hơn. Hòa trong không khí chung của toàn trường, Khoa Mác – Lênin cũng
đẩy mạnh các hoạt động thiết thực hướng tới ngày kỷ niệm thành lập trường.
Ngày 12 tháng 10 năm 2001, Trường Đại học Nông nghiệp I long trọng tổ
chức lễ kỷ niệm 45 năm ngày thành lập trường (1956 – 2001). Trong ngày lễ
16


trọng đại của Nhà trường, Khoa Mác – Lênin vui mừng và phấn khởi được
đón tiếp các thầy cô giáo đã từng công tác giảng dạy ở Khoa trong các thời
kỳ về thăm trường cùng với các thầy cô giáo đang công tại khoa dự lễ kỷ
niệm thành lập trường. Một điều rất trân trọng và cảm động là trong dịp lễ
kỷ niệm lần này do thông tin liên lạc phát triển và phương tiện đi lại thuận
lợi hơn nên có nhiều các thầy cô giáo về dự nhất. Trong số những thầy cô
giáo về Khoa dự lễ kỷ niệm thành lập Trường có những người tuổi rất cao
tham gia công tác từ khi trường mới được thành lập và từ nhiều thế hệ, nhiều

người từ Thành phố Hồ Chí Minh đã không quản ngại đường xá xa xôi về
dự lễ. Buổi gặp mặt nhân dịp kỷ niệm thành lập trường của Khoa Mác Lênin diễn ra trong không khí đầm ấm, thân tình và vui vẻ giữa các thế hệ
các thầy cô giáo và để lại những kỷ niệm sâu sắc, khó quên.
Trong công tác giảng dạy, từ học kỳ II của năm học 2002 - 2003, thực
hiện sự chỉ đạo của Bộ giáo dục và Đào tạo, môn học Tư tưởng Hồ Chí
Minh chính thức được đưa vào giảng dạy cho sinh viên trong toàn trường,
Bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam được giao nhiệm vụ giảng dạy
môn học. Từ năm học 2003 – 2004, đáp ứng yêu cầu giảng dạy của một số
ngành học trong trường, các môn học Luật Kiểm toán - Kế toán, Luật Doanh
nghiệp (Luật Kinh doanh) được đưa vào giảng dạy cho sinh viên của Khoa
Kinh tế và Phát triển nông thôn; môn học Luật và Chính sách môi trường
được đưa vào giảng dạy cho sinh viên của Khoa Đất và Môi trường (nay là
Khoa Tài nguyên và Môi trường) do Bộ môn Pháp luật chịu trách nhiệm
giảng dạy.
Để phục vụ cho công tác giảng dạy các môn học, hàng năm trong dịp
nghỉ hè, các bộ môn trong Khoa Mác – Lênin đều đều tổ chức đi tìm hiểu
thực tiễn ở các địa phương trong cả nước để cập nhật thông tin thực tiễn, bổ
sung cho bài giảng. Sau mỗi đợt đi thực tiễn, khoa tổ chức báo cáo khoa học
và đánh giá kết quả hoạt động thực tiễn của các bộ môn. Hàng năm, Bộ Giáo
dục và Đào tạo đều tổ chức tập huấn chuyên môn cho các giáo viên giảng
dạy các môn lý luận Mác – Lênin vào dịp hè. Được sự đồng ý và tạo điều
kiện của lãnh đạo trường, các thầy cô giáo giảng dạy lý luận của khoa đều đi
tham dự đầy đủ.
Năm 2002, thầy Nguyễn Văn Nghĩa, thầy Nguyễn Ngọc Diệp và cô Lê
Thị Ngân được công nhận chức danh giảng viên chính.
Trong thời gian nhiệm kỳ Hiệu trưởng trường Đại học Nông nghiệp I
2001 – 2005, một số thầy giáo đến tuổi về hưu, một số thầy cô chuyển công
tác đi nơi khác. Năm 2003, thầy Đặng Hữu Hiền nghỉ chế độ hưu, thầy Thái
Anh Hùng chuyển công tác đi nơi khác. Năm 2004, thầy Nguyễn Như Bảo
17

