Tải bản đầy đủ (.doc) (44 trang)

Tuyển tập các bài ca dao Việt Nam và các bài hát ru hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (325.55 KB, 44 trang )

TUYỂN TẬP TÀI LIỆU HAY-HIẾM

TUYỂN TẬP CA DAO VIỆT NAM HAY
VÀ CÁC BÀI HÁT RU XƯA HIẾM

1


Ca dao Việt Nam
Bộ sưu tập danh ngôn mở Wikiquote
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm
Ca dao là khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, diễn tả đời sống nội tâm con
người. Ca dao là một từ Hán-Việt, theo từ nguyên, ca là bài hát có chương khúc, giai điệu; dao là
bài hát ngắn, không có giai điệu, chương khúc. Ca dao là một bộ phận lớn của nền Văn học dân
gian Việt Nam.
Mục lục
AĂÂBCDĐEÊGHIKLMNOÔƠPQRSTUVXY
A - Ă - Â [sửa]


Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang,
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu.



Ai ơi bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.



Ai đưa con sáo sang sông,


Để cho con sáo sổ lồng nó bay.



Ai ơi đừng lấy học trò,
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm.



Anh về học lấy chữ nhu,
Chín trăng em đợi, mười thu em chờ.



Anh đi anh nhớ quê nhà,
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương.
Nhớ ai dãi nắng dầm sương,
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.



Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.



Anh đi anh nhớ non Côi
Nhớ sông Vị Thủy, nhớ người tình chung




Áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh chưa có, mẹ già chưa khâu.



Ai về Hà Tĩnh thì về,
Mặc lụa chợ Hạ, uống chè hương sen.



Ai về Tuy Phước ăn nem,
Ghé qua Hưng Thạnh mà xem Tháp Chàm.
2




Ai về đến huyện Đông Anh,
Ghé xem phong cảnh Loa Thành Thục Vương.
Cổ Loa hình ốc khác thường,
Trải qua năm tháng, nẻo đường còn đây.



Anh hùng là anh hùng rơm,
Ta cho mồi lửa hết cơn anh hùng.




Ai về tôi gửi buồng cau,
Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầy.



Anh đi Bình Định ở lâu,
Chiều chiều em đứng vườn dâu ngó chừng.
Hai hàng nước mắt rưng rưng,
Chàng xa thiếp cách, ngang chừng muốn băng.
Phụ mẫu nhà la dức rầm rầm,
Cơm sao ngơ ngáo, làm không muốn làm.
Bởi chưng thiếp bắc chàng nam,
Giơ tay không nổi còn làm việc chi.



Ai về nhớ Vải Ninh Hòa,
Nhớ cau Hổ Bái, nhớ cà Đan Nê,
Nhớ dừa Quảng Hán, Lựu Khê,
Nhớ cơm chợ Bản, thịt dê Quán Lào.



Ai về Nhượng Ban thì về,
Gạo nhiều, cá lắm, dễ bề làm ăn.

B [sửa]



Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.



Bây giờ mận mới hỏi đào,
Vườn hồng đã có ai vào hay chưa?
Mận hỏi thì đào xin thưa:
Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào!



Bắc thang lên đến cung mây,
Hỏi sao Cuội phải ấp cây cả đời?
Cuội nghe thấy nói, Cuội cười:
- Bởi hay nói dối, phải ngồi gốc cây.



Bắc Kạn có suối đãi vàng,
Có hồ Ba Bể có nàng áo xanh.



Bình Định có núi vọng phu,
3


Có đầm Thị Nại, có cù lao xanh.

Em về Bình Định cùng anh,
Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa.


Bướm vàng đậu đọt mù u,
Lấy chồng càng sớm tiếng ru càng buồn.



Bao giờ cho đến tháng ba,
Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng.
Hùm nằm cho lợn liếm lông,
Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi.
Nắm xôi nuốt trẻ lên mười,
Con gà, be rượu nuốt người lao đao.
Lươn nằm cho trúm bò vào,
Một đàn cào cào đuổi đàn cá rô.
Lúa mạ nhảy lên ăn bò,
Cỏ năn cỏ lác rình mò bắt trâu.
Gà con đuổi bắt diều hâu,
Chim ri đuổi đánh vỡ đầu bồ nông.



Bà già đi chợ Cầu Đông,
Xem một quẻ bói lấy chồng lợi chăng.
Thầy bói gieo quẻ, nói rằng:
"Lợi thì có lợi, nhưng răng chẳng còn".




Bồng bồng con nín con ơi
Dưới sông cá lội, ở trên trời chim bay.
Ước gì mẹ có mười tay
Tay kia bắt cá, còn tay này bắn chim.
Một tay chuốt chỉ luồn kim
Một tay đi làm ruộng, một tay tìm hái rau.
Một tay ôm ấp con đau
Một tay đi vay gạo, một tay cầu cúng ma.
Một tay khung cửi, guồng xa
Một tay lo bếp nước, lo cửa nhà nắng mưa.
Một tay đi củi, muối dưa
Còn tay để van lạy, để bẩm thưa, đỡ đòn.
Tay nào để giữ lấy con
Tay nào lau nước mắt, mẹ vẫn còn thiếu tay.
Bồng bồng con ngủ con say
4


Dưới sông cá vẫn lội, chim vẫn bay trên trời.


