Vẽ sơ đồ tuyến tham quan du lịch tại điểm du lịch Vịnh Hạ Long thông qua việc tìm hiểu nghiên cứu tư liệu. Xây dựng chương trình tham quan và viết thuyết minh chương trình.

Đề tài nghiên cứu:Vẽ sơ đồ tuyến tham quan du lịch tại điểm du lịch Vịnh
Hạ Long thông qua việc tìm hiểu nghiên cứu tư liệu. Xây dựng chương trình
tham quan và viết thuyết minh chương trình.

1


BỐ CỤC
1.
2.
3.

TỔNG QUAN
XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH THAM QUAN
NỘI DUNG BÀI THUYẾT MINH

2


NỘI DUNG
1.
-

TỔNG QUAN
Vị trí: Vịnh Hạ Long nằm ở vùng Đông Bắc Việt Nam, là một phần phía tây
Vịnh Bắc Bộ, bao gồm vùng biển của thành phố Hạ Long, thị xã Cẩm Phả và
một phần của huyện đảo Vân Đồn. Phía tây nam giáp đảo Cát Bà, phía tây giáp
đất liền với đường bờ biển dài 120 km, Vịnh có tổng diện tích 1553 km 2 gồm
1969 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó 989 đảo có tên và 980 đảo chưa có tên. Vùng Di
sản được Thế giới công nhận có diện tích 434 km 2 bao gồm 775 đảo, như một
hình tam giác với ba đỉnh là đảo Đầu Gỗ (phía tây), hồ Ba Hầm (phía nam) và

đảo Cống Tây (phía đông).
Vịnh Hạ Long là một di sản độc đáo bởi địa danh này chứa đựng những
dấu tích quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển lịch sử trái đất, là
cái nôi cư trú của người Việt cổ, đồng thời là tác phẩm nghệ thuật tạo hình vĩ
đại của thiên nhiên với sự hiện diện của hàng nghìn đảo đá muôn hình vạn
trạng, với nhiều hang động kỳ thú quần tụ thành một thế giới vừa sinh động vừa
huyền bí. Bên cạnh đó, vịnh Hạ Long còn là nơi tập trung đa dạng sinh học cao
với những hệ sinh thái điển hình cùng với hàng nghìn loài động thực vật vô
cùng phong phú, đa dạng.Nơi đây còn gắn liền với những giá trị văn hóa – lịch
sử hào hùng của dân tộc.

-

Giá trị thẩm mĩ: Vịnh Hạ Long nổi bật với hệ thống đảo đá và hang động tuyệt
đẹp. Đảo ở Hạ Long có hai dạng là đảo đá vôi và đảo phiến thạch, tập trung ở
hai vùng chính là vùng phía đông nam vịnh Bái Tử Long và vùng phía tây nam
vịnh Hạ Long. Đây là hình ảnh cổ xưa nhất của địa hình có tuổi kiến tạo địa
chất từ 250 - 280 triệu năm, là kết quả của quá trình vận động nâng lên, hạ
xuống nhiều lần từ lục địa thành trũng biển. Quá trình Carxto bào mòn, phong
hoá gần như hoàn toàn tạo ra một Hạ Long độc nhất vô nhị trên thế giới.
Hàng trăm đảo đá, mỗi đảo mang một hình dáng khác nhau hết sức sinh
động: hòn Đầu Người, hòn Rồng, hòn Lã Vọng, hòn Cánh Buồm, hòn Trống
Mái, hòn Lư Hương... Tiềm ẩn trong lòng các đảo đá ấy là những hang động
3


tuyệt đẹp gắn với nhiều truyền thuyết thần kỳ như động Thiên Cung, hang Đầu
Gỗ, động Sửng Sốt, hang Trinh Nữ, động Tam Cung... Đó thực sự là những lâu
đài của tạo hoá giữa chốn trần gian.Từ xưa, Hạ Long đã được đại thi hào dân
tộc Nguyễn Trãi mệnh danh là "kỳ quan đất dựng giữa trời cao”.

-

Thông tin cần biết:
Giá vé tham quan vịnh Hạ Long (đơn vị tính: đồng):
Phí tham quan vịnh được áp dụng cho từng tour cụ thể:
Giá vé
Giá vé
cho

Tuyến tham quan vịnh

1

người
lớn

cho 1
người

Giá vé

Việt

cho

Nam

trẻ em

1

cao
tuổi

Tuyến

1:

Động Thiên Cung – Hang Đầu Gỗ Hòn Chó Đá - Làng chài Ba Hang -

80.000

40.000

40.000

90.000

45.000

40.000

130.000

65.000

60.000

Hòn Đỉnh Hương - Hòn Trống Mái
(Cặp Gà) - Làng chài Hoa Cương

Tuyến
2:
Hang Sửng Sốt, Đảo Ti Tốp (hoặc
Hòn Soi Sim) - Động Mê Cung - Hồ
Động Tiên (hoặc Hang Trống hoặc
Hang Trinh Nữ hoặc Hang Bồ Nâu
hoặc Hang Luồn)
Tuyến
2
và

nghỉ

đêm:

Hang Sửng Sốt - Đảo Ti Tốp hoặc
hòn Soi Sim - Động Mê Cung - Hồ
Động Tiên (hoặc Hang Trống hoặc
Hang Trinh Nữ hoặc Hang Bồ Nâu
4


hoặc

Hang

Luồn).

Điểm nghỉ đêm : Hòn 690 - Lạch
Đầu Xuôi - Hòn Lờm Bò (hoặc Hang

Trinh Nữ - Hang Trống hoặc Hồ
Động Tiên - Hang Luồn hoặc Hòn
587 Hang Lát).
Tuyến

3:

Trung tâm Văn hóa làng chài Cửa
Vạn - Làng chài Cửa Vạn - Hang
Tiên Ông - Hồ Ba Hầm
Tuyến
3
và
nghỉ

60.000

30.000

30.000

100.000

50.000

50.000

60.000

30.000

10.000

100.000

50.000

30.000

đêm:

Trung tâm Văn hóa làng chài Cửa
Vạn - Làng chài Cửa Vạn - Hang
Tiên

Ông

-

Hồ

Ba

Hầm.

Điểm nghỉ đêm: Hồ Ba Hầm (hoặc
Làng chài Cửa Vạn).
Tuyến

4:

Hang Cỏ - Hang Thầy - Làng chài
Vông Viêng - Hang Cạp La - Làng
chài Cống Đầm hoặc Khu sinh thái
Tùng Áng - Cống Đỏ hoặc Hòn Xếp
Tuyến

4

và

nghỉ

đêm:

Hang Cỏ, Hang Thầy, Làng chài
Vông Viêng, Hang Cạp La, Làng
chài Cống Đầm hoặc Khu sinh thái
Tùng Áng-Cống Đỏ (hoặc Hòn Xếp).