nghỉ chế độ hưu; Cô Nguyễn Thị Thư, cô Nguyễn Thị Thọ và thầy Lê Văn
Bình chuyển công tác đi nơi khác. Năm 2005, thầy Nguyễn Đình Ninh nghỉ
chế độ hưu.
Từ năm 2001 trở đi, Trường Đại học Nông nghiệp I không ngừng mở
rộng quy mô đào tạo, số lượng sinh viên đại học hệ chính quy và tại chức
được tuyển dụng hàng năm tăng lên nhanh chóng. Khoa Mác – Lênin đảm
nhận số lớp giảng dạy cho các môn học cũng ngày càng tăng. Được sự chỉ
đạo của Ban Giám hiệu, hàng năm Phòng Tổ chức Cán bộ đã phối hợp với
lãnh đạo khoa và các bộ môn của Khoa Mác - Lênin tuyển dụng thêm nhiều
cán bộ giảng dạy mới về công tác tăng cường cho lực lượng cán bộ giảng
dạy của khoa.
Năm 2002, cô Nguyễn Thị Thu Hà tốt nghiệp đại học ngành Xã hội
học Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại Bộ
môn Kinh tế chính trị, giảng dạy môn học Xã hội học đại cương. Cô Lê Thị
Thu Hằng Tốt nghiệp ngành Luật, tại trường Đại học Luật Hà Nội về nhận
công tác tại Bộ môn Pháp luật, giảng dạy môn pháp luật đại cương.
Năm 2003, cô Trần Thị Mai tốt nghiệp đại học ngành Triết học tại
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại bộ môn
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Chủ nghĩa xã hội khoa
học; cô Nguyễn Thị Thanh Hòa tốt nghiệp đại học ngành triết học tại
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại bộ môn
Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Triết học Mác – Lênin; cô
Nguyễn Thị Thủy, tốt nghiệp đại học ngành luật tại trường Đại học Luật Hà
Nội về nhận công tác tại Bộ môn Pháp luật, giảng dạy môn học Luật Kế
toán, kiểm toán và môn Pháp luật đại cương.
Năm 2004, cô Vũ Hải Hà tốt nghiệp đại học ngành sử học tại Trường
Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại bộ môn Lịch sử
Đảng, giảng dạy môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam; cô Nguyễn Thị

Huyền Hậu tốt nghiệp đại học ngành văn học Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội về nhận công tác tại Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng
dạy môn Tiếng Việt thực hành; thầy Lê Văn Hùng tốt nghiệp đại học ngành
lý luận tại Trường Đại học Sư phạm về nhận công tác tại Bộ môn Triết –
Chủ nghĩa xã hội khoa học, dạy môn Chủ nghĩa xã hội khoa học; cô Lê Thị
Yến tốt nghiệp đại học ngành luật tại Trường Đại học Luật Hà Nội về nhận
công tác tại Bộ môn Pháp luật, giảng dạy cac môn Luật đất đai, Pháp luật đại
cương.
Năm 2005, thầy Trần Khánh Dư tốt nghiệp đại học ngành sử học tại
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội về nhận công tác tại bộ môn Lịch sử Đảng
18


cộng sản Việt Nam, giảng dạy môn học Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam;
cô Nguyễn Thùy Linh tốt nghiệp đại học ngành văn học Trường Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội về nhận công tác tại Bộ môn Triết - Chủ nghĩa xã hội
khoa học, giảng dạy môn Tiếng Việt thực hành; cô Đỗ Thị Hạnh tốt nghiệp
đại học ngành Triết học tại Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về
nhận công tác tại Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn
Triết học Mác – Lênin; cô Đặng Phương Diệp tốt nghiệp đại học ngành Triết
học tại Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại
Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Triết học Mác –
Lênin.
Năm 2006, cô Vũ Thu Hà tốt nghiệp đại học ngành sử học tại Trường
Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, chuyển công tác từ Hưng Yên về
nhận công tác tại Bộ môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam giảng dạy môn
học Lịch sử Đảng; cô Nguyễn Thị Sơn tốt nghiệp đại học ngành Triết học
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn về nhận công tác tại Bộ môn
Triết - Chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy môn Chủ nghĩa xã hội khoa
học; cô Nguyễn Thị Minh Hạnh tốt nghiệp đại học ngành luật Trường Đại

