Ch¬ng 1.
Tæng quan vÒ TCC & qu¶n lý TCC
A. Tæng quan vÒ Tcc
B. Tæng quan vÒ qu¶n lý tcc
Bo mon TCNN
1
Tài liệu tham khảo
Tài chính công, NXB Chính trị Quốc gia, Hà nội - 2005
Quản lý khu vực công, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà
nội - 1998
Luật NSNN ngày 16/12/2002
Bo mon TCNN
2
A. Tổng quan về Tcc
I.
Khái niệm và đặc điểm của tcc
II.
Chức năng của tcc
III. Vai trò của Tcc
IV. Hệ thống tcc
Bo mon TCNN
3
I. Khái niệm và đặc điểm của tcc
1. Khái niệm
Các quan niệm về tài chính công
Khái niệm
Tổng thể các hoạt động thu - chi bằng tiền do nhà nước tiến
hành
Phản ánh các quan hệ kinh tế nảy sinh trong quá trình tạo
lập, sử dụng các quỹ công
Phục vụ thực hiện các chức năng của nhà nước và đáp ứng
các nhu cầu, lợi ích chung của toàn xã hội
Bo mon TCNN
4
I. Khái niệm và đặc điểm của tcc
2. Đặc điểm
Đặc điểm về chủ thể: Nhà nước
Đặc điểm về thu nhập: Kết quả hoạt động kinh tế
Đặc điểm về chi tiêu: Không hoàn trả trực tiếp, lợi ích
KTXH chung của quốc gia
Đặc điểm về phạm vi hoạt động: Rộng lớn, tầm vĩ mô
Bo mon TCNN
5
VÊn ®Ò th¶o
luËn
Ph©n biÖt tµi chÝnh nhµ níc
vµ TCC
Ph©n biÖt TCC víi tµi chÝnh t
Bo mon TCNN
6
Ii. Chức năng của TCC
1. Phân bổ nguồn lực
2. Tái phân phối thu nhập
3. Kiểm soát và điều chỉnh
Bo mon TCNN
7
1. Phân bổ nguồn lực
Khái niệm
Ghi nhớ:
Chủ thể thực hiện chức năng
Các nguồn lực cần thiết cho
hoạt động của nền kinh tế
Đối tượng phân bổ
Kết quả thực hiện chức năng
Mục tiêu và yêu cầu
Hoạt động thu - chi là phư
ơng thức để tài chính công
thực hiện chức năng phân
bổ nguồn lực
Sử dụng tài chính công để
phân bổ nguồn lực trong nền
kinh tế thị trường ngày càng
hạn chế; đánh giá về mặt
kinh tế được đề cao
Bo mon TCNN
8
2. Tái phân phối thu nhập
Khái niệm
Chủ thể thực hiện chức năng
Sự cần thiết khách quan
Đối tượng phân bổ
Kết quả thực hiện chức năng
Mục tiêu và yêu cầu
Bo mon TCNN
Ghi nhớ
Phân phối thu nhập theo cơ
chế thị trường
Đánh giá cả về mặt kinh tế và
xã hội, mặt xã hội được đề
cao
Cách thức điều tiết và hỗ trợ,
thu và chi TCC
9
3. Kiểm soát và điều chỉnh
Khái niệm
Chủ thể thực hiện chức năng
Sự cần thiết khách quan
Đối tượng kiểm soát và điều chỉnh
Kết quả thực hiện chức năng
Ghi nhớ
Cách thức kiểm soát,
điều chỉnh
Mối quan hệ giữa
kiểm soát và điều
chỉnh
Nội dung của kiểm soát, điều chỉnh
Bo mon TCNN
10
iii. Vai trò của tcc
1. Duy trì sự tồn tại, hoạt động nhà nước
Đáp ứng nhu cầu NTC của Nhà nước
Cách thức thực hiện: Khai thác, động viên, tập trung; phân
phối; giám sát
2. Trong hệ thống tài chính nền KTQD
Vai trò chủ đạo
Biểu hiện: Chi phối, hướng dẫn, điều chỉnh
Bo mon TCNN
11
iii. Vai trß cña tcc
3. Trong thùc hiÖn c¸c môc tiªu Kinh tÕ vÜ
m«
C¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«: HiÖu qu¶, c«ng b»ng, æn
®Þnh
BiÓu hiÖn vai trß cña TCC trong thùc hiÖn môc tiªu
kinh tÕ vÜ m«
Bo mon TCNN
12
Iv. HÖ thèng tcc
1. Kh¸i niÖm
2. C¸c tiªu chÝ ph©n lo¹i bé phËn cÊu thµnh
Bo mon TCNN
13
1. Khái niệm
Tổng thể các hoạt động tài chính gắn với việc tạo lập sử dụng
các quỹ công và cơ cấu tổ chức của bộ máy Nhà nước
Bao gồm các bộ phận gắn bó với nhau
Bo mon TCNN
14
2. Các tiêu chí phân loại bộ phận cấu
2.1.
thành
Theo chủ thể quản
lý trực tiếp
TCC tổng hợp: NSNN, các quỹ TCC ngoài NSNN
Tài chính của cơ quan nhà nước
Tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập
2.2.