Bạn bè là nghĩa tương thân,
Khó khăn, thuận lợi ân cần bên nhau.



Bạc Liêu nước chảy lờ đờ,
Dưới sông cá chốt trên bờ Triều Châu.




Biên Hòa có bưởi Thanh Trà,
Thủ Đức nem nướng, điện Bà Tây Ninh.



Bao phen quạ nói với diều,
Cù lao Ông Chưởng có nhiều cá tôm.



Buồn riêng rồi lại tủi thầm,
Hai tay áo vải ướt đẫm cả hai.



Bóng đèn là bóng đèn hoa,
Ai về vùng Bưởi với ta thì về.
Vùng Bưởi có lịch có lề,
Có sông tắm mát có nghề seo can.



Biển Ba Động nước xanh cát trắng,
Ao Bà Om thắng cảnh miền Tây,
Xin mời du khách về đây,
Ghé thăm thắng cảnh chốn này thần tiên.




Bốn mùa em chẳng phải lo,
Gạo Đồng Nai, vải Hà Tĩnh ta ấm no trọn đời.



Biên Hòa có bưởi thanh thanh,
Có cô bán bưởi xinh xinh trữ tình.
Anh đây lên thác thác xuống ghềnh,
Đá mòn sông cạn quyết chung tình với em.

C [sửa]


Chồng em áo rách em thương,
Chồng người áo gấm xông hương mặc người.



Con vua thì lại làm vua,
Con sãi ở chùa lại quét lá đa.
Bao giờ dân nổi can qua,
Con vua thất thế lại ra quét chùa.
Con ơi nhớ lấy câu này:
Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan.



Cá không ăn muối cá ươn,
Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.

5




Cười người chớ vội cười lâu,
Cười người hôm trước hôm sau người cười.



Chỉ đâu mà buộc ngang trời,
Tay đâu mà bịt miệng người thế gian.



Cây khô nghe sấm nứt chồi,
Đạo chồng nghĩa vợ giận rồi lại thương.
Cãi nhau là chuyện bình thường,
Cãi xong tâm sự trên giường cả đêm.



Còn trời, còn nước, còn non,
Còn cô bán rượu, anh còn say sưa.



Chó nào mà chó sủa không,
Không người bán dạo cũng ông đi đường.




Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.



Cưới vợ thì cưới liền tay,
Chớ để lâu ngày lắm kẻ dèm pha.



Cha mẹ nuôi con biển hồ lay láng,
Con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày.



Chim khôn kêu tiếng rảnh rang,
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe...



Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!




Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.



Cái cò lặn lội bờ ao
Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng?
Chú tôi hay tửu hay tăm,
Hay nước chè đặc, hay nằm ngủ trưa.
Ngày thì ước những ngày mưa,
Đêm thì ước những đêm thừa trống canh.



Con cò chết rũ trên cây,
Cò con mở lịch xem ngày làm ma.
6


Cà cuống uống rượu la đà,
Chim ri ríu rít bò ra lấy phần,
Chào mào thì đánh trống quân
Chim chích cởi trần, vác mõ đi rao.


Cậu cai nón dấu lông gà,
Ngón tay đeo nhẫn gọi là cậu cai.
Ba năm được một chuyến sai,
Áo ngắn đi mượn, quần dài đi thuê.




Chập chập thôi lại cheng cheng,
Con gà trống thiến để riêng cho thầy.
Đơm xôi thì đơm cho đầy
Đơm vơi thì thánh nhà thầy mất thiêng!



Con mèo mà trèo cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà.
Chú chuột đi chợ đàng xa
Mua mắm mua muối giỗ cha con mèo!



Con cò mà đi ăn đêm,
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.
Ông ơi ông vớt tôi nao,
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.
Có xáo thì xáo nước trong
Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.



Cây khô chưa dễ mọc chồi
Bác mẹ chưa dễ ở đời với ta;
Non xanh bao tuổi mà già
Bởi vì sương tuyết hóa ra bạc đầu.




Con người có cố, có ông,
Như cây có cội, như sông có nguồn.



Con cá đối bỏ trong cối đá,
Con mèo cái nằm trên mái kèo,
Trách cha mẹ em nghèo, anh nỡ phụ duyên em.



Cô kia đứng ở bên sông,
Muốn sang anh ngả cành hồng cho sang.



Cây đa cũ, bến đò xưa,
Bộ hành có nghĩa, nắng mưa cũng chờ.



Cần Thơ gạo trắng nước trong,
7


Ai đi đên đó lòng không muốn về.



Chiều chiều mây phủ Hải Vân,
Chim kêu ghềnh đá gẫm thân em buồn.



Chiều chiều ra đứng bờ sông,
Muốn về với mẹ mà không có đò.



Chiều chiều chim rét kêu chiều,
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau.



Chiều chiều ra đứng lầu tây,
Thấy cô gánh nước tưới cây ngô đồng.



Chiều chiều ai đứng hàng ba,
Quần đen áo trắng nết na dịu dàng.



Chiều chiều bắt bướm đang bay,
Bâng khuâng nhớ bạn, bạn rày nhớ ta.




Chiều chiều bóng ngả về tây,
Hỡi cô bán củi bên đầy bên vơi.
Cô còn hái nữa hay thôi,
Cho tôi hái đỡ nên đôi vợ chồng.



Chiều chiều bước tới ghe buôn,
Sóng bao nhiêu gợn em buồn bấy nhiêu.



Chiều chiều buồn miệng nhai trầu,
Nhớ người quân tử bên cầu ngẩn ngơ.



Chiều chiều chim vịt kêu chiều,
Bâng khuâng nhớ bạn chín chiều ruột đau.



Chiều chiều con quạ lợp nhà,
Con cu chẻ lạt, con gà đưa tranh.
Chèo bẽo nấu cơm nấu canh,
Chìa vôi đi chợ mua hành về nêm.




Chiều chiều dạo mát dưới trăng,
Trông lên chỉ thấy chị Hằng ở trong.



Chiều chiều dắt mẹ qua đèo,
Chim kêu bên nớ, vượn trèo bên tê.



Chiều chiều đứng bên Vân Lầu,
Trông về Vĩ Dạ ruột đau chín chiều.



Chiều chiều mây phủ Sơn Trà,
Sóng xô cửa Đại trời đà chuyển mưa.
Công đâu công uổng công thừa,
8


Công đi gánh nước tưới dừa Tam Quan.


Chiều chiều mây phủ về kinh,
Ếch kêu giếng lạn, cảm tình đôi ta.
Đôi ta như lửa mới nhen,
Như trăng mới mọc như đèn mới khêu.




Chiều chiều bãi bể sóng xô,
Dã tràng xe cát cơ đồ phù vân.



Chiều chiều ông Lữ đi cày,
Trâu tha, gãy ách, khoanh tay ngồi bờ.



Chiều chiều én liệng trên trời,
Rùa bò dưới đất, khỉ ngồi trên cây.



Chiều chiều én liệng Truông Mây,
Cảm thương chú Lía bị vây trong thành.



Chiều chiều én liệng cò bay,
Khoan khoan hỏi bạn, bạn rày nhớ ai?



Chiều chiều én tiếng ngoài khơi,
Thấy anh ba chốn, bốn nơi mà buồn.




Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Ngó về quê mẹ, ruột đau như dần.



Chiều chiều vịt lội bàu sen,
Để anh lên xuống làm quen với nàng.



Chiều chiều xách giỏ hái rau,
Ngó lên mả mẹ ruột đau như dần.



Chiều chiều có kẻ thất tình,
Tựa mái mái ngã, tựa đình đình xiêu.



Chiều chiều hoa trải góc đền,
Muốn vô làm bé có bền hay không?



Chiều chiều hoa trải sập vàng,
Điếu Ngô xe trúc sao chàng chắng say?




Chiều chiều em đứng bên trông,
Trông non non ngắt, trông sông sông dài.
Trông mây mây ngang kéo trời,
Trông trăng trăng khuyết, trông người ở xa.



Chiều chiều én liệng bờ kinh,
Ếch kêu giếng lạnh thắm tình đôi ta.



Chiều chiều én liệng cò bay,
9


Bâng khuâng nhớ bạn, bạn rày nhớ ai?
Bạn rày nhớ củ, nhớ khoai,
Nhớ cam, nhớ quýt, nhớ xoài cà lăm.


Chiều chiều gọt mướp nấu canh,
Thấy anh qua lại bỏ hành lộn om.



Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Tay bưng cái rổ, tay dìu con thơ.




Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ người đãy gấm khăn điều vắt vai.



Chiều chiều lo bảy lo ba,
Lo cau trổ muộn, lo già hết duyên.



Chiều chiều lửa cháy cơm sôi,
Heo la, con khóc, chồng người nhậu say.



Chiều chiều mang giỏ hái dâu,
Hái dâu không hái nhớ câu ân tình.



Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Trông cô hàng xóm ruột đau quá chừng.



Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ nồi cơm nguôi, nhớ riêu nước chè.




Chiều chiều lo bảy lo ba,
Lo cha mẹ già đầu bạc tuổi cao.



Chiều chiều mú lụa mười ba,
Cắt áo cổ giữa tra ba nút vàng.



Chiều chiều ngư phủ đi câu.
Sấm bắt ngư phủ biết đâu mà tìm.



Chiều chiều ông Lữ đi câu,
Bỏ ve, bỏ chén, bỏ bầu ai mang.



Chiều chiều ông Lữ thả câu,
Sấu ăn ông Lữ chúi đầu xuống sông.



Cà Mau hãy đến mà coi,
Muỗi kêu như sáo thổi,
Đỉa lội lềnh như bánh canh.




Cần Thơ là tỉnh,
Cao Lãnh là quê,
Anh đi lục tỉnh bốn bề,
Mải đi buôn bán chẳng về thăm em.
10




Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xáng, Xà No,
Anh có thương em, xin sắm một con đò,
Để em qua lại mua cò gởi thơ.



Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xáng, Phong Điền,
Anh có thương em, cho bạc cho tiền,
Đừng cho lúa gạo xóm giềng họ hay.



Con cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo đưa chồng, tiếng khóc nỉ non,
Nàng về nuôi cái cùng con,
Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng,




Con trai trong Quảng ra thi,
Thấy con gái Huế chân đi không đành.



Cơm cha áo mẹ chữ thầy,
Gắng công mà học có ngày thành danh.



Cơm cha áo mẹ chữ thầy,
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.



Chị Hươu đi chợ Đồng Nai,
Bước qua Bến Nghé ngồi nhai thịt bò.



Cúc mọc bờ ao kêu bằng cúc thủy,
Chợ Sài Gòn xa, chợ Mỹ cũng xa.
Viết thư thăm hết mọi nhà,
Trước thăm phụ mẫu sau là thăm em.



Chỉ điều xe tám, đậu tư,
Anh đi Gia Định thư từ cho em.




Chừng nào Chợ Lớn hết vôi,
Nước Nam hết giặc em thôi đưa đò.
Bắp non mà nướng lửa lò,
Đố ai ve được con đò Thủ Thiêm.



Chẳng thơm cũng phải hoa nhài,
Dẫu chưa thanh lịch cũng người Tràng An.



Cát lăn còn cuốn gió đông,
Anh đi Hòn Chồng sao chẳng rủ em.



Cầm chài mà vãi cá căng,
Cá căng mặc cá, chài văng mặc chài.



Cầm chày giã gạo phăng phăng,
Đêm nay có kẻ rụng răng tới hò.
11





Cất nhà day hướng về Nam,
Day lưng về Bắc, không làm có ăn.



Cất tiếng kêu bà quán giữa đàng
Hồi mai giờ có gặp bạn vàng tôi không



Cất tiếng kêu người ở xóm Bùi
Nửa đêm thức dậy cầm dùi đặp xơ
Mau ngâm rồi lại tiếp xơ
Tiếp thành con nhỏ rồi đưa vô bà
Đánh ba giây lại thành đàn giây neo



Cầu cao trăm nhịp, bông hoa diệp héo sầu
Bướm ong hội ngộ chờ ngày bắc qua
Lầu tây có trống điểm ba
Không tình cũng nghĩa đường xa đi tìm
Tai nghe vườn lý có chim
Anh đà nghe tiếng đàn kìm em than
Trời đà sở định cơ hàn
Sáo sanh em sang sảng, duyên nàng thương không
Đêm năm canh tưởng niềm tơ tóc
Ngày sáu khắc thương gió nhớ mây

Đờn kìm ai gẩy lầu tây
Cho nên ong bướm khiến xây vườn đào
Thịnh suy chẳng biết làm sao
Cho người thục nữ ra vào hành lang
Giữa người thục nữ ta chẳng nói gian
Lòng ta thương mộ sáo nàng từ lâu.



Cái cò đi đón cơn mưa,
Tối tăm mờ mịt ai đưa cò về.
Cò về đến gốc cây đề,
Giương cung anh bắn, cò về làm chi.
Cò về thăm bá, thăm dì,
Thăm cô xứ Bắc, thăm dì xứ Đông.



Cái cò chết tối hôm qua,
Có hai hạt gạo với ba đồng tiền.
Một đồng mua trống, mua kèn,
Một đồng mua mỡ đốt đèn thờ vong.
Một đồng mua mớ rau rong,
12


Đem về thái nhỏ thờ vong con cò.


Cái cò là cái còn vàng,

Mẹ đi đắp đàng, con ở với ai?
Con ở với bà, bà không có vú,
Con ở với chú, chú là đàn ông.



Cái cò là cái cò con,
Mẹ nó yêu nó, nó còn làm thơ.
Cái cò bay lửng bay lơ,
Lại đây anh gửi xôi khô cho nàng.
Đem về nàng nấu, nàng rang,
Nàng ăn có giẻo, thời nàng lấy anh.



Cái cò trắng bạch như vôi,
Cô kia lấy lẽ chú tôi thì về.
Chú tôi chẳng mắng, chẳng chê,
Thím tôi móc mắt, mổ mề xem gan.



Cái cốc mày lặn ao chà,
Bay lên rủ cánh làm nhà chị nương.
Yếm thắm mà nhuộm hoa nương,
Cái răng hạt đỗ làm tương anh đồ.
Yếm thắm mà vã nước hồ,
Vã đi vã lại anh đồ yêu đương.




