Tài liệu đào tạo kỹ thuật chuẩn đoán ô tô

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO KỸ THUẬT CHO GIÁM ĐỊNH VIÊN
TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BIDV(BIC)

TÀI LIỆU ĐÀO TẠO

KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN Ô TÔ

Nhóm biên soạn:
Đỗ Tiến Minh
Đỗ Văn Cường

Nguyễn Tiến Dũng
Trần Thanh Tùng

Hà Nội, tháng 9-2012

Đàm Hoàng Phúc
Dương Ngọc Khánh


Chương I: CH N ĐOÁN, B O DƯ NG VÀ S A CH A Đ NG CƠ ÔTÔ
I.1. Phân tích và ñánh giá các thông s , ch tiêu c a ñ ng cơ
M i m t ñ ng cơ sau khi s n xu t ñ u có các thông s k thu t yêu c u riêng bi t.
Trong s d ng chúng ta quan tâm nhi u ñ n các thông s chính sau ñây :
I.1.1. Công su t ñ ng cơ Ne :
Công su t ñ ng cơ là thông s quy t ñ nh tr ng thái k thu t c a ñ ng cơ. Ki m tra
công su t ñ ng cơ trong quá trình s d ng có th ñánh giá kh năng làm vi c, s hao mòn c a
nhóm các k t c u :
• S kín c a bu ng ñ t
• Kh năng t o ñúng h n h p nhiên li u.
• Th i ñi m ñánh l a ( tia l a ñi n, hay ñ t cháy nhiên li u (th i ñi m phun nhiên li u)

Có th suy ra, trong s d ng v i ñ ng cơ cho trư c Pe là thông s giúp ta xác ñ nh tr ng
thái k thu t c a ñ ng cơ, nó ch u nh hư ng c a các y u t :
• Áp l c trong xylanh ñ ng cơ

cu i kỳ nén

• T l nén
• Th tích bu ng ñ t.
T ñó suy ra k t lu n nh hư ng l n nh t t i công su t Ne trong quá trình s d ng là ñ
kín khít trong khu v c bu ng ñ t.
N u ñ xác ñ nh tr ng thái k thu t ñ ng cơ thì áp su t Pc c a m t xylanh chưa th k t
lu n chung v ch t lư ng ñ ng cơ, nh t là ñ ng cơ nhi u xylanh trong trư ng h p này c n
thi t ph i xác ñ nh áp su t Pc cho t t c các xylanh. Do v y khi ch n ñoán có th ph i xem xét
t i t ng xylanh c a chúng, nh m nâng cao ñ tin c y c a k t lu n v tr ng thái k thu t.
Đ xác ñ nh hư h"ng c a m t xylanh, giá tr áp su t Pc là thông s h#u ích nh m xác
ñ nh ch t lư ng bu ng ñ t, hay là xác ñ nh hư h"ng c a nhóm piston, xylanh, vòng găng, như
v y tùy theo t ng trư ng h p c th , c n thi t áp d ng các thông tin ch n ñoán m t cách t i ưu
và kinh t .
Đ kín khít trong bu ng ñ t là m t ch$ tiêu quan tr%ng trong vi c ñánh giá ch t lư ng
ñ ng cơ, ñ&c bi t th hi n tình tr ng k thu t c a nhóm piston – xylanh- vòng găng. Bên c nh
t'n th t công su t ñ ng cơ do mài mòn có nguyên nhân c a ñ không kín khít khác như :
• Xupap không kín (mòn ng d(n hư ng, xư c r b m&t xupap và ñ t a.
• Đ m m&t máy ( gioăng m&t máy ) không ñ m b o: cháy, rách, ...
• M&t n)p máy và xylanh không kín do nguyên nhân: cong vênh n)p máy, gãy gudông thân
máy, ho&c b t n i l"ng c m&t máy...
• Không ñ m b o kín khít cho khu v c bugi hay ñ u vòi phun.
Các khi m khuy t trên ñây gây lên gi m công su t ñ ng cơ,ñ ng th i d(n t i s tăng
lư ng tiêu hao nhiên li u và d u nh n, gi m kh năng gia t c ôtô, thay ñ'i tính ch t khí x .
Khi ñ không kín khít tăng lên, c n thi t ph i ki m tra hay ño ñ c thêm m t s thông s khác:
áp su t ñư ng ng n p, áp su t trong bu ng cácte ñ ng cơ,... ñ lo i tr nguyên nhân và phát

hi n ñúng tình tr ng hư h"ng.

1


S ch&t quá m*c quy ñ nh c a các c m trong ñ ng cơ ( như nhóm piston-xylanh-vòng
găng; b c và các ' tr c ) cũng gây lên tác h i ñáng k : như masat quá l n là nhi t ñ ñ ng cơ
tăng cao, gây lên bó, gi t c c b làm t'n th t công su t h#u ích c a ñ ng cơ.
I.1.2. Lư ng tiêu hao nhiên li u và d u bôi trơn :
a) Lư ng tiêu hao nhiên li u.
Lư ng tiêu hao nhiên li u là ch$ tiêu quan tr%ng th hi n trình tr ng k thu t ñ ng cơ.
Nguyên nhân gây nên tiêu hao nhiên li u quá m*c có th do:
• Không ñ m b o ñ kín khít hay ñi u ch$nh không ñúng trong h th ng cung c p nhiên li u.
• S hao mòn không bình thư ng ho&c quá m*c c a các chi ti t nhóm piston-xylanh-vòng
găng.
• B l%c không khí trên ñư ng n p khí b n d(n t i thay ñ' h s dư lư ng không khí,tăng
l c c n trên ñư ng n p và gi m kh năng linh ho t trong ho t ñ ng c a ñ ng cơ.
• K thu t ñi u khi n c a ngư i lái.
Do các nguyên nhân gây nên

