Nghiên cứu, hoàn thiện mô hình quản lý áp dụng thử nghiệm quy chế đặt hàng khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi tại tuyên quang

L IC M

N

V i t t c s kính tr ng bi t n sâu s c nh t, Tác gi xin chân thành bày t
lòng bi t n c a mình t i s h

ng d n t n tình, chu đáo c a giáo viên h

PGS-TS Nguy n Bá Uân và các th y, cô giáo Tr

ng

ng d n

i h c Th y l i.

Do nh ng h n ch v ki n th c, th i gian, kinh nghi m và tài li u tham kh o
nên thi u sót và khuy t đi m là đi u không th tránh kh i. Vì v y, tác gi r t mong
nh n đ

c s góp ý, ch b o c a c a quý th y, cô và đ ng nghi p, đó chính là s

giúp đ quý báu mà tác gi mong mu n nh t đ c g ng hoàn thi n h n trong quá
trình nghiên c u và công tác sau này.
Xin chân tr ng c m n!

Hà N i, ngày 25 tháng 11 n m 2013
H c viên cao h c

Nghiêm Xuân Thu n

L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là lu n v n do tôi nghiên c u và th c hi n.
Các s li u và k t lu n trình bày trong lu n v n ch a t ng đ
nghiên c u khác.

c công b

Tôi xin ch u trách nhi m v đ tài lu n v n c a mình.
Hà N i, ngày 25 tháng 11 n m 2013
H c viên cao h c

Nghiêm Xuân Thu n

các


M CL C
CH

NG 1. M T S

V N

LÝ TH Y L I THEO C CH
1.1.

TH C HI N V MÔ HÌNH T
T HÀNG

CH C QU N
1

Vai trò c a h th ng các công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân ............... 1

1.1.1.

Khái ni m v h th ng các công trình th y l i ................................................ 1

1.1.2.

Vai trò c a h th ng các công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân ........ 1

1.2.

Hi n tr ng qu n lý khai thác công trình th y l i

1.3.

Các mô hình t ch c qu n lý th y nông

n

n

c ta..................................... 3

c ta trong th i gian qua .................. 6

1.3.1.

Mô hình qu n lý nhà n

1.3.2.

Mô hình qu n lý khai thác các công trình th y l i ........................................ 10

1.4. Ph

c ............................................................................... 6

ng th c đ t hàng qu n lý khai thác và b o v công trình th y l i .................... 16

1.4.1. Khái quát v ph
1.4.2. Các nhân t
1.4.3. H

nh h

ngápd ng ph

ng th c đ t hàng khai thác b o v công trình th y l i ......... 16
ng đ n hi u qu áp d ng c a ph

ng th c đ t hàng......... 22

ng th c đ t hàng khai thác và b o v công trình th y l i .. 27

1.4.4. Nh ng v n đ đ t ra trong vi c áp d ng ph

ng th c đ t hàng khai thác và b o

v công trình th y l i ................................................................................................... 29
1.5. Kinh nghi m v áp d ng các mô hình qu n lý ......................................................... 30
1.5.1. Kinh nghi m

Thái Nguyên ............................................................................. 30

1.5.2. Kinh nghi m

Hà N i ....................................................................................... 34

K t lu n ch

CH

ng 1 .................................................................................................... 41

NG 2. TH C TR NG ÁP D NG PH

NG TH C

BAN QU N LÝ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH TH Y L I TRÊN
TUYÊN QUANG
2.1.

T HÀNG CÁC
A BÀN T NH
42

c đi m t nhiên, kinh t , xã h i c a t nh Tuyên Quang ....................................... 42

2.1.1.

c đi m dân sinh kinh t , xã h i ..................................................................... 42

2.1.2.

c đi m đ a hình, đ a ch t ............................................................................... 42

2.1.3.

c đi m th y v n s ng ngòi, ngu n n

c ....................................................... 43

2.2. Hi n tr ng v th y l i ph c v nông nghi p trên đ a bàn t nh Tuyên Quang........... 43
2.2.1. Hi n tr ng th y l i l u v c sông Lô ................................................................. 44
2.2.2. Hi n tr ng th y l i l u v c sông Gâm .............................................................. 45
2.2.3. Hi n tr ng th y l i l u v c sông Phó áy ........................................................ 45


2.3. Quá trình hình thành và phát tri n h th ng các ban qu n lý khai thác công trình
th y l i áp d ng quy ch đ t hàng t i t nh Tuyên Quang ................................................ 46
2.3.1. Quá trình hình thành, tình hình c s v t ch t – k thu t .................................. 46
2.3.2. Th c tr ng v t ch c b máy, biên ch các ban qu n lý CTTL ....................... 50
2.3.3. Tình hình qu n lý s a ch a các công trình trên đ a b n t nh Tuyên Quang ...... 51
2.3.4. K t qu ho t đ ng t
2.3.5.

i tiêu trên đ a bàn t nh Tuyên Quang.............................. 54

Tình hình tài chính cho quá trình ho t đ ng c a các ban: ............................. 55

2.4. Nh ng k t qu đ t đ

c và nh ng t n t i trong áp d ng mô hình quy ch đ t hàng

t nh Tuyên Quang ............................................................................................................ 58
2.4.1. Nh ng k t qu đ t đ

c trong áp d ng mô hình quy ch đ t hàng .................. 58

2.4.2. Nh ng t n t i trong áp d ng mô hình quy ch đ t hàng................................... 59
K t lu n ch

ng 2 .................................................................................................... 62

CH

NG 3. NGHIÊN C U

TH

NGHI M QUY CH

TRÌNH TH Y L I TRÊN
3.1.

nh h

XU T HOÀN THI N MÔ HÌNH ÁP D NG
T HÀNG KHAI THÁC VÀ B O V

A BÀN T NH TUYÊN QUANG

CÔNG
63

ng quy ho ch phát tri n th y l i c a t nh Tuyên Quang trong th i gian t i

......................................................................................................................................... 63
3.1.1. Quan đi m phát tri n th y l i ............................................................................ 63
3.1.2. M c tiêu phát tri n th y l i ............................................................................... 63
3.2. M t s quan đi m đ nh h

ng trong đ i m i c ch qu n lý c a t nh Tuyên Quang

......................................................................................................................................... 65
3.2.1.

i m i c ch qu n lý ph i nh m ph c v đ

ng l i phát tri n kinh t c a

ng ............................................................................................................................. 65
3.2.2.

i m i c ch qu n lý c n chú ý đ n đ c thù c a công tác th y l i................ 65

3.2.3. Áp d ng c ch đ t hàng khai thác và b o v công trình th y l i g n li n v i
qu n lý tài nguyên n

c và b o v môi tr

ng ........................................................... 66

3.2.4. Ph i đ m b o l i ích t ng vùng, t ng đ a ph

ng và toàn xã h i ..................... 67

3.2.5. Phát huy s c m nh c a các thành ph n kinh t , th c hi n ph
n

ng châm Nhà

c và nhân dân cùng làm ......................................................................................... 68

3.2.6. Coi tr ng m c tiêu kinh t - xã h i và môi tr

ng trong qu n lý áp d ng quy

ch đ t hàng khai thác và b o v công trình th y l i................................................... 69


3.2.7. T ch c tri n khai th c hi n nhi m v qu n lý khai thác công trình th y l i theo
ph
3.3.

ng th c đ t hàng .................................................................................................. 70
xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n mô hình áp d ng th nghi m quy ch đ t

hàng khai thác và b o v công trình th y l i t i Tuyên Quang ....................................... 71
3.3.1.