học Luật về nhận công tác tại Bộ môn Pháp luật, giảng dạy môn Pháp luật
đại cương; cô Đỗ Thị Kim Hương tốt nghiệp đại học ngành luật Trường Đại
học Luật về nhận công tác tại Bộ môn Pháp luật, giảng dạy môn học Pháp
luật đại cương, Luật và Chính sách môi trường; cô Nguyễn Thị Lập Thu tốt
nghiệp đại học ngành Xã hội học tại trường Đại học Công đoàn về nhận
công tác tại Bộ môn Kinh tế chính trị, giảng dạy môn học Xã hội học đại
cương.
Nhìn chung, các thầy cô giáo được tuyển dụng về công tác tại Khoa
Mác – Lênin được đào tạo rất cơ bản về chuyên môn, tuổi đời còn rất trẻ,
nhiệt tình công tác, yêu ngành, yêu nghề. Trong số đó, có một số cô giáo
trước khi về công tác ở Khoa đã là đảng viên chính thức hoặc đảng viên dự
bị của Đảng cộng sản Việt Nam như các cô Lê Thị Yến, Đặng Phương
Diệp, Vũ Thu Hà và Nguyễn Thị Lập Thu.
Để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và thực hiện sự chuẩn hóa
trình độ đội ngũ giảng viên theo yêu cầu của Nhà trường, các thầy cô giáo
trong khoa vừa tham gia giảng dạy vừa đã tích cực học cao học, tin học,
ngoại ngữ… Tuy điều kiện cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng các thầy
cô giáo đều tìm cách khắc phục, cố gắng phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ
công tác và học tập. Trong thời kỳ 2001 – 2006, Cô Lê Thị Ngân hoàn thành
chương trình nghiên cứu sinh, nhận học vị tiến sỹ; những thầy cô giáo hoàn
thành nhiệm vụ học cao học, nhận học vị thạc sỹ gồm có các thầy cô: Trần
Lê Thanh, Nguyễn Thị Diễn, Nguyễn Thị Kim Chung, Nguyễn Đắc Dũng,
19


Nguyễn Thị Thanh Minh, Nguyễn Thị Ngân, Trịnh Thị Ngọc Anh, Vũ Văn
Tuấn và Ngô Trung Thành. Một điều đáng chú ý là Khoa Mác – Lênin làm
nhiệm vụ giảng dạy môn học Xã hội học cho sinh viên, nên khoa đã được
lãnh đạo trường quan tâm, tạo điều kiện cho các thầy cô giáo đi học cao học
ở nước ngoài hoặc đi học nâng cao trình độ ngoại ngữ. Cụ thể, cô Nguyễn

