GA sinh học ban cơ bản

Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
Ngày soạn 22.8.200 8
Phần V: Di truyền học
Chơng I: Cơ chế di truyền và biến dị
Tiết: 01
BI 1: GEN, M DI TRUYN V QU TRèNH NHN ễI AND
I. Mc tiờu
1. Kiến thức
Sau khi học xong bài học sinh cần phải:
- Phỏt biu c khỏi nim gen, mụ t c cu trỳc chung ca gen cu trỳc
- Trỡnh by c cỏc chc nng ca a xit nucleic, c im ca s mó hoỏ thụng tin
di truyn trong a xit nucleic, lớ gii c vỡ sao mó di truyn l mó b ba
- Trỡnh by c thi im, din bit, kt qu, ý ngha ca c ch t sao ca ADN
2. Kĩ năng
- Rèn luyện và phát triển t duy phân tích, khái quát hoá.
3. Thái độ
- Bảo vệ môi trờng, bảo vệ động- thực vật quý hiếm.
II.Thit b dy hc
- Hỡnh 1.1, bng 1 mó di truyn SGK
- S c ch t nhõn ụi ca ADN
- Mụ hỡnh cu trỳc khụng gian ca ADN
- S liờn kt cỏc nucleotit trong chui pụlinuclờotit
III. Tin trỡnh t chc bi hc
1. ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ (không kiểm tra)
3. Bài mới
Hot ng ca thy v trũ Ni dung
Hot ng 1: Tỡm hiu v gen
Gen l gỡ ? cho vớ d ?
Gv gii thiu cho hs cu trỳc khụng gian v
cu trỳc hoỏ hc ca ADN

Gv cho hs quan sỏt hỡnh 1.1
Hóy mụ t cu trỳc chung ca 1 gen
cu trỳc?
Chc nng cha mi vựng ?
Gv gii thiu cho hs bit gen cú nhiu loi
nh gen cu trỳc , gen iu ho,,
Hot ụng 2 : Tỡm hiu v mó di truyn
GV cho hs nghiờn cu mc II
I.Gen
1. Khỏi nim
Gen l mt on ca phõn t ADN mang
thụng tin mó hoỏ 1 chui pụlipeptit hay 1 phõn
t A RN
2.Cu trỳc chung ca gen cu trỳc
* Gen cu trỳc cú 3 vựng :
- Vựng iu ho u gen : mang tớn hiu khi
ng
- Vựng mó hoỏ : mang thụng tin mó hoỏ a.a
- Vựng kt thỳc :nm cui gen mang tớn hiu
kt thỳc phiờn mó
II. Mó di truyn
1. Khỏi nim
* Mó di truyn l trỡnh t cỏc nuclờụtit trong
Hoàng Thị Hải Yến - 1 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
Mó di truyn l gỡ?
Ti sao mó di truyn l mó b ba?
- HS nờu c : Trong ADN ch cú 4 loi
nu nhng trong pr li cú khong 20 loi

a.a
* Nu 1 nu mó hoỏ 1 a.a thỡ cú 4
1
= 4 t hp
cha mó hoỏ cho 20 a.a
* Nu 2 nu mó hoỏ 1 a.a thỡ cú 4
2
= 16 t
hp
* Nu 3 nu mó hoỏ 1 a.a thỡ cú 4
3
= 64 t
hp, mó hoỏ cho 20 a.a
- Mó di tuyn cú nhng c im gỡ ?
Hot ng 3 :Tỡm hiu v quỏ trỡnh
nhõn ụi ca ADN
Gv cho hs nghiờn cu mc III kt hp qua
sỏt hỡnh 1.2
Qỳa trỡnh nhõn ụi ADN xy ra ch
yu nhng thnh phn no trong t
bo ?
ADN c nhõn ụi theo nguyờn tc
no ? gii thớch?
Cú nhng thnh phn no tham gia
vo quỏ trỡnh tng hp ADN ?
Cỏc giai on chớnh t sao ADN l gỡ
?
Cỏc nu t do mụi trng liờn kt vi
cỏc mch gc phi theo nguyờn tc
no ?