5


Điểm nghỉ đêm Cống Đỏ
Tuyến 5: Cảng tàu – Bến Gia Luận
(Cát

Bà

–

Hải

Phòng):

Hòn Chó Đá, làng chài Ba Hang,

40.000

20.000

20.000

20.000

10.000

10.000

Hòn Đỉnh Hương, Hòn Trống Mái
(Gà Chọi), Làng chài Hoa Cương
Tham quan bổ sung điểm dành
cho người lớn: Hang Ba Hang hoặc
Hòn Soi Sim
(Khi khách tham quan đã có vé tham
quan tuyến 1 hoặc tuyến 2 tương
ứng)
Tham quan bổ sung điểm trong
tuyến:
Hang Bồ Nâu (hoặc Hang Luồn hoặc

Hang Trống hoặc Hang Trinh Nữ )

10.000

(Khi khách đã có vé tham quan
tuyến 2)

Lưu ý:
Mỗi loại vé tham quan vịnh có thể dùng chung cho nhiều đối tượng khách
khác nhau và các nội dung tham quan khác nhau nhưng chỉ có giá trị đối với
một trong những nội dung tham quan (tuyến hoặc điểm tham quan) được ghi
trên vé. Khách đã mua vé tham quan một tuyến nếu có nhu cầu tham quan các
tuyến khác hoặc điểm tham quan bổ sung thì phải mua thêm loại vé có mệnh giá
qui định theo tuyến (điểm tham quan bổ sung) đó.
+ Vé tham quan chỉ có giá trị một lần sử dụng cho 1 người trong ngày,
khách mua vé nghỉ đêm trên vịnh có giá trị sử dụng từ 12 giờ ngày hôm trước
đến 12 giờ trưa ngày hôm sau.
6


+ Người cao tuổi được hưởng ưu đãi theo Thông tư 127/2011/TT-BTC
phải là công dân Việt Nam đủ 60 tuổi trở lên (theo Điều 2 Luật Người cao tuổi)
và phải xuất trình giấy CMND hoặc giấy tờ hợp lệ khác chứng minh là người
cao tuổi. Trẻ em dưới 6 tuổi miễn vé, đủ từ 6 đến 15 tuổi thu theo mệnh giá ghi
trên vé.
- Dịch vụ du lịch khác:
+ Tour tham quan vịnh bằng du thuyền: Du khách sẽ có cơ hội nghỉ đêm
tại những điểm tham quan trên vịnh như hang Bồ Nâu, hang Sửng Sốt, hang
Luồn, hang Trinh Nữ, đảo Cống Đỏ, hồ Ba Hầm và tham dự tiệc rượu tại hang
Trống. Giá tiền tùy theo từng loại du thuyền và thời gian tham quan trên vịnh.

+ Tour chèo thuyền kayak khám phá vịnh: Du khách có thuê kayak ở cảng
tàu khách du lịch Bãi Cháy hoặc các làng chài với giá từ 100.000 –
200.000 đồng/giờ, tùy loại thuyền 1, 2 hay 3 chỗ.
+ Tại bãi tắm trên đảo Ti Tốp và đảo Soi Sim, du khách có thể lựa chọn
các loại hình giải trí biển như dù bay (có xuồng kéo), lái môtô nước, đi xuồng
“bay”, kéo chuối (ngồi trên xuồng caosu do xuồng cao tốc kéo)...
+ Tại khu vực hồ Cống Đỏ và hồ Ba Hầm có dịch vụ câu cá, lặn biển khám
phá rạn san hô.
+ Khám phá vịnh bằng trực thăng do Công ty TNHH MTV Trực thăng
Miền Bắc tổ chức (điện thoại: (84-4) 3877 1410/ máy lẻ 105; Hotline:
0983848909 hoặc 0983116067; email:;)
+ Tour tắm biển, leo núi ở đảo Ti Tốp; du lịch sinh thái ở hòn Soi Sim; du
lịch văn hóa cộng đồng ở làng chài Cửa Vạn, Vông Viêng…
+ Dịch vụ ăn uống: Du khách có thể đặt thực đơn với chủ tàu trước khi
tàu khởi hành 1 tiếng để vừa thưởng thức các món đặc sản biển trên vịnh, vừa
thưởng ngoạn phong cảnh tuyệt vời của Hạ Long.
+ Đồ lưu niệm: Du khách có thể mua đồ lưu niệm (sản phẩm thủ công mỹ
nghệ truyền thống được làm từ than đá, gốm sứ, ngọc trai, vỏ ốc, vỏ sò, gỗ, thủy
tinh; các loại khảm trai, tranh thêu, bưu ảnh, bản đồ vịnh Hạ Long…).
7


2.

Xây dựng chương trình tham quan
Chương trình du lịch Hà Nội – Hạ Long – Quan Lạn – Hà Nội (3 ngày
2 đêm)
Ngày 1: Hà Nội – Hạ Long
6h00 Xe và HDV sẽ đón quý khách tại điểm hẹn và khởi hành đi Hạ Long
7h30 đoàn dừng chân tại nhà hang 559 (Hải Dương) để ăn sang và nghỉ

ngơi khoảng 30 phút
9h30 đoàn đến bến tài du lịch Hạ Long và tiếp tục chương trình tham quan
Hạ Long theo tuyến: Động Thiên Cung – Hang Đầu Gỗ - làng chai Ba Hang –
Hòn Đỉnh Hương – Hòn Trống Mái – Hang Sửng Sốt.
12h00 quý khách sẽ thưởng thức bữa trưa trên tàu
14h00 quý khách đến thăm đảo Ti Tốp
16h00 quý khách lên tàu để về Bãi Cháy.
18h00 quý khách sẽ dung bữa tại khách sạn ở TP. Hạ Long
19h30 quý khách lên xe đến với đảo Tuần Châu
22h00 quý khách trở về khách sạn, tự do tham quan chợ đêm Hạ Long
Ngày 2: Hạ Long – Quan Lạn
7h00 quý khách dùng bữa sáng tại khách sạn
8h00 đoàn tham quan Bãi Cháy, cầu Bãi Cháy
9h00 đoàn tham quan núi Bài Thơ
10h00 quý khách tự do mua sắm tại chợ Hạ Long
11h00 ăn trưa tại khách sạn
13h00 xe và HDV đưa quý khách đến với đảo Quan Lạn
16h00 quý khách nhận phòng và tự do tắm biển
19h00 quý khách dùng bữa tại khách sạn
20h30 tham gia chương trình gala dinner, đốt lửa trại
Ngày 3: Quan Lạn – Hà Nội
7h00 quý khách dùng bữa sáng tại khách sạn
8h00 xe và HDV đưa quý khách tham quan đình và chùa Quan Lạn
8