Thị Diễn được cử đi đào tạo cao học ngành Xã hội học ở Thái Lan; các thầy
cô: Vũ Văn Tuấn, Trương Thị Thu Hạnh và Ngô Trung Thành được cử đi
học lớp tiếng Anh trong thời gian 6 tháng tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2001 – 2005, hoạt động nghiên cứu khoa
học của Khoa Mác – Lênin đã triển khai những đề tài nghiên cứu khoa học
cấp bộ và cấp trường. Đáp ứng yêu cầu tìm ra các giải pháp nâng cao chất
lượng giảng dạy do Đảng ủy đề ra, các đề tài nghiên cứu khoa học hướng
vào các nội dung đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập, đánh giá kết quả
học tập các môn học Lý luận chính trị trong trường Đại học Nông nghiệp I;
nghiên cứu về các lĩnh vực pháp luật của Nhà nước đã ban hành; về đạo đức,
nhân cách của sinh viên. Thường mỗi năm học có một hoặc hai đề tài nghiên
cứu khoa học cấp bộ và nhiều đề tài cấp trường. Tuy nhiên, hoạt động
nghiên cứu khoa học của Khoa Mác – Lênin còn có những hạn chế, chưa có
đề tài nghiên cứu khoa học nghiên cứu trên thực tiễn của nông nghiệp và
nông thôn. Một hoạt động nữa trong nghiên cứu khoa học là năm học 2000 –
2001, Khoa Mác – Lênin đã cử các thầy cô: Nguyễn Như Bảo, Lê Thị Ngân,
Nguyễn Thị Thư, Lương Đức Thăng, Nguyễn Thị Thọ và Nguyễn Văn Yến
tham gia dự án nghiên cứu về miền núi của quỹ Ford Foundation tài trợ do
thầy Trần Đức Viên làm chủ dự án. Tham gia dự án các thầy cô giáo đã
được tham dự lớp học Tiếp cận xã hội học về miền núi, trang bị kiến thức về
xã hội về xã hội học; trực tiếp tham gia các đề án nghiên cứu về kinh tế, xã
hội của các dân tộc thiểu số ở các tỉnh Hòa Bình, Hà Tây và Bắc Giang.
Năm học 2002 – 2003, Khoa cử 10 thầy cô giáo: Lê Văn Thai, Hoàng Văn
Bình, Nguyễn Văn Nghĩa, Lương Đức Thăng, Lê Diệp Dĩnh, Nguyễn Thanh
Thế, Thái Anh Hùng triển khai dự án: “Nâng cao năng lực nghiên cứu xã hội
học cho cán bộ giảng dạy” do quỹ Ford Foundation tài trợ.
Trong thời gian 2005 - 2006, Khoa triển khai đề án nghiên cứu khoa
học cấp nhà nước mang tên “Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập
các môn học Lý luận Mác – Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh trong các
trường đại học và cao đẳng khối ngành nông – lâm – ngư” do thầy Lê Văn

Thai làm chủ nhiệm đề án. Đề án chia làm 5 nhánh: “Đổi mới phương pháp
giảng dạy môn Triết học Mác - Lênin trong các trường đại học và cao đẳng
khối ngành nông – lâm – ngư”, “Đổi mới phương pháp giảng dạy môn Kinh
tế chính trị học Mác - Lênin trong các trường đại học và cao đẳng khối
20


ngành nông – lâm – ngư”, “Đổi mới phương pháp giảng dạy môn Chủ
nghĩa xã hội khoa học trong các trường đại học và cao đẳng khối ngành
nông – lâm – ngư”, “Đổi mới phương pháp giảng dạy môn Lịch sử Đảng
cộng sản Việt Nam trong các trường đại học và cao đẳng khối ngành nông –
lâm – ngư”, “Đổi mới phương pháp giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh
trong các trường đại học và cao đẳng khối ngành nông – lâm – ngư”, “Đổi
mới phương pháp học tập các môn học Lý luận Mác – Lênin và Tư tưởng
Hồ Chí Minh trong sinh viên các trường đại học và cao đẳng khối ngành
nông – lâm – ngư”. Đề án còn được sự tham gia cộng tác của các thầy cô
giáo giảng dạy lý luận của các trường đại học khối ngành nông – lâm – ngư
như Đại học Thái Nguyên, Đại học Lâm nghiệp, Đại học Thủy lợi, Cao đẳng
Nông Lâm trung ương,… Để phục vụ cho triển khai thực hiện đề án, ngày
14 tháng 01 năm 2006, Khoa đã mở lớp học tại Trung tâm Thư viện trường
để bồi dưỡng kiến thức tin học về sử dụng phần mềm Power Point cho các
giáo viên của Khoa Mác – Lênin. Tiếp theo, ngày 22 tháng3 năm 2006,
Khoa Mác – Lênin đã tổ chức Hội thảo khoa học về nội dung của đề án tại
Phòng hội thảo Trường Đại học Nông nghiệp I với sự tham gia của nhiều đại
biểu giáo viên của các trường đại học và cao đẳng khối ngành nông – lâm –
ngư ở các tỉnh phía bắc; đại biểu Vụ công tác Học sinh – sinh viên, Bộ Giáo
dục và Đào tạo; Hiệu trưởng và trưởng các phòng ban có liên quan của
Trường Đại học Nông nghiệp I. Đề án được nghiệm thu vào tháng 01/2007
với kết quả đánh giá đạt loại khá.
Trong hoạt động của của Khoa Mác – Lênin, Chi bộ Đảng luôn thực

