Bài giảng quản trị tài chính bài 1 PGS TS ngu

Bài 1:

Tổng quan về quản trị
tài chính

PGS-TS. Nguyễn Minh Kiều - FM - Lecture 1


Bài 1: Tổng quan về quản trị tài chính
• Mục tiêu của bài này
• Nội dung trình bày:
• Quản trị tài chính là gì?
• Mục tiêu của công ty là gì?
• Chức năng quản trị tài chính được tổ chức như thế nào?
• Quản trị tài chính liên quan đến bảng cân đối tài sản như thế nào?
• Vai trò của quản trị tài chính?
• Quan hệ giữa tài chính công ty và hệ thống tài chính


Quản trị tài chính là gì?
Quản trị tài chính liên quan đến:
Mua sắm tài sản
Tài trợ việc mua sắm tài sản, và
Quản lý tài sản theo mục tiêu chung của công ty (Van Horne,
2001).

Quản trị tài chính liên quan đến:
Tìm nguồn vốn cần thiết để tài trợ cho tài sản và hoạt động
của công ty
Phân bổ các nguồn vốn có giới hạn cho những mục đích sử
dụng khác nhau

Bảo đảm cho các nguồn vốn được sử dụng một cách hữu hiệu
và hiệu quả để đạt mục tiêu đề ra (McMahon, 1993)


Quản trị tài chính và bảng cân đối tài sản – QTTC liên quan đến cả
hai bên của bảng cân đối tài sản: tài trợ, đầu tư và quản trị tài sản

Tài sản
Tài sản lưu động

Nợ và vốn chủ sở hữu

Tiền mặt và tiền gửi
Chứng khoán đầu tư
Khoản phải thu
Tồn kho

Quyết
định
QTTS

Tổng cộng

Nợ ngắn hạn

Khoản phải trả
Nợ vay ngắn hạn

Nợ vay dài hạn

Vốn chủ sở hữu

Tài sản cố định
Đất đai
Trụ sở
Trang thiết bị

Nợ phải trả

Quyết
định đầu
tư

Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu thường
Lợi nhuận giữ lại

Tổng cộng

Quyết
định tài
trợ


Ba quyết định của quản trị tài chính
 Quyết định đầu tư
 Quyết định xem giá trị và loại tài sản nào công ty cần đầu tư
 Quyết định mối quan hệ cân đối thích hợp giữa đầu tư tài sản lưu động và
đầu tư tài sản cố định

 Quyết định các nguồn tài trợ
 Quyết định xem loại nguồn vốn nào nên được sử dụng để đầu tư vào tài
sản
 Quyết định quan hệ cân đối thích hợp giữa nguồn vốn ngắn hạn và nguồn
vốn dài hạn, và giữa nợ và vốn chủ sở hữu
 Quyết định quan hệ cân đối giữa lợi nhuận để lại và lợi nhuận phân chia
cho cổ đông

 Quyết định quản trị tài sản
 Quyết định liên quan đến quản lý tài sản lưu động và TSCĐ


Mục tiêu của quản trị tài chính
• Mục tiêu sinh lợi – liên quan đến việc duy trì và gia tăng lợi nhuận kiếm
được thông qua:
• Chính sách giá cả hợp lý
• Gia tăng doanh thu
• Kiểm soát chặt chẽ chi phí
• Quản trị tốt khoản phải thu, hàng tồn kho,..
• Quản trị tốt hoạt động đầu tư vốn, …

• Mục tiêu thanh khoản – bảo đảm luôn đủ khả năng đáp ứng nhu cầu chi
tiêu bằng cách:
• Dự báo và lập kế hoạch thu chi tiêu tiền mặt
• Duy trì niềm tin và uy tín đối với chủ nợ và ngân hàng
• Dàn xếp trước các khoản tài trợ ngắn hạn nhằm khắc phục thiếu hụt tiền mặt tạm
thời


Mục tiêu của công ty

• Công ty có thể có nhiều mục tiêu khác nhau nhưng
mục tiêu sau cùng là tối đa hoá giá trị tài sản cho
chủ sở hữu công ty
• Tối đa hoá lợi nhuận
• Tối đa hoá lợi nhuận sau thuế (EAT)
• Tối đa hoá lợi nhuận trên cổ phần (EPS)

• Tuy nhiên, mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận trên cổ
phần vẫn có những nhược điểm của nó


Nhược điểm của tối đa hoá lợi
nhuận trên cổ phần
• Nó không chú ý đến độ dài thời gian của lợi nhuận kỳ
vọng
• Nó cũng không chú ý đến rủi ro
• Nó không cho phép sử dụng những tác động của chính
sách cổ tức
• Tối đa hoá giá trị cổ phiếu trên thị trườngđược xem là
mục tiêu phù hợp của công ty


Vị trí và vai trò trung tâm của
quản trị tài chính
Marketing
management

Sales
management

Personnel
manageme
nt

Engineerin
g
manageme
nt

Customer
manageme
nt

Financial
management

R&D
management

Quality
management

Production
manageme
nt


Tổ chức quản trị tài chính
• CEO – Tổng Giám Đốc
• CFO – Giám đốc tài chính – báo cáo cho CEO

• Controller (Kế toán trưởng)– chịu trách nhiệm về kế
toán và báo cáo đối ngoại
• Treasurer (Trưởng phòng tài chính) – chịu trách
nhiệm về đầu tư, tìm nguồn tài trợ và quản lý tài sản


Quản trị tài chính và cơ cấu tổ chức công ty
HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ
TỔNG GIÁM ĐỐC (CEO)

PHÓ GIÁM ĐỐC
Operations

♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦

PHÓ GIÁM ĐỐC
Finance

Treasurer
Hoạch định đầu tư vốn
Quản trị tiền mặt

Quan hệ với NH thương
mại và NH đầu tư
Quản trị khoản phải thu
Chính sách cổ tức
Phân tích và hoạch định tài
chính
Quan hệ với nhà đầu tư
Quản trị quỹ hưu bổng
Quản trị bảo hiểm/rủi ro
Phân tích và hoạch định
thuế

PHÓ GIÁM ĐỐC
Marketing
Controller

♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦

Kế toán giá thành
Kiểm soát chí phí
Xử lý dữ liệu
Lập sổ cái

Báo cáo với chính phủ
Kiểm soát nội bộ
Lập các báo cáo tài chính
Lập kế hoạch ngân sách
Lập các loại dự báo


Mô hình quản trị tài chính
Sử dụng
Các nguồn lực:
− Vốn
− Lao động
− Nguyện vật liệu
− Công nghệ
− Thông tin

Quản trị tài chính

Để ra
Giám đốc tài chính

Với:
Mục tiêu cụ thể:
− Lợi nhuận
− Thanh khoản

Đạt mục tiêu sau
cùng là

Tối đa hoá lợi nhuận cho

chủ sở hữu

Các quyết định:
− Đầu tư
− Tài trợ
− Phân phối lợi
nhuận


Vai trò của giám đốc tài chính trong công ty
Tiền đạo?
Tiền vệ?
Hậu vệ?
Thủ môn?


Quan hệ giữa công ty với hệ
thống tài chính
Đơn vị thặng dư
vốn:

Đơn vị thiếu hụt
vốn:

Các tổ chức tài
chính

Hộ gia đình
Các nhà đầu tư tổ
chức

Hộ gia đình
Huy động vốn

Phân bổ vốn

Các doanh nghiệp
Chính phủ
Tổ chức nước ngoài

Các nhà đầu tư tổ
chức
Các doanh nghiệp

Thị trường tài
chính

Chính phủ
Tổ chức nước ngoài


Hệ thống tài chính
• Quan hệ giữa công ty với hệ thống tài chính
• Các bộ phận cấu thành hệ thống tài chính
• Thị trường tài chính
• Các tổ chức tài chính
• Các công cụ tài chính


Thị trường tài chính

 Thị trường tài chính là thị trường diễn ra các giao dịch tài
sản tài chính
 Tài sản tài chính là gì? Tài sản là gì? Tài sản hữu hình VS
tài sản vô hình?
 Tài sản là bất kỳ vật sở hữu nào có giá trị trong trao đổi. Tài sản
nói chung có thể chia thành: tài sản hữu hình và tài sản vô hình
 Tài sản hữu hình là tài sản mà giá trị của nó tùy thuộc vào những
thuộc tính vật lý cụ thể của nó (Nhà xưởng, đất đai, máy móc thiết
bị, nguyên vật liệu)
 Tài sản vô hình là tài sản đại diện cho những trái quyền hợp pháp
đối với lợi ích trong tương lai, giá trị của nó không có liên hệ gì
với hình thức vật lý ở đó trái quyền được ghi nhận
 Tài sản tài chính là một loại tài sản vô hình