11h00 quý khách dùng bữa trưa tại khách sạn
14h00 quý khách lên xe về Hà Nội
19h00 đưa quý khách về điểm hẹn ban đầu, chia tay, kết thúc chương trình.
Nội dung bài thuyết minh

-

Giới thiệu về Vịnh Hạ Long
+ Vị trí:
Là một vịnh nhỏ, bộ phận của vịnh Bắc Bộ, Vịnh Hạ Long được giới hạn
với phía Đông Bắc giáp vịnh Bái Tử Long; phía Tây Nam giáp quần đảo Cát
Bà; phía Tây và Tây Bắc giáp đất liền bằng đường bờ biển khoảng 120km kéo
dài từ huyện Yên Hưng, qua thành phố Hạ Long, thị xã Cẩm Phả đến hết huyện
đảo Vân Đồn; phía Đông Nam và phía Nam hướng ra vịnh Bắc Bộ. Trong diện
tích 1.553km² gồm vùng lõi và vùng đệm, nằm tại các tọa độ từ 106°58'-107°22'
Đông và 20°45'-20°50' Bắc, vịnh Hạ Long bao gồm 1.969 hòn đảo lớn nhỏ,
trong đó 989 đảo có tên và 980 đảo chưa được đặt tên.
+ Truyền thuyết:
Vịnh Hạ Long có từ xa xưa do những kiến tạo địa chất. Tuy nhiên, trong
tâm thức của người Việt từ thời tiền sử với trí tưởng tượng dân gian và ý niệm
về cội nguồn con Rồng cháu Tiên, một sốtruyền thuyết cho rằng khi người
Việt mới lập nước đã bị giặc ngoại xâm, Ngọc Hoàng sai Rồng Mẹ mang theo
một đàn Rồng Con xuống hạ giới giúp người Việt đánh giặc. Thuyền giặc từ
ngoài biển ào ạt tiến vào bờ vừa lúc đàn Rồng tới hạ giới.Đàn Rồng lập tức
phun ra vô số châu ngọc và thoắt biến thành muôn ngàn đảo đá trên biển, như
bức tường thành vững chắc chặn bước tiến của thuyền chiến giặc. Đoàn thuyền
giặc đang lao nhanh, bị chặn đột ngột đã đâm vào các đảo đá và va chạm với
nhau vỡ tan tành.
Sau khi giặc tan, thấy cảnh mặt đất thanh bình, cây cối tươi tốt, con người
nơi đây lại cần cù, chịu khó, đoàn kết giúp đỡ nhau, Rồng Mẹ và Rồng Con
không trở về trời mà ở lại hạ giới, nơi vừa diễn ra trận chiến. Vị trí Rồng Mẹ
đáp xuống là Hạ Long; nơi Rồng Con đáp xuống là Bái Tử Longvà đuôi đàn
9

rồng quẫy nước trắng xoá là Bạch Long Vĩ (bán đảo Trà Cổ ngày nay, với bãi
cát dài trên 15km).
Lại có truyền thuyết khác nói rằng vào thời kỳ nọ khi đất nước
có giặc ngoại xâm, một con rồng đã bay theo dọc sông xuôi về phíabiển và hạ
cánh xuống ở vùng ven biển Đông Bắc làm thành bức tường thành chắn bước
tiến của thủy quân giặc. Chỗ rồng đáp xuống che chở cho đất nước được gọi là
Hạ Long.
+ Môi trường và khí hậu:
Vịnh Hạ Long là vùng biển đảo có khí hậu phân hóa 2 mùa rõ rệt: mùa
hạ nóng ẩm với nhiệt độ khoảng 27-29 °C và mùa đông khô lạnh với nhiệt độ
16-18 °C, nhiệt độ trung bình năm dao động trong khoảng 15-25 °C. Lượng
mưa trên vịnh Hạ Long vào khoảng từ 2.000mm–2.200mm tuy có tài liệu chi
tiết hóa lượng mưa là 1.680mm với khoảng trên 300mm vào mùa nóng nhất
trong năm (từ tháng 6 đến tháng 8) và dưới 30mm vào mùa khô nhất trong năm
(từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau). Hệ thủy triều tại vịnh Hạ Long rất đặc trưng
với mức triều cường vào khoảng 3,5-4m/ngày. Độ mặn trong nước biển trên
vùng Vịnh dao động từ 31 đến 34.5MT vào mùa khô nhưng vào mùa mưa, mức
này có thể thấp hơn. Mực nước biển trong vùng Vịnh khá cạn, có độ sâu chỉ
khoảng 6m đến 10m và các đảo đều không lưu giữ nước bề mặt.
+ Tên gọi Hạ Long qua các thời kỳ lịch sử:
Tên gọi Hạ Long đã thay đổi qua nhiều thời kỳ lịch sử, thời Bắc thuộc khu
vực này được gọi là Lục Châu, Lục Hải. Các thời Lý, Trần, Lê Vịnh mang các
tên Hoa Phong, Hải Đông, An Bang, Vân Đồn, Ngọc Sơn hay Lục Thủy. Tên
Hạ Long (rồng đáp xuống) mới xuất hiện trong một số thư tịch và các bản đồ
hàng hải của Pháp từ cuối thế kỷ 19.
Trên tờ Tin tức Hải Phòng xuất bản bằng tiếng Pháp có bài viết về sự xuất
hiện của sinh vật giống rồng trên khu vực là vịnh Hạ Long ngày nay với nhan
đề Rồng xuất hiện trên vịnh Hạ Long, khi viên thiếu úy người Pháp Legderin,
thuyền trưởng tàu Avalence cùng các thủy thủ bắt gặp một đôirắn biển khổng lồ
10