hiện vai trò lãnh đạo đối với chính quyền, tổ chức công đoàn và và chi đoàn
thanh niên. Thời gian hoạt động mỗi nhiệm kỳ Chi bộ là một năm. Kết thúc
nhiệm kỳ, Chi bộ tiến hành Đại hội, tổng kết hoạt động lãnh đạo của chi bộ
trong nhiệm kỳ, đề ra phương hướng, nhiệm vụ và bầu cấp ủy của nhiệm kỳ
mới. Từ khi trong Khoa Mác – Lênin thành lập chi đoàn thanh niên, số
lượng đoàn viên của chi đoàn ngày một tăng, vì thế trong các nhiệm kỳ, Chi
bộ khoa rất coi trọng đến công tác phát triển Đảng. Trong thời kỳ 2001 –
2006, nhiều giáo viên đã cố gắng phấn đấu, rèn luyện trở thành quần chúng
ưu tú đã được kết nạp vào đảng, bổ sung lực lượng đảng viên cho Chi bộ.
Đó là các thầy cô: Lê Văn Bình, Vũ Văn Tuấn, Tạ Quang Giảng, Nguyễn
Thị Kim Chung, Nguyễn Thị Ngân, Nguyễn Đắc Dũng, Lê Thị Kim Thanh,
Ngô Trung Thành, Trương Thị Thu Hạnh.
Thời gian hoạt động mỗi nhiệm kỳ của Công đoàn Khoa Mác – Lênin
là một năm. Hoạt động của Công đoàn khoa luôn được coi trọng. Tổ chức
công đoàn đóng vai trò động viên công đoàn viên khắc phục khó khăn, phấn
đấu hoàn thành nhiệm vụ nhiệm vụ giảng dạy, học tập nâng cao trình độ
21


chuyên môn; tổ chức phong trào văn nghệ, thể thao. Công đoàn thường
xuyên tổ chức thăm hỏi động viên những công đoàn viên hoặc người thân
của của công đoàn viên khi bị đau ốm phải đi viện; quan tâm tới việc hiếu hỷ
trong gia đình công đoàn viên, tặng quà cho các cháu nhỏ nhân ngày Quốc tế
thiếu nhi và Rằm trung thu hàng năm. Hè năm 2001, Công đoàn đã phối hợp
cùng với khoa đã tổ chức cho tất cả cán bộ của khoa cùng những người thân
của cán bộ đi nghỉ mát tại bãi biển Sầm Sơn, tạo không khí thân mật và gần
gũi hơn giữa các thành viên của khoa.
Xuất phát từ tình hình cụ thể của Trường Đại học Nông nghiệp I và sự
chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2001 –
2005 Trường Đại học Nông nghiệp I kéo dài đến tháng 11 năm 2006. Tháng