Theo nội dung quản lý
NSNN
Tín dụng Nhà nước
Các quỹ TCC ngoài NSNN
Bo mon TCNN
15
B. Tổng quan về quản lý tcc
I. Khái niệm và đặc điểm Quản lý tcc
II. Nội dung cơ bản của quản lý tcc
III. tổ chức bộ máy quản lý tcc
Bo mon TCNN
16
i. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm Qu¶n lý tcc
1. Kh¸i niÖm
2. §Æc ®iÓm
Bo mon TCNN
17
1. khái niệm
Hoạt động của chủ thể quản lý TCC; Sử dụng có chủ định các phư
ơng pháp và công cụ quản lý; Tác động và điều khiển các hoạt
động của TCC; Đạt được các mục tiêu đã định
Chủ thể quản lý
Cơ quan quản lý nhà nước
Các đơn sử dụng kinh phí TCC
Bo mon TCNN
18
1. khái niệm
Đối tượng quản lý
Các hoạt động TCC: Thu, chi, phân cấp, cân đối
Các yếu tố chi phối hoạt động TCC: Môi trường KTXH, Bộ
máy và CBCCVC chịu trách nhiệm tổ chức các hoạt động
TCC
Bo mon TCNN
19
1. khái niệm
Cách thức, phương pháp và công cụ quản lý
Cách thức: Xây dựng luật lệ, cơ chế, chính sách; Xác lập quy
trình, tổ chức bộ máy thực hiện.
Phương pháp: Tổ chức, Hành chính, Kinh tế
Công cụ: Pháp luật; Kế hoạch; Hạch toán kế toán; Mục lục
NSNN; Đòn bảy kinh tế, tài chính; Thanh tra, kiểm tra
Yêu cầu sử dụng phương pháp và công cụ quản lý trong
quản lý TCC?
Bo mon TCNN
20
1. khái niệm
Mục tiêu: Đảm bảo TCC vận động, phát triển đạt được các
mục tiêu đã định của Nhà nước trong từng thời kỳ
Phù hợp các quy luật kinh tế khách quan và thực trạng các
hoạt động KTXH trong từng thời kỳ
Tuân thủ đúng pháp luật, chính sách, chế độ
Giải quyết tốt các quan hệ kinh tế; tạo lập, sử sụng các quỹ
TCC phục vụ tốt cho việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
Nhà nước và các nhu cầu chung của xã hội.
Bo mon TCNN
21
2. đặc điểm
Đối tượng quản lý của TCC
Sử dụng các phương pháp và công cụ quản lý
Quản lý nội dung vật chất của TCC
Quản lý TCC còn có những đặc điểm nào nữa không? Mối
quan hệ giữa đặc điểm của quản lý TCC và đặc điểm của
TCC?
Bo mon TCNN
22
ii. Néi dung c¬ b¶n cña qu¶n lý tcc
1. Qu¶n lý NSNN
2. Qu¶n lý c¸c quü TCC ngoµi NSNN
Bo mon TCNN
23
1. Qu¶n lý NSNN
1.1. Qu¶n lý thu NSNN
1.2. Qu¶n lý chi NSNN
1.3. Qu¶n lý c¸c biÖn ph¸p c©n ®èi thu, chi NSNN
1.4. Ph©n cÊp qu¶n lý NSNN
Bo mon TCNN
24
1.1. Quản lý thu Nsnn
Khái niệm thu NSNN
Nội dung quản lý thu NSNN: Quản lý các hình thức động
viên, các khoản thu của NSNN; Quản lý quá trình tập trung các
khoản thu NSNN vào quỹ NSNN
Yêu cầu
Tập trung đúng, đủ, kịp thời một bộ phận NTC quỹ NSNN
Khuyến khích và thúc đẩy sản xuất phát triển
Công bằng; thực hiện đúng chính sách, chế độ thu NSNN
Bo mon TCNN
25