TS. Trần Huy Thịnh
Dept. of Biochemistry,
Hanoi Medical University
Mục tiêu:
• 1. Phân tích các yếu tố tham gia sinh
tổng hợp protein
• 2. Trình bày bằng sơ đồ cac giai đoạn
sinh tổng hợp protein
• 3. Phân tích các cơ chế điều hòa sinh
tổng hợp protein
Cấu tạo của Protein
Vai trò của Protein
1. Chống lại bệnh tật
2. Tham gia vào cấu trúc mô, cơ quan
3. Thành phần chính của enzyme
4. Tham gia vào cấu tạo màng sinh học
Phiên mã
Dịch mã
Quá trình phiên mã
5’-ATGCCTAGGTACCTATGA-3’!
3’-TACGGATCCATGGATACT-5’!
DNA
Transcription
5’-AUGCCUAGGUACCUAUGA-3’!
mRNA
decoded as
5’-AUG CCU AGG UAC CUA UGA-3’!
Translation
N-MET-PRO-ARG-TYR-LEU-C!
Protein
Protein được tổng
hợp tại Ribosome
Sinh tổng hợp protein
ở tế bào nhân sơ
Các yếu tố tham gia
•
•
•
•
DNA: là cơ sở vật chất di truyền
mRNA: chất truyền thông tin di truyền
tRNA: vận chuyển acid amin
rRNA: là nơi sinh tổng hợp protein, gồm
2 tiểu đơn vị 30S và 50S tạo ribosom
70S
Các yếu tố tham gia
Các enzym
• Aminoacyl-tRNA synthetase: tạo phức
aa-tRNA
• Peptidyl transferase: tạo liên kết peptid
Các yếu tố tham gia
• Yếu tố mở đầu: IF1, IF2, IF3 (F1, F2, F3)
• Yếu tố kéo dài:
• EFT (EFTu, EFTs): hoạt tính GTPase (thủy
phân GTPase GP năng lượng) giúp chuyển
aa-tRNA đến ribosom
• EFG: cần cho sự chuyển vị của peptidyltRNA trong ribosom
• Yếu tố kết thúc: RF1, RF2, RF3
Các yếu tố tham gia
• Năng lượng: ATP, GTP
• Các ion:
Mg2+, NH4+, K+
• Nguyên liệu: 20 acid amin
Các acid amin
Quá trình dịch mã
Vị trí: Xảy ra ở bào tương
Gồm 2 giai đoạn:
• Hoạt hóa acid amin
• Tổng hợp chuỗi polypeptid: 3 bước
- Mở đầu
- Kéo dài
- Kết thúc
Hoạt hóa acid amin
Cấu trúc tRNA
Có chức năng gắn
kết và VC aa
trong bào tương
tới nơi diễn ra QT
tổng hợp protein
là ribosom.
Cấu trúc ribosom
and mitochondria
Hoạt hóa acid amin
• Gồm 2 bước:
- Bước 1: Tạo aminoacyl – AMP
- Bước 2: Tạo phức hợp aminoacyltRNA
Hoạt hóa acid amin
• Bước 1: tạo aminoacyl-AMP
Hoạt hóa acid amin
• Bước 2: tạo aminoacyl-tRNA
tRNAs are activated by amino-acyl tRNA synthetases