Cái cò là cái cò kỳ,
Ăn cơm nhà dì, uống nước nhà cô.
Đêm nằm thì ngáy o o,
Chửa đi đến chợ đã lo ăn quà.
Hàng bánh, hàng bún bày ra,
Củ từ, khoai nước cùng là cháo kê.
Ăn rồi cắp đít ra về,
Thấy hàng chả chó lại lê trôn vào.
Chả này bà bán làm sao ?
Ba đồng một gắp lẽ nào chẳng mua.
Nói dối là mua cho chồng,
Đem đến quãng đồng, ngả nón ra ăn.
Thoạt là đau bụng lăm răm,
Về nhà đau quẳn đau quăn dạ dày.
Đem tiền đi bói ông thầy,
13


Bói ra quẻ này, những chả cùng nem.
Cô nàng nói dối đã quen,
Nào tôi ăn chả ăn nem bao giờ.


Con cò con vạc con nông,
Ba con cũng béo vặt lông con nào ?
Vặt lông con vạc cho tao,
Hành răm nước mắm bỏ vào mà thuôn.




Con cò là con cò quăm,
Mày hay đánh vợ, mày nằm với ai?
Có đánh thì đánh sớm mai,
Chớ đánh chập tối, chẳng ai cho nằm.



Cái cò cái vạc cái nông,
Sao mày dẵm lúa nhà ông hỡi cò.
Không, không, tôi đứng trên bờ,
Mẹ con nhà nó đổ ngờ cho tôi.
Chẳng tin thì ông đi đôi,
Mẹ con nhà nó còn ngồi đây kia.

D [sửa]


Dã tràng xe cát biển đông,
Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì.



Dù ai nói ngả nói nghiêng,
Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.



Dạy con từ thuở còn thơ,
Dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về.




Dù em con bế con bồng,
Thi đua yêu nước quyết không lơ là.

Đ [sửa]


Đi cho biết đó biết đây,
Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn.



Con gái nói có là không,
Nói yêu là ghét, nói buồn là vui.



Đàn ông đi biển có đôi,
Đàn bà đi biển mồ côi một mình.



Đời người có một gang tay,
Ai hay ngủ ngày còn có nửa gang.



Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi,

14


Mà chỉ khó vì lòng người ngại núi e sông.


Đa tình thì vướng nợ tình,
Trách người đã vậy, trách mình sao đây !



Đã cam quấn quít má đào,
Những mong chim nhạn mai trao chỉ hồng.



Đêm qua ra đứng bờ ao,
Trông cá, cá lặn, trông sao, sao mờ.
Buồn trông con nhện giăng tơ
Nhện ơi, nhện hỡi, nhện chờ mối ai ?
Buồn trông chênh chếch sao Mai.
Sao ơi, sao hỡi, nhớ ai sao mờ?



Đôi ta bắt gặp nhau đây,
Như con bò gầy gặp bãi cỏ hoang.




Đôi ta như tượng mới tô,
Như chuông mới đúc, như chùa mới xây.



Đôi ta như lửa mới nhen,
Như trăng mới mọc, như đèn mới khêu.



Đôi ta như rắn liu điu,
Nước chảy mặc nước, ta dìu lấy nhau.



Đôi ta như ruộng năm sào,
Cách bờ ở giữa làm sao cho liền?



Đôi ta như thể đồng tiền,
Đồng sấp, đồng ngửa, đồng nghiêng, đồng nằm.



Đôi ta như thể con bài,
Đã quyểt thì đánh, đừng nài thấp cao
Đôi ta như đá với dao,
Năng siếc, năng sắc, năng chào, năng quen.




Đôi ta như ngãi Phan Trần,
Khi xa ngàn dặm, khi gần bên đôi.



Đôi ta như rượu với nem,
Đang say ngây ngất, ai dèm chớ xa.



Đôi ta như lúa đòng đòng,
Đẹp duyên nhưng chẳng đẹp lòng mẹ cha
Đôi ta như chỉ xe ba,
Thầy mẹ xe ít, đôi ta xe nhiều.



Đêm nằm lưng chẳng tới giường,
15


Trông cho mau sáng ra đường gặp em.


Đi ngang thấy ngọn đèn chong chóng,
Thấy em nho nhỏ, muốn bồng mà ru.




Đường dài ngựa chạy biệt tăm,
Người thương có nghĩa trăm năm cũng về.



Đầu năm ăn quả thanh yên,
Cuối năm ăn bưởi cho nên đèo bòng.
Vì cam cho quýt đèo bòng,
Vì em nhan sắc cho lòng nhớ thương.



Đêm khuya thiếp mới hỏi chàng:
Cau xanh ăn với trầu vàng xứng chăng?
Trầu vàng nhá lẫn cau xanh,
Duyên em sánh với tình anh tuyệt vời.



Đói lòng ăn nửa trái sim,
Uống lưng bát nước đi tìm người thương
Người thương, ơi hỡi, người thương,
Đi đâu mà để buồng hương lạnh lùng.



Đôi ta cùng bạn chăn trâu,
Cùng mặc áo vá nhuộm nâu một hang.
Bao giờ cho gạo bén sang,

Cho trăng bén gió, cho nàng bén anh.



Đường xa thì thật là xa,
Mượn mình làm mối cho ta một người.
Một người mười tám đôi mươi,
Một người vừa đẹp vừa tươi như mình.



Đêm đêm tưởng dải Ngân Hà,
Chuôi sao Tinh Đẩu đã ba năm tròn.
Đá mòn nhưng dạ chẳng mòn,
Tào Khê nước chảy vẫn còn trơ trơ.