trên không tuân theo quy lu t nh t ñ nh, b i không có

quan h tr c ti p gi#a lư ng tiêu hao nhiên li u và tình tr ng k thu t c a ôtô. Trong ch n ñoán
v n ñ này ñư c quan tâm trên cơ s th nghi m ñ ng cơ trên b mà không ti n hành ñánh
giá trên ñư ng( nh m lo i tr các nh hư ng c a h th ng truy n l c t ñ ng cơ t i bánh
xe, k thu t ngư i lái ) thu n l i hơn c ki m tra lư ng tiêu hao nhiên li u trên các b th ñ ng
cơ có t i.
b) Lư ng tiêu hao d u nh n.
Lư ng tiêu hao d u nh n là ch$ tiêu khách quan và ñ c l p c a tr ng thái k thuataj
ñ ng cơ, ch$ tiêu này nói lên tình tr ng c a nhóm piston-xylanh-vòng găng, c a b ph n d(n

hư ng xupap, và c a các b ph n bao kín như: goăng, ph t các '.
Lư ng tiêu hao d u nh n gây lên do : l%t m t ph n vào bu ng ñ t và cháy th i ra b ng
ñư ng khí x . Lư ng tiêu hao này ch$ b ng 1,5% ÷ 2,0% lư ng nhiên li u ñ i v i ñ ng cơ bình
thư ng. Khi lư ng tiêu hao nhiên li u lên t i 3,5% ( ñ i v i ñ ng cơ công su t l n ); 4,5% (v i
ñ ng cơ công su t trung bình) thì tình tr ng c a nhóm piston-xylanh-vòng găng c n s a ch#a.
Thay th t t hơn là dùng ch$ tiêu ñ l%t khí xu ng cácte.
I.1.3. Áp su t d u nh n
Áp su t d u nh n ch u nh hư ng c a khe h c a b c và tr c trong ñ ng cơ, khi áp su t
suy gi m ch*ng t" khe h c a chúng tăng l n, song cũng có th báo hi u c a vi hư h"ng bơm
d u, t)c lư i l%c,...
Áp su t d u nh n khi ñ ng cơ s vòng quay ñ nh m*c trong gi i h n ( 0,2÷ 0,4)MPa.
Giá tr này có gi i h n (0,08÷0,1)MPa
, s vòng quay t i thi u áp su t này b ng (0,05-0,07) MPa.
I.1.4. Thành ph n khí x .
Quá trình cháy c a ñ ng cơ ñ t trong th c hi n nhi t ñ cao khác nhau, do v y thành
ph n khí x cũng khác nhau và ph thu c vào lo i ñ ng cơ,lo i nhiên li u và tr ng thái k thu t
c a chúng. Vì v y khi mu n xác ñ nh tr ng thái k thu t ñ ng cơ nh t thi t ph i dùng các tiêu
chu n kh ng ch như : *ng v i m i lo i ñ ng cơ ph i dùng nh#ng nhiên li u chu n quy ñ nh,
do các nhà ch t o quy ñ nh trong các ñi u ki n th riêng bi t.
Các thí nghi m hi n nay cho phép phân tích thành ph n khí x theo quan ñi m ñ c h i
môi trư ng, trong s thay ñ'i c a thành ph n khí x bao hàm t'ng h p y u t v ch t lư ng k
2


thu t, cho nên ch$ tiêu v thành ph n khí x không dùng tách bi t ñ ñánh giá ch t lư ng ñ ng
cơ.
Đánh giá ch t lư ng màu khí x là thông s ñư c dùng khi ch n ñoán ñơn gi n, nhưng
không th là thông s ñ c l p dùng cho k t lu n v hư h"ng c th .
Ví d trên ñ ng cơ diezel, m*c ñ gia tăng khói ñen thoát ra ch u nh hư ng c a ñ kín
khít trong bu ng ñ t, s suy gi m t l nén, gi m nhi t ñ khí n p, gi m nhi t ñ c a d u bôi

