Bài 51: Biến dạng cơ của vật rắn

BIẾN DẠNG CƠ CỦA VẬT RẮN
1/ BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI VÀ BIẾN DẠNG DẺO
-Khi ngoại lực ngừng tác dụng lên vật rắn mà vật phục hồi lại
hình dạng ,kích thước ban đầu thì đó là biến dạng đàn hồi
-Khi ngoại lực ngừng tác dụng lên vật rắn mà vật không phục hồi
lại hình dạng ,kích thước ban đầu thì đó là biến dạng dẻo (biến
dạng còn dư )
2/ BIẾN DẠNG KÉO VÀ BIẾN DẠÏNG NÉN

l
o
∆l
S
F
F
F
F
Biến dạng kéo
Biến dạng nén
2/ BIẾN DẠNG KÉO VÀ BIẾN DẠÏNG NÉN
-Chiều dài của 1 thanh rắn dài thêm khi chòu tác dụng của ngoại
lực thì đó là biến dạng kéo
-Chiều dài của 1 thanh rắn bò ngắn lại khi chòu tác dụng của ngoại
lực thì đó là biến dạng nén
-Ứng suất kéo (hay nén) σ là đại lượng đặc trưng cho tác dụng kéo
hay nén của lực được đo bằng lực kéo (hay nén ) ứng với 1 đơn vò
diện tích vuông góc với lực
-Đònh luật Húc : Trong giới hạn đàn hồi ,độ biến dạng tỉ đối kéo
hay nén của thanh rắn tiết diện đều tỉ lệ thuận với ứng suất gây
ra nó

S
F
=
σ
=>
S
F
~
l
l
o
Δ
εσ
E
l
l
E
S
F
o
=
∆
==

-Đònh luật Húc : Trong giới hạn đàn hồi ,độ biến dạng tỉ đối kéo
hay nén của thanh rắn tiết diện đều tỉ lệ thuận với ứng suất gây
ra nó
Với :
=>
S

F
~
l
l
o
Δ
εσ
E
l
l
E
S
F
o
=
∆
==
∆l = | l – l
o
| : độ biến dạng của thanh rắn
l
o
: độ dài của thanh rắn khi không có lực kéo hay nén
l : độ dài của thanh khi có lực kéo hay nén
∆l / l
o
: độ biến dạng tỉ đối của thanh rắn
E : hệ số đặc trưng cho tính đàn hồi của thanh rắn Gọi
là suất (môđun) đàn hồi hay suất Y-âng của thanh rắn
S :tiết diện ngang của thanh rắn

S
F
=
σ

l
l
S
E
o
∆
Theo đònh luật III N :
== FF
đh
| F
đh
| = k ∆ l
k gọi là hệ số đàn hồi hay độ cứng của thanh rắn ,
k phụ thuộc vào hình dạng , kích thước của vật và ứng suất
của chất làm vật
k có đơn vò N/m
E và σ có cùng đơn vò là Pa ( hay N/ m
2
)
Đặt k = E S / l
o
=>
-Biến dạng lệch Là biến dạng mà ở đó có sự lệch đi giữa các lớp
vật rắn đối với nhau
3/ Biến Dạng Lệch ( Hay Biến Dạng Trượt hay biến dạng cắt)

-Trong biến dạng lệch phương của ngoại lực tác dụng tiếp tuyến
với bề mặt vật rắn
Biếndạng lệch
F
F

Biến dạng xoắn
4/ Các biến dạng khác
-Biến dạng uốn được quy về biến dạng kéo (hay nén )
-Biến dạng xoắn được quy về biến dạng lệch

Biến dạng uốn
5/ Giới hạn bền
-Mỗi vật liệu có 1 giới hạn bền
-Nếu ngoại lực tác dụng lên vật rắn vượt quá giới hạn bền thì vật
bò hư hỏng
- Ngoài giới hạn bền ,Vật rắn đàn hồi có giới hạn đàn hồi , nếu
vượt quá giới hạn này thì vật trở thành biến dạng dẻo
- Giới hạn bền hay giới hạn đàn hồi của vật rắn được biểu thò bằng
ứng suất của ngoại lực ,có đơn vò là Pa ( hay N/ m
2
)