ba lần (vào các năm 1898, 1900 và 1902). Có lẽ người Châu Âu đã liên tưởng
con vật này giống như con rồng châu Á, loài vật huyền thoại được tôn sùng
trong văn hóa Việt Nam nói riêng và văn hóa các nước đồng văn châu Á nói
chung. Bên cạnh những truyền thuyết của Việt Nam về Rồng Mẹ và Rồng Con
đáp xuống khu vực vịnh đảo vùng Đông Bắc này, sự xuất hiện con vật lạ hiện
hữu như rồng trong thực tại, có thể đã trở thành các lý do khiến vùng biển đảo
Quảng Ninh được người Pháp gọi bằng cái tên vịnh Hạ Long từ đó và phổ biến
đến ngày nay.
+ Cảnh quan:
Vùng di sản trên vịnh Hạ Long được thế giới công nhận (vùng lõi) có diện
tích 434km², như một hình tam giác với ba đỉnh là đảo Đầu Gỗ (phía Tây), hồ
Ba Hầm (phía Nam) và đảo Cống Tây(phía Đông), bao gồm 775 đảo với nhiều
hang động, bãi tắm. Vùng kế bên (vùng đệm), là di tích danh thắng quốc gia đã
được bộ Văn hóa Thông tin Việt Nam xếp hạng từ năm 1962.Địa hình Hạ Long
là đảo, núi xen kẽ giữa các trũng biển, là vùng đất mặn có sú vẹt mọc và những
đảo đá vôi vách đứng tạo nên nhữ.
+ Di sản Việt Nam và thế giới:
Di sản quốc gia Việt Nam
Năm 1962, vịnh Hạ Long được Bộ Văn hóa-Thông tin Việt Nam xếp hạng
di tích danh thắng cấp quốc gia với diện tích 1553km² bao gồm 1969 hòn đảo.
Các đảo trong vùng vịnh Hạ Long được quy hoạch là khu bảo tồn các di
tích văn hoá-lịch sử và cảnh quan quốc gia, theo Quyết định Số 313/VH-VP của
Bộ Văn hoá-Thông tin Việt Nam ngày 28 tháng 4 năm 1962 (ADB 1999). Các
đảo này cũng có trong danh sách các khu rừng đặc dụng theo Quyết định Số
194/CT, ngày 9 tháng 8 năm 1986 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ
tướng Chính Phủ).
Năm 1995, vịnh Hạ Long, cùng với đảo Cát Bà, được Phân viện Hải
dương học Hải Phòng đề nghị đưa vào danh sách hệ thống các khu bảo tồn biển.

11


Năm 1999, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB 1999) đề xuất thành lập
một khu bảo vệ có tên là Khu cảnh quan thiên nhiên vịnh Hạ Long rộng
155.300 ha, tuy hiện nay vẫn chưa thực hiện được.
Di sản thế giới lần 1: giá trị thẩm mỹ
Ngày 21 tháng 12 năm 1991 Chính phủ Việt Nam cho phép xây dựng hồ
sơ về cảnh quan vịnh Hạ Long để trình Hội đồng Di sản Thế giới xét duyệt di
sản thiên nhiên thế giới.Năm 1993, hồ sơ khoa học về vịnh Hạ Long được hoàn
tất và chuyển đến UNESCO để xem xét. Trong quá trình hoàn chỉnh hồ sơ,
UNESCO lần lượt cử các đoàn chuyên gia đến Quảng Ninh khảo sát, hướng
dẫn, nghiên cứu, thẩm định hồ sơ tại chỗ. Hồ sơ vịnh Hạ Long được chấp nhận
đưa vào xem xét tại hội nghị lần thứ 18 của Hội đồng Di sản Thế giới.
Ngày 17 tháng 12 năm 1994, trong kỳ họp thứ 18 tại Phuket, Thái Lan, Ủy
ban Di sản Thế giới đã công nhận vịnh Hạ Long vào danh mục di sản thiên
nhiên thế giới với giá trị ngoại hạng toàn cầu về mặt thẩm mĩ (tiêu chí vii), theo
tiêu chuẩn của Công ước Quốc tế về bảo vệ Di sản tự nhiên và văn hóa của thế
giới.
Di sản thế giới lần 2: giá trị địa chất địa mạo
Tháng 9 năm 1998, theo đề nghị của Ban quản lý vịnh Hạ Long và IUCN,
Giáo sư Tony Waltham, chuyên gia địa chất học trường Đại học Trent
Nottingham đã tiến hành nghiên cứu địa chất vùng đá vôi carxtơ vịnh Hạ Long.
Giáo sư đã gửi bản báo cáo về giá trị địa chất vịnh Hạ Long tới UNESCO
tại Paris, Văn phòng IUCN tại Thụy Sĩ và Hà Nội, đồng gửi Ban quản lý vịnh
Hạ Long. Ngày 25 tháng 2 năm 1999, sau khi nhận được báo cáo của giáo sư
Tony Waltham, UNESCO đã gửi thư tới Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Ủy
ban quốc gia UNESCO Việt Nam và Ban quản lý vịnh Hạ Long yêu cầu xúc
tiến việc chuẩn bị hồ sơ trình UNESCO công nhận về giá trị địa chất, địa mạo

vùng đá vôi vịnh Hạ Long.
Tới tháng 7 năm 1999, hồ sơ trình Hội đồng Di sản Thế giới để công nhận
vịnh Hạ Long về giá trị địa chất hoàn tất và được gửi đến Trung tâm Di sản thế
12


giới tại Paris.Tháng 12 năm 1999 tại hội nghị lần thứ 23 Hội đồng Di sản Thế
giới họp tại thành phố Marrakechcủa Maroc, Hội đồng Di sản Thế giới đã đưa
việc thẩm định hồ sơ để công nhận giá trị địa chất vịnh Hạ Long vào năm 2000.
Tháng 3 năm 2000 Giáo sư Erery Hamilton Smith, chuyên gia của tổ
chức IUCN được cử đến Hạ Long để thẩm định. Tháng 7 năm 2000, kỳ họp
giữa năm của Trung tâm Di sản thế giới tại Paris đã chính thức đề nghị Ủy ban
Di sản Thế giới công nhận vịnh Hạ Long là Di sản thế giới bởi giá trị toàn cầu
về địa chất địa mạo, theo tiêu chuẩn viii của UNESCO “là ví dụ nổi bật đại diện
cho các giai đoạn của lịch sử trái đất, bao gồm bằng chứng sự sống, các tiến
triển địa chất đáng kể đang diễn ra trong quá trình diễn biến của các kiến tạo địa
chất hay các đặc điểm địa chất và địa văn”.
Ngày 2 tháng 12 năm 2000, căn cứ Công ước Quốc tế về bảo vệ Di sản văn
hóa và thiên nhiên thế giới và kết quả xét duyệt hồ sơ địa chất vịnh Hạ Long, tại
Hội nghị lần thứ 24 của Hội đồng Di sản Thế giới tại thành phố Cairns,
Queensland, Úc, Hội đồng Di sản Thế giới đã công nhận vịnh Hạ Long là di sản
thế giới lần thứ 2 theo tiêu chuẩn (viii) về giá trị địa chất địa mạo.
Đề cử di sản thế giới lần thứ 3
Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang xúc tiến đệ trình UNESCO công nhận
Vịnh Hạ Long là Di sản thế giới lần thứ 3, dựa trên những giá trị về khảo cổ học
và đa dạng sinh học trong vùng Vịnh.
+ Vịnh Hạ Long trong thơ ca:
Cách đây hơn 5 thế kỷ, Nguyễn Trãi đi ngang qua khu vực này và lần đầu
tiên ca ngợi vịnh Hạ Long là kỳ quan, khi viết trong bài "Lộ nhập Vân Đồn":
Lộ nhập Vân Đồn san phục san

Thiên khôi địa khiết phó kỳ quan
(Đường tới Vân Đồn lắm núi sao!
Kỳ quan đất dựng giữa trời cao)
Vua Lê Thánh Tông đề trên vách đá Núi Bài Thơ năm 1468:
Cự lẫm uông dương triều bách xuyên
13


Loạn sơn kì bố bích liên thiên
Tráng tâm sơ cảm hàm tam cổ
Tín thủ dao đề tốn nhị quyền
Thần bắc khu cơ sân hổ lữ
Hải Đông phong toại tức lang yên
Thiên nam vạn cổ sơn hà tại
Chính thị tu văn yển vũ niên
Trăm dòng sông chảy mênh mông quanh núi
Quần đảo rải rác như bàn cờ, biển liền trời sắc xanh biếc...
Năm 1729, chúa Trịnh Cương cũng có những vần thơ ứng tác trước vẻ đẹp
của Hạ Long:
Minh bộ vô nhai hối tổng xuyên
Sơn liên tiêu thủy, thủy man thiên
Bể lớn mênh mông họp cả con con sông lại,
Núi lấp loáng bóng nước, nước lênh láng lưng trời.
Hình ảnh Hạ Long cũng xuất hiện trong thơ của những nhà thơ hiện đại,
như Xuân Diệu:
Đây bản thảo tạo vật còn nặn dở...
Đá thuở trước khổng lồ chơi ném thử.
Không chỉ cảnh đẹp của Hạ Long là đề tài cho thi ca, thiên nhiên nơi đây
còn ban cho con người một nguồn tài nguyên phong phú.Huy Cận viết trong
bài Đoàn thuyền đánh cá:

Cá nhụ, cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long?
Ngắm cảnh hòn Gà chọi, thày giáo Nguyễn Trương Đồng thốt:
Cùng sinh ra từ đá
Lựa miếng nhau bao lâu
14


Du khách khen cảnh lạ
Biển trầm ngâm bạc đầu
-

Động Thiên Cung
Động Thiên Cung toạ lạc trên Đảo Đầu Gỗ, cách bến tầu du lịch Bãi Cháy
khoảng 4 km. Đông được coi là một trong những hang động đẹp và lớn nhất
của Vịnh Hạ Long. Do cửa hang khá hẹp đồng thời với sự phát triển của hệ thực
vật trên đảo nên cửa động bị che khuất vì vậy mà động được phát hiện khá
muộn. Đến năm 1993 trong một trận bão lớn, ngư dân đã lên đảo Đầu Gỗ để
tránh bão và tình cơ phát hiện ra một động lớn…. Do những hình thù của thách
nhũ có trong động khiến người ta liên tưởng đến cung đình như: Hình Rồng –
Phượng, Tứ Trụ … nên tên Thiên Cung đã được đặt cho động. Quả thực đến
thăm động du khách sẽ có cảm nhận như mình đang lạc vào chốn thiên cung với
hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ.
Ðộng gắn liền với truyền thuyết về vua Rồng xưa. Chuyện kể rằng sau khi
vua Rồng giúp dân ta đánh tan giặc giã, vua Rồng trở về động của mình an tọa,
năm ấy trời hạn hán nặng, dân tình mất mùa nhiều nên họ phải cầu cứu vua
Rồng ra tay làm mưa. Bao nhiêu người đã ra đi mà không có ngày trở về.
Không sợ nguy hiểm gian nan, đôi trai gái quyết tâm cùng nhau đi tìm gặp vua

Rồng.
Trong những hang động đẹp nổi tiếng vịnh Hạ Long mới được phát hiện
trong những năm gần đây phải nói đến động Thiên Cung. Ðộng nằm ở phía tây
nam vịnh Hạ Long cách bến tàu du lịch 4 km, trên đảo Ðầu Gỗ ở độ cao 25 m
so với mực nước biển, có tọa độ 107o00'54" và 20o54'78". Ðảo Ðầu Gỗ xưa
còn có tên là đảo Canh Ðộc có đỉnh cao 189 m, dãy đảo như một chiếc ngai ôm
trong lòng mình hai hang động đẹp. Ðường lên động Thiên Cung vách đá cheo
leo, hai bên tán lá rừng che phủ um tùm, vào những đêm trăng, những chú khỉ
tinh nghịch leo xuống tận đây để kiếm hoa quả. Qua một khe cửa hẹp, lòng
động đột ngột mở ra không gian có tiết diện hình tứ giác với chiều dài hơn 130
mét. Càng vào trong ta càng ngỡ ngàng trước vẻ đẹp lộng lẫy của tạo hoá.Ðộng
15


gắn liền với truyền thuyết về vua Rồng xưa. Chuyện kể rằng sau khi vua Rồng
giúp dân ta đánh tan giặc giã, vua Rồng trở về động của mình an tọa, năm ấy
trời hạn hán nặng, dân tình mất mùa nhiều nên họ phải cầu cứu vua Rồng ra tay
làm mưa. Bao nhiêu người đã ra đi mà không có ngày trở về. Không sợ nguy
hiểm gian nan, đôi trai gái quyết tâm cùng nhau đi tìm gặp vua Rồng. Người
con gái của họ ra đời được đặt tên là nàng Mây. Nàng Mây lớn lên đã làm xao
xuyến trái tim Hoàng tử Rồng và tình yêu đã giúp họ tìm đến với nhau, đám
cưới được tổ chức 7 ngày 7 đêm tại khu vực trung tâm động. Ðể chúc mừng
đám cưới, những chú rồng bay lượn lúc ẩn lúc hiện trong rừng mây nhũ đá,
những chú voi con công kênh nhau lên nhảy múa, những con mãng xà lớn trườn
mình quấn quanh cây đa cổ thụ, hai chú sư tử đá nhảy múa bờm tóc tung bay,
trên cao những chú đại bàng giang rộng đôi cánh khổng lồ trên không trung...
Một chú voi lớn được trang trí diêm dúa công phu đang nằm phủ phục chờ cô
dâu chú rể bước xuống. Nam Tào, Bắc Ðẩu tóc bạc như mây cũng đến dự tiệc
vui, cảnh tượng tưng bừng náo nhiệt và vô cùng sống động.
Tất cả những hình ảnh đó như vừa được hoá đá nơi này. Trên vách động

phía đông là một bức tranh hoành tráng đồ sộ, trong đó chạm nổi những nhân
vật trong truyện cổ tích xưa, nét chạm khắc mềm mại uyển chuyển và vô cùng
tinh tế sắc sảo tới từng chi tiết nhỏ, những khối điêu khắc dù là đồ sộ hay nhỏ
bé đều được bàn tay của tạo hoá trau chuốt tỉ mỉ. Trung tâm động là 4 cột trụ to
lớn lực lưỡng chống đỡ thiên đình. Từ chân cột tới đỉnh đều được chạm nổi
nhiều hình thù kỳ lạ như chim cá, cảnh sinh hoạt của con người, hoa lá cành...
Trên vách động phía bắc là cảnh một bầy tiên nữ đang múa hát chúc mừng đám
cưới.Dưới vòm động cao vút, từng chùm nhũ đá rủ xuống muôn màu tạo thành
bức rèm đá thiên nhiên lộng lẫy.Ðâu đó có tiếng trống bập bùng như trong đêm
hội làng xưa.Ðó chính là tiếng gió thổi qua kẽ đá.Ðứng giữa vòm động cao vút,
màu thạch nhũ xanh như dát ngọc ta ngỡ như đang đứng trong tiên cảnh bồng
lai vậy.

16


Tới ngăn động cuối cùng, những luồn ánh sáng trắng xanh đỏ xen lẫn phối
màu tạo nên khung cảnh hoa lệ. Một vòi nước tự nhiên bốn mùa tuôn chảy róc
rách, nơi đây có ba chiếc ao, nước trong vắt. Ðây là nơi nàng Mây thường tắm
cho 100 người con của mình và nuôi họ khôn lớn trưởng thành. Một con đường
dẫn ra phía ngoài quanh co uốn khúc, đó chính là con đường mà nàng Mây cùng
50 người con của mình ra đi để khai phá vùng đất mới, 50 người con còn ở lại
cùng với người cha xây dựng quê hương, di vật mà người mẹ để lại là bầu vú
tiên tràn trề sức sống.
-

Hang Đầu Gỗ
Vịnh Hạ Long có nhiều đảo, hang động, trong đó có nhiều hang động đã
và đang là điểm đến hấp dẫn trong hành trình tham quan của du khách như
Trinh Nữ, Hồ Động Tiên, Mê Cung, Sửng Sốt… nhưng có lẽ không có hang

động nào có được quy mô và nhiều huyền tích lịch sử như hang Đầu Gỗ. Người
Hòn Gai đã lưu truyền câu ca dao: “Hòn Gai có núi Bài Thơ/ Có hang Đầu Gỗ
có chùa Long Tiên”. Không phải bỗng nhiên mà hang Đầu Gỗ được người Pháp
tôn là “Động của các kỳ quan” và không phải vô tình mà Đầu Gỗ được Bác Hồ
- và trước đó vua Khải Định cùng toàn quyền Pháp đến thăm, đề thơ ca ngợi…
+ Nguồn gốc:
Về nguồn gốc tên gọi Đầu Gỗ, hiện nay, điều thú vị là có rất nhiều dữ liệu
khác nhau.Cụ thể, trên các tài liệu giới thiệu du lịch Vịnh Hạ Long và trong dân
gian, có 3 cách giải thích khác nhau.
Thuyết thứ nhất, theo truyền thuyết xưa kể rằng: Trong cuộc kháng chiến
chống quân Nguyên Mông, Trần Hưng Đạo đã cho chuẩn bị nhiều cọc gỗ lim ở
đây để cắm xuống lòng sông Bạch Đằng, tạo nên một trận thuỷ chiến vang lừng
trong lịch sử. Sau đó còn rất nhiều mẩu gỗ sót lại vì vậy hang mang tên là hang
Đầu Gỗ. Lại có tên gọi là hang Giấu Gỗ vì theo truyền thuyết đây chính là nơi
Trần Hưng Đạo cho giấu các cọc gỗ lim để chuẩn bị cho trận chiến Bạch Đằng
chống quân Nguyên – Mông. Nếu động Thiên Cung hoành tráng tinh tế, hiện
đại thì hang Đầu Gỗ trầm mặc uy nghi và rất đồ sộ. Cuốn Merveille de Monde
17


(kỳ quan thế giới) của Pháp xuất bản năm 1938 chuyên về du lịch giới thiệu các
danh thắng nổi tiếng thế giới đã gọi hang Đầu Gỗ là Grotte des merveilles (động
của các kỳ quan). Điều đó hoàn toàn chính xác. Hang Đầu Gỗ như tập trung
được một quần thể kiến trúc cổ xưa, Vẻ đẹp hoang sơ và tĩnh mịch với nhiều cột
đá, trụ đá, măng đá nhỏ nhắn, cao vút như muốn vươn tận trời xanh…
Thuyết thứ 2, thì giải thích dãy đảo Đầu Gỗ có hình cánh cung tạo ra trước
hang Đầu Gỗ một vụng kín gió, nên ngư dân thường tụ về đây trong những
ngày giông bão, hoặc sau một thời gian đánh bắt, họ thả neo sinh sống đông đúc
và sửa chữa đóng lại thuyền bè tại đây nên có nhiều mấu gỗ sót lại. Có lẽ tên
hang Đầu Gỗ hình thành từ sự việc này.

Thuyết thứ 3 giải thích, do đảo Đầu Gỗ trông xa có dáng tựa một súc gỗ
khổng lồ, có hai lỗ ở đầu để luồn dây thừng nên căn cứ vào hình dáng của đảo,
người ta đặt cho hang trên đảo là hang Đầu Gỗ.
+ Đặc điểm:
Giữa non nước mây trời Hạ Long tuyệt mỹ, một cái hang mang tên rất mộc
mạc dân dã: Hang Đầu Gỗ. Hang nằm trên đảo Đầu Gỗ. Từ phía xa nhìn lại, cửa
hang có màu xanh lam hình một con sứa biển, qua 90 bậc đá xây ta tới cửa
hang. Vòm hang cao khoảng 25m, từ trên cao ấy hàng trăm nhũ đá khổng lồ rủ
xuống như một dòng thác kỳ lạ.
Theo số liệu khảo sát của các nhà khoa học rộng khoảng 5000m2, cửa
hang rộng 17m và cao 12m. Hang Đầu Gỗ nằm ở độ cao 27m so với mực nước
biển. Hang có cùng độ tuổi kiến tạo với động Thiên Cung - tức được hình thành
từ thời Pleixtocen muộn cách ngày nay khoảng 2 triệu năm. Giống như một
chiếc điều hoà nhiệt độ khổng lồ, mùa đông nhiệt độ trong hang Đầu Gỗ thì ấm,
mùa hè, bên ngoài nóng nực nhưng trong hang lúc nào cũng chỉ 20-22oC.
Hang Đầu Gỗ như tập trung được một quần thể kiến trúc cổ xưa. Cấu trúc
hang toát ra một vẻ đẹp cổ kính, hoang sơ và tĩnh mịch với nhiều cột đá, trụ đá,
măng đá nhỏ nhắn, cao vút như muốn vươn tận trời xanh... Hang có hệ động
thực vật đa dạng phong phú. Do có cửa hang được mở rộng nên độ ẩm trong
18


lòng hang cao, cộng với sự tác động của ánh sáng mặt trời nên có thể thấy ngay
được sự phát triển đa dạng của hệ thực vật, đặc biệt là rêu, cây dương xỉ và cây
thân gỗ... Đây là một đặc điểm khác biệt so với nhiều hang động khác trên Vịnh
Hạ Long.
Dưới “bàn tay” tạo hoá của thiên nhiên, hang Đầu Gỗ gồm có ba ngăn
chính: Ngăn phía ngoài có hình vòm cuốn tràn trề ánh sáng tự nhiên, trần hang
giống như là một bức “tranh sơn dầu” khổng lồ, mô tả phong cảnh thiên nhiên
hoang sơ với những rừng măng, nhũ đá nhiều màu tạo nên nhiều hình thù kỳ lạ

tuỳ theo trí tưởng tượng phong phú của mỗi người: những đàn voi đang đi kiếm
ăn, những chú hươu sao ngơ ngác, chú sư tử lim dim ngủ…, phía dưới là một
chú rùa đang bơi giữa bể nước mênh mông. Đứng dưới vòm hang ta có cảm
giác như đang đứng giữa một toà lâu đài cổ kính, có lối kiến trúc đồ sộ và hùng
vĩ.
Vượt qua ngăn thứ nhất, qua một khe cửa hẹp, du khách sẽ bước vào ngăn
thứ hai của hang. Ánh sáng chiếu vào đây mờ ảo, những bức tranh mới lạ hiện
lên long lanh huyền bí. Những chùm hoa đá lúc ẩn lúc hiện, những hình ảnh vừa
quen thuộc vừa xa lạ... tạo cho con người vừa sợ sệt vừa tò mò. Tới ngăn thứ ba
của hang, lòng hang lại đột ngột mở rộng. Bất giác nhìn lên phía trên trong ánh
sáng mờ ảo, ta nhận ra bốn xung quanh là hình ảnh toà thành cổ, trên đó đang
diễn ra một trận hỗn chiến gươm đao dưới thời các triều đại phong kiến trung cổ
khi xưa.
Hẳn vẻ đẹp của hang Đầu Gỗ phải rất thuyết phục khiến tạp chí chuyên về
du lịch của Pháp có tựa đề Merveille de Monde (kỳ quan thế giới) xuất bản năm
1938 - khi giới thiệu các danh thắng nổi tiếng thế giới đã vinh danh hang Đầu
Gỗ là Grotte des merveilles (động của các kỳ quan). 95 năm trước - tức năm
1918, vua Khải Định và Toàn quyền Pháp Albert Pierre Saraut nhân chuyến đi
kinh lý đã ra Vịnh Hạ Long chơi và lên thăm hang Đầu Gỗ. Ngỡ ngàng trước vẻ
đẹp thần tiên của tạo hoá, nhà vua đã cho làm thơ và bài tựa ca ngợi cảnh đẹp
của non nước Hạ Long và hang Đầu Gỗ. Tấm bia kèm theo bản dịch hiện được
19


dựng bên trái cửa hang Đầu Gỗ (không có phần dịch thơ). Trên trán bia và đế
bia có trang trí đôi rồng chầu mặt trời; hai diềm bia là các hình mây lửa mang
phong cách mỹ thuật cung đình đặc trưng của triều Nguyễn. Trong lời tựa, vua
Khải Định đã đặt tên cho động Đầu Gỗ là động “Ngũ sắc tường vân”. Có ý kiến
cho rằng, đó là hàm ý vua Khải Định muốn ví vẻ đẹp của động Đầu Gỗ như
chùa Tường Vân dựng năm 1843 ở Huế.

Tháng 10-1957, trong chuyến về thăm khu Hồng Quảng, Bác Hồ đã tới
tham quan hang Đầu Gỗ. Chuyện kể rằng khi đứng ngắm cảnh tại hang Đầu Gỗ,
Người đã dặn những người cùng đi rằng “Các chú phải là người vãn cảnh như
Bác, thế mới vui! Cảnh đẹp một người không thể truyền đạt lại cho nhiều
người.Tất cả các chú phải cùng Bác thưởng thức”.
Ông Vũ Đức Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn công viên Vạn Cảnh
(Ban Quản lý Vịnh Hạ Long) cho biết, có lẽ chính vì danh hiệu tôn vinh năm
xưa của tạp chí ở Pháp cộng với giá trị lịch sử, văn hoá của hang Đầu Gỗ khiến
“Động của các kỳ quan” được nhiều du khách nước ngoài, nhất là du khách
Pháp, Mỹ và các nước châu Âu khác quan tâm và chiếm đa phần trong số lượng
khách quốc tế đến tham quan nơi đây.
-

Hòn Chó Đá:
Sau khi rời động Thiên Cung, Đầu Gỗ trên đường đi tham quan vịnh tàu
khoảng 10 phút là tới hòn Chó Đá.
Hòn Chó Đá như một biểu tưởng canh chừng cho những chuyến ra khơi
của du khách luôn được bình an. Và biểu tượng ấy đã đi vào lòng du khách
hàng triệu năm nay
Hòn Chó Đá gần Hang Ðầu Gỗ về phía tây, trong tổng thể 1969 hòn đảo
lớn nhỏ tạo nên một quẩn thể các đảo xung quanh vịnh Hạ Long xinh đẹp. Sở dĩ
có tên “hòn Chó Đá” là vì nó có hình thù giống một chú chó quay lưng ra biển.
Như chúng ta đã biết, Chó là một trong những động vật thân thiết với người dân
Việt Nam, và đó cũng là một trong những con vật linh thiêng có mặt trong các
đền, chùa. Với hình ảnh hòn Chó đá đứng trên mặt biển như để bảo vệ sự an
20


toàn cho những du khách tham quan khi đến vớ Hạ Long, là một hình ảnh có ý
nghĩa sâu sắc, góp phần làm tăng giá trị của cảnh quan thiên nhiên nơi đây.

Hòn Chó Đá cao khoảng 8m, giống như một con chó đá gác cổng khổng
lồ. Chó đá là một hình ảnh rất quen thuộc của người Việt Nam. Ở tất cả các đền
miếu thờ tự dân gian và cả ở hai bên cổng của các ngôi nhà cổ trước kia đều có
những đôi chó đá, để báo tin vui khi có khách đến thăm và để gác cổng ngăn
chặn các kẻ ác và tà khí xâm nhập.
Ngày ngày hòn Chó Đá như một biểu tượng canh chừng cho những chuyến
ra khơi của du khách luôn được bình an. Và biểu tượng ấy đã đi vào lòng du
khách hàng triệu năm nay.
Nếu đến với Hạ Long, bạn đừng bỏ qua hình ảnh đẹp này nhé. Hãy thưởng
thức cảnh sông nước hòa lẫn vào các điểm du lịch hấp dẫn sẽ để lại những ấn
tượng thú vị , khó quên trong lòng du khách.
-

Làng chài Ba Hang
Làng chài Ba Hang nằm cạnh động Thiên Cung, Làng chài có khoảng 50
hộ dân sinh sống. Phần đông trong các hộ dân làm nghề đánh bắt hải sản để sinh
sống. Gần đây, khi nhiều du khách đến thăm làng chài, một số hộ đã chuyển
sang nghề dịch vụ du lịch như bán hải sản cho du khách.
Làng chài Ba Hang là một trong những làng chài nổi tiếng với du khách
trong và ngoài nước khi đến với du lịch Hạ Long. Đến với làng chài Ba Hang,
du khách không những được tận hưởng cảnh đẹp của sông núi đất trời nơi đây
mà còn được tự mình trảin ghiệm cuộc sống của những người ngư dân quanh
năm đánh cá trên biển mênh mông sông nước.
Khi màn đêm buông xuống, du khách được cùng những người dân làng
chài ra khơi, thú vị hơn du khách sẽ được tự mình thả lưới đánh cá.Ngoài ra còn
nhiều hoạt động thú vị khác như bơi thuyền thăm quan vịnh cũng là một trong
những điểm thu hút khách du lịch khi đến với nơi đấy.

21

Một lần đến với du lịch Hạ Long, du khách nhất định phải ghé qua thăm
làng chài Ba Hang để tận hưởng hết vẻ đẹp của thiên nhiên tạo hóa ban cho nơi
đây!
-

Hòn Đinh Hương
Nằm trong các địa điểm tham quan Hạ Long nên một lần đặt chân tới nhất,
khung cảnh khi ngắm nhìn hòn Đỉnh Lư Hương vịnh Hạ Long, hình ảnh đã
được in trên tờ tiền 200.000 vnđ chắc chắn sẽ khiến cho bạn thấy thú vị và ngạc
nhiên hơn bao giờ hết.
Tới vịnh Hạ Long, đi về hướng Tây Nam của hang Đầu Gỗ, bạn sẽ nhìn
thấy một tuyệt tác của tạo hóa. Nói Hạ Long là sự sắp xếp có chủ đích của thiên
nhiên quả không sai.Những vũng, vịnh, hòn đều như thể được khéo léo đẽo gọt
từ chính sự tinh tế, ý vị của mẹ thiên nhiên.Hòn Đỉnh Lư Hương nằm gần hòn
Chó Đá. Dáng vẻ của Đỉnh Lư Hương bề thế, có hình ảnh như hai chân mảnh
mai chắn ngang lối đi, phía trên, phiến đá tạo được hình lư hương khổng lồ.
Bức tranh hòn Đỉnh Lư Hương giữa trời đất đã được rất nhiều nơi đưa vào làm
hình ảnh tham quan, một số công ty du lịch còn có những poster, sticker có hình
ảnh nơi này như một biểu tượng đáng tự hào của vịnh Hạ Long. Để ra thăm hòn
Đỉnh Lư Hương này, bạn có thể sử dụng tàu du lịch Hạ Long với những hướng
dẫn viên bản địa nhiệt tình và chu đáo nhất. Họ sẽ đưa bạn tới từng kì quan của
thiên nhiên, tạo hóa, phủ lên trên đó một câu chuyện hay một đoạn truyền
thuyết nào đó, vừa tạo sự hứng khởi, vừa gây tò mò cho chính khách tham quan.
Hòn Đỉnh Lư Hương sừng sững giữa biển khơi như một vật thiêng liêng
nhất. Không biết thời gian và sóng biển có bào mòn hòn đá ấy nhưng có lẽ, đi
theo năm tháng, Đỉnh Lư Hương sẽ mãi vẫn là một biểu tượng linh thiêng của
đất trời, của con người và vạn vật. Một chuyến tàudu lịch Hạ Long chắc hẳn sẽ
còn mang bạn đến một không gian tuyệt diệu với hòn đỉnh Lư Hương như thế.

-

Hòn Trống Mái
22


Hòn Trống Mái nằm ở phía tây nam vịnh Hạ Long, cách cảng tàu du lịch 5
km, gần hòn Đỉnh Hương khoảng chừng 1km.
Giữa một vùng biển nước bao la, hai con gà một con trống và một con mái
hiện lên ngạo nghễ trên mặt. Lúc bình minh lên từ phía xa chiếu ánh sáng rực rỡ
nhuộm đỏ đôi gà khổng lồ bên nhau trên sóng nước mênh mông. Từ mặt nước,
chiều cao mỗi con tới hơn chục mét. Tấm thân khổng lồ đứng trên cái chân thót
lại, thế chênh vênh tưởng chừng chỉ vài con sóng vỗ mạnh, cả khối đá nặng ấy
có thể đổ ập xuống bất cứ lúc nào.
Nhưng không, đã hàng triệu năm trôi qua, hai con gà vẫn thuỷ chung đứng
đó. Dường như sự hấp dẫn được nhân lên ở đôi chân không cân đối đó. Ðã có
rất nhiều tác phẩm nhiếp ảnh, hội họa, thơ ca… về hai con gà này.Hình ảnh của
chúng đã trở thành biểu tượng của du lịch Hạ Long và Du lịch Việt Nam.
“Có những người tha thiết yêu nhau
Khắc tên mình lên hòn Trống Mái
Chữ chưa mờ họ đã quên nhau
Tình đá vẫn ngàn năm cùng trăng dãi…”
-

Hang Sửng Sốt
Nằm ở khu vực trung tâm của Di sản Thế giới vịnh Hạ Long, hang Sửng
Sốt trong đảo Bồ Hòn. Đây là một hang rộng và đẹp vào bậc nhất của vịnh Hạ
Long và đây cũng là nơi tập trung nhiều đảo đá có hình dáng đặc sắc không nơi
nào có được. