Quyết định hạn chế phương tiện cá nhân tham gia giao thông

Header Page 1 of 16.

QUYẾT ĐỊNH HẠN CHẾ PHƯƠNG TIỆN CÁ NHÂN
THAM GIA GIAO THÔNG
1. Phát hiện vấn đề :
Theo thống kê, 5 tháng đầu năm 2013, cả nước có gần 52 nghìn ô tô và trên 1 triệu
xe máy đăng ký mới, nâng tổng số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ trên
toàn quốc là trên 39 triệu chiếc, trong đó có hơn 2 triệu ô tô và trên 37 triệu xe máy
(Theo quy hoạch ngành giao thông vận tải, đến năm 2020 số lượng xe máy của cả
nước sẽ vào khoảng 36 triệu chiếc )
tính theo mức bình quân phương tiện trên đầu người thì Việt Nam vào khoảng 500
xe trên một nghìn người, trong khi đó Trung Quốc chỉ có khoảng 17 xe, Liên bang
Nga có khoảng 120 xe, Thái Lan khoảng hơn 300 xe và Nhật Bản gần 600 xe trên
một nghìn người. có thể thấy, so với các nước trong khu vực thì Việt Nam là quốc
gia có mức độ phương tiện giao thông cá nhân cao so với bình quân đầu người.

Footer Page 1 of 16.


Header Page 2 of 16.

2. Chuẩn đoán nguyên nhân
a) Vấn đề liên quan đến người sở hữu phương tiện giao thông , nhà sản xuất và
các cấp quản lý
Phản ứng của chủ sở hữu phương tiện : người dân “thích” sử dụng phương tiện
cá nhân hơn phương tiện giao thông công cộng (GTCC) (bởi việc đi lại bằng
GTCC không đáp ứng được yêu cầu về thời gian đi lại của người dân cũng như
thường xuyên rơi vào tình trạng quá tải)
Phản ứng của nhà sản xuất : Tiếp tục mở rộng sản xuất , nâng cao năng xuất
đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu
Thái độ của cơ quan quản lý về giao thông :Theo Chiến lược quốc gia bảo đảm

trật tự an toàn giao thông đường bộ có ý : “Các tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương ưu tiên các nguồn lực đẩy nhanh phát triển hệ thống vận tải công
cộng nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại, từng bước hạn chế phương tiện cá nhân.”
1

Footer Page 2 of 16.


Header Page 3 of 16.

b) Vấn đề xuất hiện trên cả nước , chủ yếu ở các độ thị lớn , đặc biệt là Hà Nội
và Thành phố Hồ chí Minhdẫn đến tình trạng :
 gia tăng những điểm đen về ùn tắc giao thông : Tại Hà Nội,số điểm thường
xuyên xảy ra ùn tắc có 57 điểm .Với TPHCM , Về ùn tắc giao thông, hiện
còn 76 điểm
 nguy cơ mất an toàn giao thông : gây ảnh hưởng xấu môi trường , sức khỏe
người dân (Xét trên khía cạnh môi trường, giao thông vận tải là hiện là một
trong hai nguồn phát thải CO2 nhiều nhất và nguồn gây ô nhiễm không khí
chủ yếu là phương tiện giao thông cá nhân như ôtô, xe máy )
 Đe dọa nghiêm trọng cơ sở hạ tầng, gây khó khăn cho việc quy hoạch phát
triển giao thông
c) Nguyên nhân của vấn đề :
Cơ sở hạ tầng cho giao thông công cộng chưa phát triển :
phương tiện giao thông chủ yếu ở nước ta chỉ có xe bus , đường xá chật hẹp ,
không có sự phân làn xe cơ giới , dê dẫn đến xung đột các dòng xe khiến cho
người dùng phương tiện giao thông cộng gặp nhiều bất tiện (đặc biệt là về thời
gian )

Hiện phương tiên giao thông công cộng chưa đủ để đáp ứng người dùng hiện tại
, thường xuyên phải chở quá số người quy đinh , người dùng thì phải chen nhau

để lên xe
2

Footer Page 3 of 16.


Header Page 4 of 16.

3. Quyết định giải quyết vấn đề:
a) Tình hình tai nạn giao thông ở Việt Nam:
Thông tin từ Tổng cục Thống kê, trong tháng Chín, trên địa bàn cả nước
đã xảy 886 vụ tai nạn giao thông từ ít nghiêm trọng trở
lên, làm 710 người chết và 523 người bị thương. So với cùng kỳ năm
trước, số vụ tai nạn giao thôngtăng 10,2%, số người chết giảm 7,5%, số
người bị thương tăng 5,9%. Ngoài ra, trong tháng đã xảy ra 1517 vụ va
chạm giao thông, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm trước, làm 1899 người bị
thương nhẹ, tăng 19,4%.
Tính chung chín tháng năm nay, cả nước đã xảy ra 8155 vụ tai nạn giao
thông từ ít nghiêm trọng trở lên, làm 7040 người chết và 4931 người bị
thương. Số vụ va chạm giao thông trong chín tháng là 13706 vụ, làm 16849
người bị thương nhẹ. So với cùng kỳ năm 2012, số vụ tai nạn giao
thông tăng 4,1%, số vụ va chạm giao thông giảm 10,7%, số người chết tăng
2,1%, số người bị thươnggiảm 11,9% và số người bị thương nhẹ giảm
10,9%.
Bình quân 01 ngày trong chín tháng năm nay, trên địa bàn cả nước xảy
ra 30 vụ tai nạn giao thông và 50 vụ va chạm giao
thông, làm 26 người chết, 18 người bị thương và 62 người bị thương nhẹ.
3

Footer Page 4 of 16.

Header Page 5 of 16.

Cùng với sự gia tăng nhanh chóng các phương tiện cơ giới tham gia giao
thông là tình trạng gia tăng những điểm đen về ùn tắc giao thông, nguy cơ
mất an toàn giao thông. Đến thời điểm này, Việt Nam đang đứng thứ 11
trong số các nước có số người chết vì TNGT lớn nhất thế giới. Mỗi ngày
trung bình có trên 30 người thiệt mạng vì TNGT, đồng nghĩa với việc có
hơn 30 gia đình phải gánh chịu nỗi đau không dễ gì nguôi ngoai, trở thành
một vấn nạn lớn.

b) Tình hình ô nhiễm môi trường do phương tiện giao thông gây ra:
Theo Trung tâm Quan trắc môi trường Việt Nam, hoạt động giao thông tạo
ra 85% lượng khí CO (một loại khí không màu, gây ngạt thở, nhói ở mũi, cổ
họng), 95% lượng VOCs (các chất hữu cơ bay hơi có thể gây khô da, ảnh
hưởng xấu đến hệ tuần hoàn, tiêu hóa, gan thận) và các loại khí độc hại
khác.
Biểu hiện rõ nhất về độ bẩn của không khí là lượng bụi hạt lơ lửng. Mật độ
PM10 ở các nút giao thông của các TP lớn luôn vượt mức cho phép. PM10
là hạt bụi có kích thước nhỏ hơn 10 micromet, thường do xe môtô, nhà máy
điện thải ra trực tiếp. Loại bụi siêu nhỏ này dễ dàng xâm nhập vào phổi,
mạch máu và gây ra các bệnh như tim, ung thư phổi, hen và nhiễm khuẩn
đường hô hấp. Đáng lo ngại, khí thải từ hoạt động giao thông vận tải góp tới
70% tổng lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường, nếu tính chung trên cả
nước.

4

Footer Page 5 of 16.

Header Page 6 of 16.

c) Theo như thực trạng ở Việt Nam hiện nay thì vấn đề “hạn chế phương tiện
giao thông cá nhân” là cấp bách và cần giải quyết ngay.
 Vấn đề giảm phương tiện giao thông thì cần có sự can thiệp của các cơ quan
có thảm quyền giải quyết vì nhu cầu tham gia giao thông ngày càng cao nên
chắc chắn vấn đề này sẽ ko tự giải quyết được. Lượng phương tiện tham gia
giao thông ngày càng nhiều trong khi cơ sở hạ tầng không thể theo kịp được
sự gia tăng này. Số lượng phương tiện giao thông gia tăng gây ra rất nhiều
hậu quả nghiêm trọng đặc biệt là tai nạn giao thông và hiện tượng ùn tắc
giao thông. Điều này gây bức xức trong toàn dân.
 Muốn giải quyết vấn đề này thì cần có hệ thống Vận tải hành khách công
cộng phát triển, đáp ứng được nhu cầu tham gia giao thông của người dân. Ý
thức của người dân cũng phải được nâng cao. Nếu vấn đề này được giải
quyết thì lợi ích nó mang lại là không hề ít:
- Giảm tai nạn giao thông đáng kể khi mà lượng phương tiện tham gia
ít đi.
- Vấn đề ùn tắc giao thông trong các giờ cao điểm phần nào được giải
quyết.
- Giảm thiểu ôi nhiễm môi trường do khí thải của phương tiện giao
thông. (Lượng tiêu hao nhiên liệu của xe gắn máy(lít/km/hướng) cao
gấp 92 lần so với xe buýt.Tác động đối với ô nghiễm môi trường
cũng không kém, tổng lượng chất thải trung bình cho thấy khí thải
gây ô nhiễm môi trường của lọai xe gắn máy (g/km/HK/hướng) cao
hơn 39 lần hoặc xe du lịch cao hơn 10 lần, so với chủng loại xe
buýt).
 Giải quyết vấn đề này gặp rất nhiều khó khăn và phức tạp vì phương tiện
giao thông cá nhân mang lại nhiều lợi ích không nhỏ cho người dân. Trách

nhiệm giải quyết vấn dề này thuộc về cá cơ quan chức năng có thẩm quyền.
4. Xác định mục tiêu của vấn đề.
Giảm tối đa lượng phương tiện giao thông cá nhân, thay vào đó là các phương tiện
giao thông công cộng. Giảm tải cho giao thông nhằm giảm ùn tắc giao thông và
giảm ô nhiễm môi trường do phương tiện giao thông gây ra.

5

Footer Page 6 of 16.


Header Page 7 of 16.

5. Xác định tiêu chí đánh giá.
Các tiêu chí đánh giá cũng chính là các mục tiêu đã nêu ở trên. Các mục tiêu trên
có mức độ quan trọng như nhau nên các tiêu chí đánh giá cũng tương tự như vậy.
Nên ta có hệ thống tiêu chí đánh giá:
* Thời gian để quyết định có hiệu quả, mức độ hiệu
* Giải quyết vấn đề tắc nghẽn giao thông
* Ảnh hưởng của quyết định đến các vấn đề môi trường và xã hội
* Phản ứng của người dân trước quyết định
* Ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước
6

Footer Page 7 of 16.


Header Page 8 of 16.

6. Phương án quyết định:

1. phương án tích cực ( phương án 1 )
Tiến hành đồng bộ , song song việc hạn chế phương tiện cá nhân và phát triển giao
thông công cộng. Khi người dân không đi phương tiện cá nhân, phải có phương
tiện công cộng.
 đề án phát triển vận tải công cộng bằng xe buýt :

- nhà nước hỗ trợ giá vé xe buýt giúp giảm bớt chi phí cho người dân
- tăng số lượng xe trên một tuyến,tăng cường xe vào giờ cao điiểm ,cuối tuần
hay dịp lễ,tránh tình trạng xe quá đông,chen lấn xô đấy gây mất an toàn
- sắp sếp bến đỗ xe buýt 1 cách họp lý phù hợp với các địa điểm khác nhau
- cải thiện chất luọng xe buýt ,tăng mức độ an toàn tối đa
 Phát triển xe taxi :
- Tăng các bến đỗ cho taxi , thắt chặt công tác kiểm tra và xử phạt các xe
dừng, đỗ sai quy định : riêng trên hà nội, hiện có hơn 17.000 taxi trong khi
đó lại chỉ có hơn 30 điểm dừng đỗ 15 phút dành cho taxi. Điều này đã tạo ra
một nghịch lý là các lái xe taxi bắt buộc phải dừng phố cấm để đỗ, đón, trả
khách khiến cho tình trạng ùn tắc giao thông ngày càng thêm phức tạp.
Chính vì vậythời gian tới, Sở GTVT Hà Nội cũng đã đề xuất 2 loại điểm đỗ
với taxi. Theo đó, đối với điểm đỗ taxi thông thường sẽ phát triển thêm các
điểm đỗ xe taxi có sức chứa nhỏ bằng các khu đất xen kẽ riêng lẻ hay kết
hợp đỗ xe cá nhân; xã hội hóa dịch vụ đỗ xe có ưu tiên đỗ taxi (về giá). Dự
7

Footer Page 8 of 16.


Header Page 9 of 16.

kiến đề xuất 66 điểm đỗ taxi, tổng diện tích khoảng 10.350m2 tại 10 quận,
huyện, đáp ứng khoảng 700 xe taxi; đối với điểm đỗ xe taxi có điều hành sẽ

ưu tiên bố trí các điểm dừng đón, trả khách cố định có điều hành tại các
khách sạn, trung tâm thương mại lớn, các bệnh viện, các khu vui chơi giải
trí...
- Tại khu trung tâm, xây trạm đón trả khách taxi sao cho hành khách chỉ phải
đi bộ tối đa 500m hoặc khoảng 10 phút để ra trạm đón taxi. Dự kiến đề xuất
26 điểm đỗ taxi tại các khách sạn và 164 điểm đỗ taxi tại trung tâm thương
mại, tòa nhà văn phòng, chung cư cao cấp với tổng diện tích khoảng
40.000m 2 tại 6 quận tập trung đáp ứng khoảng 2.500 xe taxi; tại các bến xe,
nhà ga, điểm trung chuyển lớn bố trí các điểm đón khách đi taxi tại các vị trí
theo quy định. Việc bố trí điểm đỗ cho hoạt động taxi là cần thiết, thậm chí
không thể chậm trễ. Hy vọng, với giải pháp này, hoạt động taxi Hà Nội sẽ
quy củ, giao thông Hà Nội sẽ giảm ùn tắc

 Phát triển các tuyến phố đi bộ

8

Footer Page 9 of 16.


Header Page 10 of 16.

 Phát triển các dự án tàu điện ngầm,tầu cao tốc trên cao tăng sự lựa chọn cho
người dân và rút ngắn thời gian di chuyển

2. phương án tình thế ,lâm thời ( phương án 2)
 đánh vào kinh tế ,tăng phí lưu thông ,phí đăng kí xe
Bộ giao thông vận tải đề xuất thu thêm 5% mỗi năm đối với phí lưu thông phương
tiện cá nhân, ờ trình Chính phủ tháng 11/2011, Bộ Giao thông đề xuất mức phí lưu
hành phương tiện giao thông cá nhân đường bộ, ôtô tùy theo dung tích xilanh phải

đóng thấp nhất 20 triệu đồng, cao nhất 50 triệu đồng mỗi năm; môtô, xe máy tại Hà
Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ và Hải Phòng mỗi năm phải đóng 500.000 đồng
(xe dưới 175 cm3) và một triệu đồng cho xe có dung tích lớn hơn.
Phí ôtô đi vào trung tâm thành phố trong giờ cao điểm (6h-8h30 và 16h-19h hàng
ngày, trừ ngày nghỉ, ngày lễ) dự kiến là 30.000 đồng một lượt ôtô dưới 7 chỗ và
50.000 đồng với các loại ôtô còn lại. Khu vực và mức thu cụ thể sẽ do UBND cấp
tỉnh, thành phố quy định.
Theo đề xuất của Bộ Giao thông, ôtô sẽ thu 180.000 – 1.440.000 đồng mỗi tháng
tùy loại xe; môtô, xe máy thu 80.000 – 150.000 đồng mỗi năm.
9

Footer Page 10 of 16.


Header Page 11 of 16.

Tuy nhiên,việc tăng phí còn có 1 vài bất cập như :các phí thu lặp,chồng chất lên
nhau ,phí tăng đè nặng lên vai người dân lao động…
 ban hành các lệnh cấm: cấm lưu thông vào 1 số giờ cao điểm , một số đoạn
đường cấm ô tô,
 hỗ trợ giá và khuyến khích người đân đi xe đạp ,xe điện thay vì phương tiện
cồng kềnh hơn
7. Đánh giá các phương án lựa chọn
a) Dự báo ảnh hưởng của các phương án quyết định
- Ảnh hưởng từ các phương án tích cực (phương án 1) : người dân thấy
được lợi ích từ phương tiện giao thông công cộng nên số người sử dụng
các phương tiện giao thông công cộng sẽ tăng lên, số phương tiện giao
thông cá nhân sẽ giảm trong dài hạn
- Ảnh hưởng từ các biện pháp tình thế, tạm thời (phương án 2) : trong ngắn
hạn có thể giảm được được các phương tiện giao thông cá nhân

b) Đánh giá theo các tiêu chí
- Các phương án tích cực:
Tác động trong dài hạn, hiệu quả phù thuộc vào mức độ cải đầu tư của
chính phủ
Giải quyết được vấn đề tắc nghẽn giao thông
Giảm lượng khí thải ô nhiễm môi trường
Được người dân ủng hộ
Chính phủ cần chi 1 khoản lớn để nâng cấp cơ sở hạ hầng, cơ sở vật chất
cho giao thông công cộng
- Cá phương án tình thế, tạm thời:
Tác động nhanh, mức độ hiệu quả phụ thuộc vào các phương tiện giao
thông thay thế (giao thông công cộng)
Giải quyết được tắc nghẽn giao thông
Giảm ô nhiễm môi trường, có thể gây tăng giá 1 số hàng hóa dịch vị do
chi phí vận chuyển tăng
Không được người dân cũng như các doanhnghiệp ủng hộ
10

Footer Page 11 of 16.


Header Page 12 of 16.

Chính phủ có thêm nguồn thu để đầu tư cho cơ sở hạ tầng cũng như
nhiều việc khác
c) So sánh 2 phương án để tìm ra phương án tối ưu
- 2 phương án có những ưu nhược điểm riêng
Phương án 1 có ưu điểm là được lòng dân, giải quyết được triệt để vấn
đề nhưng lại cần 1 sự đầu tư lớn của Chính phủ và cần thời gian dài để phát
huy hiệu quả

Phương án 2 giải quyết nhanh vấn đề nhưng không triệt để, có thể gây
nhiều hệ quả xã hội (tăng giá sản phẩm dịch vụ, sự khong đồng tình của nhân
dân)
- Phương án lựa chọn: kết hợp cả 2 phương án trên trong đó chú trọng vào
phương án 1, cần đánh thuế vào các phương tiện cũ gây ô nhiễm môi
trường và các phương tiện cao cấp, xa xỉ, nâng cao chất lượng cho
phương tiện công cộng là xe bus nhất là về vấn đề thái độ phục vụ, số
lượng và chất lượng xe, dần dần nâng cấp về cơ sở hạ tầng đường bộ.
---Hết---

11

Footer Page 12 of 16.