12 năm 2006, bắt đầu nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2006 – 2011 Trường Đại học
Nông nghiệp I. Từ tháng 01/2007 trở đi, Đảng ủy, Ban Giám hiệu và phòng
Tổ chức Cán bộ trường tổ chức lấy thư tín nhiệm của các thầy cô giáo trong
khoa Mác – Lênin để lựa chọn trưởng phó khoa và trưởng phó các bộ môn
của Khoa Mác – Lênin. Sau đó, Hiệu trưởng trường Đại học Nông nghiệp I
lần lượt ra các Quyết định bổ nhiệm trưởng phó khoa và trưởng phó các bộ
môn của Khoa Mác – Lênin. Cụ thể, cô Lê Thị Ngân giữ chức vụ Trưởng
khoa, thầy Trần Lê Thanh giữ chức vụ Phó trưởng khoa, cô Nguyễn Thị
Kim Chung giữ chức vụ Trưởng bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học,
thầy Nguyễn Ngọc Diệp giữ chức vụ Trưởng bộ môn Kinh tế chính trị Mác
– Lênin, thầy Nguyễn Văn Yến giữ chức vụ Trưởng bộ môn Lịch sử Đảng
cộng sản Việt Nam, thầy Vũ Văn Tuấn giữ chức vụ Trưởng bộ môn Pháp
luật, thầy Lê Văn Hùng giữ chức vụ Phó bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội
khoa học, cô Lê Thị Kim Thanh giữ chức vụ Phó bộ môn Kinh tế chính trị
Mác – Lênin, thầy Tạ Quang Giảng giữ chức vụ phó bộ môn Lịch sử Đảng
cộng sản Việt Nam và cô Nguyễn Thị Ngân giữ chức vụ Phó bộ môn Pháp
luật. Tháng 02 năm 2007, Hiệu trưởng quyết định thành lập Bộ môn Tiếng
Việt thuộc Khoa Sư phạm kỹ thuật, vì vậy các cô giáo Phan Thu Thủy,
Nguyễn Thị Huyền Hậu, Nguyễn Thùy Linh giảng dạy môn Tiếng Việt thực
hành của Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học được điều động chuyển
công tác về Khoa Sư phạm kỹ thuật. Theo quyết định điều động của Hiệu
trưởng, tháng 3 năm 2007 cô Nguyễn Thị Hoài Hương chuyển sang công tác
tại Trại thực nghiệm của trường, cô Nguyễn Thị Khanh chuyển từ Trại thực
nghiệm của trường về làm công tác Văn phòng của Khoa Mác – Lênin.
Đầu nhiệm kỳ Hiệu trưởng 2006 – 2011 Trường Đại học Nông nghiệp
I, Khoa Mác – Lênin có 4 bộ môn với 36 thầy cô giáo và một đồng chí cán
bộ văn phòng. Cụ thể, Bộ môn Triết – Chủ nghĩa xã hội khoa học có 13 thầy
cô giáo, Bộ môn Kinh tế chính trị có 8 thầy cô giáo, Bộ môn Lịch sử Đảng
22

cộng sản Việt Nam có 7 thầy cô giáo, Bộ môn Luật có 8 thầy cô giáo. Toàn
khoa có 2 thầy cô giáo có học vị tiến sỹ, 16 thầy cô giáo có trình độ thạc sỹ
và 19 thầy cô giáo có trình độ cử nhân, trong đó có 8 thầy cô giáo là giảng
viên chính. Khoa có nhiệm vụ giảng dạy các môn học lý luận và khoa học xã
hội trong toàn trường. Các môn học lý luận gồm có các môn: Triết học Mác
– Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Kinh tế chính trị Mác – Lênin, Lịch sử
Đảng cộng sản Việt Nam và Tư tưởng Hồ Chí Minh. Các môn học về khoa
học xã hội gồm có các môn: Lịch sử các học thuyết kinh tế, Xã hội học đại
cương. Pháp luật đại cương, Luật đất đai, Luật kinh tế, Luật kiểm toán - kế
toán, Luật doanh nghiệp, Luật môi trường và Dân số học.
Về đoàn thể, trong Khoa Mác – Lênin có một Chi bộ Đảng gồm 21
đảng viên, tổ chức Công đoàn cơ sở có 37 đoàn viên và một Chi đoàn thanh
niên gồm 23 đoàn viên. Về công tác Đảng, theo quy định của Điều lệ Đảng
thông qua tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, nhiệm kỳ hoạt
động của Chi bộ Đảng có thời gian là 30 tháng (2,5 năm).
Trong hoạt động giảng dạy, định hướng của Đảng ủy và Ban Giám hiệu
Nhà trường là thực sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy, học tập các
môn học trong toàn trường. Yêu cầu đặt ra đối với giáo viên không nên
giảng dạy duy nhất bằng phương pháp thuyết trình, cần sử dụng kết hợp với
các phương pháp khác như đối thoại, thảo luận nhóm, sử dụng các phương
tiện giảng dạy hiện đại, … và nêu cao tính chủ động của người học. Về phía
học sinh cần chủ động tìm hiểu tài liệu, nghiên cứu bài trước khi đi học trên
lớp, nêu cao tinh thần tự giác trong giờ tự học. Trong thi cử, thực hiện cải
tiến công tác ra đề thi, tổ chức thi để đánh giá khách quan hơn kết quả học
tập của sinh viên. Trên cơ sở định hướng của Nhà trường, nhiều thầy cô giáo
trong khoa cũng đã có nhiều suy nghĩ, trăn trở tìm biện pháp đổi mới
phương pháp giảng dạy, như sử dụng phần mềm Power Point soạn bài giảng
để trình giảng trên lớp, kết hợp thuyết trình với đối thoại trên lớp,… Trong
việc ra đề thi, tổ chức thi, đánh giá kết quả học tập của sinh viên cũng được

các bộ môn chú trọng. Trước đây, hầu hết các bộ môn cho học sinh làm đề
thi tự luận thì ngay từ đầu nhiệm kỳ, các bộ môn đã thực hiện cải tiến cách
ra đề thi, xây dựng hệ thống ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm để cho thi trắc
nghiệm hoặc kết hợp thi tự luận với thi trắc nghiệm, thực hiện coi thi
nghiêm túc. Tuy nhiên, việc đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập là
vấn đề không đơn giản, còn gặp nhiều khó khăn vì nó phụ thuộc vào nhiều
yếu tố khách quan và chủ quan, cho nên hiệu quả của việc đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập của Khoa Mác – Lênin nói riêng và của toàn
trường nói chung còn nhiều hạn chế.
23


Thực hiện phương hướng phát triển lâu dài của Nhà trường là hướng
tới đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, nên ngay từ đầu nhiệm kỳ Hiệu trưởng
2006 – 2011, Nhà trường đã xây dựng và đấu thầu dự án TRIG, tranh thủ
nguồn vốn vay dài hạn của Ngân hàng Thế giới để mở các ngành đào tạo
mới. Được sự đồng ý của Nhà trường, Khoa Mác – Lênin tham gia vào một
phần dự án TRIG nhằm mở ngành đào tạo Xã hội học do khoa trực tiếp quản
lý. Để hướng tới mở ngành học Xã hội học, theo đề nghị của Khoa, tháng 2
năm 2008 Hiệu trưởng ra quyết định thành lập Bộ môn Xã hội học thuộc
Khoa Mác – Lênin. Các thầy cô giáo giảng dạy môn học Xã hội học thuộc
Bộ môn Kinh tế chính trị được chuyển sang Bộ môn Xã hội học.
Ngày 14 tháng 3 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định
số 283/QĐ – TTg đổi tên Trường Đại học Nông nghiệp I thành Trường Đại
học Nông nghiệp Hà Nội.
Trong công tác đào tạo sinh viên đại học, năm 2008, lãnh đạo Nhà
trường quyết định chuyển từ chương trình đào tạo niên chế sang chương
trình đào tạo tín chỉ. Theo quy định của trường, sinh viên từ khóa 52 trở về
trước vẫn học chương trình đào tạo niên chế. Chương trình đào tạo tín chỉ
được thực hiện đối với sinh viên tuyển sinh trong năm 2008, tức là bắt đầu

từ khóa 53. Đối với các môn học lý luận Mác – Lênin và Tư tưởng Hồ Chí
Minh, từ năm 2007, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo giảm tải chương
trình các môn học theo hướng từ giảng dạy 5 môn học giảm xuống còn 3
môn học gồm các môn: Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác –
Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản
Việt Nam, giảm số tiết lên lớp từ 330 tiết (22 dơn vị học trình) của 5 môn
xuống còn 150 tiết (10 tín chỉ) cho 3 môn học mới. Cuối năm học 2007 –
2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo có công văn chính thức gửi cho các trường
đại học và cao đẳng trong cả nước chỉ đạo các trường thực hiện giảm tải, đổi
tên gọi, cơ cấu lại tổ chức khoa và các bộ môn giảng dạy các môn học lý
luận. Tiếp theo, ngày 18 tháng 9 năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo ra
Quyết định số 52/2008/QĐ – BGDĐT về “Ban hành chương trình các môn
học lý luận chính trị trình độ đại học, cao đẳng dùng cho sinh viên khối
không chuyên ngành Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh”. Dựa trên sự chỉ
đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo và căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ của Khoa
Mác – Lênin trong trường, ngày 17 tháng 6 năm 2008, Hiệu trưởng Trường
Đại học Nông nghiệp Hà Nội ra Quyết định số 762/QĐ – NNH đổi tên Khoa
Mác – Lênin thành Khoa Lý luận chính trị và Xã hội và các Quyết định
thành lập các bộ môn giảng dạy các môn học lý luận chính trị trong nhà
trường gồm Bộ môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin,
Bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh và Bộ môn Đường lối cách mạng của Đảng
24


