Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
A.MỞ ĐẦU:
“GIỚI THIỆU NGỮ LIỆU MỚI HIỆU QUẢ ĐỂ
GIÚP HỌC SINH LỚP 9 LUYỆN TẬP THÀNH
CÔNG”
I / Lý do chọn đề tài:
Giới thiệu ngữ liệu mới là nội dung đầu tiên và quyết đònh sự thành
công hay thất bại của một đơn vò bài học. Do đó để học sinh nắm vững ngữ
liệu mới giáo viên cần tập trung đầu tư cho tiết học này thật nhiều.
Học sinh lớp 9 chưa thật sự tự tin, mạnh dạn trong khi phát biểu xây
dựng bài học vì ngại sai, mắc cở cùng bạn bè chung lớp.
Tạo cho học sinh có nền tảng kiến thức không chỉ trong một đơn vò bài
học mà còn cả trong suốt năm học hay xa hơn nữa là suốt trong cấp học để
các em có kiến thức căn bản nhất của cả cấp học làm hành trang tốt nhất để
tiếp tục học trung học phổ thông.
Ngoài ra, nhằm thực hiện triệt để cuộc vận động “hai không” gồm bốn
nội dung “ Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo
dục, nói không với vi phạm đạo đức nhà giáo và việc ngồi nhầm lớp” trong
các kì thi học kì học sinh lớp 9 thi với hình thức trắc nghiệm . Trong bài thi
đòi hỏi các em phải nhớ cách phát âm, mặt chữ,cấu trúc ngữ pháp của từ và
mẫu câu. Vì vậy, giới thiệu ngữ liệu mới cần chú trọng giới thiệu về từ vựng,
ngữ pháp hay chức năng ngôn ngữ thông qua bài hội thoại.
Tóm lại muốn học sinh luyện tập thành công, nắm vững kiến thức đòi
hỏi giáo viên phải giới thiệu ngữ liệu mới một cách hiệu quả nhất.
I I / Đối tượng nghiên cứu.
Với lòng mong muốn nâng cao chất lượng bộ môn cũng như học sinh có
thể giao tiếp trực tiếp với bạn bè thế giới, học sinh lớp 9 mà tôi đang giảng
dạy nói chung và học sinh lớp 9a2 nói riêng là đối tượng cần nghiên cứu trong
đề tài này nhằm đưa ra giải pháp tối ưu nhất giúp các em hạn chế và khắc
phục được những khó khăn trong khi học và tự tin nắm bắt kiến thức bài giảng
của giáo viên.
Giải pháp khoa học 1 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
I I I / Phạm vi nghiên cứu.
Theo sau phần “Getting started” của mỗi đơn vò bài học là một bài đọc
hoạêc một bài hội thoại với tiêu đề “Listen and read” Đây là mục giới thiệu
ngữ liệu mới. Do đó đề tài được thực hiện trong phạm vi các tiết dạy “Listen
and read” của lớp 9a2 Trường THCS Thò Trấn.
I V/ Phương pháp nghiên cứu.
Với mong muốn thực hiện đề tài thành công tôi đã tìm đọc tất cả các tài
liệu có liên quan đến chủ đề không những bằng tiếng Việt mà cả bằng tiếng
Anh. Song song đó bộ sách 9 gồm có sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài
tập là những tài liệu giảng dạy chính. Đăc biệt, tài liệu bồi dưỡng thường
xuyên cho giáo viên THCS chu kỳ 3 (2004 - 2007) rất hỗ trợ cho công tác
nghiên cứu của tôi rất nhiều.
Mặt khác, tôi đã điều tra, khảo sát và đối thoại cùng học sinh của tôi,
đồng thời tôi tham gia dự giờ các bạn đồng nghiệp trong tổ bộ môn để học hỏi
kinh nghiệm. Bên cạnh đó trao đổi ý kiến với đồng nghiệp bộ môn cả trong
trường lẫn các trường khác về chủ đề này mong tìm ra giải pháp tối ưu nhất.
Đặc biệt, tôi đã không quên kiểm tra khảo sát học sinh để đối chiếu kết
quả trước và sau khi thực hiện giải pháp này.
Giải pháp khoa học 2 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
B. NỘI DUNG
I/ Cơ sở lý luận:
Thực hiện nghò quyết số 40/2000/QH10 của Quốc hội, chỉ thò số
14/2001/CT- TTg của Thủ Tướng Chính Phủ về đổi mới chương trình giáo dục
phổ thông và quyết đònh số 14/2004/QĐ - BGD&ĐT ngày 17/5/2004 về việc
ban hành chương trình bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên THCS chu kỳ 3
(2004 – 2007)
Phương pháp chủ đạo trong dạy ngoại ngữ “lấy người học làm trung tâm”
thầy chỉ là người gợi mở vấn đề,hướng dẫn học sinh làm việc, học sinh tự tìm
tòi nắm bắt kiến thức cho bản thân mình.