Một số ví dụ cụ thể về tài sản tài chính
 Trái phiếu do chính phủ phát hành (Gov. bond)
 Trái phiếu do NHĐTPTVN (BIDV) phát hành
 Cổ phiếu REE, SAM, CAN, HAP,..
 Cổ phiếu của công ty Kinh Đô
 Kỳ phiếu do NH phát triển nhà phát hành
 Hợp đồng quyền chọn
 Chứng chỉ tiền gửi (CD)
 Tín phiếu kho bạc
 Thương phiếu
 Sổ tiền gửi tiết kiệm ngân hàng
…


Mục đích và vai trò của TT tài chính

• Mục đích – huy động và phân bổ hiệu quả tiền tiết
kiệm đến người sử dụng sau cùng
• Vai trò của thị trường tài chính:
• Quyết định giá cả tài sản tài chính thông qua sự tác động qua
lại giữa cung và cầu, giữa người bán và người mua
• Cung cấp cho nhà đầu tư phương tiện thanh khoản
• Cung cấp thông tin cho người mua và người bán, nhờ vậy, cắt
giảm được chi phí giao dịch


Các loại giao dịch tài chính
Nguồn vốn chuyển giao

(1) Giao dịch trực tiếp

Đơn vị
thiếu hụt
vốn
Người
đi vay

Chứng khoán sơ cấp

(2) Qua tổ chức tài
chính trung gian

Nguồn vốn tín dụng

Chứng khoán sơ cấp

Chứng khoán thứ cấp

Nguồn vốn tín dụng

Chứng khoán sơ cấp

Chứng khoán sơ cấp

(3) Qua thị trường
tài chính
Tiền thu được do bán
chứng khoán

Nguồn vốn chuyển
giao

Đơn vị
thặng
dư vốn
Người
cho vay


Phân loại TTTC theo loại trái quyền

Các loại chứng khoán có lợi
tức cố định
Chứng khoán nợ

Các loại chứng khoán có lợi

tức không cố định

Cổ phiếu ưu đãi

Thị trường CK có thu
nhập cố định
Thị trường chứng khoán nợ

Cổ phiếu thường

Thị trường vốn cổ phần

Thị trường cổ phiếu thường


Phân loại TTTC theo thời hạn
Chứng khoán nợ

Thời hạn không
quá 1 năm

Thị trường tiền tệ

Cổ phiếu ưu đãi & cổ
phiếu thường
Thời hạn trên 1 năm

Thị trường vốn

Hiệu quả thị trường tài chính
• Thị trường hiệu quả – Giá cả hiện tại của tài sản tài chính
phản ánh đầy đủ mọi thông tin có liên quan
• Các hình thức hiệu quả thị trường
• Hình thức yếu – giá cả phản ánh thông tin quá khứ
• Hình thức trung bình – giá cả phản ánh thông tin quá khứ và thông
tin được công bố
• Hình thức mạnh – giá cả phản ánh thông tin quá khứ, thông tin
được công bố và cả thông tin mang tính chất riêng tư không được
công bố

• Ví dụ minh họa


Tổ chức tài chính trung gian
 Tổ chức tài chính trung gian –Tổ chức huy động tiền từ
những người tiết kiệm và sử dụng tiền huy động được để
cho vay hoặc cung cấp các dịch vụ tài chính
 Các tổ chức tài chính trung gian bao gồm:
 Ngân hàng thương mại
 Các tổ chức tiết kiệm
 Công ty bảo hiểm
 Quỹ lương hưu
 Công ty tài chính
 Quỹ đầu tư hổ tương

Tổ chức tài chính
phi ngân hàng

 Phân biệt sự khác nhau giữa NHTM và tổ chức tài chính phi

ngân hàng?


Các công cụ tài chính
 Trên thị trường vốn
 Trái phiếu
 Cổ phiếu
 Chứng khoán cầm cố bất động sản

 Trên thị trường tiền tệ
 Tín phiếu kho bạc
 Chứng chỉ tiền gửi
 Thương phiếu
 Thuận nhận của ngân hàng

 Công cụ tài chính phái sinh
 Hợp đồng kỳ hạn
 Hợp đồng giao sau
 Hợp đồng hoán đổi
 Hợp đồng quyền chọn

•
•
•

Quỹ liên bang
Thoả thuận mua lại
Ký thác dollar ngoại
biên

Hệ thống tài chính ở Việt Nam
• Các tổ chức tín dụng
• Thị trường tài chính
• Các công cụ tài chính