BÀI GIẢNG điện tử QUAN hệ QUỐC tế XU HƯỚNG HÌNH THÀNH TRẬT tự THẾ GIỚI SAU CHIẾN TRANH LẠNH

Chuyên đề 2

XU HƯỚNG HÌNH THÀNH
TRẬT TỰ THẾ GIỚI SAU
CHIẾN TRANH LẠNH


MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
- Làm rõ một số khái niệm cơ bản về Cục diện thế giới, Trật tự thế giới, cơ sở hình thành và những nhân tố
tác động đến quá trình hình thành trật tự thế giới sau chiến tranh lạnh

- Trên cơ sở đó nâng cao nhận thức, nhãn quan chính trị trong đánh giá, luận giải các vấn đề thực tiễn
của Thế giới và khu vực hiện nay

- Đồng thời thấy rõ quan điểm, đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta, quán triệt và
thực hiện tốt, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trên các cương vị, chức trách được giao


Néi dung

1. Một số khái niệm và cơ sở hình thành Trật tự thế giới

2. Xu hướng hình thành Trật tự thế giới sau chiến tranh lạnh


Phơng pháp
- Trình chiếu kết hợp nêu vấn đề luận giải,

Tài liệu tham khảo
* Ti liu bt buc
-Giỏo trỡnh Quan h quc t, Nxb QND, H, 2001

- Vn kin i hi ng VII, VIII, IX, X, XI
* Ti liu tham kho
- Tp bi ging QHQT v ng li i ngoi, chng trỡnh c nhõn chớnh tr, Nxb CTQG, 2001
- Hc vin Chớnh tr - Hnh chớnh quc gia H Chớ Minh, Tp Bi ging quan h quc t, Nxb Lý lun Chớnh tr. H. 2008
- Hi ỏp v tỡnh hỡnh th gii v chớnh sỏch i ngoi ca ng v Nh nc ta hin nay, Hc vin Quan h quc t, B Ngoi giao,
Nxb CTQG, H, 1997
* Ti liu c thờm
- Trn Nam Tin, Lch s Quan h quc t hin i (1945 - 2000), Nxb Giỏo dc, 2008
- Quan h quc t t 1945 - 1995 do Hong Vn Hin v Nguyn Vit Tho ng ch biờn, Nxb CTQG, H 1998
- Nguyn Th Lc, Lch s phong tro Cng sn, cụng nhõn quc t v a chớnh tr th gii, Nxb Lý lun chớnh tr. H. 2006.


1.

Một số khái niệm và cơ sở hình thành

Trật tự thế giới

Khái niệm Hệ thống quan hệ quốc tê:

Hệ thống QHQT là toàn bộ các thành tố cấu thành nên đời sốngQHQT và những phương
thức tồn tại, vận động và phát triển của nó với những cấu trúc tương ứng tạo ra một trật
tự thế giới trong một giai đoạn lịch sử nhất định.

Một
số
khái
niệm
- Hệ thống QHQT chỉ rõ tính chỉnh thể, toàn vẹn của đời sống QHQT
- Hệ thống quan hệ quốc tế phản ánh khái quát nhất quá trình vận động và

phát triển của các mối QHQT giữa các chủ thể.


Một số khái niệm

Khái niệm Cục diện QT:

Cục diện quốc tế phản ánh tình hình, sự tác
động qua lại và tương quan lực lượng giữa các chủ
thể trong QHQT ở một thời điểm nhất định.


Một số khái niệm

Khái niệm trật tự thế giới
Trật tự thế giới là trạng thái ổn định tương đối của
kết cấu hệ thống quan hệ quốc tế do tương quan so sánh
lực lượng giữa các chủ thể cấu thành hệ thống đó tạo nên,
quy định vị trí, vai trò của các chủ thể, đồng thời chế định
các chuẩn mực,nguyên tắc quan hệ quốc tế và các hành vi
của các chủ thể trong đời sống quốc tế ở một giai đoạn lịch
sử nhất định.


***
TTTG

***

phản ánh

Cục diện

những nhân tố

thế giới

tương đối ổn định

Được

còn Cục diện

biểu hiện

thế giới mang tính

ra mọi

biến động phức tạp,

Mối quan hệ giữa TTTG

thời điểm

thường xuyên

và Cục diện thế giới

còn TTTG

thay đổi

không phải

do tương quan

lúc nào

so sánh

cũng được

lực lượng

hình thành

giữa các chủ thể

rõ ràng

tạo lên ở
những
thời điểm
nhất định.


1.2.Cơ
Cơsở
sởhình

hìnhthành
thànhtrật
trậttự
tựthế
thếgiới
giới
1.2.

Sự hình thành Trật tự
Sự hình thành Trật tự
thế giới trong một giai
thế giới trong một giai
đoạn lịch sử - cụ thể
đoạn lịch sử - cụ thể
được quy định bởi các
được quy định bởi các
lực tương tác giữa các
lực tương tác giữa các
lực lượng chính trị - xã
lực lượng chính trị - xã
hội trên thế giới.
hội trên thế giới.

Nội dung, tính chất, đặc
Nội dung, tính chất, đặc
điểm, các mâu thuẫn cơ
điểm, các mâu thuẫn cơ
bản và xu thế của thời
bản và xu thế của thời
đại là nhân tố suy đến

đại là nhân tố suy đến
cùng - quyết định nội
cùng - quyết định nội
dung, tính chất, đặc
dung, tính chất, đặc
điểm và xu thế của trật
điểm và xu thế của trật
tự thế giới
tự thế giới


2. Xu hướng hình thành Trật tự thế giới
sau chiến tranh lạnh

Cuộc cách mạng khoa học công nghệ

1

phát triển mạnh mẽ

Các
nhân tố
tác động

2

đến sự

Toàn cầu hoá là xu thế khách quan của thời đại

hình
thành
TTTG

3

Sự thay đổi tương quan lực lượng giữa các nước lớn


A

Chạy đua về khoa học công nghệ
tác động đến sự thay đổi đến

Một số xu hướng tác động

cục diện thế giới hiện nay

đến sự hình thành trật tự thế
giới hiên nay

B

Toàn cầu hoá đang có chiều hướng lan toả từ kinh tế sang chính
trị và mọi mặt của đời sống quốc tế

C
Đổi mới tư duy về phát triển

Chiến tranh thế giới ngày càng ít có khả năng xảy ra nhưng xung đột

cục bộ ngày càng phức tạp hơn

Cạnh tranh, hợp tác liên quan
đến môi trường ngày càng nổi trội

E

D


Xu hướng hình thành Trật tự thế giới
sau chiến tranh lạnh

Quan niệm

Quan niệm về Trật tự

về TTTG

thế giới

đơn cực

"Đa cực”

của Mỹ

"Nhất siêu
đa cường"

Quan niệm
một TTTG mới Hòa
bình,dân chủ, bình đẳng,
hợp tác và phát triển


Quan điểm của Việt Nam đối với vấn đề TTTG hiện nay

1

2

3

Phản đối TTTG

Phấn đấu cho một trật tự

Ủng hộ việc phát huy vai trò

đơn cực

thế giới dân chủ và bình

chủ đạo của Liên hợp quốc

đẳng

trong việc giải quyết các vấn
đề quốc tế Dân chủ hóa Liên

hợp quốc, dân chủ hóa
QHQT


KÕt luËn