Đặc biệt, Tiếng Anh là một ngôn ngữ phổ biến trên thế giới được dùng làm
phương tiện giao tiếp và trao đổi thông tin lẫn nhau.Và cùng với việc nước ta
vừa gia nhập WTO và xu thế hội nhập hiện nay, học Tiếng Anh giúp học sinh
có thể giao tiếp với bạn bè thế giới, làm chủ kho tàng kiến thức của nhân loại.
II. Cơ sở thực tiễn :
Theo thực tế, khi chưa áp dụng giải pháp này học sinh khá giỏi là nhân
lực chủ yếu thực hành bài học trong lớp, riêng học sinh trung bình, yếu kém
rất hiếm khi phát biểu ý kiến xây dựng bài và luyện tập bài học ở lớp.
Số học sinh đạt điểm trên trung bình khoảng 50% khi giáo viên kiểm tra
mức độ hiểu bài và áp dụng cấu trúc mới để đặt câu , trình bày quan điểm , ý
kiến của mình trước lớp.
Giải pháp khoa học 3 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Hơn nữa, chương trình sách giáo khoa lớp 9 có những điểm ngữ pháp
tương đối khó: câu bò động (passive forms), câu tường thuật (reported speech),
mệnh đề quan hệ (relative clauses), câu diều kiện (conditional sentences)……
Nói chung, qua quá trình giảng dạy lớp 9 (hai năm) tuy chưa có nhiều
kinh nghiệm nhưng tôi cũng đã tích lũy một số vốn kiến thức từ các lớp tập
huấn “workshop” của trường Cao Đẳng Sư Phạm, các chuyên đề của Sở Giáo
Dục, Phòng Giáo Dục và tổ bộ môn. Tôi mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng
giải pháp “Giới thiệu ngữ liệu mới hiệu quả để giúp học sinh lớp 9 luyện tập
thành công” nhằm mong muốn cải thiện kết quả học tập của học sinh lớp 9
và nâng cao chất lượng bộ môn Tiếng Anh.
III. Nội dung đề tài:
1/ Đặt vấn đề.
Trong quá trình giảng dạy trên lớp, tôi luôn tự hỏi bản thân tại sao học
sinh lớp 9 của mình lại không năng nổ, sinh động trong các tiết học như học
sinh các khối lớp 6,7,8 khác. Để giải quyết được thắc mắc lớn này tôi phải đi
tìm câu trả lời cho các câu hỏi của chính mình.
- Giới thiệu ngữ liệu mới như thế nào có hiệu quả? Các bước để giới
thiệu ngữ liệu mới như thế nào?
- Những thủ thuật nào để giúp học sinh nắm kiến thức nhanh?
- Có những cách củng cố và kiểm tra như thế nào để biết học sinh hiểu
bài và vận dụng kiến thức thành công?
- Nguyên tắc nào để giúp học sinh khắc ghi kiến thức lâu?
2/ Giải quyết vấn đề:
a. Giới thiệu ngữ liệu mới như thế nào có hiệu quả? Các bước để giới
thiệu ngữ liệu mới
Giải pháp khoa học 4 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Trong một bài học mới giáo viên cần giới thiệu cho học sinh cấu trúc
ngữ pháp mới, cơ bản, được sử dụng nhiều lần trong bài học và chưa từng
gặp trong bài học trước.
Giáo viên giới thiệu ngữ liệu mới trong sự kết hợp với giới thiệu từ
vựng, ngữ âm,chức năng ngôn ngữ, chủ đề. Quan trọng là không giới thiệu
cấu trúc riêng lẻ mà giới thiệu chúng trong ngữ cảnh, tình huống cụ thể.
Sau đây là bảy bước thường sử dụng để giới thiệu cấu trúc :
Giáo viên dùng tranh hay nêu tình huống và cho ví dụ
Giáo viên đọc câu mẫu rồi yêu cầu học sinh đồng thanh đọc
lại
Học sinh đọc cá nhân
Giáo viên viết câu mẫu lên bảng
Giáo viên giải thích cấu trúc câu
Học sinh chép câu vào vở
Giáo viên nêu tình huống và các ví dụ khác.
b. Những thủ thuật để giúp học sinh nắm kiến thức nhanh:
Tùy vào nội dung cấu trúc và vào điều kiện giảng dạy mà giáo viên có
thể áp dụng thủ thuật nào cho phù hợp với đối tượng học sinh của mình.