Mch no c tng hp liờn tc?
mch no tng hp tng on ? vỡ
sao ?
gen quy nh trỡnh t cỏc a.a trong phõn t
prụtờin

2. c im :
- Mó di truyn l mó b ba : ngha l c 3 nu
ng k tip nhau mó hoỏ cho 1 a.a hoc lm
nhim v kt thỳc chui pụlipeptit
- Mó di truyn c c theo 1 chiu 5 3
- Mó di truyn c c liờn tc theo tng
cm 3 nu, cỏc b ba khụng gi lờn nhau
-Mó di truyn l c hiu , khụng 1 b ba no
mó hoỏ ng thi 2 hoc 1 s a.a khỏc nhau
- Mó di truyn cú tớnh thoỏi hoỏ : mi a.a c
mó hoỏ bi 1 s b ba khỏc nhau
- Mó di truyn cú tớnh ph bin : cỏc loi sinh
vt u c mó hoỏ theo 1 nguyờn tc chung
( t cỏc mó ging nhau )
III. Qỳa trỡnh nhõn ụi ca ADN
* Thi im : trong nhõn t bo , ti cỏc
NST, kỡ trung gian gia 2 ln phõn bo
*Nguyờn tc: nhõn ụi theo nguyờn tc b
sung v bỏn bo ton
* Din bin :
+ Di tỏc ụng ca E ADN-polimeraza v 1
s E khỏc, ADN dui xon, 2 mch n tỏch
t u n cui
+ C 2 mch u lm mch gc

+ Mi nu trong mch gc liờn kt vi 1 nu t
do theo nguyờn tc b sung :
A
gc
= T
mụi trng
T
gc
= A
mụi trng
G
gc
= X
mụi trng
X
gục
= G
mụi trũng
* Kt qu : 1 pt ADN m
1ln t sao
2 ADN
con
*í ngha : - L c s cho NST t nhõn ụi ,
giỳp b NST ca loi gi tớnh c trng v n
nh
Hoàng Thị Hải Yến - 2 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
Kt qu t nhõn ụi ca ADN nh
th no

IV. Cng cố:
- Nờu nhng im ging nhau v khỏc nhau gia s t nhõn ụi ca ADN sinh
vt nhõn s v sinh vt nhõn thc
- Một số câu hỏi trắc nghiệm.
- Công thức.
V. Dặn dò :
- Chun b cõu hi v bi tp trang 10 SGK , c trc bi 2.
- Tỡm hiu cu trỳc khụng gian v cu trỳc hoỏ hc, chc nng ca ARN.
VI. Rút kinh nghiệm
Ngày soạn 26.8.2008
Tiết 2: BI 2 : PHIấN M V DCH M
I. Mc tiờu
1. Kiến thức
Sau khi học xong bài học sinh cần phải:
- Trỡnh by c thi im ,din bin, kt qu , ý ngha ca c ch phiờn mó
- Bit c cu trỳc ,chc nng ca cỏc loi ARN
- Hiu c cu trỳc a phõn v chc nng ca prụtein
- Nờu c cỏc thnh phn tham gia vo quỏ trỡnh sinh tng hp prụtein, trỡnh t
din bin ca quỏ trỡnh sinh tng hp pr
2. Kĩ năng
- Rốn luyn k nng so sỏnh ,khỏi quỏt hoỏ, t duy hoỏ hc thụng qua thnh lp cỏc
cụng thc chung
- Phỏt trin nng lc suy lun ca hc sinh qua vic xỏc nh cỏc b ba mó sao va
s a.a trong pt prụtein do nú quy nh t chiu ca mó gc suy ra chiu mó sao v chiu
dch mó
3. Thái độ
- Từ kiến thức: " Hoạt động của các cấu trúc vật chất trong tế bào là nhịp nhàng
và thống nhất, bố mẹ truyền cho con không phải là các tính trạng có sẵn mà là các
ADN- cơ sở vật chất của các tính trạng" từ đó có quan niệm đúng về tính vật chất của
hiện tợng di truyền.

