Bài 9: Nhật Bản

Giáo án Địa lý lớp 11- Những vấn đề Địa lý kinh tế các nước - Của Trần Như Thảo TT KTTH-HN Hương Trà.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Phần II: ĐỊA LÝ KINH TẾ-XÃ HỘI MỘT SỐ
NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI.
Bài :
NHẬT BẢN
Ngày soạn: Ngày 22-11-2006.
MÔN HỌC:
ĐỊA LÝ
Tiết phân phối:
25
Các lớp: 11 Trung Học phổ thông Loại bài: LÝ THUYẾT-
Trọng tâm : I/ Thiên nhiên đa dạng
nhưng đầy thử thách.-
II/ Dân số quá đông trên
1 quần đảo chật hẹp.-
Tích hợp ƯDCNTT
ĐỀ BÀI DẠY:
Bài :
NHẬT BẢN.
I/ Mục tiêu: HS hiểu được:
- Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của Nhật bản có những thuận lợi và
khó khăn gì cho phát triển kinh tế.
- Số dân và sự phân bố dân cư Nhật Bản có tác dụng đối với phát triển
kinh tế-xã hội như thế nào.
- Qua phân tích các số liệu về tháp tuổi, cơ cấu lao động, nêu được kết
luận về đặc điểm dân cư của Nhật.
II/ Đồ dùng dạy học: Bản đồ tự nhiên Nhật.
Bài trình diễn trên Power point, có tích hợp hình ảnh, phim minh hoạ.
----- Nội dung các hoạt động -----
KIỂM TRA BÀI CŨ: Quan sát lược đồ các vùng kinh tế Hoa Kì, em hãy :

• Xác định vị trí vùng kinh tế Tây và Đông Nam của Hoa Kỳ ? Cho biết vì sao có sự
chuyển dịch tư bản và lao động – kỹ thuật từ vùng Đông Bắc xuống vùng Tây và
Đông Nam?
• Đáp án:
• Hoa Kỳ có 4 vùng kinh tế: 1- Đông Bắc: Vùng “ cơ khí chế tạo”, 2-vùng Tây và Đông
Nam “vành đai mặt trời”, 3- Vùng nội địa, 4- Bán đảo Alaxca và quần đảo Haoai.
------------------------------------------------------------------------
Tháng 11- 2006 - giáo án điện tử.
1
Giáo án Địa lý lớp 11- Những vấn đề Địa lý kinh tế các nước - Của Trần Như Thảo TT KTTH-HN Hương Trà.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Trong đó, vùng Tây và Đông Nam còn được mệnh danh là “Vành đai mặt trời”:
Là vùng công nghiệp mới đầy năng động với các trung tâm:
- Miami, Xan Phranxixcô, Lôt ăngiơ let, Xan Điêgô.
- Tập trung các công nghiệp máy bay, tên lửa vũ trụ, điện tử, du lịch, điện ảnh...
- Nhờ những thuận lợi về tài nguyên thiên nhiên, khí hậu tốt, gần miền cận chí tuyến;
nên đây là điều kiện cho các ngành dịch vụ như điện ảnh, du lịch…phát triển.
- Đó chính là lý do khiến nguồn vốn, lao động và kỹ thuật từ “vành đai cơ khí chế tạo”
ở Đông Bắc chuyển dịch về “vành đai mặt trời” ở vùng Tây và Đông Nam. ( slide 3,4 )

HS phân tích, giáo viên củng cố, khắc sâu kiến thức (Slide 5: cho điểm)
• Giải thích ký hiệu các mũi tên chỉ hướng chuyển dịch..
• Ranh giới của vùng
• Chú ý gây tác động bằng hiệu ứng.
KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG
CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
HĐ1: Thảo luận lớp
Quan sát bản đồ tự nhiên, nêu vị trí địa lý nước Nhật:
HĐ2: Đặt câu hỏi, thảo luận nhóm và trình bày:
Nhóm 1: Xác định trên bản đồ nước Nhật bản có vị

trí như thế nào? Þ
Nhóm 2: Tính chất biển của quần đảo Nhật bản có
ý nghĩa gì đối với phát triển kinh tế?
Nhóm 3: Đất nước trải dài nhiều vĩ độ, cộng thêm
tác động của các hải dương ( Kưrôsivô: nóng và
Ôyashivô : lạnh) khiến khí hậu có sự phân hóa thế
nào ?.
Nhóm 4: Nước Nhật có được nhiều loại khoáng sản
không? Thiên nhiên Nhật khắc nghiệt như thế nào?