Những thủ thuật cơ bản giới thiệu ngữ liệu mới theo quan điểm giao tiếp là:
Sử dụng tranh ảnh: Tranh ảnh được dùng để học sinh ghép hình
ảnh với hành động , thời của động từ trong câu và hoàn cảnh sử
dụng câu đó.
Ví dụ: Giáo viên có thể lợi dụng những tranh ảnh trong sách giáo khoa
hoặc vẽ những tranh khác khổ lớn hơn để cả lớp cùng có thể nhìn rõ được.
Câu hỏi : What can you see in this picture?
Dùng động tác hay ngôn ngữ cử chỉ: Động tác hay ngôn ngữ cử
chỉ giúp HS nhận biết và ghép nghóa của động tác với nghóa của
câu , nghóa của động từ , tính từ…
Giải pháp khoa học 5 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Ví dụ: Giáo viên muốn giới thiệu cấu trúc “ I wish….” Giáo viên chỉ vào
mình và nói “ I am short. I wish I were taller”
Đồ vật thực, người thực: Đồ vật thực , người thực giúp gây ấn
tượng về hình ảnh để học sinh liên hệ trực tiếp.
Ví dụ: Giáo viên dùng những đồ vật thực để giới thiệu từ vựng mới một
cách nhanh chóng và hiệu quả
Nêu tình huống: giáo viên nêu tình huống để học sinh nhận ra
khi nào thì dùng mẫu câu đó , phát huy sáng tạo và khả năng suy
luận của học sinh. Cách giới thiệu này thường áp dụng cho các
trường hợp cần sử dụng ngôn ngữ tình huống , các cách nói mang
tính đặc thù ngôn ngữ .
Ví dụ: khi giới thiệu cấu trúc “suggest + verb-ing”. Giáo viên đặt câu
hỏi “ Does Mrs. Mi advice Mrs. Ha to take showers? What does she
say?” lúc này học sinh tự bật lên câu “ I suggest taking showers”
Nêu ví dụ: giáo viên nêu ví dụ là nhằm cung cấp cho học sinh
cấu trúc câu chuẩn mực , từ đó học sinh có thể lắp ghép , thay
thế từng thành phần câu để tạo nên nhiều câu khác nhau.
Ví dụ: Giáo viên muốn giới thiệu từ “furniture” giáo viên đưa ra ví dụ “
Tables, chairs, beds… - These are all……………… Give me another example
of ……………”
Giáo viên giới thiệu “ câu tường thuật” bằng cách đưa ra câu mẫu
She asked me what my name was.
She asked me where …………………………
Đối chiếu cấu trúc mới với cấu trúc học sinh đã biết giúp cho học
sinh củng cố lại những mẫu câu đã học và tìm ra sự giống nhau
và khác nhau giữa các mẫu câu khác nhau trên cơ sở cái đã biết ,
do đó học sinh không nhầm lẫn giữa cách sử dụng các mẫu câu.
Giải pháp khoa học 6 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Ví dụ: giáo viên dạy mẫu câu “ I used to walk past the mosque on her
way to primary school”
Và yêu cầu học sinh so sánh với câu “ I used the knife to cut the
flowers”
Dòch là cách diễn đạt ý nghóa của cùng một mẫu câu bằng hai ngôn
ngữ khác nhau giúp học sinh phân biệt sự khác nhau giữa cách
diễn đạt ý của câu trong tiếng mẹ đẻ và Tiếng Anh tránh được
chuyển di tiêu cực từ tiếng mẹ đẻ.
Ví dụ: Giáo viên có thể sử dụng thủ thuạât này trong khi giới thiệu từ
vựng và cấu trúc mới. Để dạy một số từ trừu tượng như : velvet,the
majority of, a long silk tunic. Giáo viên có thể hỏi “ How do you say
…………….. in Vietnamese?”
c. Sau khi giới thiệu ngữ liệu mới xong giáo viên cần củng cố và
kiểm tra lại 4 điều:
• Về nghóa: ngữ liệu mới có nghóa là gì? Em hiểu nghóa tiếng Việt
của ngữ liệu mới là gì? Nếu không có từ tiếng Việt tương đương
thì em dòch ngữ liệu đó như thế nào?
• Cách sử dụng: Ngữ liệu mới này được sử dụng khi nào? Trong
tình huống nào? Sử dụng đối với đối tượng nào?
• Dạng thức: Cấu trúc là gì? Những thành phần cấu tạo nên câu
là gì? Các từ được xếp đạêt theo trật tự nào?
• Ngữ âm: Trọng âm của từ / câu ở đâu ? Nối âm như thế nào?
Những từ nào không có trọng âm? Ngữ điệu từ / câu ra sao?