trơn, quá l nh c a bu ng ñ t (nh t là trong giai ño n ñ ng cơ m i làm vi c), ñ ng cơ làm vi c
s vòng quay th p, ...
Vi c s a d ng các ñ ng cơ có tubo tăng áp t o ñi u ki n t t cho ñ ng cơ phát huy công
su t, nhưng m&t khác khi tubo tăng áp h"ng ( kém ch t lư ng ) thì s- làm gia tăng ñáng k ch t
lư ng khói ñen thoát ra ngoài.
I.1.5.S rung và ti ng n c a ñ ng cơ.
S rung và ti ng n c a ñ ng cơ có ngu n g c t quá trình ñ t cháy và chuy n hóa năng
lư ng trong ñ ng cơ, s v n ñ ng c a các chi ti t bên trong và s ho t ñ ng c a các b ph n
bên ngoài, s liên k t các b ph n như tr c, ' bánh răng trong ñ ng cơ, s liên k t c a ñ ng
cơ trên xe... Do v y chúng ph thu c vào c u trúc, lo i ñ ng cơ ( s cân b ng ñ ng ), s liên
k t c a các b m&t l)p ghép,... S rung và ti ng n c a ñ ng cơ là bi u hi n quan tr%ng nói lên
tình tr ng k thu t c a ñ ng cơ. Trong quá trình ho t ñ ng c a ñ ng cơ nó thay ñ'i tùy thu c
vào cư ng ñ làm vi c (t i, s vòng quay ) và t o nên t n s rung ñ ng khác nhau.
T lâu các chuyên gia ñã tri t ñ khai thác ñ rung và ti ng n ñ ch n ñoán tr ng thái
c a ñ ng cơ, ngày nay chúng ta v(n tri t ñ khai thác khía c nh này ñ ch n ñoán, song thi t
b ño và nghe ñã c i ti n hơn nhi u, t o ñi u ki n có kh năng lưu tr# m t kh i lư ng l n các
thông s ti ng n c a ñ ng cơ nhi u tr ng thái k thu t khác nhau.
I.1.6. Nhi t ñ khí x
Nhi t ñ trung bình c a khí x trong ñ ng cơ ñ t trong là thôn tin quan tr%ng v s làm
vi c và tình tr ng k thu t c a ñ ng cơ.Nhi t ñ khí x là h qu c a các chu trình làm vi c ,
trong ñó t i vùng bu ng ñ t khi hút và nén, nhi t ñ trung bình dao ñ ng trong kho ng 300°C
ñ n 400°C còn khi cháy là 500°C ñ n 800°C. Ngoài nh hư ng c a thông s k t c u, nhi t ñ
trên còn ch u nh hư ng c a:
- Lư ng h n h p ñi vào xylanh,
- Các ñ&c tính c a nhiên li u.
- S vòng quay c a ñ ng cơ.
- Tình tr ng c a h th ng nhiên li u,
- Tình tr ng c a h th ng ñánh l a
- Tình tr ng bên trong ñ ng cơ c a nhóm bu ng ñ t, b u l%c khí n p, tr ng thái k thu t
xupap, ...

I.1.7. Ch t lư ng d u bôi trơn ñ ng cơ.
D u nh n trong ñ ng cơ là ch t bôi trơn, làm mát cho m t s b ph n chính ch u t i,
trong quá trình làm vi c ch t lư ng d u nh n b bi n ñ'i theo hư ng làm x u ch*c năng bôi
trơn, m&t khác nó b lão hóa và hòa tr n v i các t p ch t bên trong như: khí l%t t bu ng ñ t,
h t c*ng do b m&t masát tách ra...Do v y ch t lư ng và tr ng thái c a d u nh n ñ ng cơ là
thông s ti p theo quan tr%ng ñánh giá ch t lư ng c a ñ ng cơ, nh t là ch t lư ng c a các b
3


m&t masat, nơi d u nh n bôi trơn. Sau ñó là kích thư c h t, lư ng t p ch t có trong d u bôi
trơn.
I.1.8. Quan sát phía ngoài ñ ng cơ.
Quan sát phía ngoài ñ ng cơ không nh#ng ch$ cho bi t tr ng thái v n hành các b ph n
bên ngoài mà còn c tình tr ng k thu t c a chúng. Vi c quan sát bên ngoài cho ta th y các
ch rò r$ d u nh n, nư c, nhiên li u và tình tr ng không an toàn c a ñ ng cơ như : giá chân
máy, các giá b)t các b ph n...
Ngoài các thông s k trên, trong ch n ñoán ñ ng cơ còn có th dùng tr ng thái làm vi c
c a ñ ng cơ, kh năng kh i ñ ng, kh năng gia tăng s vòng quay,... làm các thông s ch n
ñoán.
I.2. Phương pháp ch n ñoán, ki m tra, s a ch a và b o dư$ng ñ ng cơ
I.2.1. Quy trình cơ b n.
N i dung

Các bư%c th c hi n
Giai ño n 1: Xác nh n và tái t o
tri u ch*ng.
Giai ño n 2: Xác ñ nh xem có
ph i hư h"ng hay không
Giai ño n 3: D ñoán các
nguyên nhân c a hư h"ng

Giai ño n 4: Ki m tra nh#ng khu
v c nghi ng và phát hi n
nguyên nhân
Giai ño n 5: Ngăn ch&n, tái phát
hư h"ng

I.2.2. Sơ ñ kh i quá trình ch n ñoán, ki m tra, b o dư$ng xe:
Sơ ñ

Các bư%c ti n hành
1. Th c hi n các câu h(i: cái gì?
khi nào? ñâu? ai? t i sao? th
nào?
Th n tr%ng l)ng nghe và ghi l i
nh#ng mô t và khi u n i c a khách
hàng
2. Xác nh*n tri u ch+ng:
- Ki m tra các tri u ch*ng gây hư
h"ng.
- N u không xu t hi n tri u
ch*ng,ph i ti n hành mô ph"ng tri u
ch*ng. Xác nh n v i khách hàng hư
h"ng nào là phù h p v i miêu t
ho&c khi u n i c a h%
3. Ki m tra hư h(ng b,ng các máy
ch n ñoán:
4


(1): ki m tra nh#ng d# li u tùy bi n

(2): ki m tra thông tin v mã ch n
ñoán
(3): Ki m tra d# li u ECU
4. D ñoán khu v c hư h(ng:
D a vào nh#ng k t qu ki m tra d
ñoán nh#ng khu v c có th x y ra
các hư h"ng c a xe.
5. Xác ñ.nh hư h(ng và s a ch a
hư h(ng c a xe:
- Xác ñ nh chính xác hư h"ng và
th c hi n s a ch#a.
- Ngăn ch&n tái xu t hi n hư h"ng.

I.2.3. Đi/u tra trư%c ch n ñoán:
a. L y thông tin t0 khách hàng:
+ Hãy h"i khách hàng b ng nh#ng
ví d c th sao cho khách hàng tr
l i dH dàng.
+ Không s d ng nh#ng th t ng#
chuyên ngành và nh#ng t ng# xa
l v i khách hàng.

I.2.4. Mô ph(ng tri u ch+ng hư h(ng:
1. Ch1y th

xe trên ñư ng:

+Ti n hành ch y th xe trên
ñư ng ñ xác nh n nh#ng tri u
ch*ng hư h"ng kh nghi.

5


2. Ti n hành mô ph(ng:
a. Làm rung ñ ng:

Phương pháp
+ Gõ nhK vào các chi ti t và các
c m bi n xem có hư h"ng ngay
hay không
+ Kh- l)c dây ñi n lên xu ng ho&c
t trái sang ph i, t p chung ki m
tra vào ñ c a các gi)c n i, ñi m
t a c a s rung ñ ng và ph n
xuyên qua thân xe.
+ Làm rung ñ ng cơ ki m tra xem
có hư h"ng gì x y ra không.

b. Làm nóng ho5c l1nh

Làm nóng ho&c l nh b ng máy
s y tóc,ñi u hòa nhi t ñ ,…ñ
ki m tra xem hư h"ng có x y ra
không.

c. Phun nư%c

+ Mô ph"ng l i hi n tư ng nư c
xâm nh p và nhưng t vào trong

gi)c n i. Ti n hành phun nư c ñ
ki m tra xem hư h"ng có xay ra
hay không.

6


d. Đ5t ph8 t i ñi n:

+ Đ t o ra các ñi u ki n khi ñi n
áp ăc quy b s t ho&c các dao
ñ ng x y ra ñ&t m t ph t i l n ñ
tái hi n s c này bao g m s t t
áp ho&c dao ñ ng ñi n áp.
Phương pháp ti n hành: Đóng
m ch t t c các thi t b ñi n, k c
qu t sư i m ,ñèn pha, b s y
kính h u ñ ki m tra hư h"ng

I.2.5. Ki m tra, ch n ñoán:
1. Ki m tra l c c n quay c a ñ ng cơ

1- Ki m tra t t c các bugi/bugi s y
2- Quay puly tr c khu u ñ tính l c c n
quay ñ ng cơ
Lưu ý:
Vì không có tr s chu n cho l c c n
quay c a ñ ng cơ, nên ph i so sánh v i
m t ñ ng cơ bình thư ng
+ N u l c c n quay ñ ng cơ r t l n: ph i

thao dây ñai d(n ñ ng và ki m tra l i l c
c n quay c a ñ ng cơ.
+ N u l c c n quay l n: hư h"ng bên
trong ñ ng cơ
+ N u l c c n quay nh": hư h"ng các
b ph n
+ Khi ti n hành ph i th c hi n trong ñi u
ki n mà hư h"ng ñã x y ra như khi ñ ng
cơ l nh ho&c nóng.

2. Ki m tra tìnhtr1ng kh
Phương pháp ki m tra:
7


+ Quay kh i ñ ng ñ ng cơ ñ ki m tra
ñi u ki n kh i ñ ng
*Đ ng cơ xăng:
1- Ki m tra 3 y u t c a ñ ng cơ
2- Ki m tra t l không khí nhi n li u
3- Ki m tra áp su t nhiên li u, van ñi u
ch$nh t c ñ không t i,…
*Đ ng cơ diesel:
1- Ki m tra3 yêu t c a ñ ng cơ
2- Ki m tra bơm cao áp
3. Ki m tra h th ng ñánh l a và s y nóng

Phương pháp ki m tra:
*Đ ng cơ xăng:

- Tháo bugi và quay kh i ñ ng ñ ng cơ
ñ ki m tra tia l a và ñ m nh c a tia
l a ñ u bugi
*Đ ng cơ diesel:
- Ki m tra các ch*c năng trong h th ng
s y nóng
- Th i gian b t sáng c a ñèn báo s y
nóng
- Ch*c năng s y sơ b
- Ch*c năng sau s y nóng

4. Ki m tra h th ng nhiên li u

Phương pháp ki m tra:

a. Đ ng cơ xăng:

* Đ ng cơ xăng: Trong khi quay kh i
ñ ng ñ ng cơ ti n hành:
- Ki m áp su t nhiên nhi u b ng tay, n u
không có áp su t là do hư h"ng trong h
th ng bơm nhiên li u.
- Ki m tra ti ng kêu ho t ñ ng c a vòi
phun

b. Đ ng cơ diesel:
* Đ ng cơ diesel:
- Tách h th ng thành các ño n nh ,
ki m tra ñư ng ñi c a nhiên li u
- Ki m tra tr ng thái phun nhiên li u

- Ki m tra ti ng kêu ho t ñ ng c a van
ñi n t c)t nhiên li u
8


Ki m tra nhiên li u trong bơm cao áp.

5. Ki m tra áp su t nén

Phương pháp:
- Quay ñ ng cơ, ki m tra l bugi xem có
khí hay không
- Ki m tra ho t ñ ng c a puly tr c cam khi
quay ñ ng cơ
- Nghe ti ng kêu phát ra khi quay ñ ng cơ.

6. Ki m tra ñ cân b,ng công su t c a xilanh
a. Đ ng cơ xăng:

Phương pháp:
* Đ ng cơ xăng:
L n lư t tháo các gi)c n i vòi phun,ki m
tra t c ñ và ñ rung c a ñ ng cơ khi n'
máy

b. Đ ng cơ diesel:

* Đ ng cơ diesel:
N i l"ng và xi t ch&c t t các ñai c c a
vòi phun, ki m tra lư ng nhiên li u ñư c

phun vào các xilanh, ki m tra t c ñ và ñ
rung c a ñ ng cơ

9


7. Ki m tra t? l hòa tr n không khí-nhiên
li u(A/F)

Phương pháp:
Dùng máy ch n ñoán ki m tra ñi n áp
c a c m bi n ôxy ho&c hi u ch$nh nhiên
li u ng)n h n
Ki m tra các y u t làm thay ñ'i s cân
b ng A/F

8. Ki m tra khí x :
a. Đ ng cơ xăng

Phương pháp:
+ Hâm nóng ñ ng cơ, tăng t c ñ ng cơ
lên2000-3000 vong/phut ñ ki m tra tình
tr ng khí x .
+ Hâm nóng ñ ng cơ, ñ nó ch y không t i
trong vòng 5phut r i tăng t c lên ki m tra
tình tr ng khí x

Nguyên nhân gây ra khói tr)ng do th t
thoát d u qua các ng d(n hư ng xupap vì:
(1)- Áp su t âm c a ñư ng ng n p cao khi

ñ ng cơ ch y không t i, vì v y d u b hút
vào ñư ng ng t thân xupap, tuy nhiên
nhi t ñ trong bu ng ñ t th p nên d u dính
vào mu i than,…và tích t
xupap ho&c
bu ng ñ t làm gi m lư ng khói tr)ng.

10


(2)- Khi tăng t c ñ ng cơ, nhi t ñ bu ng
ñ t tăng lên, ñ t cháy ngay d u tích t , t o
ra nhi u khói tr)ng và th i ra. Khi d u b ñ t
cháy hoàn toàn, lư ng khói tr)ng gi m ñi

b.ñ ng cơ diesel:

9. Ki m tra ti ng n, ti ng kêu l1 phát sinh
trên xe

(3)- N u ti p t c tăng t c ñ c a ñ ng cơ,
nhi t ñ c a bu ng ñ t tăng lên, vì v y m&c
dù d u ñư c hút vào, nó b ñ t cháy trư c
khi tích t , do ñó làm gi m lư ng khói tr)ng
(1)- Khói tr)ng b x ra không b ph thu c
vào tr ng thái:
+ Hư h"ng x y ra bên trong bơm cao áp
+ Áp su t nén th p
+ Tr s xetan c a nhiên li u th p
(2)- Khói tr)ng x ra khi tr i l nh

+ S c v n hành sau kh i ñ ng
(3)-Khói ñen:
+ Các h t nhiên li u ñư c phun vào g&p
nhi t ñ cao và thi u ôxy, nhiên li u tr
thành mu i than thoát ra ngoài t o màu ñen
Nguyên nhân gây khói ñen:
+ Kh i lư ng nhiên li u phun l n
+ Kh i lư ng không khí n p nh"
+ Th i ñi m phun nhiên li u nhanh
+ Đ phun sương kém
Phương pháp:
+ Khoanh vùng phát hi n ti ng gõ
+ Ki m tra các rung ñ ng và ti ng n phát
ra:
1- Rung n y thân xe
2- L)c, rung tay lái
3- Rung bàn ñ p ga, c n chuy n s
4- Ti ng ù ù thân xe
5- Ti ng gõ thân xe
6- Ti ng n ñ ng cơ
7- Ti ng rít c a bánh răng h p s , vi sai
8- Ti ng rít c a phanh
9- Rung khi ch y không t i…

I.3. S a ch a ph n m t s b ph*n,h th ng c a ñ ng cơ:
1. V sinh sơ b xe:
a. Phun nư%c làm s1ch:

Dùng nư c và d u, hóa ch t r a ti n hành
v sinh sơ b , làm s ch các v t b n bên

ngoài ñ ng cơ.

11


b. Phun hóa ch t r a xe:

2. Tháo c8m chi ti t kh(i xe:

Tháo nh#ng c m t'ng thành c n s a ch#a
ra kh"i xe sao cho chúng có th tháo r i ra
ñư c
Thi t b :
+ C n nâng 2 tr ho&c 4 tr
+ Giá ñZ ñ ng cơ và các d ng c ph tr
như kích nâng, bàn ngu i,…
+ D ng c tháo l)p c m tay ho&c d ng c
khí nén,…

12


3. Tháo r i các cơ c u, h th ng c a xe:

Tháo r i các c m liên k t v i thân và n)p
máy:
+ Mát phát
+ Máy ñ
+ C' hút
+ C' x

+ Bơm cao áp ho&c ch hòa khí ho&c các
c m chi ti t như h th ng phun xăng,…

I.3.2. Cơ c u sinh l c.
1. Tháo r i các b ph*n c a cơ c u sinh l c:
(Tham kh o quy trình tháo l p các b ph n
c a c c u sinh l c ph l c 3):

Tháo r i các b ph n
Tháo r i t ng b ph n như: tr c cam,
n)p quy lát hay thân máy, piston, tr c
khu u,…
Lưu ý: khi tháo r i các b ph n, c n
ki m tra quan sát k các b ph n

2. SDp x p:

- Khi tháo r i c n ph i s)p x p các
chi ti t theo v trí khu v c l)p ráp c a
chúng ñ sao cho có th l)p ñúng v
các v trí ban ñ u
- Lưu ý các chi ti t gi ng nhau nhưng
các v trí khác nhau c n ph i s)p
x p sao cho không b nh m

3.V sinh:

Làm s ch các chi ti t ñã tháo ra:
+ Nâng cao ñ chính xác c a các
phép ño

+ DH dàng tìm ra hư h"ng
13


+ Ngăn ch&n ñư c nh#ng ngo i v t
l%t vào trong quá trình l)p ráp
+ Lo i b" ñư c nh#ng c&n b n, mu i
than,… giúp cho các chi ti t ph c h i
tính năng ban ñ u c a chúng.

4. Ki m tra, s a ch a:

Ki m tra:
Đo ñ c, ki m tra nh#ng b ph n
b ng m t phương pháp thích h p v i
m c ñích ki m tra b ng quan sát hay
ño b ng d ng c .
Ki m tra công su t c a ñ ng cơ
S a ch#a:
Ti n hành s a ch#a các b ph n hư
h"ng, kh)c ph c hư h"ng, b o dưZng
ho&c thay m i
Lưu ý: khi s a ch#a luôn ti n hành
ki m tra

5. LDp ráp các chi ti t:
(Tham kh o quy trình tháo l p các b ph n, h
th ng c a ñ ng c -Ph l c3):

Khi l)p ráp c n chú ý:

+ L)p ráp theo phương pháp quay
tròn ñúng yêu c u kĩ thu t.
+ Ph i tuân theo các giá tr và th* t
quy ñ nh như: th* t si t các bulông,
ñai c, mômen si t,…
+ Các chi ti t không th dung l i ph i
ti n hành thay m i
+ Trư c khi l)p ráp các chi ti t c n
ph i ti n hành bôi d u mZ bôi trơn
vào các v trí quy ñ nh

6. Đi/u ch nh, ki m tra khi lDp ráp:

M i khi l)p ráp các chi ti t,ti n hành
ñi u ch$nh ki m tra l)p ráp theo tiêu
chu n
Sau khi hoàn thành công vi c, ki m
14


tra l i nh#ng tri u ch*ng c a hư h"ng
trư c ñó ñ xác ñ nh xem có còn hư
h"ng n#a hay không, ki m tra có b
nh m l(n khi l)p ráp và các b ph n
có ho t ñ ng ñúng không.

15


I.3.3. H th ng n1p và x .

1. Tháo tháo các b ph*n, chi ti t c a h th ng:
(Tham kh o quy trình tháo l p các chi ti t, h
th ng ñ ng c ô tô - Ph l c 4):

+ Tuân th theo ñúng trình t tháo
+ Tháo r i t ng chi ti t, b ph n c a
h th ng n p và x

2. V sinh, sDp x p:

+ Ti n hành v sinh các chi ti t ñư c
tháo ra
+ Làm s ch các b i b n,mu i than
bám trên các chi ti t, ph c h i các
ch*c năng ban ñ u c a chúng
+ S)p x p chúng theo trình t nh t
ñ nh các v trí trên h th ng

3. Ki m tra,s a ch a:
a. H th ng n1p:

+ Ki m tra,s a ch#a : các ñư ng ng d(n
khí n p, ñư ng ng d(n khí x , các kh p
n i, ng cao su
+ Ki m tra s a ch#a các b ph n c a h
th ng n p: B l%c khí, lõi l%c khí, bư m
ga,…
+ Ki m tra s a ch#a các b ph n c a h
th ng x : B trung hòa khí x , ng gi m
thanh, c m bi n oxy,…

16


b. H th ng x :

4. LDp ráp:
(Tham kh o quy trình tháo lDp các b ph*n
chi ti t c a ñ ng cơ - Ph8 l8c):

+ L)p ñúng yêu c u kĩ thu t.
+ L)p ñúng theo trình t các chi ti t
+ Ph i tuân theo các giá tr và th* t quy
ñ nh như: th* t si t các bulông, ñai c,
mômen si t,…
+ Các chi ti t không th dung l i ph i ti n
hành thay m i
+ Trư c khi l)p ráp các chi ti t c n ph i
ti n hành bôi d u mZ bôi trơn vào các v trí
quy ñ nh.

5. Ki m tra, ñi/u ch nh sau khi lDp ráp:

Sau khi hoàn thành công vi c l)p ráp, ti n
hànhki m tra l i nh#ng tri u ch*ng c a hư
h"ng trư c ñó ñ xác ñ nh xem có còn hư
h"ng n#a hay không, ki m tra có b nh m
l(n khi l)p ráp và các b ph n có ho t ñ ng
ñúng không.

17


I.3.4. H th ng bôi trơn.
1. Tháo r i các chi ti t, b ph*n c a h th ng:
(Tham kh o quy trình tháo l p các chi ti t, h
th ng c a ñ ng c -Ph l c):

+ Tháo r i các c m liên k t v i thân máy và
các h th ng khác.
+ Tháo các chi ti t c a h th ng:
- Cacte d u
- L%c d u
- Bơm d u
- Vòi phun
+ Tháo r i t ng b ph n c a các chi ti t.

1.cacte d u;2.Lư i l c d u
3.Bơm d u;4.Que thăm d u
5.Công t c áp su t d u
6.L c d u
2. V sinh, sDp x p:

- Sau khi tháo r i các b ph n, chi ti t c a
h th ng, ti n hành v sinh các chi ti t ñã
ñư c tháo ra:
+ DH dàng tìm ra hư h"ng
+ Ngăn ch&n ñư c nh#ng ngo i v t l%t vào
trong quá trình l)p ráp
+ Lo i b" ñư c nh#ng c&n b n, mu i

than,… giúp cho các chi ti t ph c h i tính
năng ban ñ u c a chúng
+ S)p x p các chi ti t theo ñúng v trí khu
v c l)p ráp c a chúng.
+Lưu ý các chi ti t gi ng nhau nhưng các
v trí khác nhau c n ph i s)p x p sao cho
không b nh m.

3. Ki m tra, s a ch a:
(Tham kh o quy trình ki m tra, s a ch a các
c c u, h th ng c a ñ ng c -Ph l c):

+ Ki m tra m*c d u bôi trơn
+ Ki m tra ch t lư ng d u bôi trơn
+Ki m tra áp su t d u bôi trơn.
+L%c d u: kh)c ph c nh#ng hư h"ng c a
l%c d u hư h"ng l n ph i thay l%c d u m i
+Bơm d u: kh)c ph c nh#ng hư h"ng c a
các chi ti t, thay bơm d u
+Tuy n d u: ki m tra t)c ngh-n, n*t vZ, rò
r$ d u
18


Kh)c ph c: thông r a các ñư ng d u, hàn
l i n u có n*t vZ ho&c thay m i
+ Vòi phun: Ki m tra các vòi phun d u, hư
h"ng có th thay m i

I.3.5. H th ng làm mát.

1. Tháo r i các chi ti t, b ph*n c a h
th ng

Tháo r i các chi ti t b ph n: két nư c, qu t két
nư c, bơm nư c, van h ng nhi t, ñư ng ng
d(n nư c,…
Th c hi n ñúng quy trình tháo, ti n hành tháo
ñúng k thu t.

2. V sinh, sDp x p:
a. Két nư%c

Ti n hành v sinh :
+ Két nư c: Làm s ch b i b n, c&n bám ñ%ng
+ Bơm nư c: Làm s ch các chi ti t c a bơm
nư c.
+ V sinh các ñư ng ng d(n nư c, van h ng
nhi t.
+ S)p x p các chi ti t theo ñúng v trí khu v c
l)p ráp c a chúng.

19


b. Bơm nư%c

3. Ki m tra, s a ch a:

Ki m tra m*c nư c:
Ki m tra nhi t ñ nư c khi ñ ng cơ v n hành:

+ t° cao: h"ng qu t, h"ng van áp su t n)p két
nư c,rò r$ nư c
+ t° th p: ñư ng ng t)c, nư c không ñi vào
ñ ng cơ, bơm nư c h"ng
Ki m tra rò g$ nư c trên ñư ng ng d(n nư c
ho&c trong két nư c
Ti n hành s a ch#a, kh)c ph c nh#ng ph n b
hư h"ng
Ph c h i l i ch*c năng ban ñ u c a các chi ti t,
b ph n trong h th ng làm mát.

4. LDp ráp

Sau khi ti n hành s a ch#a, kh)c ph c nh#ng
hư h"ng c a các b ph n, chi ti t trong h th ng
làm mát, ti n hành l)p ráp chúng l i và l)p tr
l i ñ ng cơ
+ Ph i tuân theo các giá tr và th* t quy ñ nh
như: th* t si t các bulông, ñai c, mômen
si t,…
+ Các chi ti t không th dùng l i ph i ti n hành
thay m i
+ Trư c khi l)p ráp các chi ti t c n ph i ti n
hành bôi d u mZ bôi trơn vào các v trí quy ñ nh.

5. Ki m tra, ñi/u ch nh sau khi lDp ráp:

Khi l)p ráp các chi ti t c a h th ng làm mát
ti n hành ñi u ch$nh ki m tra l)p ráp theo tiêu
chu n

Sau khi hoàn thành công vi c, ki m tra l i
nh#ng tri u ch*ng c a hư h"ng trư c ñó ñ xác
ñ nh xem có còn hư h"ng n#a hay không,
20


Ki m tra có b nh m l(n khi l)p ráp và các b
ph n có ho t ñ ng ñúng không
I.3.6. H th ng nhiên li u.
1. Tháo r i các chi ti t, b ph*n:
(Tham kh o quy trình tháo, l p các chi ti t, h
th ng c a ñ ng c - Ph l c):

2. V sinh, sDp x p:

Ti n hành tháo r i các b ph n c a h
thong nhiên li u: Thùng nhiên li u, l%c
nhiên li u, bơm nhiên li u, b ñi u áp,
vòi phun,…

Sau khi tháo r i các b ph n c a h
th ng nhiên li u, ti n hành v sinh các
chi ti t
+ DH dàng tìm ra hư h"ng
+ Ngăn ch&n ñư c nh#ng ngo i v t l%t
vào trong quá trình l)p ráp
+ Lo i b" ñư c nh#ng c&n b n, mu i
than,… giúp cho các chi ti t ph c h i tính
năng ban ñ u c a chúng.
+ S)p x p các chi ti t theo ñúng v trí

khu v c l)p ráp c a chúng.
+ Lưu ý các chi ti t gi ng nhau nhưng
các v trí khác nhau c n ph i s)p x p sao
cho không b nh m.