ánh giá th c tr ng mô hình qu n lý khai thác và b o v công trình th y l i

t nh Tuyên Quang theo ph

ng th c đ t hàng ............................................................ 71

3.3.2. Ki n toàn mô hình qu n lý áp d ng quy ch đ t hàng khai thác và b o v công
trình th y l i ................................................................................................................ 73
3.3.3 Hoàn thi n c ch chính sách tài chính .............................................................. 75
3.3.4. Áp d ng quy ch đ t hàng d ch v Qu n lý khai thác và b o v công trình th y
l i ................................................................................................................................. 75
3.3.5. Qu n lý th c hi n h p đ ng đ t hàng theo quy đ nh hi n hành ........................ 81
3.3.6. Nghi m thu thanh toán h p đ ng đ t hàng ........................................................ 85
3.3.7. Th c hi n công tác báo cáo theo quy đ nh ........................................................ 87
3.4. Các gi i pháp đi u ki n đ th c hi n mô hình qu n lý áp d ng quy ch đ t hàng khai
thác và b o v công trình th y l i t i t nh Tuyên Quang................................................. 87
K t lu n ch

ng 3 .................................................................................................... 89

K T LU N VÀ KI N NGH

90

1. K t lu n ........................................................................................................................ 90
2. Ki n ngh ...................................................................................................................... 91

TÀI LI U THAM KH O
PH L C


DANH M C HÌNH V
S đ 1.1: S đ t ch c b máy qu n lý Nhà n

c v th y l i

7

S đ 1.2:Mô hình t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i

11

S đ 1.3: Quy trình đ t hàng qu n lý khai thác CTTL

31

Thái Nguyên

S đ 1.4. Mô hình qu n lý đ t hàng khai thác công trình th y l i Hà N i

34

S đ 2.1. Mô hình t ch c c a Ban QLKTCTTL Tuyên Quang

47

S đ 2.2: M i liên h gi a các ban qu n lý

49

S đ 3.1: Quy trình t ch c th c hi n quy ch đ t hàng

70

S đ 3.2:

xu t đi u ch nh Mô hình t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i

t nh Tuyên Quang theo ph

ng th c đ t hàng

74


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: Các hình th c t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i c p t nh
10
B ng 1.2: S l

ng và trình đ cán b tr c ti p qu n lý KTCTTL

13

B ng 1.3: S cán b , công nhân tr c ti p qu n lý khai thác công trình th y l i

các

vùng trong c n

14

B ng 1.4: S l

c (2008-2012)
ng các lo i hình T ch c H p tác dùng n

c

15

B ng 1.5: S xã có t ch c H p tác xã ho c T h p tác ho t đ ng hi u qu

16

B ng 1.6. M c thu th y l i phí đ i v i đ t tr ng lúa

24

B ng 1.7 M c thu ti n n

c đ i v i t ch c, cá nhân s d ng n

c ho c làm d ch

v t công trình th y l i đ ph c v cho các m c đích không ph i s n xu t l

ng

th c

26

B ng 2.1: Danh m c các công trình th y l i b h h ng n ng đ ngh đ

cđ ut

b ng ngu n kinh phí c p bù th y l i phí
B ng 2.2: Danh m c các công trình th y l i b h h ng n ng đ ngh đ

52
cđ ut

b ng ngu n kinh phí c a UBND t nh
B ng 2.3: Danh m c các công trình th y l i b h h ng n ng đ ngh đ

53
cđ ut

b ng ngu n kinh phí đ ngh B Nông nghi p và PTNT h tr và đ u t xây d ng
53
B ng 2.4: Di n tích t

i phân theo huy n trên đ a bàn t nh Tuyên Quang

55

B ng 2.5: B ng kinh phí s d ng c a các ban qu n lý CTTL trong n m 2013
58
B ng 3.1 : M c tiêu phát tri n s n xu t nông nghi p đ n n m 2015 và 2020

64


DANH M C CÁC T
Ch vi t t t
B NN&PTNT
B NV
UBND
S NN&PTNT

Di n gi i
B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn
B N iv
y ban nhân dân
S Nông nghi p và Phát tri n nông thôn thành ph Hà N i

DNNN

Doanh nghi p nhà n

DNTN

Doanh nghi p th y nông

WB

VI T T T

c

Ngân hàng th gi i

CNXH

Ch ngh a xã h i

XHCN

Xã h i ch ngh a

SXKD

S n xu t kinh doanh

KTNN

Kinh t nhà n

T KT

T p đoàn kinh t

c

TCTNN

T ng công ty nhà n

CTTL

Công trình th y l i

KCN

Khu công nghi p

ADB

Ngân hàng phát tri n Châu Á

DNKTCTTL
HTX
QLKTCTTL
Ban QLDVTL
BT

c

Doanh nghi p Khai thác Công trình th y l i
H p tác xã
Qu n lý khai thác công trình th y l i
Ban Qu n lý d ch v th y l i
Nhà n

c và nhân dân cùng làm


M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn (B NN&PTNT) đã xác đ nh và đ t
m c tiêu u tiên đ i v i Ngành Nông nghi p và Phát tri n nông thôn c a các đ a
ph

ng trên c n

c, s m ph i nghiên c u tìm ra các gi i pháp nâng cao hi u qu

ho t đ ng c a các công trình th y l i nh m ph c v s n xu t nông nghi p, dân sinh,
kinh t xã h i, góp ph n phát tri n kinh t đ t n

c. Th c ti n cho th y, vi c đ i

m i c ch công tác qu n lý khai thác công trình th y l i không nh ng có vai trò
quan tr ng trong s n xu t nông nghi p, lâm nghi p, diêm nghi p, th y s n,... mà
còn có v trí vai trò h t s c quan tr ng đ i v i an sinh, kinh t xã h i và môi tr
V n đ đ i m i c ch qu n lý đ

ng.