Giải pháp khoa học 7 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Dưới đây là những thủ thuật thường sử dụng để kiểm tra mức độ hiểu
ngữ liệu mới của học sinh . Kết quả về số lượng và tên các thủ thuật là đa
dạng , phụ thuộc vào loại ngữ liệu mới và nội dung của chúng. Thông qua đó
giáo viên có thể biết được học sinh nắm vững và có khả năng sử dụng ngữ
liệu mới đến đâu.
1.Dialogue build / Mapped dialogue:
Giáo viên đọc một bài hội thoại ngắn không quá 6 dòng. Vừa đọc vừa
viết một vài từ, cấu trúc vừa mới được giới thiệu lên bảng. Học sinh tái tạo
lại hội thoại từ những ngữ liệu đó . Sau đó học sinh viết hội thoại lên bảng
hoặc vào vở.
Ví dụ:Unit 2: Lesson 1: Getting started + Listen and read
Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát những bức tranh (a f) trang 13
và nhận dạng các nhân vật từ nước nào tới
S1: What is she / he wearing ?
S2: She / He is wearing __________.
S1: Where is she /he from?
S2: She / He is from __________.
2.Dictation:
Giáo viên đọc một đoạn ngắn có chứa những cấu trúc ngữ pháp mới cho
HS viết chánh tả.
Ví dụ:Unit 6: Lesson 1: Getting started + Listen and read
Trong bài học này học sinh học câu điều kiện loại I. Giáo viên đọc
đoạn văn có chứa cấu trúc đó cho học sinh viết chính tả như sau: “ If you can’t
find your place, I will help you get there with this map. And if we work hard,
we’ll make this beach a clean and beautiful place again”
3. Gap fill:
Giải pháp khoa học 8 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
Giáo viên cung cấp cho học sinh một bài tập viết có những chỗ trống để
họ điền vào những dạng của động từ trong các cấu trúc câu mới được giới
thiệu .
Ví dụ:Unit 8: Lesson 1: Getting started + Listen and read
Trong bài học này học sinh vừa học về đại từ quan hệ : who, which.
Giáo viên có thể kiểm tra sự hiểu bài của học sinh như sau:
Tet is a festival _________ occurs in late January or early February.
I am the boy ________ is wearing a white T- shirt.
4.Matching:
Viết một nửa của một câu giáo viên muốn kiểm tra học sinh sang một
cột, viết nửa còn lại của câu vào một cột khác. Yêu cầu học sinh kẻ một
đường thẳng để nối 2 nửa câu làm thành câu đầy đủ.
Ví dụ:Unit 7: Lesson 1: Getting started + Listen and read
Turn on the baby sister
Go on my new pen
Look after the stereo
Look for waste the fresh water
5.Network / Brain storming:
Giáo viên viết mạng từ (theo chủ điểm) lên bảng (theo mạng) rồi yêu
cầu học sinh đặt câu với từ đã học từ đãhọc .
Ví dụ: Unit 6: lesson 1: Getting started + Listen and read
garbage dump
Air pollution
ENVIRONMENT
deforestation
dynamite fishing spray pesticides
Giải pháp khoa học 9 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt
Phòng Giáo dục Châu Thành
Trường THCS Thò Trấn
6.Ordering words/ phrases:
Giáo viên cho một số từ , con chữ hay cụm từ đã được xáo trật tự, học
sinh sắp xếp chúng lại để làm thành câu hoàn chỉnh và có nghóa.
Ví dụ:Unit 6: Lesson 1: Getting started + Listen and read
• Để kiểm tra từ vựng vừa mới học của học sinh giáo viên có thể kiểm
tra theo cách sau:
- plouilont pollution
- dfoerseointat deforestation
- namtiedy dynamite
- sedciseitp ?
- ebagarg ?
• Hoặc giáo viên có thể kiểm tra cấu trúc câu điều kiện loại I :
If / pollute / we / the water // have / no / water / we / to / will / use / fresh.
If we pollute the water, we will have no fresh water to use.
7. Write-it-up:
Giáo viên viết một bảng thời khóa biểu hay đưa tranh ảnh học sinh viết
thông tin thành một hay vài câu sử dụng từ, cấu trúc vừa được giới thiệu .
Ví dụ:Unit 7: Lesson 1: Getting started + Listen and read
Sau khi học sinh đã học mẫu câu :” I suggest + verb-ing” . Giáo viên
đưa một số tranh về lãng phí năng lượng trang 59 và yêu cầu học sinh viết câu
đề nghò
I suggest fixing the faucet.
I suggest turning down the gas.
………………………………..
8.Language games: Tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi ngôn ngữ theo cặp
hay nhóm. Các trò chơi này có thể bao gồm các loại khác nhau như sau:
Giải pháp khoa học 10 Giáo Viên : Phạm
Lê Minh Nhựt