II. Thit b dy hc
- S cu trỳc phõn t tARN
Hoàng Thị Hải Yến - 3 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
- S khỏi quỏt quỏ trỡnh dch mó
- S c ch dch mó
- S hot ng ca pụliribụxụm trong quỏ trỡnh dch mó
III. Tin trỡnh t chc bi hc
1. ổn định tổ chức lớp
2. Kim tra bi c
- Mó di truyn l gỡ ? vỡ sao mó di truyn l mó b ba?
- Nguyờn tc b sung v bỏn bo ton th hin nh th no trong c ch t sao ca
ADN?
3. Bi mi :
Hot ng ca thy v trũ Nụi dung
* Hot ng 1: Tỡm hiu v phiờn mó
- Gv t vn : ARN cú nhng loi no ?
chc nng ca nú?. yờu cu hc sinh c
SGK v hon thnh phiu hc tp sau:
mARN tARN rARN
Cu trỳc
Chc
nng
- Gv cho hs quan sỏt hinh 2.2 v c mc
I.2
? Hóy cho bit cú nhng thnh phn no
tham gia vo quỏ trỡnh phiờn mó
? ARN c to ra da trờn khuụn mu no
? Enzim no tham gia vo quỏ trỡnh phiờn

mó
? Chiu ca mch khuụn tng hp mARN ?
? Cỏc ri Nu trong mụi trng liờn kt vi
mch gc theo nguyờn tc no
? Kt qu ca quỏ trỡnh phiờn mó l gỡ
? Hin tng xy ra khi kt thỳc quỏ trỡnh
phiờn mó
HS nờu c:
* a s cỏc ARN u c tng hp trờn
khuụn ADN, di tỏc dng ca enzim
ARN- polime raza mt on ca phõn t
ADN tng ng vi 1 hay 1 s gen c
thỏo xon, 2 mch n tỏch nhau ra v mi
nu trờn mch mó gc kt hp vi 1 ribụnu
ca mt ni bo theo NTBS , khi E chuyn
ti cuụi gen gp tớn hiu kt thỳc thỡ dng
phiờn mó, pt m ARN dc gii phúng
I. Phiờn mó
1. Cu trỳc v chc nng ca cỏc loi
ARN
(Ni dung PHT)
2. C ch phiờn mó
* Thi im: xy ra trc khi t bo tng
hp prụtờin
* Din bin: di tỏc dng ca enzim
ARN-pol, 1 on pt ADN dui xon v 2
mch n tỏch nhau ra
+ Ch cú 1 mch lm mch gc
+ Mi nu trong mi mch gc kt hp vi 1
Ri nu t do theo NTBS

A
gc
- U
mụi trng
T
gc
- A
mụi trng
G
gc
X
mụi trng
X
gc
G
mụi trng
chui poli ribonucleotit cú cu trỳc bc 1.
nu l tARN , rARN thỡ tip tc hỡnh thnh
cu trỳc ko gian bc cao hn
+ sau khi hỡnh thnh ARN chuyn qua mng
nhõn ti t bo cht, ADN xon li nh c
* Kt qu : mt on pt ADN 1 Pt ARN
* í ngha : hỡnh thanh ARN trc tip tham
gia vo qt sinh tng hp prụtờin quy nh
tớnh trng
Hoàng Thị Hải Yến - 4 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
* Hot ng 2: Tìm hiểu về dịnh mã
- Gv nờu vn : pt prụtờin c hỡnh

thnh nh th no ?
- yờu cu hs quan sỏt hỡnh 2.3 v n/c mc II
*? Qt tng hp cú nhng tp no tham gia
?a.a c hot hoỏ nh gn vi cht no
? a.a hot hoỏ kt hp vi tARN nhm mc
ớch gỡ
? mARN t nhõn t bo cht kt hp vi ri
v trớ no
? tARN mang a.a th my tin vo v trớ
u tiờn ca ri? v trớ k tip l ca t ARN
mang a.a th my ? liờn kt no dc hỡnh
thnh
? Ri cú hot ng no tip theo? kt qu
cu hot ng ú
? S chuyn v ca ri n khi no thỡ kt
thỳc
? Sau khi dc tng hp cú nhng hin tng
gỡ xy ra chui polipeptit
? 1 Ri trt ht chiu di mARN tng hp
dc bao nhiờu pt prụtờin
* Sau khi hs mụ t c ch gii mó 1 Ri
Gv thụng bỏo v trng hp 1 pụlụm. Nờu
cõu hi
?? nu cú 10 ri trt ht chiu di mARN
thỡ cú bao nhiờu pt prụtờin dc hỡnh thnh ?
chỳng thuc bao nhiờu loi?
II. Dch mó
1. Hot hoỏ a.a
- Di tỏc ng ca 1 s E cỏc a.a t do
trong mt ni bo dc hot hoỏ nh gn vi

hp cht ATP
- Nh tỏc dng ca E c hiu, a.a dc hot
hoỏ liờn kt vi tARN tng ng phc
hp a.a - tARN
2. Tng hp chui pụlipeptit
- mARN tip xỳc vi ri v trớ mó u
(AUG), tARN mang a.a m u (Met)
Ri, i mó ca nú khp vi mó ca a.a m
u/mARN theo NTBS
- a.a
1
- tARN ti v trớ bờn cnh, i mó
ca nú khp vi mó ca a.a
1
/mARN theo
NTBS, liờn kt peptit dc hỡnh thnh gia a.a
m u v a.a
1
- Ri dch chuyn 1 b ba/ mARNlmcho
tARN ban u ri khi ri, a.a
2
-tARN Ri,
i mó ca nú khp vi mó ca a.a
2
/mARN
theo NTBS, liờn kt peptit dc hỡnh thn gia
a.a
1
v a.a
2

- S chuyn v li xy ra n khi Ri tip xỳc
vi mó kt thỳc/mARN thỡ tARN cui cựng
ri khi ri chui polipeptit dc gii phúng
- Nh tỏc dng ca E c hiu, a.a m u
tỏch khi chui poli, tip tc hỡnh thnh cu
trỳc bc cao hn pt prụtờin hon chnh
*Lu ý : mARN dc s dng tng hp vi
chc chui poli cựng loi ri t hu, cũn
riboxụm c s dng nhiu ln.
IV. Cng c
- Cỏc c ch di truyn cp pt : t sao, sao mó và gii mó.
- S kt hp 3 c ch trờn trong qt sinh tng hp pr m bo cho c th tng hp
thng xuyờn cỏc pr c thự, biu hin thnh tớnh trng di truyn t b m cho con gỏi.
- Một số câu hỏi trắc nghiệm.
- Cụng thc:
V. Dặn dò
- Về nhà trả lời câu hỏi và bài tập cuối bài.
- Chuẩn bị trớc bài 3.
VI. Rút kinh nghiệm.

Hoàng Thị Hải Yến - 5 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
Ngày soạn 28.8.2008
Tiết 3 BI 3: IU HO HOT NG CA GEN
I. Mc tiờu
1. Kiến thức
Sau khi học xong bài học sinh cần phải:
- Hiu đợc th no l iu ho hot ng ca gen
- hiu đợc khỏi nim ụperon v trỡnh by cu trỳc ca ụperon

- gii thớch dc c ch iu ho hot ng ca ụperon Lac
2. Kĩ năng
- Tăng cờng khả năng quan sát hình và diễn tả hiện tợng diễn ra trên phim, mô
hình, hình vẽ.
- Rèn luyện khả năng suy luận về sự tối u trong hoạt động của thế giới sinh vật.
3. Thái độ
II. Thit b dy hc
- hỡnh 3.1, 3.2a, 3.2b
III. Tin trỡnh t chc bi hc
1. ổn định tổ chức lớp
2. Kim tra bi c
- trỡnh by din bin v kt qu ca quỏ trỡnh phiờn mó?
3. Bi mi:
Hot ng ca thy v trũ
ni dung
* hot ng 1:
Gv t vn : iu ho hot ng ca
gen chớnh l iu ho lng sn phm
ca gen dc to ra.
? iu ho hot ng ca gen cú ý
ngha nh th no i vi c th sinh
vt ?
? Điều hoà hoạt động của gen ở tế bào
nhân sơ khác tế bào nhân thực nh thế
nào?
* hot ng 2 : tỡm hiu iu ho
hot ng ca gen sinh vt nhõn
s
GV yờu cu hc sinh nghiờn c mc
II.1 v quan sỏt hỡnh 3.1