c xác đ nh là nhi m v tr ng tâm đ nâng cao

hi u qu ho t đ ng c a các công trình th y l i nh m xóa b hình th c qu n lý theo
c ch “xin – cho”, phân ph i theo ki u “cào b ng” mà không c n c vào k t qu
th c hi n nhi m v ; đ i m i c ch qu n lý đ minh b ch hóa m i quan h kinh t
gi a Nhà n

c v i doanh nghi p và ng

ih

ng l i, t o đ ng l c phát huy tính

n ng đ ng, sáng t o c a cán b qu n lý và ng

i lao đ ng, g n quy n l i v i trách

nhi m nh m khuy n khích, huy đ ng các t ch c, cá nhân cùng tham gia qu n lý
khai thác công trình th y l i (QLKTCTTL) phù h p v i c ch th tr
qu n lý c a Nhà n
Nhà n

ng có s

c; đ i m i c ch qu n lý đ tách b ch rõ ch c n ng qu n lý

c và ch c n ng đ i di n ch s h u Nhà n

c trong QLKTCTTL đ làm rõ

quy n h n và trách nhi m c a t ng t ch c, cá nhân đ

c Nhà n

c giao trách

nhi m qu n lý.
Sau m t th i gian v n hành c

ch qu n lý th y l i theo Ngh đ nh s

115/2008/N -CP ngày 14/11/2008 c a Chính ph , B Nông nghi p và PTNT đã
ban hành m t s quy đ nh m i v qu n lý khai thác công trình th y l i h

ng d n

các t ch c qu n lý, khai thác công trình th y l i ho t đ ng phù h p v i xu h
v n đ ng c a n n kinh t và đi u ki n xã h i, mà tr ng tâm là h
th c hi n c ch đ t hàng. Hi n nay các đ a ph

ng

ng d n c th vi c

ng đang đ y m nh công tác phân

c p qu n lý khai thác công trình th y l i và thay đ i c ch qu n lý t hình th c


giao k ho ch sang c ch đ t hàng, đ

c xác đ nh là khâu đ t phá đ thay đ i cách

th c qu n lý đi u hành theo c ch bao c p nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng c a
các t ch c cá nhân qu n lý khai thác công trình th y l i, t ng b

c xã h i hóa và

huy đ ng các ngu n l c xã h i qu n lý khai thác công trình th y l i.
Hi n nay có nhi u đ a ph

ng đi đ u trong c ch đ t hàng nh Hà N i,

Tuyên Quang, Thái Nguyên và An Giang.... Tuy nhiên, mô hình c a Hà N i hoàn
toàn có s khác bi t v i mô hình

Tuyên Quang, b i Hà N i có c ch đ t hàng

cho các công ty.Tuyên Quang là m t trong nh ng đ a ph
ch c QLKTCTTL đ i di n cho nhi u t nh mi n núi, b

ng th c hi n mô hình t
c đ u áp d ng c ch đ t

hàng thông qua Ban Qu n lý công trình th y l i t i các T ch c h p tác dùng n
T n m 2011 đ n nay, ho t đ ng đ t hàng đã th hi n đ
đ ng th i còn t n t i nhi u v

c.

c nhi u u đi m, nh ng

ng m c, ch a hoàn toàn suôn s trong quá trình v n

hành.
Nh m h tr công tác qu n lý th y l i theo c ch m i và nhân r ng mô hình
Tuyên Quang cho các t nh mi n núi có cùng đi u ki n t

ng t v t nhiên và h

t ng th y l i c n có m t nghiên c u xác đ nh rõ nh ng u và nh

c đi m c a mô

hình đ t hàng t i Tuyên Quang, t đó đ xu t các gi i pháp t ng c

ng phát huy u

đi m, h n ch nh ng nh

c đi m. Tác gi huy v ng k t qu Lu n v n “Nghiên c u,

hoàn thi n mô hình qu n lý áp d ng th nghi m quy ch đ t hàng khai thác và b o
v công trình th y l i t i Tuyên Quang” s đóng góp h u ích cho vi c hoàn thi n
mô hình đ áp d ng r ng cho các t nh mi n núi phía B clà h t s c c n thi t.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
M c đích c a đ tài là nghiên c u hoàn thi n mô hình qu n lý áp d ng th
nghi m quy ch đ t hàng khai thác và b o v công trình th y l i trên đ a bàn t nh
Tuyên Quang làm c n c đ xác đ nh nhi m v đ t hàng, xác đ nh chi phí, ký h p
đ ng, ki m tra giám sát, đánh giá k t qu , nghi m thu thanh toán; nh m nâng cao
hi u qu ph c v c a h th ng các công trình th y l i ti t ki m ngu n chi cho ngân

sách Nhà n

c.


3. Ph

ng pháp nghiên c u
gi i quy t các nhi m v c a đ tài, tác gi s d ng các ph

nghiên c u nh : Ph
Ph

ng pháp phân tích so sánh; Ph

ng pháp pháp th ng kê; Ph

ng pháp

ng pháp đi u tra th c t ;

ng pháp phân tích h th ng, t ng h p; Ph

pháp đ i chi u h th ng v n b n pháp quy và m t s ph

ng

ng pháp k t h p khác đ

gi i quy t các n i dung c a lu n v n.

4.
a.

it
it

ng và ph m vi nghiên c u đ tài
ng nghiên c u

it

ng nghiên c u c a đ tài là Mô hình t ch c qu n lý khai thác và b o

v h th ng các công trình th y l i theo c ch đ t hàng và các gi i pháp kh c ph c
v n đ th c t n y sinh, h n ch vi c phát huy tác d ng c a c ch này trong quá
trình tri n khai th c hi n.
b. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi v n i dung: Lu n v n nghiên c u hoàn thi n mô hình t ch c qu n
lý khai thác và b o v h th ng các công trình th y l i theo c ch đ t hàng;
Ph m vi v không gian: Lu n v n thu th p s li u, phân tích các v n đ có liên
quan ph c v nghiên c u trên đ a bàn t nh Tuyên Quang;
Ph m vi v th i gian: Các s li u nghiên c u đ
n m 2011

c thu th p trong th i gian t

n nay.

5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c

tài đã có nh ng đóng góp nh t đ nh trong vi c th ng kê, th ng hóa nh ng
mô hình qu n lý, b o v , khai thác h th ng công trình th y l i, đ ng th i ch ng
minh rõ c s khoa h c, s c n thi t c a vi c áp d ng mô hình qu n lý, b o v , khai
thác công trình th y l i theo c ch đ t hàng
th tr

ng.

b. Ý ngh a th c ti n

n

c ta trong đi u ki n n n kinh t


Nh ng k t qu nghiên c u c a đ tài, s góp ph n hoàn thi n mô hình qu n
lývà nâng cao hi u qu qu n lý khai thác công trình th y l i trên đ a bàn t nh Tuyên
Quang nói riêng, trên đ a bàn c n

c nói chung, g n quy n l i và trách nhi m c a

các t ch c qu n lý, ti t ki m chi phí nâng cao thu nh p cho ng
6. K t qu d ki n đ t đ

i lao đ ng.

c

- H th ng hóa các mô hình qu n lý đã áp d ng trong qu n lý khai thác công
trình th y l i

n

c ta, và kh ng đ nh tính t t y u c a vi c áp d ng th nghi m

c ng nh vi c hoàn thi n c ch qu n lý theo ph

ng th c đ t hàng.

- ánh giá th c tr ng vi c áp d ng mô hình th nghi m qu n lý khai thác công
trình th y l i theo ph

ng th c đ t hàng t i các công ty qu n lý khai thác công trình

th y l i trên đ a bàn t nh Tuyên Quang trong th i gian v a qua. Qua đó rút ra nh ng
k t qu đ t đ

c c n phát huy và nh ng h n ch , t n t i c n ti p t c nghiên c u

hoàn thi n mô hình.
- Nghiên c u đ xu t các gi i pháp có c s khoa h c và th c ti n, mang tính
kh thi nh m hoàn thi n mô hình qu n lý áp d ng mô hình th nghi m đ t hàng
trong qu n lý, khai thác b o v công trình th y l i trên đ a bàn t nh Tuyên Quang.
7. N i dung c a đ tài
Ngoài ph n m đ u, k t lu n, n i dung c a lu n v n đ
ch

c trình bày trong 03

ng chính:

Ch

ng 1: M t s v n đ th c hi n v mô hình t ch c qu n lý h th ng công
trình th y l i theo c ch đ t hàng

Ch

ng 2: Th c tr ng áp d ng ph

ng th c đ t hàng các ban qu n lý khai

thác công trình th y l i trên đ a bàn t nh Tuyên Quang
Ch

ng 3: Nghiên c u đ xu t gi i pháp hoàn thi n mô hình áp d ng th
nghi m quy ch đ t hàng khai thác b o v công trình th y l i t i
t nh tuyên quang


1

CH

NG 1. M T S

V N

TH C HI N V MÔ HÌNH T

TH Y L I THEO C

1.1.

CH

CH C QU N LÝ

T HÀNG

Vai trò c a h th ng các công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân

1.1.1. Khái ni m v h th ng các công trình th y l i
H th ng các công trình th y l i bao g m:
- H th ng công trình th y l i là t p h p các công trình thu l i có liên quan
tr c ti p v i nhau trong qu n lý, v n hành và b o v trong m t l u v c ho c m t
khu v c nh t đ nh.
- Công trình thu l i là công trình thu c k t c u h t ng k thu t g m: h ch a
n

c, đ p, c ng, tr m b m, gi ng, đ

ng ng d n n

c, kênh, công trình trên kênh,

đê, kè và b bao.
- Công trình đ u m i là h ng m c công trình thu l i
th ng d n, thoát n
phân ph i n

c; làm ch c n ng c p ho c thoát n

v trí kh i đ u c a h

c, đi u ti t, kh ng ch và

c.

- Kênh là công trình d n n

c ph c v t

i, tiêu, c p n

c.

- Công trình trên kênh là công trình làm nhi m v d n, đi u ti t n

c và ph c

v các m c đích khác.
Khai thác t ng h p công trình th y l i là vi c khai thác, s d ng ti m n ng
c a công trình th y l i đ t ch c các ho t đ ng kinh doanh.
- T ch c dùng n

c là hình th c t ch c c a ng

ih

ng l i t công trình

thu l i, làm nhi m v khai thác và b o v công trình, ph c v s n xu t, dân sinh.
- Ho t đ ng v th y l i là đi u tra c b n, l p chi n l

c, quy ho ch, k

ho ch, đ u t xây d ng, qu n lý khai thác và b o v công trình th y l i ph c v
t

i, tiêu, phòng l , ch ng l , úng, ng p l t, ng n m n, c p n

c, phòng, ch ng s t

l .
1.1.2. Vai trò c a h th ng các công trình th y l i trong n n kinh t qu c dân
H n 60 n m qua, đ ng hành cùng s phát tri n c a đ t n
đã đ l i nh ng n t

c, ngành thu l i

ng sâu s c thông qua hi u qu đóng góp c a ngành cho các

l nh v c nh h tr s n xu t nông nghi p b ng vi c t ng di n tích đ t đ

ct

i,


2

tiêu, n

c c p thu s n, góp ph n đ m b o an ninh l

Nam tr thành m t trong nh ng n

ng th c qu c gia và đ a Vi t

c xu t kh u g o và thu s n hàng đ u th gi i.

Hi u qu c a thu l i không ch có nh ng k t qu tính đ
còn có nh ng k t qu to l n khác cho c c ng đ ng.
v m t xã h i, môi tr

c thông qua thu nh p, mà

ó là nh ng tác đ ng tích c c

ng, cu c s ng c a nông dân và b m t nông thôn m i, góp

ph n n đ nh kinh t và đ i s ng c ng nh nâng cao v n hoá xã h i c a nhân dân.
V i các h th ng thu l i hi n có, t ng n ng l c thi t k t

i c a các h th ng

b o đ m cho kho ng 90% di n tích đ t canh tác. V di n tích gieo tr ng đ

ct

i,

theo báo cáo c a các đ a ph

ct

i,

t o ngu n n

ct

ng, n m 2012, t ng di n tích đ t tr ng lúa đ

i đ t 7 tri u ha, trong đó v

ông Xuân: 2,99 tri u ha, v Hè

Thu: 2,05 tri u ha; v Mùa: 2,02 tri u. T l di n tích đ
g n 61%, còn l i là di n tích đ

c ph c v t

ct

i b ng t ch y chi m

i b ng b m d u, b m đi n và hình

th c khác. Hàng n m, các h th ng thu l i còn ph c v t

i cho 1,5 tri u ha rau

màu, cây công nghi p. T o ngu n cho 1,3 tri u ha, ng n m n cho 0,87 tri u ha, c i
t o chua phèn 1,6 tri u ha. Tiêu n
kho ng 6 t m3 n

c cho trên 1,72 tri u ha đ t nông nghi p và c p

c ph c v sinh ho t và công nghi p.

H th ng thu l i đã góp ph n làm giá tr s n l

ng nông nghi p trên m t đ n

v di n tích đ t canh tác t ng, t o nên nh ng cánh đ ng 50 tri u đ ng/ha, th m chí
còn cao h n n a nh đ
v t t k thu t.

ct

i, tiêu ch đ ng và đ u t ngày càng cao v gi ng và

Vùng đ ng b ng sông H ng, h th ng thu l i đã góp ph n đ m

b o đi u ti t l cho h du, làm cho các đ t l gi m đi đáng k . Nh ng n m g p đi u
ki n th i ti t h n hán, h th ng thu l i c ng đã góp ph n gi m thi u đáng k
nh ng vùng di n tích ch u h n, góp ph n n đ nh s n xu t, nâng cao s n l
tr ng cho ng
thu l i

i dân trong vùng.

ng Tháp M

vùng

ng cây

ng b ng sông C u Long, các h th ng

i, Ô Môn Xà No, Nam M ng Thít, T Giác Long Xuyên,

Tây sông H u, Qu n L - Ph ng Hi p, Gò Công, h th ng đê ng n m n

Sóc

Tr ng, đ p cao su Trà S , Tha La đã ch đ ng m t ph n trong vi c ch ng l , ng n
m n, gi ng t, m r ng di n tích đ t lúa thêm hàng nghìn ha gieo tr ng.


3

Các h th ng công trình thu l i còn t o đi u ki n phát tri n đa d ng hoá cây
tr ng nông nghi p, chuy n d ch c c u cây tr ng, nâng hi u su t s d ng đ t, phân
b l i ngu n n

c t nhiên, c i t o đ t, c i t o môi tr

ng theo chi u h

ng có l i

cho s n xu t và sinh ho t, đã t o đi u ki n đ đ nh canh, đ nh c , gi m n n đ t r ng
làm n

ng c a đ ng bào mi n núi. Bên c nh đó ch n nuôi c ng phát tri n đa d ng

phong phú theo h

ng hi u qu kinh t cao. T o đi u ki n hình thành và phát tri n

các vùng chuyên canh cây tr ng, v t nuôi nh lúa
ng b ng sông H ng, cao su và cà phê
trung du và mi n núi phía B c...Cây màu l

Mi n

ng b ng sông C u Long và
ông Nam b , Tây nguyên, chè

ng th c, nh t là ngô đã t ng di n tích

lên. Cây công nhi p hàng n m và lâu n m, cây n qu c ng đ
c v di n tích và s n l

c phát tri n nhanh

ng.

Nhi u h th ng thu l i đã góp ph n c i t o môi tr
nh ng c nh quan đ p ph c v du l ch nh h Su i Hai,
L i, Núi C c, D u Ti ng… M t s h th ng thu l i đ

ng sinh thái, t o nên
ng Mô - Ng i S n,

i

c đ u t đã làm cho các

vùng đ t khô c n tr thành nh ng vùng đ t trù phú, có đi u ki n đ ng

i dân sinh

ho t, canh tác, th hi n rõ nét nh các h th ng thu l i các t nh duyên h i mi n
Trung và vùng

ông Nam b nh D u Ti ng (Tây Ninh), h th ng thu l i Sông

Quao, Cà Giây (Bình Thu n)... T l dân c nông thôn đ

cc pn

c h p v sinh

ngày càng t ng, nh t là vùng sâu, vùng xa, mi n núi và vùng đ ng b ng sông C u
Long.

1.2.

Hi n tr ng qu n lý khai thác công trình th y l i

n

c ta

Theo s li u th ng kê c a C c Thu l i (nay là T ng c c Thu l i) hi n nay
c n

c có 92 công ty khai thác công trình thu l i (trong đó có 3 công ty liên t nh

tr c thu c B NN&PTNT, còn l i là các công ty tr c thu c UBND c p t nh), m t s
t ch c s nghi p và hàng v n T ch c h p tác dùng n

c (TCHTDN). Trong

nh ng n m qua, ti p t c th c hi n l trình s p x p, đ i m i ho t đ ng c a doanh
nghi p các đ a ph

ng ti p t c đ i m i, ki n toàn các t ch c qu n lý khai thác

công trình thu l i (KTCTTL) và c ng c t ch c ho t đ ng c a các t ch c h p


4

tác dùng n

c. M t s t nh đã ki n toàn h th ng t ch c qu n lý nhà n

c v thu

l i nh Th a Thiên Hu , Hà Giang, B c C n, Phú Yên đã thành l p các Chi c c
thu l i ho c ki n toàn v t ch c nh Qu ng Ngãi. Các đ a ph

ng khác ch a có

Chi c c th y l i c ng đang trong quá trình xây d ng đ án thành l p Chi c c thu
l i. M t s t nh đã th c hi n đ i m i, s p x p l i h th ng doanh nghi p khai thác
công trình thu l i (KTCTTL) trong t nh nh Hà N i sau khi sáp nh p còn 4 doanh
nghi p KTCTTL liên huy n: Sông áy, Sông Tích, Sông Nhu và Qu n lý; t nh H i
D

ng sát nh p các công ty KTCTTL huy n thành công ty KTCTTL t nh.
Ngoài ra, theo th i gian, hi u qu ho t đ ng c a các h th ng thu l i b suy

gi m do s xu ng c p c a công trình và do s chuy n d ch nhanh và m nh v c
c u s n xu t d n t i thu l i không k p thay đ i đ đáp ng đ

c các nhu c u c a

quá trình phát tri n dân sinh, kinh t , xã h i.
Ngành thu l i đã n l c xác đ nh l i th c tr ng n ng l c h th ng thu l i,
th c tr ng xu ng c p c a công trình, nh ng t n t i trong công tác qu n lý đ tìm ra
gi i pháp qu n lý và v n hành các h th ng thu l i phù h p nh m kh c ph c các
h n ch và phát huy hi u qu công trình đáp ng các yêu c u ph c v trong th i k
m i. M t trong nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công trình đ

c Chính

ph quan tâm là các gi i pháp v chính sách qu n lý công trình, trong đó có các
chính sách v c ch tài chính đ

c th hi n qua các v n b n đã đ

c ban hành

trong nh ng n m g n đây nh Ngh đ nh s 115/2008/N -CP ngày 14 tháng 11
n m 2008 S a đ i, b sung m t s đi u c a Ngh đ nh s 143/2003/N -CPngày 28
tháng 11 n m 2003 c a Chính ph quy đ nh chi ti t thi hành m t s đi u c a Pháp
l nh Khai thác và B o v công trình thu l i trong đó s a đ i n i dung quan tr ng
v chính sách mi n gi m và c p bù th y l i phí; Thông t s 11/2009/TT-BTC ngày
21 tháng 1 n m 2009 v H

ng d n đ t hàng, giao k ho ch đ i v i các đ n v làm

nhi m v qu n lý khai thác công trình thu l i và quy ch qu n lý tài chính c a
công ty nhà n

c làm nhi m v qu n lý, khai thác công trình thu l i; Thông t s

56/2010/TT-BNNPTNT ngày 01 tháng 10 n m 2010 Quy đ nh m t s n i dung
trong ho t đ ng c a các t ch c qu n lý, khai thác công trình th y l i


5

Tuy v y, trong quá trình tri n khai th c hi n còn nhi u b t c p b i các nguyên
nhân:

Các doanh nghi p KTCTTL th
chính sách m i, d n đ n vi c th
nh p, t ch c l i. Trong nhi u tr

ng xuyên ch u tác đ ng c a các ch tr

ng xuyên b đ a vào di n đ

ng,

c xem xét tách,

ng h p vi c tách, nh p là do ý chí ch quan, tu

ti n thi u c s khoa h c và th c ti n d n t i s m t n đ nh v m t c c u t ch c.
Có nh ng h th ng thu nông ch ph c v t

i tiêu trong ph m vi m t t nh

c ng phân ra nhi u ch th qu n lý, nên vi c ph i h p trong qu n lý, đi u ti t phân
ph i k t h p trong qu n lý toàn h th ng r t ph c t p. Vì v y, gây ra tình tr ng
“cha chung không ai khóc” công trình không ai duy tu b o d

ng nên xu ng c p

nghiêm tr ng. Nh ng trong khi quy n l i phân b xu ng các ch th qu n lý thì c
quan nào c ng mu n g n quy n l i c a mình vào; Và l i ích c a nh ng ng
d ng n

is

c thì b b m c.

Vi c th c hi n s p x p, đ i m i và chuy n đ i hình th c ho t đ ng c a các
doanh nghi p KTCTTL theo Lu t Doanh nghi p n m 2005 còn ch a th ng nh t
gi a các đ a ph

ng, còn lúng túng trong vi c l a ch n lo i hình doanh nghi p đ

chuy n đ i cho phù h p. Các t ch c qu n lý khai thác công trình thu l i c a nhà
n

c đang t n t i, v b n ch t ho t đ ng c b n là nh nhau, song đ

c mang nhi u

tên g i khác nhau nh : Công ty KTCTTL, Trung tâm khai thác thu l i, Ban qu n
lý công trình thu l i, Công ty c ph n.... S khác bi t v tên g i không có ý ngh a
nhi u v th c thi ch tr

ng đa d ng hoá qu n lý công trình thu l i. Nhìn chung

ti n đ đ i m i ho t đ ng c a các doanh nghi p KTCTTL còn ch m, h u h t các
doanh nghi p, đ n v qu n lý KTCTTL ch a th c hi n đ i m i t ch c và gi m b t
đ

cs l

ng công nhân qu n lý thu nông.

Nhi u đ a ph

ng ch a thành l p các t ch c h i dùng n

c (TCHTDN) đ

qu n lý các công trình thu l i nh và công trình thu l i n i đ ng

nh ng h

th ng công trình thu l i v a và l n (B c C n, Lai Châu, Hà Giang, Cà Mau, Hà
T nh...).

m t s đ a ph

ng, UBND xã ho c thôn qu n lý các công trình thu l i

nh và công trình thu l i n i đ ng trong bàn xã, trong khi UBND xã và thôn không


6

ph i là các TCHTDN. Nhi u đ a ph

ng

vùng ông Nam B và

ng b ng Sông

C u Long các t thu nông qu n lý công trình thu l i n i đ ng trong b n, xã. Các
t thu nông này ch a ph i là các TCHTDN hoàn ch nh. Vi c th c hi n Ngh đ nh
115/2009/N -CP c a Chính ph v mi n gi m thu l i phí còn g p nhi u v
m c

các đ a ph

không có nhi u v

ng.

ng

i v i ph n kinh phí c p cho các doanh nghi p KTCTTL

ng m c, tuy nhiên vi c tri n khai phân b kinh phí cho các

TCHTDN và các đ n v qu n lý KTCTTL không ph i là doanh nghi p còn g p
nhi u v

ng m c.

Các mô hình t ch c qu n lý th y nông

1.3.

n

c ta trong th i gian qua

qu n lý, v n hành t t các h th ng công trình thu l i hi n có ph c v s n
xu t nông nghi p, dân sinh kinh t xã h i, trên ph m vi c n
t ch c qu n lý thu l i khép kín t Trung
n ng qu n lý Nhà n

ng đ n đ a ph

c đã có m t h th ng
ng (th c hi n ch c

c) và t đ u m i đ n m t ru ng (th c hi n nhi m v qu n lý

công trình).
1.3.1. Mô hình qu n lý nhà n
1. Mô hình qu n lý nhà n

c

c c p Trung

ng

Th c hi n Ch th s 1268/CT-BNN-TL ngày 12/5/2009 c a B Nông nghi p
và PTNT v vi c t ng c

ng công tác qu n lý, khai thác công trình thu l i, UBND

các t nh thành ph (sau đây g i t t c p t nh) trong c n
ch tr

c đã tri n khai th c hi n

ng ki n toàn và c ng c các chi c c th y l i đ th c hi n t t ch c n ng

nhi m v qu n lý Nhà n

c theo quy đ nh t i Thông t liên t ch s 61/2008/TTLT-

BNN-BNV ngày 15/5/2008 c a liên B N i v - Nông nghi p và Phát tri n nông
thôn.
V mô hình t ch c b máy qu n lý Nhà n
có Chi c c Th y l i,

c c b n th ng nh t,

c p t nh

các t nh không thành l p Chi c c phòng ch ng l t bão và

qu n lý đê đi u thì Chi c c Th y l i kiêm nhi m thêm ch c n ng phòng ch ng l t
bão, qu n lý đê đi u (xem s đ đ 1.1).


7

S đ 1.1: S đ t ch c b máy qu n lý Nhà n

c v th y l i

- N m 1995, B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn (B NN & PTNT) đ

thành l p trên c

c

s sáp nh p B Thu l i, B Nông nghi p và B Lâm nghi p.

Ch c n ng qu n lý nhà n

c v thu l i c ng đ

c sáp nh p thành m t trong các

ch c n ng c a B NN & PTNT. T ch c b máy giúp B NN & PTNT th c hi n
ch c n ng c a c B Thu l i tr

c kia là 2 C c: C c Qu n lý n

c và công trình

thu l i (sau đ i tên thành C c Thu l i) và C c Qu n lýđêđi u và Phòng ch ng l t
bão.
-

n n m 2004, ch c n ng qu n lý nhà n

c v thu l i

c p Trung

ng l i

có s thay đ i. Th c hi n Ngh đ nh s 91/2002/N -CP ngày 11/11/2002 c a Chính
ph , n i dung qu n lý nhà n
Tài nguyên n

c v tài nguyên n

c - B Tài nguyên Môi tr

ng.

cđ

c chuy n sang C c Qu n lý


8

- T tháng 03/2010 đ n nay, ch c n ng qu n lý Nhà n
công trình th y l i đ

c v qu n lý khai thác

c giao cho T ng c c Th y l i tr c thu c B NN&PTNT.

T ng c c Th y l i thành l p V Qu n lý công trình th y l i đ tham m u cho T ng
c c th c hi n ch c n ng này.
S thay đ i v ch c n ng nhi m v và b máy t ch c th c hi n ch c n ng
qu n lý nhà n
Trung

ph

c v thu l i trong đó có qu n lý khai thác công trình th y l i

ng kéo theo s thay đ i v t ch c qu n lý nhà n

c v thu l i đ a

ng t t nh đ n huy n và xã.

2. Mô hình qu n lý nhà n
- Tr
nhà n

c n m 2008,

c c p t nh
c p t nh, ch c n ng, nhi m v và t ch c b máy qu n lý

c v thu l i trong đó có qu n lý khai thác công trình th y l i đ

c quy

đ nh t i Thông t liên t ch s 11/2004/TTLT/BNN-BNV c a liên B NN & PTNT B N i v . Tuy nhiên, do các quy đ nh này ch mang tính h
bu c nên các mô hình t ch c qu n lý nhà n
M t s đ a ph

c

các đ a ph

ng thành l p phòng qu n lý nhà n

ng d n, không b t
ng r t khác nhau.

c v thu l i nh ng ch y u

làm ch c n ng th m đ nh xây d ng c b n v thu l i, không tham m u giúp S
làm t t ch c n ng qu n lý nhà n

c v chuyên ngành qu n lý khai thác công trình

th y l i. Vì th , l nh v c qu n lý khai thác công trình thu l i
ch a đ
ng đ

c đ y m nh, nh t là t ch c qu n lý ch a đ
c yêu c u hi n t i và t

nhi u đ a ph

c c ng c , phát tri n đ đáp

ng lai.

- Ch c n ng, nhi m v c a mô hình Chi c cTh y l i gi a các đ a ph
vùng mi n trong c n
vùng

c có s khác bi t đáng k .

các Chi c c Thu l i
Tây Nguyên,
nhà n

ng,

i v i các Chi c c Thu l i

BSH và B c Trung B ch c n ng qu n lý nhà n

g m ch c n ng qu n lý nhà n

ng

c v thu l i không bao

c v đê đi u và phòng ch ng l t bão. Trong khi đó

các vùng g m Mi n núi phía B c, Duyên h i mi n Trung,

ông Nam B ,

ng b ng sông C u Long đ u có ch c n ng qu n lý

c v l nh v c thu l i bao g m c qu n lý đê đi u và phòng ch ng l t bão

vàgi m nh thiên tai.

9

- T n m 2008 đ n nay, th c hi n Thông t liên t ch s 61/2008/TTLT-BNNBNV ngày 15/5/2008 c a liên B N i v - B NN & PTNT, c quan chuyên môn
v qu n lý, khai thác công trình th y l i đã c b n đ
nay, c n

c ki n toàn, hoàn thi n.

n

c đã có 62/63 t nh, thành ph thành l p Chi c c Th y l i tr c thu c S

Nông nghi p & PTNT v i ch c n ng nhi m v , quy n h n và c c u t ch c theo
quy đ nh c a Thông t liên t ch s 61/2008/TTLT-BNN-BNV (riêng ch còn t nh
ng Nai là ch a thành l p Chi c c Th y l i mà đang còn duy trì Phòng Th y l i
tr c thu c S nông nghi p và Phát tri n nông thôn (S NN& PTNT).
3. Mô hình qu n lý nhà n
-

c c p huy n

c p huy n, ch c n ng qu n lý nhà n

ph n l n đ

c v khai thác công trình th y l i

c giao cho Phòng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, m t s n i

giao cho Phòng Kinh t nông nghi p.
- Hi n nay, s l

ng cán b có trình đ đào t o v th y l i làm vi c t i các

phòng nêu trên r t ít, theo đi u tra t i 528 đ n v c p huy n ch có 407 đ n v đ
b trí ít nh t 1 ng

c

i có chuyên môn th y l i, còn l i 121 đ n v ch a có cán b

chuyên môn th y l i (chi m 23%).
- N ng l c chuyên môn và kinh nghi m cán b ph trách thu l i còn ch a
cao, v n còn trên 40% cán b có trình đ trung c p và s c p. Trong khi nhi m v
qu n lý nhà n

c v thu l i

c p huy n là r t n ng n . V i t ch c biên ch và

n ng l c hi n nay ch a đáp ng đ

c yêu c u qu n lý nhà n

c v qu n lý khai

thác công trình thu l i trong th i k đ y m nh công nghi p hóa-hi n đ i hóa và
xây d ng nông thôn m i.
4. Mô hình qu n lý nhà n

-

c c p xã

c p xã, h u h t u ban nhân dân m i xã h u h t đ u c 01 cán b bán

chuyên trách ph trách công tác thu l i, trong đó có nhi m v qu n lý khai thác
công trình th y l i. Tuy nhiên, ph n l n các cán b này ít có kinh nghi m v qu n
lý, n ng l c còn h n ch d n đ n hi u qu qu n lý nhà n
trí nhi u n i buông l ng.

c

c p c s th p, th m


10

1.3.2. Mô hình qu n lý khai thác các công trình th y l i
T ch c b máy qu n lý v n hành công trình th y l i khá đa d ng, v i nhi u
mô hình qu n lý khác nhau.
c p t nh, tính đ n nay c n

c có 92 doanh nghi p (trong đó có 3 doanh

nghi p tr c thu c B Nông nghi p và PTNT và 89 doanh nghi p thu c các t nh), 2
Ban qu n lý (Tuyên Quang và Kon Tum), 4 Trung tâm (Long An, B c Liêu, V ng
Tàu và Lâm

ng), 4 Chi c c Th y l i (ho c Chi c c Th y l i và Phòng ch ng l t

bão) kiêm nhi m nhi m v qu n lý khai thác công trình (C n Th , H u Giang, Kiên
Giang và Cà Mau) (xem B ng 1.1).
B ng 1.1: Các hình th c t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i c p t nh
Lo i hình t ch c QLKTCT th y l i
T
T
1
2
3
4
5
6

Vùng
ng b ng sông H ng
Trung du và MN phía
B c
B c Trung B và
DHMT
Tây Nguyên
ông Nam B
ng b ng SCL
T ng

S
t nh

Doanh
nghi p

Trung
tâm

Ban
Qu n
lý

11

36

0

0

0

14

18

0

1

0

14

24

0

0

0

5
6
13
63

3
5
6
92

1
1
2
4

1
0
0
2

0
0

4
4

(Ngu n: Báo cáo c a đ a ph

Chi c
S t nh
th y l i ch a có

2

2
4

ng tháng 10/2012)

Ghi chú: Trong s các doanh nghi p có 3 công ty tr c thu c B NN&PTNT.
Tuy các hình th c t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i
trong c n

các t nh

c ch a th ng nh t, nh ng t trung l i có 3 mô hình t ch c qu n lý

khai thác công trình th y l i ch y u sau đây (xem S đ 1.2).


11

r----------------------------------------------------------------------------------------------------------

S đ 1.2: Mô hình t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i

- Mô hình 1 (Mô hình Doanh nghi p). Mô hình này th

ng áp d ng đ qu n

lý các h th ng th y l i v a và l n. Theo mô hình này Nhà n

c thành l p công ty

TNHH MTV Khai thác công trình th y l i và giao nhi m v qu n lý công trình th y
l i t đ u m i đ n c ng đ u kênh n i đ ng. Thông th

ng m i t nh thành l p 1

công ty (31/50 t nh, chi m 62%); 5 t nh thành l p 2 công ty (2/50 chi m 4%), 17
t nh còn l i có s công ty khá nhi u, nhi u nh t là các t nh Ngh An và Nam
có 7 công ty (14/89, chi m 16 % c n
t nh có 5 công ty.

nh

c), sau đ n là B c Giang và H i Phòng m i

i v i các t nh ch thành l p m t công ty thì

các huy n có các

đ n v tr c thu c nh Xí nghi p, Chi nhánh, C m, Tr m. T sau c ng đ u kênh n i

đ ng do các t ch c h p tác dùng n

cqu n lý nh H p tác xã d ch v nông

nghi p, Ban qu n lý, Ban nông nghi p xã, T h p tác, T đ i th y nông.
- Mô hình 2 (Chi c c Th y l i).
th

m t s t nh đ ng b ng sông C u Long

ng không thành l p các doanh nghi p mà giao luôn cho Chi c c Th y l i (ho c

Chi c c Th y l i và Phòng ch ng l t bão) qu n lý. Theo mô hình này,
th

các huy n

ng thành l p các tr m tr c thu c Chi c c Th y l i làm nhi m v qu n lý khai

thác công trình th y l i. Thông th

ng Chi c c Th y l i qu n lý nhân s , nh ng

giao v các Phòng Nông nghi p huy n cùng ho t đ ng. Kinh phítr l

ng cho s


12

cán b này đ

c tính riêng thành m t kho n trong ngu n kinh phí c p v cho Chi

c c Th y l i. Ph n công trình th y l i n i đ ng do các t ch c h p tác dùng n

c

qu n lý nh H p tác xã d ch v nông nghi p, Ban qu n lý, Ban nông nghi p xã, T
h p tác, T đ i th y nông.
- Mô hình 3 (Trung tâm ho c Ban).

m t s t nh không thành l p các doanh

nghi p (ho t đ ng theo Lu t doanh nghi p) mà thành l p Trung tâm Qu n lý
KTCTTL ho c Ban Qu n lý KTCTTL (ho t đ ng theo đ n v s nghi p) Mô hình
này th

ng áp d ng các t nh không có các h th ng th y l i quy mô l n. T

ng t

nh mô hình doanh nghi p, các đ n v qu n lý công trình th y l i t đ u m i đ n
c ng đ u kênh n i đ ng.

các huy n có các đ n v tr c thu c nh C m, Tr m. T

sau c ng đ u kênh n i đ ng do các t ch c h p tác dùng n

c qu n lý nh H p tác

xã d ch v nông nghi p, Ban qu n lý, Ban nông nghi p xã, T h p tác, T đ i th y
nông.
Trong s 92 doanh nghi p thu c 50 t nh thành ph trong c n

c, lo i hình

công ty TNHH MTV khai thác công trình th y l i là ch y u 89/92 (chi m 96,7%),
lo i hình Công ty c ph n 2/92 (chi m 2 %), lo i hình Công ty m con 1/92 (chi m
1 %) và lo i hình Công ty TNHHMTV tr c thu c Công ty c ph n 1/92 (chi m 1
%) nh

Bình D

ng, B c c n.

Ngoài các mô hình ch y u trên đây, trong th c t có t nh v a có t ch c tr c
thu c UBND t nh (Doanh nghi p, Trung tâm) v a có t ch c Qu n lý KTCTTL
tr c thu c huy n. Trung tâm, Tr m, Ban tr c thu c huy n (ho t đ ng nh đ n v s
nghi p) nh Lâm

ng, Thanh Hóa, Yên Bái, An Giang,...

Hi n v n còn 4 t nh không thành l p t ch c Qu n lý khai thác công trình th y
l i

c p t nh (Lào Cai, Hà Giang, V nh Long và

ng Tháp).

V n ng l c cán b công nhân viên đang qu n lý khai thác công trình th y l i:
Theo đi u tra, s li u th ng kê c a các đ a ph

ng, tính đ n 30/10/2012 t ng s cán

b công nhân viên th y nông đang làm vi c t i các Công ty Qu n lý KTCTTL ho c
Trung tâm, Ban QLKTCTTL... (thu c c p t nh) là 24.456 ng

i, trong đó trình đ


13

đ i h c và trên đ i h c chi m 16,8 %, cao đ ng 2.13 %; trung h c, d y ngh là 50,7
%; s c p 27,9%, ch a đào t o là 2,23 % (xem B ng 1.2).
B ng 1.2: S l

ng và trình đ cán b tr c ti p qu n lý KTCTTL
T ng

TT

Các vùng trong c n

c

s
(ng

1

ng b ng sông H ng

ih c
và trên

i)

H

Cao

Trung

Nhân

đ ng

c p

công

13.086

1.998

313

7.094

3.681

2

Mi n núi phía B c

2.490

551

76

1.283

580

3

B c Trung B

4.225

540

60

1.736

1.889

4

Duyên h i mi n Trung

2.413

470

30

1.093

820

5

Tây Nguyên

674

168

15

298

193

836

201

3

475

157

ng b ng sông C u Long

734

189

5

400

140

T ng c ng

24.458

4.117

502

12.379

7.460

6
7

ông Nam B

(Ngu n: Báo cáo c a đ a ph

ng tháng 10/2012)

So v i s li u đi u tra th ng kê n m 2008, c v s l

ng và n ng l c trình đ

chuyên môn nghi p v c a các cán b thu nông đã t ng lên đáng k , s cán b có
trình đ đ i h c và cao đ ng t ng h n 4%; có trình đ trung h c và d y ngh t ng
24%; s công nhân gi m t 57% xu ng 30%.
V s l
không t t.

ng t ng lên 1.885 ng
c bi t là vùng

(xem b ng 1.3)

i (t ng 8%) so v i n m 2008, đây là tín hi u

ng b ng sông H ng và Duyên H i – Mi n Trung