HĐ3: Phân tích bản đồ kết hợp kênh hình, phim :
TRÌNH
DIỄN,
Kế hoạch
TG:
Slide 6:
( 1’ )
Slide 7
NỘI DUNG
Bài 2:
NHẬT BẢN
Diện tích:
377.785 Km 2
Dân Số: 125,8 triệu
người ( 1996 )
Thủ đô: TÔKYÔ
Thu nhập bình quân theo
đầu người: 34.630 USD
(1994 )
I/-Thiên nhiên đa dạng

nhưng đầy thử thách:-
1-Biển của Nhật Bản
phần lớn không bị đóng
băng:
- Thuận lơị : Bờ biển dài,
nhiều vịnh để phát triển
------------------------------------------------------------------------
Tháng 11- 2006 - giáo án điện tử.
2
Giáo án Địa lý lớp 11- Những vấn đề Địa lý kinh tế các nước - Của Trần Như Thảo TT KTTH-HN Hương Trà.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nhóm 1: Trình bày vị trí của nước Nhật
Nhóm 2: Tính chất biển của quàn đảo Nhật Bản.
Nhóm 3 trình bày theo sự dẫn dắt của thầy.
- Đọc và nhận xét bản đồ khí hậu:
Quan sát và nhận xét, phân tích tác động của dương
lưu và gió mùa đối với khí hậu Nhật Bản:
Câu của nhóm 4:
Cùng tìm hiểu nội dung qua phim :
• Thiên nhiên Nhật khắc nghiệt như thế nào?
Nhật nằm trên vành đai kiến tạo Tây Thái Bình
Dương: nhiều động đất và núi lửa.
• Bão và sóng thần thường xuyên đe doạ…
HĐ4: giáo viên:
Ghi nhận các khái niệm, nội dung ý chính của bài theo
dàn ý sau khi thảo luận.
Diễn giải gợi mở: Nước Nhật có nhiều tài nguyên
khoáng sản không? Điều này có ảnh hưởng gì đến
sự tăng trưởng kinh tế “thần kỳ” của Nhật từ sau
1950?

HĐ6: Thảo luận lớp:
 Quan sát bản đồ dân cư ở Nhật Bản, em có
nhận xét gì?
 Quan sát biểu đồ tỷ lệ người già ở Nhật Bản,
em có nhận xét gì?
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
giao thông .
- Địa hình 80% là đồi núi.
- Đồng bằng nhỏ hẹp ven
biển nhưng khá phì nhiêu.
2- Đất nước kéo dài đã
tạo nên sự khác biệt về
khí hậu:

- Phía Bắc có khí hậu ôn
đới, phía Nam có khí hậu
cận nhiệt.
- Nhật Bản chịu ảnh hưởng
của gió mùa, lượng mưa
cao, thuận lợi cho phát
triển rừng và nhiều loại cây
trồng.
3 -Nước Nhật nghèo
khoáng sản:

Ngoài than đá và bạc, Nhật
thiếu hầu hết các khoáng
sản:
II/- Nước Nhật có dân số
quá đông trên quần đảo
chật hẹp :
------------------------------------------------------------------------
Tháng 11- 2006 - giáo án điện tử.
3
Giáo án Địa lý lớp 11- Những vấn đề Địa lý kinh tế các nước - Của Trần Như Thảo TT KTTH-HN Hương Trà.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Phân tích biểu đồ tháp tuổi Nhật:
- Năm 1950
- Năm 1980
Nhận xét, nêu kết luận
 So sánh biểu đồ mật độ dân cư, em có nhận
xét gì?
Kênh hình: Vài hình ảnh về văn hóa –xã hội, dân cư
nước Nhật
HĐ8 : Củng cố :.
 Quan sát biểu đồ tỷ lệ người lao động Nhật,
em có nhận xét gì?
 1-Xác định vị trí địa lý thuận lợi của Nhật
Bản trên bản đồ để phát triển kinh tế.
Bài tập về nhà: Câu hỏi: Đặc điểm của dân số và dân
cư Nhật Bản? Điều này có thuận lợi gì đối với phát
triển Kinh tế,?
Dặn dò: Chuẩn bị Bài mới:
III/ Sự phát triển của nền kinh tế Nhật Bản.
-Tìm đọc các tư liệu liên quan đến kinh tế công

Slide 16
Slide 17,
Slide18
Slide19
Slide 20
Slide 21
đến
Slide 27

Slide28, 29
Trước năm 1950, dân số
Nhật đông, tăng nhanh, tỷ
lệ từ 3% - 5%, nay đã giảm
dưới 1%.
Tuổi thọ trung bình của
người Nhật ngày càng
tăng.
2- Nhật có dân cư tập
trung đông ở thành phố
và các đồng bằng ven
biển:
3- Mức sống người Nhật
từ sau năm 1980, tăng
lên nhanh chóng:
4- Người lao động Nhật
Bản có truyền thống cần
cù:
------------------------------------------------------------------------
Tháng 11- 2006 - giáo án điện tử.
4

Giáo án Địa lý lớp 11- Những vấn đề Địa lý kinh tế các nước - Của Trần Như Thảo TT KTTH-HN Hương Trà.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
nghiệp, nông nghiệp và giao thông vận tải của Nhật
trên Internet theo các Web site sau đây:
-Encarta.com.
- Google.com.vn
 Em hãy sưu tầm 1 số hình ảnh ở báo, tạp chí
hoặc bưu thiếp về nước Nhật.
( xem trước SGK từ trang 71 )
Slide 30
Slide 31,
Slide3 2 :
kết thúc
Thông tin về ý tưởng xây dựng bài dạy:
Kiến thức: - Học sinh khai thác được kiến thức từ kênh hình, các video clip về nước
Nhật, từ đó nhớ, hiểu và phân tích được những điều kiện tự nhiên, dân cư
Nhật có ảnh hưởng thế nào đến phát triển kinh tế?
-Dùng các hiệu ứng động của bài để học sinh phát hiện ra các mối quan hệ
giữa các sự vật, hiện tượng địa lý có tính quy luật. Từ đó giúp cho sự phân
hóa nhận thức của HS: những em khá-giỏi có thể tổng hợp, đánh giá được
sự nỗ lực vượt bậc của người Nhật trong khắc phục khó khăn trở ngại của tự
nhiên để xây dựng kinh tế vượt bậc.
-Hiện trạng và các giải pháp khai thác các điều kiện tự nhiên và dân cư của
nước Nhật vào phát triển “thần kỳ về kinh tế”?
Phương pháp:
- Ứng dụng công nghệ thông tin,
- Thảo luận lớp
- Thảo luận nhóm
- Củng cố bằng lập bảng kiến thức
- Tự luận nêu và giải quyết vấn đề. Sử dụng nội dung kiến thức cơ bản

mới trích từ sách giáo khoa lớp 11 mới chương trình phân ban
Bài tập rèn kỹ
năng học sinh:
Vẽ biểu đồ tương ứng theo các số liệu trong bài, nhận xét?
Phân tích , tổng hợp từ bản đồ động có hiệu ứng động của MS Office 2003
Phân tích từ sách giáo khoa và các nguồn thông tin chọn lọc từ Internet .
Bài: NHẬT BẢN - Giáo án ƯDCNTT – Tháng 12, năm 2006
Người soạn: TRẦN NHƯ THẢO.
Đơn vị: Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà.
Địa chỉ: Hương Văn, Hương Trà.
E.mail:
Điện thoại: CQ: 054.557297._NR: 054.558371._ Di động: 0955597870
------------------------------------------------------------------------
Tháng 11- 2006 - giáo án điện tử.
5