Ôn tập tư tưởng Hồ Chí Minh

ÔN TẬP
Chương 1:
1/ Nguồn gốc hình thành:
Cơ sở khách quan
o Lịch sử:

Nguyễn ký hiệp ước Patonot

1985 Pháp xâm lược

Phong trào đấu tranh yêu nước thất bại
o Thời đại:

CMT10 Nga thắng lợi

CNTB bước sang giai đoạn độc quyền

CNĐế quốc trở thành kẻ thù chung của dân tộc thuộc địa
Nhân tố chủ quan: Nhân cách của HCM
Tinh hoa văn hóa nhân loại
Giá trị truyền thống dân tộc
2/ Quá trình hình thành
Trước 1911: Hình thành tư tưởng yêu nước.
o Áp bức chủ nghĩa thực dân
o Tư tưởng của cha và bạn

Hình thành tư tưởng yêu nước
1911-1920:Tìm tòi con đường cứu nước giải phòng dân tộc.
o 1919: NAQ gửi bản yêu sách đến hội nghị Vecxay
o 1920: NAQ tham gia ĐCS Pháp
1920-1930:Giai đoạn hình thành cơ bản về tư tưởng CMVN

o Bác đi ra các nước:

1921-1923: Pháp.

1923-1924: Liên Xô

1924-1927: Trung Quốc

1928-1929: Thái Lan
o Tác phẩm :

Bản án chế độ thực dân Pháp

Đường kách mệnh

Cương lĩnh đầu tiên của Đảng
o CM Dân tộc phải đi theo con đường cách mạng vô sản
1930-1941:Giai đoạn vượt qua khó khăn thử thách, kiên trì với con đường đã xác định cho CMVN
1941-1969:Giai đoạn tiếp tục phát triển mới về tư tưởng kháng chiến,kiến quốc.
a/ Giai đoạn nào là quan trọng nhất ? Vì sao?
- Giai đoạn từ 1920-1930 là quan trọng nhất vì đây là giai đoạn hình thành cơ bản về tư tưởng CMVN của
HCM, Bác đi ra nước ngoài để xem xét,tìm hiểu và chọn cho mình một con đường để giải phóng dân tộc.
Chương 2:
1/ Tại sao nói độc lập dân tộc là vấn đề cốt lõi của vấn đề dân tộc thuộc địa?
Theo cách tiếp cận từ quyền con người:
o Tất cả dân tộc trên thế giới sinh ra,đều có quyền bình đẳng,dân tộc nào cũng có quyền
sống,sung sướng,tự do.
Nội dung độc lập dân tộc
o Theo Hồ Chí Minh nói trong bảng tuyên ngôn độc lập: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự
do và độc lập.Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng,tính mạng và

của cải để giữ vững quyền độc lập ấy.”
2/ Tại sao nói chủ nghĩa dân tộc là 1 động lực lớn ở các nước đang đấu tranh giành độc lập?
Xuất phát từ vị trí của người dân thuộc địa mất nước
Xuất phát từ truyền thống dân tộc Việt Nam
o Bác đánh giá cao sức mạnh của chủ nghĩa dân tộc theo chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân
tộc chân chính, coi đó là 1 động lực lớn.
3/ Ý nghĩa ,giá trị của chủ nghĩa dân tộc trong giai đoạn hiện nay?
- Trong công cuộc đổi mới hiện nay,vận dụng tư tưởng HCM về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân
tộc,chúng ta phải biết khơi dậy súc mạnh của chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc,nguồn động lực mạnh mẽ để xây
dựng và bảo vệ đất nước,nhận thức và giải quyết vấn đề dân tộc trên lập trường giai cấp công nhân,chăm lo xây dựng
khối đại đoàn kết dân tộc, giải quyết tốt mối quan hệ,giữa các dân tộc anh em và trong cộng đồng dân tộc VN.
4/ Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và giai cấp?
Vấn đề dân tộc và giai cấp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.


