dan ghita cua lor-ca

Đàn ghi ta của Lor- ca
(Thanh Thảo)
(1 tiết)
A- Mục tiêu cần đạt
Giúp HS :
- Cảm nhận đợc vẻ đẹp bi tráng của hình tợng Lor- ca
- Thấy đợc lòng đồng cảm, tiếc thơng sâu sắc và nghệ thuật thơ đặc sắc của Thanh
Thảo.
B- Tiến trình dạy học
I- Kiểm tra bài cũ :
Chọn phơng án trả lời đúng nhất
1. ấn tợng in đậm trong kí ức tuổi thơ của tác giả bài Đò Lèn là:
a) Mùi huệ trắng, hơng trầm
b) Chợ Bình Lâm, cống Na
c) Tai tợng Phật, Chùa Trần
d) Điệu hát văn, cô đồng.
2. Sự tự nhận thức lại của tác giả Đò Lèn có ý nghĩa gì ?
a) Thức tỉnh ý thức cá nhân của ngời cầm bút
b) Thể hiện sự gắn bó với quê hơng của tác giả
c) Thức tỉnh tình cảm quê hơng đối với bạn đọc
d) Thể hiện ý thức hớng về cội nguồn của tác giả
II- Bài mới
Lời vào bài : Phê-đê-ri-cô Gar-xia- Lor-ca đợc coi là nhà thơ lớn nhất Tây Ban Nha thế kỉ XX.
Dù luôn bị ám ảnh về cái chết, Lor- ca vẫn là một nghệ sĩ hát lên bằng thơ sức sống mãnh liệt
của dân tộc mình. Nhân cách cao đẹp cùng số phận oan khuất của ngời nghệ sĩ tài hoa đã
khiến Thanh Thảo ngỡng mộ và xúc động sâu sắc. Bài thơ Đàn ghi ta của Lor- ca lấy cảm
hứng từ những phút giây bi phẫn trong cuộc đời Lor-ca nhng Thanh Thảo đã đa vào nhiều chi
tiết, hình ảnh thơ giàu chất tợng trng, tái hiện hình tợng bi tráng của Lor-ca, thể hiện lòng
đồng cảm, thơng tiếc sâu sắc của tác giả.
Hoạt động của
thầy

Hoạt động của
trò
Yêu cầu cần đạt
- Kiểm tra tri
thức đọc hiểu
? Trình bày ngắn
ngọn những hiểu
HS trả lời theo
HD
1. Trình bày.
A- Giới thiệu chung
I- Vài nét về tác giả
- Thanh Thảo sinh năm 1945
- Quê : Đức Mộ , tỉnh Quảng Ngãi
biết của em về nhà
thơ Thanh Thảo.
? Em hiểu gì về
Lor- ca ?
GV giới thiệu sơ
lợc về chủ nghĩa t-
ợng trng, siêu
thực.
2. Trình bày.
2. Nghe gv giới
thiệu
- Bản thân :
+ Đã từng tham gia kháng chiến chống Mĩ.
+ Sau 1975 : chuyên hoạt động văn nghệ
- Sáng tác : Những ngời đi tới biển (trơng ca-
1977), Dấu chân qua trảng cỏ (thơ- 1978),

Những ngọn sóng mặt trời (Trờng ca- 1981),
Những khối vuông ru- bích (thơ- 1985),..
- Thơ Thanh Thảo :
+ Mang đậm chất triết luận, mạch suy cảm trữ
tình thờng hớng tới vẻ đẹp phẩm chất của con
ngời nh: nhân ái, bao dung, can đảm, trung
thực, yêu tự do.
+ Ông dành mối quan tâm đặc biệt cho những
ngời sống có nghĩa khí, nhân cách sáng ngời
nh : Cao Bá Quát, Nguyễn Đình Chiểu
+ Thanh Thảo luôn trăn trở khát vọng kiếm tìm
những cách biểu đạt mới.
+ Đàn ghi ta của Lor-ca đợc xem là thành công
nhiều mặt của thơ Thanh Thảo.
II- Phê-đê-ri-cô Gar- xi-a Lor- ca (SGK)
III Chủ nghĩa tợng trng, siêu thực, thơ tự
do
1. Chủ nghĩa tợng trng
- Chủ nghĩa tợng trng là cách nhìn đời sống với
cảm quan độc đáo về thời đại khủng hoảng của
xã hội t sản qua các phơng diện đời sống, t t-
ởng, nghệ thuật và ngôn ngữ .
- Các nhà thơ thuộc trờng phái tợng trng quan
niệm: bản thể của thế giới là vô hình đối với
con mắt của ngời thờng chỉ có các nhà thơ có
năng lực trực giác đặc biệt mới cảm nhận và
diễn tả đợc những biến thái tinh vi của thiên
nhiên và của con ngời.
2. Chủ nghĩa siêu thực
- Chủ nghĩa siêu thức trớc hết là tiếng nói phản

? Theo em, việc
tìm hiểu về thơ t-
ợng trng, siêu thực
có ý nghĩa gì ?
? Em hiểu thế nào
là thơ tự do ? Sự
ra đời của thơ tự
do có ý nghĩa gì ?
HD HS đọc, xác
định xuất xứ, kết
cấu bài thơ.
? Nêu xuất xứ của
bài thơ?
? Đọc diễn cảm,
chú ý mạch cảm
xúc, hình tợng
của bài.
? Xác định kết cấu
của bài thơ.
3. Trình bày.
4. Trình bày.
5. Đọc. Trình bày .
6. Đọc theo yêu
cầu
7. Xác định.
kháng của lịch sử. Các cá nhân, nhạy cảm nhất
là nghệ sĩ, bị đặt trớc một thực tế phũ phàng, họ
không còn con đờng nào khác ngoài cách chạy
trốn vào giấc mơ, đi tìm một hiện thực khác cao
hơn(siêu thực), nằm ngoài, nằm bên trên cái

hiện thực.
- Các nhà thơ siêu thực cho rằng thơ ca là sự
tuôn trào của cảm xúc; họ chủ trơng phá vỡ sự
ngăn cách giữa chủ thể và khác thể; họ cho
ràng thơ ca cần phải thức tỉnh con ngời, do đó
cần phải làm thơ bằng thị giác, khác với thơ
làm bằng thính giác gồm các yếu tố nhạc điệu,
âm điệu dễ ru ngủ.
3. Thơ tự do
- Hình thức thơ phân biệt với thơ cách luật,
không bị ràng buộc vào quy tắc cố định nào về
số câu, chữ, niêm luật.
- Thơ tự do là thơ có phân dòng dài ngắn khác
nhau tuỳ theo nhu cầu của tiết tấu, nhịp điệu.
- Hình thức thơ tự do đánh dấu sự phát triển của
ý thức thơ khi nhà thơ không muốn gò mình
vào bất cứ hình thức khuôn khổ cố định nào.
B- Tìm hiểu văn bản
I- Xuất xứ
- Bài thơ đợc rút trong tập Khối vuông Ru- bích
(1985) là một trong những sáng tác tiêu biểu
cho t duy thơ của Thanh Thảo.
II- Đọc- hiểu cấu trúc
1. Đoạn 1 (6 dòng đầu)
2. Đoạn 2 (12 dòng tiếp theo)
3. Đoạn 3 ( còn lại )

HD HS đọc
hiểu nội dung và
nghệ thuật

+ Nhóm 1
? Trong một bài
thơ, lời đề từ có
vai trò gì?
? Lấy di chú của
Lor-ca làm đề từ
cho bài
+ Nhóm 2
? Hình tợng Lor-
ca đợc giới thiệu
bằng hình ảnh nào
? Hình ảnh đó có
ý nghĩa gì ?
Hoạt động nhóm
+ Nhóm 1 : tìm
hiểu lời đề từ
+ Nhóm 2 : tìm
hiểu đoạn 1
1. Trình bày. Phân
tích.
III- Đọc hiểu nội dung và nghệ thuật
1. Lời đề từ
- Di chúc của Lor- ca đợc lấy làm đề từ cho bài
thơ nh một thứ chìa khoá ngầm hớng ngời đọc
tới thông điệp của bài:
+ Lời di chúc bộ lộ tình yêu say đắm của Lor-
ca với nghệ thuật, với xứ sở Tây-ban- cầm.
+ Là một nhà cách tân nghệ thuật Lor-ca biết
một ngày nào đó, thi ca của mình sẽ án ngữ,
ngăn cản những ngời đến sau trong sáng tạo

nghệ thuật nên đã dặn phải biết chôn nghệ
thuật của ông để đi tới. Đó là đạo đức của con
ngời sáng tạo.
2. Đoạn 1
- Hình tợng ngời nghệ sĩ hát rong đợc giới thiệu
bằng những nét chấm phá ít nhiều chịu ảnh h-
ởng của trờng phái ấn tợng trong khung cảnh in
đậm bản sắc văn hoá, chính trị Tây Ban Nha :
những tiếng đàn bọt nớc
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
Li la li- la li- la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
Trên yên ngựa mỏi mòn
+ Hình ảnh tiếng đàn bọt nớc: tiếng đàn vốn
không có hình ảnh nhng đợc miêu tả bằng hình
ảnh bọt nớc - một đặc trng của thơ siêu thực là
biểu tợng cho sự cách tân nghệ thuật hoàn hảo
của Lor- ca với nền nghệ thuật già nua nhng
cũng mong manh.
+ Hình ảnh áo choàng đỏ gắt : có sự kết hợp
giữa cái thực là truyền thống đấu bò tót của Tây
ban Nha với sự khác thờng của màu đỏ gắt.
Đỏ gắt là màu của máu tơi. Nếu gắn kết với
cụm từ Tây ban Nha đặt ở đầu câu sẽ gợi ngời
đọc liên tởng tới tình hình chính trị và những

? Trong thơ có
nhạc, tìm câu thơ
giàu nhạc tính,

chỉ ra hiệu quả
nghệ thuật.
? Nhận xét về
đoạn 1, đặt tiêu
đề.
+ Nhóm 2
? Từ ngữ, hình
ảnh nào đã khắc
hoạ những phút
giây bi phẫn trong
cuộc đời Lor-ca?
2. Tìm. Phân tích.
3. Nhận xét. Đặt
tiêu đề.
+ Nhóm 2 : tìm
hiểu đoạn 2
1. Tìm từ, hình
ảnh . Phân tích.
cuộc đàn áp khốc liệt của chính quyền độc tài ở
đây. Sự tơng phản giúp ta hình dung khung
cảnh của một đấu trờng nhng đấy không phải là
cuộc đấu giữa võ sĩ với bò tót mà một cuộc đấu
đặc biệt giữa khát vọng dân chủ của Lor- ca với
nền chính trị độc tài và khát vọng cách tân
nghệ thuật của Lor- ca.
- Trong khung cảnh ấy, ngời nghệ sĩ hiện lên
đơn côi trong miền đơn độc, trên yên ngựa
mỏi mòn để nhận ra vầng trăng chếnh
choáng đang theo mình trong hành trình đơn
độc ấy.

- Câu thơ : li-la li- la li- la giàu nhạc tính. Nó
mô phỏng âm thanh của tiếng đàn ghi ta, nhằm
khắc đậm hình tợng Lor- ca ngời nghệ sĩ đã
dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn
và khát vọng yêu thơng nhân dân của mình.
* Bằng hình ảnh biểu tợng, hình ảnh thực kết
hợp với thủ pháp tơng phản, câu thơ giàu nhạc
tính, đoạn thơ đã khắc hoạ hình tợng Lor- ca-
một nghệ sĩ đơn độc trong khung cảnh chính trị
và nghệ thuật Tây Ban Nha.
- Tiêu đề : Hình tợng Lor-ca trong khung cảnh
chính trị và nghệ thuật Tây ban Nha.
2. Đoạn 2
- Phút giây bi phẫn nhất trong cuộc đời Lor- ca
là khi ông bị bọn phát xít sát hại rồi ném xác
xuống giếng để phi tang.
+ Lúc đầu đợc diễn tả bằng những hình ảnh rất
thực: áo choàng bê bết đỏ. Hình ảnh áo
choàng bê bết đỏ gợi về một hiện thực đẫm
máu.
+ Sau đó, sự kiện thảm khốc ấy đợc diễn tả theo
lối tợng trựng, liên tục chuyển đổi cảm giác
qua hệ thống âm thanh vỡ ra thành màu sắc,
thành hình khối, thành dòng máu chảy : tiếng