Đêm qua vật đổi sao dời,
Tiếc công gắn bó nhỡ lời giao đoan.



Đêm qua trời sáng trăng rằm,
Anh đi qua cửa em nằm không yên.
Mê anh chẳng phải mê tiền,
Thấy anh lịch sự có duyên dịu dàng.
Thấy anh em những mơ màng,
16



Tưởng rằng đây đấy phượng hoàng kết đôi.
Thấy anh chưa kịp ngỏ lời,
Ai ngờ anh đã vội dời gót loan.
Thiếp tôi mê mẩn canh tàn,
Chiêm bao như thấy anh chàng ngồi bên.
Tỉnh ra lẳng lặng yên nhiên,
Tương tư bệnh phát liên miên cả ngày.
Nghĩ rằng duyên nợ từ đây,
Xin chàng hãy lại chơi đây chút nào.
Cho thiếp tỏ thiệt thấp cao!


Đợi chờ trúc ở với mai,
Đợi chờ anh ở với ai chưa chồng.



Đi qua nghiêng nón, cúi lưng,
Anh không chào, em không hỏi, vì chưng đông người.



Đôi ta thương mãi nhớ lâu,
Như sông nhớ nước, như nhành dâu nhớ tằm.



Đấy, đây xứng đáng cũng vừa,
Xin đừng kén chọn lọc lừa nơi nao.




Đu đủ tía, giềng giềng cũng tía,
Khoai lang ngâm, ngọn mía cũng giâm.
Củi kia chen lẫn với trầm,
Em giữ sao cho khỏi, kẻo lầm, bớ em!



Đi đâu bỏ nhện giăng mùng,
Bỏ đôi chiếu lạnh, bỏ phòng quạnh hiu!



Đại Hoàng phong cảnh hữu tình,
Của nhiều đất rộng gái xinh trai tài.



Đố ai lặn xuống vực sâu,
Mà đo miệng cá, uốn câu cho vừa.



Đố ai bắt chạch đằng đuôi,
Bắt chim đầu cánh, bắt người trong trăng.




Đố ai biết đá mấy hòn,
Tua rua mấy chiếc, trăng tròn mấy đêm.



Đố ai lượm đá quăng trời,
Đem gầu tát biển, ghẹo người trong trăng.



Đom đóm bay ra, trồng cà tra đỗ,
Tua rua bằng một, cất bát cơm chăm.
17


Tháng tư mua nứa đan thuyền,
Tháng năm tháng sáu gặt miền ruộng chiêm.


Đố ai tát bể Đông Khê,
Tát sông Bồ Đề, trăng tròn mấy đêm.



Đông Thành là mẹ là cha,
Đói cơm rách áo thì ra Đông Thành.



Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
Ai vô xứ Nghệ thì vô!



Đường lên Mường Lễ bao xa?
Trăm bảy mươi thác, trăm ba mươi ghềnh.



Đường lên xứ Lạng bao la?
Cách một trái núi với ba quãng đồng.
Ai ơi, đứng lại mà trông,
Kìa núi thành Lạng, kìa sông Tam Cờ…



Đường về Kiếp Bạc bao xa?
Đường về Kiếp Bạc có cây đa Bồ Đề.
Có yêu anh cắp nón ra về,
Giàu ăn, khó chịu chớ hề thở than.



Đất ta bể bạc, non vàng,
Bể bạc Nam Hải, non vàng Bồng Miêu.



Đố ai biết lúa mấy cây,

Biết sông mấy khúc, biết cây mấy tầng.



Đi bộ thì khiếp Hải Vân,
Đi thuyền thì khiếp sóng Thần, hang Dơi.
Yêu nhau cho thịt cho xôi,
Ghét nhau đưa đến Kim Bôi , Hạ Bì.



Đò từ Đông Ba, đò qua Đập Đá,
Đò từ Vĩ Dạ thẳng ngả Ba Sình.
Lờ đờ bóng ngả trăng chênh,
Tiếng hò xa vọng, nặng tình nước non.



Đức Thọ gạo trắng nước trong,
Ai về Đức Thọ thong dong con người.



Đầm Đại Từ hoa sen thơm ngát
Giếng Đại Từ nước mát nước trong
Dòng Tô uốn khúc lượn quanh
18


Đất nuôi trẻ nhỏ lừng danh trong ngoài.



Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh
Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm.



Đố anh con rết mấy chân?
Núi Đầu Mâu mấy thước, chợ Hôm mấy người?



Đất Châu Thành anh ở
Xứ Cần Thơ nọ em về
Bấy lâu sông cận biển kề
Phân tay mai trúc dầm dề hột châu.



Đống Đa ghi để lại đây,
Bên kia thanh miếu, bên này Bộc am.



Đồng Nai có bốn rồng vàng,
Lộc họa Lễ phú San đàn Nghĩa thi.



Đời vua Thái Tổ, Thái Tông,

Con bế con bồng, con dắt, con mang.
Bò đen húc lẫn bò vàng,
Hai con húc chắc, đâm quàng xuống sông.
Thằng bé chạy về bảo ông
”Bò đen ta ngã xuống sông mất rồi”.



Đàn ông miệng rộng thì tài,
Đàn bà miệng rộng điếc tai láng giềng.



Đàn ông nông nổi giếng khơi,
Đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu.



Đói thì đầu gối phải bò,
Cái chân hay chạy cái giò hay đi.



Đồng tiền không phấn không hồ,
Sao mà khéo điểm khéo tô mặt người!



Đem chuông đi đấm nước người,
Chẳng kêu cũng đấm ba hồi lấy danh.




Đi đâu mà bỏ mẹ già,
Gối nghiêng ai sửa, tách trà ai dâng.



Đói lòng ăn hột chà là,
Để cơm nuôi mẹ , mẹ già yếu răng.



Đẻ con chẳng dạy chẳng răn,
Thà rằng nuôi lợn mà ăn lấy lòng.



Đã sinh ra kiếp ở đời,
19


Trai thời trung hiếu đôi vai cho tròn.
Gái thời trinh tịnh lòng son,
Sớm hôm gìn giữ kẻo còn chút sai.
Trai lành gái tốt ra người,
Khuyên con trong bấy nhiêu lời cho chuyên.


Đã rằng là nghĩa vợ chồng,

Dầu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng rời.



Đắng cay cũng thể ruột rà,
Ngọt ngào cho lắm cũng là người dưng.
Em chồng ở với chị dâu,
Coi chừng kẻo nó giết nhau có ngày.
Con cô, con cậu thì xa,
Con chú, con bác thật là anh em.



Đói thì ăn ngô, ăn khoai,
Đừng ở với dượng, điếc tai láng giềng.



Đường đi những lách cùng lau,
Cha mẹ tham giàu ép uổng duyên con.
Duyên sao cắc cớ, hỡi duyên!
Cầm gương, gương tối, cầm vàng, vàng phai.



Đừng nài lương giáo khác dòng,
Vốn đều con Lạc cháu Hồng khi xưa.




Đôi ta như cái đòng đòng,
Đẹp duyên, nhưng chẳng đẹp lòng mẹ cha.



Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
Thân em như chẽn lúa đòng đòng,
Phất phơ giữa ngọn nắng hồng ban mai.



Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm,
Rượu Hồng Đào chưa nhấm đã say.



Đồn rằng quan tướng có danh,
Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
Ban khen rằng:"Ấy mới tài",
Ban cho cái áo với hai đồng tiền.
Đánh giặc thì chạy trước tiên
Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra!
Giặc sợ, giặc chạy về nhà
20


Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!



Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.



Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ
Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ ngọn lu
Anh về học lấy chữ Nhu
Chín trăng em đợi mười thu em chờ.



Đèn nào sáng bằng đèn Sa Đéc,
Gái nào đẹp bằng gái Nha Mân,
Anh thả ghe câu lên xuống mấy lần,
Thương em đứt ruột, nhưng tới gần lại run.



Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh,
Nước Đồng Mười lóng lánh cá tôm,
Muốn ăn bôn súng mắm kho,
Thì vô Đồng Tháp ăn no đã thèm,

E - Ê [sửa]


Em như hoa gạo trên cây,
Anh như một đám cỏ may bên đường.
Lạy trời cho cả gió sương,

Hoa gạo rụng xuống, lại luồn cỏ may.

G [sửa]


Gió đưa cây cải về trời,
Rau răm ở lại, chịu lời đắng cay.



Gió đưa cành trúc la đà,
Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương.



Gánh cực mà đổ lên non,
Cong lưng mà chạy, cực còn theo sau.



Gà nào hay bằng gà Cao Lãnh,
Gái nào bảnh bằng gái Nha Mân?



Gái Tầm Vu đồng xu ba đứa,
Trai Thủ Thừa cưỡi ngựa xuống mua.

(đây không phải là câu ca dao />ArticleID=190286&ChannelID=3)



Gái Thới Bình lòng ngay dạ thẳng,
Trai bạc tình một cẳng về quê.

H [sửa]


Hoa thơm ai chẳng muốn đeo,
21


Người khôn ai nỡ cứ theo nặng lời.


Hoa thơm ai chẳng nâng niu,
Người khôn ai chẳng mến yêu mọi bề.



Hôm qua tát nước đầu đình,
Bỏ quên cái áo trên cành hoa sen.
Em được thì cho anh xin,
Hay là em (còn) để làm tin trong nhà.



Hòn đá đóng rong vì dòng nước chảy,
Hòn đá bạc đầu vì bởi sương sa.
Em với anh cũng muốn kết nghĩa giao hòa,
Sợ mẹ bằng biển, sợ cha bằng trời.

Em với anh cũng muốn kết tóc ở đời,
Sợ rằng mây bạc giữa trời mau tan.

I [sửa]
K [sửa]


Khôn ngoan đối đáp người ngoài,
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.



Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề.



Kim vàng ai nỡ uốn câu,
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời.




Khen ai khéo họa dư đồ,
Trước sông Nhị Thủy, sau hồ Hoàn Gươm.