HCM xác định con đường cách mạng Việt Nam phải trải qua 2 giai đoạn : “làm tư sản dân
quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”
Giải phóng dân tộc là trên hết,trước hết , độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
o Xóa bỏ tận gốc áp bức, bóc lột,xây dựng nhà nước XHCN mới có thể thực hiện GP dân tộc,GP
giai cấp,GP con người.
Giữ vững độc lập của dân tộc mình, đồng thời tôn trọng độc lập của dân tộc khác.
o Độc lập cho dân tộc mình và cho tất cả các dân tộc khác : “Phải đấu tranh cho tự do, độc lập
của các dân tộc khác như là đấu tranh cho dân tộc ta vậy”
Giải phóng dân tộc tạo tiền đề giải phóng giai cấp.
5/ Tại sao HCM chọn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác mà chọn CM Vô Sản:
Thất bại của các phong trào theo nhiều khuynh hướng khác nhau,không phù hợp với hoàn cảnh lúc đó.
Qua quá trình bôn ba ở nước ngoài,bác đã chứng kiến cảnh áp bức của giai cấp bị trị.
o Cuộc CM không đến nơi đến chốn,bởi vì người dân chưa được hưởng độc lập.
Sau CMT10 Nga, dân chúng được hưởng độc lập,tự do,cách mạng thành công đến nơi,đến chốn.
Bác học từ CMT10 Nga và chọn con đường CM Vô Sản.

6/ Mục tiêu,tính chất,nhiệm vụ giải phóng dân tộc:
Đối tượng của cách mạng ở các nước thuộc địa là chủ nghĩa thực dân và tay sai phản động.
CM ở thuộc địa trước hết là “lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc”,chưa phải là cách mạng xóa
bỏ,sự tư hữu ,sự bóc lột nói chung.
Yêu cầu bức thiết của nhân dân các nước thuộc địa là Độc lập dân tộc
Tính chất và nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng ở thuộc địa là: Giải phóng dân tộc.
Mục tiêu là:
o Đánh đổ ách thống trị của CNTD
o Giành độc lập dân tộc.
o Thiết lập chính quyền của nhân dân.
7/ Vì sao Đảng là nhân tố hàng đầu đưa cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi:
Bác nói :
o Muốn làm kách mệnh trước hết phải làm cho dân giác ngộ,phải giảng giải lý luận cho dân
hiểu.Vậy nên sức kách mệnh phải tập trung ,muốn tập trung phải có đảng cách mệnh.
o Đảng là ngọn cờ lãnh đạo duy nhất đối với CMVN và trở thành nhân tố hàng đầu đảm bảo mọi
thắng lợi của CM.
o Đảng cộng sản VN là Đảng của giai cấp công nhân,của nhân dân lao động và của dân tộc Việt
Nam
8/ Tại sao lực lượng cách mạng giải phóng dân tộc là toàn thể dân tộc
Dân tộc cách mệnh thì chưa phân giai cấp,nghĩa là sĩ ,nông ,công ,thương đều nhất trí chống lại cường
quyền.
HCM xác định lực lượng CM bao gồm cả dân tộc, vai trò động lực CM thuộc về giai cấp công nhân và
nông dân. “Công nông là gốc cách mệnh”.Các giai cấp khác trong xã hội là đồng minh của CM.
9/ Tại sao CM giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải do ĐCS lãnh đạo:
CM trước hết phải có Đảng
Muốn làm cách mệnh “trước hết phải làm cho dân giác ngộ- phải giảng giải lý luận và chủ nghĩa cho
dân hiểu”.Vậy nên sức mạnh cách mệnh phải tập trung,muốn tập trung phải có đảng cách mệnh.
Trước hết phải có Đảng cách mệnh ,để trong thì vận động và tổ chức dân chúng ,ngoài thì liên lạc với
dân tộc bị áp bức và giai cấp vô sản ở mọi nơi.Đảng có vững CM mới thành công.
10/ Tại sao CMGPDT cần được tiến hành chủ động,sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước CM Vô Sản ở chính

quốc.
Kháng chiến trường kỳ gian khổ đồng thời phải tự lực,cánh sinh. Trông vào sức mình … Cố nhiên sự
giúp đỡ của các nước bạn là quan trọng nhưng không được ỷ lại ,không được ngồi mong chờ người
khác. Một dân tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi chờ dân tộc khác giúp đỡ thì không xứng đáng độc
lập.
Công cuộc giải phóng nhân dân thuộc địa chỉ có thể thực hiện được bằng sự nổ lực tự giải phóng. “Toàn
quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà giải phóng cho ta”.
Chương 3:
1/ Mục tiêu,ý nghĩa của chủ nghĩa xã hội?
o Về chính trị

Do nhân dân lao động làm chủ.

Nhà nước của dân,do dân,vì dân.
o Về kinh tế

Nền kinh tế xã hội chủ nghĩa với công – nông hiện đại,khoa học – kỹ thuật tiên
tiến,cách bóc lột theo CNTB được bỏ dần ,đời sống vật chất của nhân dân ngày càng
được cải thiện
o


Văn hóa – xã hội

Xóa nạn mù chữ,xây dựng phát triển giáo dục,nâng cao dân trí,xây dựng, phát triển
văn hóa,nghệ thuật,thực hiện nếp sống mới,thực hiện vệ sinh phòng bệnh,giải
trí,lành mạnh ,bài trừ tệ nạn mê tín dị đoan
Mục tiêu quan trọng là:

Mục tiêu cao nhất,động lực quyết định nhất là công cuộc xây dựng con người

2/ Động lực chủ nghĩa xã hội
Động lực quan trọng và quyết định nhất là con người,là nhân dân lao động,nòng cốt công-nông-trí.
Động lực về kinh tế,phát triển kinh tế,sản xuất kinh doanh,giải phóng mọi năng lực sản xuất gắn kinh tế
với kỹ thuật xã hội.
Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng
Sức mạnh của thời đại, đoàn kết quốc tế.
o Động lực nào quan trọng
Động lực quan trọng và quyết định nhất là con người.
3/ Chứng minh chỉ có nền CNXH thì mới đem lại ấm no,hạnh phúc tự do,cho con người.
4/ Bản chất ,đặc trưng của CNXH:
Bản chất:
o CNXH là chế độ xã hội bao gồm các mặt phong phú hoàn chỉnh.Trong đó con người được
phát triển,tự do, hoàn thiện.
o Sở hữu công cộng, làm theo năng lực, hưởng theo lao động,có phúc lợi xã hội.
o Một nền chính trị dân chủ.
o Nâng cao đời sống vật chất,và văn hóa của nhân dân.
o Đó là XH được xây dựng sức mạnh toàn dân tộc có Đảng lãnh đạo kết quả,sức mạnh thời đại.
Đặc trưng:
o Chế độ chính trị, do nhân dân làm chủ.
o Kinh tế phát triển cao gắn liền với sự phát triển của khoa học kỹ thuật.
o Không còn người bóc lột người.
o Phát triển cao về văn hóa,đạo đức.
Bản chất nào là quan trọng nhất
o CNXH là chế độ xã hội bao gồm các mặt phong phú hoàn chỉnh.Trong đó con người được
phát triển,tự do, hoàn thiện.
o Vì con người được đặt lên hàng đầu.
5/ Chứng minh đi lên CNXH là tất yếu :
Sớm hay muộn , các dân tộc đều đi lên CNXH,chỉ có chủ nghĩa cộng sản mới cứu được nhân loại, đem
lại cho mọi người không phân biệt chủng tộc và nguồn gốc sự tự do bình đẳng , bác ái, đoàn kết ấm no
trên quả đất làm việc cho mọi người,niềm vui,hòa bình,hạnh phúc

Chương 4
1/ Cơ sở thành lập và vai trò của Đảng :
Theo Lenin 2 yếu tố đóng vai trò quan trọng dẫn tới sự hình thành ĐCS đó là :Chủ nghĩa Mác Lenin và
phong trào công nhân ,theo đó bác dẫn kể thêm một yếu tố thứ ba dẫn tới sự thành lập ĐCSVN đó là
phong trào yêu nước,như vậy chủ nghĩa Mac Lenin và phong trào công nhân chính là cơ sở luận điểm và
Phong trào yêu nước,chủ nghĩa Mac,phong trào công nhân Việt Nam chính là Nội dung luận điểm để ra
đời ĐCSVN .
Vai trò :
o Lãnh đạo CMVN.
o Đề ra mục tiêu,đường lối, phương pháp cách mạng
o Đoàn kết,tập hợp lực lượng,toàn dân tộc,kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.
2/ Bản chất của Đảng ? Chứng minh Đảng mang giai cấp của công nhân nhưng là Đảng của toàn thể dân tộc ?
Đảng ta là Đảng của giai cấp công nhân,đồng thời cũng là của toàn thể dân tộc,không thiên tư,không
thiên vị
Cách thức tổ chức và hoạt động của Đảng CSVN,làm cho nó gắn bó máu thịt với giai cấp,với dân tộc.
Nhân dân gọi đảng ta là đảng của bác hồ,Đảng minh.Đó là cội nguồn sức mạnh của Đảng.
Chứng minh Đảng mang giai cấp của công nhân nhưng là Đảng của toàn thể dân tộc :
Bản chất của đảng là bản chất của giai cấp công nhân,nhưng quan niệm của Đảng không những là Đảng
của giai cấp công nhân,mà còn là Đảng của nhân dân lao động,và của toàn dân tộc có ý nghĩa to lớn đối
với cách mạng Việt Nam. Đảng đại diện cho lợi ích của toàn dân tộc cho nên nhân dân VN coi
DDCSVN là đảng của chính mình.
Sức mạnh của Đảng không chỉ bắt nguồn từ giai cấp công nhân,mà còn bắt nguồn từ các tầng lớp nhân
dân lao động khác.
3/ Tại sao xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh là quy luật tồn tại và phát triển.
Quá trình phát triển liên tục của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo.
o