cộng sản Việt Nam. Lãnh đạo Nhà trường phối hợp với Khoa Lý luận chính
trị và Xã hội cơ cấu lại tổ chức và phân công từng giáo viên cụ thể về các bộ
môn. Theo sự phân công mới, Bộ môn Những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác – Lênin có 17 giáo viên, giảng dạy môn học Những nguyên lý cơ
bản của chủ nghĩa Mác – Lênin; Bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh có 6 giáo
viên, giảng dạy môn học Tư tưởng Hồ Chí Minh và Bộ môn Đường lối cách

mạng của Đảng cộng sản Việt Nam có 6 giáo viên, giảng dạy môn học
Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam. Trên cơ sở tổ chức lấy
phiếu tín nhiệm của các thầy cô giáo trong từng bộ môn, Hiệu trưởng
Trường Đại học Nông nghiệp ra quyết định bổ nhiệm trưởng phó bộ môn
của ba bộ môn mới thành lập. Bộ môn những Nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác – Lênin, thầy Nguyễn Ngọc Diệp giữ chức Trưởng bộ môn, thầy
Nguyễn Thanh Thế giữ chức Phó bộ môn. Bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh,
thầy Nguyễn Văn Yến giữ chức Trưởng bộ môn, thầy Nguyễn Đắc Dũng giữ
chức Phó bộ môn. Bộ môn Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt
Nam, thầy Lê Văn Thai giữ chức Trưởng bộ môn, thầy Tạ Quang Giảng giữ
chức Phó bộ môn.
Theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đối với Trường Đại học
Nông nghiệp Hà Nội, các môn học lý luận theo chương trình mới được áp
dụng bắt đầu cho những sinh viên từ khóa 53 trở đi. Các thầy cô giáo trong
các bộ môn giảng dạy các môn học lý luận đã rất cố gắng đầu tư thời gian,
công sức nghiên cứu biên soạn bài giảng của chương trình các môn học mới
để đáp ứng kịp thời việc giảng dạy các môn học lý luận trong Nhà trường.
Ngày 15 tháng 6 năm 2009 Bộ Giáo Dục và Đào tạo ban hành Quyết
định số 410/QĐ – BGD&ĐT về các ngành đào tạo mới của Trường Đại học
Nông nghiệp Hà Nội. Theo quyết định của Bộ, Khoa Lý luận chính trị và Xã
hội có nhiệm vụ trực tiếp đào tạo hệ cử nhân thuộc chuyên ngành Xã hội học
trong Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội. Trong đợt tuyển sinh hệ đại học
chính quy năm 2009, Nhà trường đã thực hiện tuyển sinh ngành Xã hội học
đầu tiên, kết quả năm học 2009 – 2010, Khoa Lý luận chính trị và Xã hội đã
mở được một lớp học ngành Xã hội học nông thôn gồm 87 sinh viên vào
học. Như vậy, bắt đầu từ năm học 2009 – 2010, Khoa Lý luận chính trị và
Xã hội không chỉ làm nhiệm vụ lên lớp các môn học cho sinh viên của các
khoa trong Nhà trường mà còn chịu trách nhiệm trước Nhà trường quản lý
và đào tạo sinh viên ngành Xã hội học. Có được kết quả này là do sự cố
gắng của Chi bộ khoa, cán bộ lãnh đạo khoa và tất cả mọi giáo viên trong

khoa quyết tâm mở ngành học mới cùng với sự ủng hộ, giúp đỡ của Ban
Giám hiệu và các phòng ban có liên quan trong Nhà trường. Để mở được
ngành học mới, Khoa Lý luận chính trị và Xã hội đã chủ động nghiên cứu
25