Khen ai khéo hoạ dư đồ
Giữa nơi thành thị có hồ xanh trong
Ngựa xe vắng khách bụi hồng
22


Một tào cổ miếu, đôi dòng thanh lưu
Trăng soi nước, nước in cầu
Bức tranh thiên cổ đượm màu tang thương
Có hoa ánh bóng tà dương
Nghìn xưa hung bá đồ vương chốn này.
L [sửa]


Làm trai cho đáng nên trai,
Khom lưng chống gối gánh hai hạt vừng.



Làm trai cho đáng nên trai
Xuống Đông, Đông tĩnh. Lên Đoài, Đoài yên




Làm trai cho đáng nên trai,
Một trăm đám cỗ chẳng sai đám nào.



Lời nói chẳng mất tiền mua,
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.



Làm trai lấy được vợ hiền,
Như cầm đồng tiền mua được của ngon.



Làm trai quyết chí tu thân,
Công danh chớ vội, nợ nần chớ lo.



Lên non mới biết non cao,
Nuôi con mới biết công lao mẹ hiền.



Lục tỉnh có hạt Ba Xuyên,
Bạc Liêu chữ đặt, bình yên dân rày.
Mậu Thìn vốn thiệt năm nay,
Một ngàn hai tám, tiếng rày nổi vang.

Phong Thạnh vốn thiệt tên làng,
Giá Rai là quận, chợ làng kêu chung.
Anh em Mười Chức công khùng,
Bị tranh điền thổ, rùng rùng thác oan...



Lênh đênh ba mũi thuyền kề,
Thuyền ra Kẻ Chợ, thuyền về sông Dâu.



Lênh đênh ba bốn thuyền kề,
Chiếc ra Hà Nội, chiếc về sông Dâu.
Vì tằm em phải hái dâu,
Vì người lịch sự em ngồi rầu bên nong.
Lênh đênh chiếc bách giữa dòng,
Thương thân góa bụa phòng không lỡ thì.
23


Gió đưa cây trúc ngã quỳ
Ba năm trực tiết còn gì là xuân?


Làng tôi có lũy tre xanh,
Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng.
Bên bờ vải nhãn hai hàng,
Dưới sông cá lội từng đàn tung tăng.


M [sửa]


Một cây làm chẳng nên non,
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.



Mười năm lưu lạc giang hồ,
Một ngày tu tỉnh, cơ đồ lại nên.



Mấy đời bánh đúc có xương,
Mấy đời dì ghẻ mà thương con chồng.



Mẹ già như chuối chín cây,
Gió lay mẹ rụng, con phải mồ côi.



Mình về có nhớ ta chăng,
Ta về ta nhớ hàm răng mình cười.



Một năm chia mười hai kỳ,
Thiếp ngồi, thiếp tính khó gì chẳng ra.

Tháng giêng ăn tết ở nhà,
Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tằm.
Tháng ba đi bán vải thâm,
Tháng tư đi gặt, tháng năm trở về.
Tháng sáu em đi buôn bè,
Tháng bảy, tháng tám trở về đong ngô.
Chín mười cắt rạ đồng mùa,
Một, chạp vớ được anh đồ dài lưng.
Anh ăn rồi anh lại nằm,
Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền.
Chẳng thà lấy chú lực điền,
Gạo bồ, thóc giống còn phiền nỗi chi.

N [sửa]


Nhà Bè nước chảy chia hai,
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.



Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa như ngồi đống than.
24




Người đâu gặp gỡ làm chi,
Trăm năm biết có duyên gì hay không.




Nhiễu điều phủ lấy giá sương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng.



Nực cười châu chấu đá xe,
Tưởng rằng chấu ngã ai dè xe nghiêng.



Ngoài miệng thì nói Nam mô,
Trong lòng thì chứa ba bồ dao găm.



Nghèo nhân nghèo nghĩa thì lo,
Nghèo tiền nghèo bạc chả lo là nghèo.



Ngó lên nuộc lạt mái nhà,
Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu



Nam Kì sáu tỉnh em ơi
Cửu Long chín ngọn cùng khơi một nguồn,

Sông Hương nước chảy trong luôn,
Núi Ngự danh tiếng cả muôn dặm ngoài.



Nước non lận đận một mình,
Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.
Ai làm cho bể kia đầy,
Cho ao kia cạn, cho gầy cò con?



Ngang lưng thì thắt bao vàng,
Đầu đội nón dấu, vai mang súng dài.
Một tay thì cắp hỏa mai,
Một tay cắp giáo, quan sai xuống thuyền.
Tùng tùng trống đánh ngũ liên,
Chân bước xuống thuyền nước mắt như mưa.



Người ta rượu sớm trà trưa,
Thân em đi sớm về trưa cả đời.
Lạy trời ứng nghiệm một lời,
Cho em gặp được một người em thương.



Người ta bán vạn mua ngàn,
Thân em buôn bán cơ hàn vẫn vui.




Người ta đi đôi về đôi,
Thân em đi lẻ về côi một mình.



Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
25


×