3. Ki m tra,s a ch a:

+ Ki m tra các b ph n,chi ti t c a h
th ng
+ Ki m tra m*c nhiên li u,áp su t nhiên
li u
Đo ñ c, ki m tra nh#ng b ph n b ng
phương pháp quan sát hay ño b ng
d ng c .
S a ch#a:
+ Ti n hành s a ch#a các b ph n hư
h"ng, kh)c ph c hư h"ng, b o dưZng
ho&c thay m i
21


Lưu ý: khi s a ch#a luôn ti n hành ki m
tra

4. LDp ráp:

Ti n hành l)p ráp l i các b ph n, chi ti t
c a h th ng theo ñúng quy ñ nh và
ñúng k thu t, trư c khi l)p ráp các chi
ti t c n ph i ñư c bôi d u, mZ bôi trơn

theo ñúng quy ñ nh

5. Ki m tra, ñi/u ch nh khi lDp ráp

Sau khi hoàn thành công vi c ki m tra l i
các tri u ch*ng c a hư h"ng, xác ñ nh
xem hư h"ng ñó còn ti p diHn hay
không, ki m tra xem có b nh m l(n khi
l)p ráp hay không, các b ph n có ho t
ñ ng ñúng không.

PHE LEC THAM KH O S

DENG VÀ S A CH A

Ph8 L8c 1: Bi u ñ các tri u ch+ng,nguyên nhân và hư h(ng.

Tri u ch+ng

Nguyên nhân có th
H th ng
H th ng c p ñi n

Các b ph*n

Các d1ng hư h(ng

Đánh l a

Ti p xúc y u

Phun xăng
chính

Không ti p t c

H m ch

Không ti p t c

Bơm nhiên li u

Không ho t ñ ng

Kim phun

Không phun

Đi u ch$nh áp
su t

Áp su t nhiên li u quá
th p

L%c nhiên
li u,ñư ng

B kKt
22

H th ng nhiên li u
Không có giai
ño n cháy
ban ñ u

H th ng kh i ñ ng
l nh
H th ng ñánh l a

nhiên li u
Vòi phun kh i
ñ ng l nh

Không phun

Th i gian vòi
phun …

Không ti p t c, v trí
b t

B ñánh l a
Cu n ñánh l a

Không ñánh l a

B chia ñi n
H th ng ñi u khi n
ñi n

B chia ñi n
(tín hi u G và
NE)
H m ch

Đ ng cơ
không
ho1t
ñ ng

H th ng nhiên li u

H th ng kh i ñ ng
l nh
H th ng ñánh l a
H th ng d(n khí
Cháy không
hoàn toàn

H th ng ñi u khi n
ñi n

H th ng kh i ñ ng
l nh
L nh
H th ng d(n khí

Tín hi u G và NE không
xu t ra

Không ti p t c

Kim phun

Rò r$,không phun,phun
không ñ u

Đi u ch$nh áp
su t

Áp su t nhiên li u quá
th p

L%c nhiên
li u,ñư ng
nhiên li u

B kKt

Vòi phun kh i
ñ ng l nh

Không phun

Th i gian vòi
phun …

Không ti p t c

Bugi

Không có l a

^ng d(n khí

Rò r$

Van khí

Không m h t,không
m chút nào

C m bi n áp
su t ñư ng n p
(c m bi n chân
không)
C m bi n nhi t
ñ nư c làm
mát
Vòi phun kh i
ñ ng l nh

Đi n áp ho&c ñi n tr
không ñúng,m ho&c
ng)n m ch

Không phun

Th i gian b)t
ñ u phun

Không ho t ñ ng

Van ISC

Không m h t,không
m chút nào

Van không khí

23


H th ng ñi u khi n
ñi n

Khñ ng khó
Nóng

C m bi n lưu
lư ng khí n p
Không phun

H th ng nhiên li u

Đi u ch$nh áp
su t

Áp su t nhiên li u quá

th p

H th ng kh i ñ ng
l nh

Vòi phun kh i
ñ ng l nh

Không ti p t c ho t
ñ ng

H th ng d(n khí

Van không khí

Không m h t

H m ch

M ch STA không ñóng

L%c nhiên
liêu,ñư ng
nhiên li u

B t)c

Vòi phun kh i
ñ ng l nh

B rò r$,không phun

H th ng kh i ñ ng
l nh

Công t)c th i
gian phun kh i
ñ ng

Không ho t ñ ng

H th ng ñánh l a

Bugi

B bám c&n b n

H th ng d(n khí

Van không khí

Không m h t

Van ISC

Không m h t,
không m chút nào

H th ng d(n khí
T c ñ không

t i không
nhanh

Van khí
H th ng ñi u khi n
ñi n

C m bi n nhi t
ñ nư c làm
mát

M ho&c ng)n m ch

H th ng kh i ñ ng
l nh

Vòi phun kh i
ñ ng l nh

Rò r$

^ng d(n khí

Rò r$

Bư m ga

Không ñóng h t

Van ISC

NH không
T c ñ không
ñ/u lúc
t i quá cao
ch1y
không t i

H ho&c ng)n m ch

Kim phun

H th ng nhiên li u

Luôn luôn

C m bi n nhi t
ñ nư c làm
mát

H th ng d(n khí

Van khí

H th ng ñi u khi n
ñi n

C m bi n áp
su t ñư ng n p
(c m bi n chân
không)

Luôn

tr ng thái m

Đi n áp ho&c ñi n tr
không ñúng

C m bi n nhi t
24