I. Khỏi quỏt v iu ho hot ng ca gen
- iu ho hot ng ca gen chớnh l iu ho
lng sn phm ca gen dc to ra trong t bo
nhm ảm bo cho hot ng sng ca t bo
phự hp vi iu kin mụi trng cng nh s
phỏt trin bỡnh thng ca c th.
- ở sinh vật nhân sơ, điều hoà hoạt động gen gen
chủ yếu đợc tiến hành ở cấp độ phiên mã.
- ở sinh vật nhân thực, sự điều hoà phức tạp hơn
ở nhiều cấp độ từ mức ADN (trớc phiên mã),
đến mức phiên mã, dịch mã và sau dịch mã.
II. iu ho hot ng ca gen sinh vt
nhõn sơ
1. mụ hỡnh cu trỳc ope ron Lac
- cỏc gen cú cu trỳc liờn quan v chc nng
thng dc phõn b lin nhau thnh tng cm v
cú chung 1 c ch iu ho gi chung la ụpe ron
Hoàng Thị Hải Yến - 6 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
? ụperon l gỡ
? da vo hỡnh 3.1 hóy mụ t cu trỳc
ca ụpe ron Lac
gv yờu cu hc sinh nghiờn cu mc
II.2 v quan sỏt hỡnh 3.2a v 3.2b
? quan sỏt hỡnh 3.2a mụ t hot ng
ca cỏc gen trong ụpe ron lac khi mụi
trng khụng cú lactụz
? khi mụi trng khụng cú cht cm
ng lactụz thỡ gen iu ho (R) tỏc

ng nh th no c ch cỏc gen
cu trỳc khụng phiờn mó
? quan sỏt hỡnh 3.2b mụ t hot ng
ca cỏc gen trong ụperon Lac khi mụi
trng cú lactụz?
? ti sao khi mụi trng cú cht cm
ng lactụz thỡ cỏc gen cu trỳc hot
ụng phiờn mó?
- cu trỳc ca 1 ụperon gm :
+ Z,Y,A : cỏc gen cu trỳc
+ O (operator) : vựng vn hnh
+ P (prụmoter) : vựng khi ng
+ R: gen iu ho
2. s iu ho hot ng ca ụperon lac
* khi mụi trng khụng cú lactụz: gen iu
hoà R tng hp prụtờin c ch, prụtờin c ch
gn vo gen vn hnh O lm c ch phiờn mó
ca gen cu trỳc (cỏc gen cu trỳc khụng biu
hiờn)
* khi mụi trng cú lactụz: gen iu ho R
tng hp prụtờin c ch, lactụz nh l cht cm
ng gn vo v lm thay i cu hỡnh prụtờin c
ch, prụtờin c ch b bt hot khụng gn dc vo
gen vn hnh O nờn gen c t do vn hnh
hot ng ca cỏc gen cu trỳc A,B,C giỳp
chỳng phiờn mó v dch mó (biu hin).
IV. Cng c
- gii thớch c ch iu ho hot ng ca ụperon lac.
- Câu hỏi trắc nghiệm.
V. Dặn dò

- Về nhà trả lời câu hỏi trong SGK vào vở.
- Tìm hiểu trớc bài 4.
VI. Rút kinh nghiệm
Ngày soạn 04.09.2008
Tiết 4 B I 4 : T BIN GEN
I. Mc tiờu
1. Kiến thức
Sau khi học xong bài học sinh cần phải:
- hiểu c khỏi nim, nguyờn nhõn, c ch phỏt sinh v c chộ biu hin ca t
bin, th t bin va phõn bit c cỏc dng t bin gen
Hoàng Thị Hải Yến - 7 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
- phõn bit rừ tỏc nhõn gõy t bin v cỏch thc tỏc ng
- c ch biu hin ca t bin gen
- hu qu ca t bin gen
2. Kĩ năng
- rốn luyn k nng phõn tớch ,so sỏnh,khỏi quỏt hoỏ thụng qua c ch biu hin
t bin
- rèn luyn k nng so sỏnh, k nng ng dng , thỏy c hu qu ca t bin
i vi con ngi v sinh vt
3. Thái độ
- Thấy đợc tính cấp thiết của việc bảo vệ môi trờng, ngăn ngừa, giảm thiểu việc sử
dụng các tác nhân gây đột biến gen.
II.Thit b dy hc
- tranh nh, ti liu su tm v bin d, c bit l t bin gen ng vt ,thc
vt v con ngi.
- s c ch biu hin t bin gen
- hỡnh 4.1,4.2 sỏch giỏo khoa
III. Tin trỡnh t chc dy hc

1. ổn định tổ chức lớp
2. Kim tra bi c
- th no l iu ho hot ng ca gen? gii thớch c ch iu ho hot ng ca
ụperon Lac.
3. bi mi :
hot ng ca thy v trũ ni dung
* hot ng 1: tỡm hiu v t bin gen
Gv yờu cu hs c mc I.1 tỡm hiu nhng
du hiu mụ t khỏi nim t bin gen
- Hs quan sỏt tranh nh v a ra nhn xột
? t bin gen xy ra ở cp pt cú liờn
quan n s thay i ca yu t no?
khỏi nim
*? t bin gen cú luụn dc biu hin ra
kiu hỡnh
Gv ly vd cho hs hiu: ngi b bch tng
do gen ln (a) quy nh
Aa, AA : bỡnh thng
-aa : biu hin bch tng th t bin
hoc ch khi MT thun li nú mi biu
hin: rui cú gen khỏng DDT ch trong MT
cú DDT mi biu hin
? vy th t bin l gỡ
* hot ng 2: tỡm hiu cỏc dng t
bin gen
I. t biờn gen
1. khỏi nim
- l nhng bin i nh trong cu ca gen
liờn quan n 1 (t bin im ) hoc mt s
cp nu

- a s t bin gen l cú hi, mt s cú li
hoc trung tớnh
* th t bin: l nhng cỏ th mang t
bin ó biu hin ra kiu hỡnh ca c th
2. cỏc dng t bin gen ( ch cp n
t bin im)
Hoàng Thị Hải Yến - 8 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
Cho hs quan sỏt tranh v cỏc dng ĐB
gen : yờu cu hs hon thanh PHT
dng B
Khỏi nim
hu qu
Thay thờ 1
cp nu
Thờm hoc
mt 1 cp nu
gv: Ti sao cựng la ĐB thay th co nu
m cú trng hp nh hng n cu trỳc
của prụtờin, cú trng hp ko, yu t quyt
nh l gỡ ?
yu t quyt nh l b ba mó hoỏ a.a cú b
thay i ko, sau b b ba cú quy nh a.a
mi ko?
* nếu b ba m u (AUG) hoc b ba kt
thỳc (UGA) b mt 1 cp nu?
ko tng hp prụtờin hoc kộo di s
tng hp.
* hot ng 3: tỡm hiu nguyên nhân và

c ch phỏt sinh t bin gen
? nguyờn nhõn no gõy nờn ụt bin gen
Hs trỡnh by dc cỏc tỏc nhõn gõy t bin
? vy nguyờn nhõn no lm tng cỏc tỏc
nhõn t bin cú trong MT?
(- hm lng khớ thi tng cao c bit
la CO
2
lm trỏi t núng lờn gõy hiu ng
nh kớnh
- mn chn tia t ngoi dũ r do khớ thi
nh mỏy, phõn bún hoỏ hc, chỏy rng.
- khai thỏc v s dng ko hp lớ ngun
ti nguyờn thiờn nhiờn)
? cỏch hn ch
(hn ch s dng cỏc nguyờn liu hoỏ cht
gõy ụ nhim MT, trng nhiu cõy xanh, x
lớ cht thi nh mỏy, khai thỏc ti nguyờn
hp lớ )
*Gv cho hs c mc II.2agii thớch cỏc
trng thỏi tn ti ca baznit: dng
thng v dng him
- hs quan sỏt hinh 4.1 SGK
? hỡnh ny th hin iu gỡ ? c ch ca qt
ú
- thay thờ mt cp nu
- thờm hoc mt mt cp nu

II. Nguyên nhân và c ch phỏt sinh t
bin gen

1. Nguyên nhân
- tia t ngoi
- tia phúng x
- cht hoỏ hc
- sc nhit
- ri lon qt sinh lớ sinh hoỏ trong c th
- Một số vi rút...
2. Cơ chế phát sinh đột biến gen
a. s kết cp khụng ỳng trong nhõn ụi
ADN
* C ch : baz ni thuc dng him ,cú
nhng v trớ liờn kt hidro b thay i khin
chỳng kt cp khụng ỳng khi tỏi bn
Hoàng Thị Hải Yến - 9 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
*gv: t bin phỏt sinh sau my ln ADN
tỏi bn? yờu cu hs in tip vo phn
nhỏnh dũng k cũn trng trong hỡnh, ú
l cp nu no?
- hs c muc II.2b nờu cỏc nhõn t gõy
ĐB v kiu ĐB do chỳng gõy ra.
* hot ng 4: tỡm hiu v hu qu
chung v ý ngha ca t bin gen
Hs c mc III.1
? loi t bin no cú ý ngha trong tin
húa
? t bin gen cú vai trũ nh th no
? ti sao núi t bin gen l ngun nguyờn
liu quan trng cho tin hoỏ v chn ging

trong khi a s b gen cú hi, tn s b gen
rt thp
(do 1 s b trung tớnh hoc cú li v so vi
b NST thỡ ĐB gen ph bin hn v ớt nh
hng nghiờm trng n sc sng )
b. tỏc ng ca cỏc nhõn t t bin
- tỏc nhõn vt lớ (tia t ngoi)
- tỏc nhõn hoỏ hc( 5BU): thay th cp A-T
bng G-X
- Tỏc nhõn sinh hc (1 s virut): t bin gen
III. Hu qu v ý ngha ca t bin gen
1. hu qu ca ụt bin gen
- t bin gen lm bin i cu trỳc mARN
bin i cu trỳc prụtờin thay i t ngt v
1 hay 1 s tớnh trng.
- a s cú hi, gim sc sn, gen t bin
lm ri lon qt sinh tng hp prụtờin
- mt s cú li hoc trung tớnh
2. vai trũ v ý ngha ca t bin gen
a. i vi tin hoỏ
- Lm xut hin alen mi
- Cung cp nguyờn liu cho tin hoỏ v chn
ging.
b. i vi thc tin
IV. Cng c
- phõn bit t bin v th t bin.
- t bin gen l gi? dc phỏt sinh nh th no?
- mi quan h gia ADN ARN - Pr tớnh trng, hu qu ca t bin gen.
V. Bi tp v nh
- su tm ti liu v t bin sinh vt

- c trc bi 5
- c mc em cú bit trang 23 sỏch giỏo khoa
*b sung: minh ho cho nhng hu qu ca cỏc dang t bin gen bng s
Mch gc : - XGA GAA TTT XGA -
m A RN -GXU XUU AAA GXU-
a.a -ala leu lys ala-
thay A=X
Mch gc : -XGA GXA TTT XGA
-GXU XGU AAA GXU
a.a -ala arg lys ala
VI. Rút kinh nghiệm
Hoàng Thị Hải Yến - 10 - Trờng THPT Anh
Sơn I
Bi son Sinh hc 12 - Chng trỡnh c bn - Nm hc 2008 - 2009
____________________________________

Ngày soạn 06.09.2008
Tiết 5. BI 5 : NHIM SC TH V T BIN CU TRC NST
I.Mc tiờu
1. Kiến thức
- mụ t c hỡnh thỏi cu trỳc v chc nng ca NST
- nờu c cỏc c im b NST c trng ca mi loi
- trỡnh by khỏi nim v nguyờn nhõn phỏt sinh t bin cu trỳc NST, mụ t c
cỏc loi t bin cu trỳc NST v hu qu , ý ngha ca dng t bin ny trong tin hoỏ
2. Kĩ năng
- rốn luyn k nng phõn tớch ,khỏi quỏt thụng qua phõn tớch nguyờn nhõn, ý ngha
ca t bin cu trỳc NST
3.Thực tiễn: GiảI thích đợc các hiện tợng đột biến trong thực tiễn và tìm cách phòng
tránh
II. Thit b dy hc

1. bng s lng NST ( 2n) ca 1 s loi sinh vt
2. s bin i hỡnh thỏi ca NST qua cỏc kỡ ca quỏ trỡnh nguyờn phõn
3. s cu trỳc NST
4. S s sp xp cua ADN trong NST ca sinh vt nhõn chun
III. Tin trỡnh t chc bi hc
1. kim tra bi c
- t bin gen l gỡ? t bin gen c phỏt sinh nh th no? hu qu ca t bin
gen
2. Bi mi
hot ng ca thy v trũ ni dung
Gv thụng bỏo : sinh vt cú nhõn chớnh
thc,VCDT cp t bo l NST
*Hot ng 1: tỡm hiu hỡnh thỏi ,cu
trỳc NST
? VCDT vi rut v sv nhõn s l gỡ ?( vr
l ADN kộp hoc down hoc ARN. sv
nhõn s l ADN mch kp dng vũng.
Gv thụng bỏo: chỳng ta tỡm hiu v vcdt
sv nhõn thc ú l NST
* HS c mc I.3.a tỡm hiu v vt cht cu
to nờn NST, tớnh c trng ca b NST
mi loi, trng thỏi tn ti ca cỏc NST
trong t bo xụma
I. Nhim sc th
1. hỡnh thỏi v cu trỳc hin vi ca NST
Hoàng Thị Hải Yến - 11 - Trờng THPT Anh
Sơn I