-

Cơ hội mỗi cán bộ,đảng viên tự rèn luyện giáo dục tu dưỡng tốt hơn,nhất là phẩm chất cách mạng.
Khi cách mạng gặp khó khăn,xây dựng Đảng để cán bộ,đảng viên,củng cố lập trường,quan điểm,bình
tĩnh,sáng suốt,không tỏ ra bị động,lung túng,bi quan.
Xây dựng chỉnh đốn Đảng bị chế định bởi quá trình phát triển liên tục của sự nghiệp cách mạng do Đảng
lãnh đạo.Đảng lãnh đạo giai cấp và nhân dân đánh đổ đế quốc,phong kiến,xây dựng chế độ dân chủ
mới,tạo điều kiện tiến dần lên chủ nghĩa xã hội,nhằm giải phóng,dân tộc,giải phóng giai cấp,và giải
phóng con người.
4/Chứng minh Đảng vừa lãnh đạo, vừa là đầy tớ trung thành của nhân dân :
Mối quan tâm hàng đầu của người là xây dựng đội ngủ cán bộ đảng viên thật sự thấm nhuần đạo đức
cách mạng,thật sự cần-kiệm-liêm-chính-chí công vô tư.
Suốt đời phục vụ đảng,phục vụ nhân dân là phẩm chất cao quý của người cách mạng,đó là đạo đức cách
mạng.
Theo tư tưởng HCM,một yêu cầu quan trọng về phẩm chất của đảng viên là liên hệ mật thiết với quần
chúng,phát huy quyền làm chủ tập thể,và sức mạnh sáng tạo to lớn của quần chúng.Bởi lẽ,Đảng là đội
tiên phong của quần chúng ,nhưng đảng chỉ có sức mạnh nếu giữ vững được mối liên hệ chặt chẽ đến
quần chúng.
5/ Tại sao nói thành lập đảng =CN Mac Lenin+phong trào công nhân + phong trào yêu nước là sự sáng tạo
của HCM
Một là, sau khi xâm lược nước ta, thực dân Pháp thực hiện chính sách khai thác tài nguyên, bóc lột
sức lao động, chỉ xây dựng một số nhà máy trực tiếp phục vụ cho chính sách khai thác. So với nhiều nước
trên thế giới và khu vực, giai cấp công nhân Việt Nam ra đời chậm và nhỏ bé. Giai cấp công nhân Việt Nam
ra đời từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (1897-1914).
Hai là, từ khi thực dân Pháp xâm lược đất nước ta, phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp liên tục
diễn ra. Phong trào yêu nước chống Pháp có trước phong trào công nhân. Phong trào yêu nước chống Pháp đã
nuôi dưỡng lòng yêu nước và tinh thần dân tộc trong các tầng lớp nhân dân, trong công nhân. Mục tiêu đấu
tranh trước mắt của phong trào công nhân phù hợp với mục tiêu của phong trào yêu nước là đánh đổ thực dân
Pháp, đem lại độc lập cho dân tộc, tự do cho nhân dân. Do đó, vào cuối những năm 30 của thế kỷ XX, phong
trào yêu nước dần dần trở thành một bộ phận của cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp.
Ba là, Nguyễn Ái Quốc sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Người đã đi từ chủ nghĩa yêu nước đến
với chủ nghĩa Mác-Lênin. Trong quá trình tìm đường cứu nước, Người đã đến với chủ nghĩa Mác-Lênin và từ

đó Người đã dày công truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào nước ta, vào phong trào công nhân và phong trào
yêu nước. Việc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên (1925) bao gồm những chiến sĩ yêu nước để
truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào trong nước là hiện thân của sự kết hợp ba yếu tố ngay từ những bước
chuẩn bị ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam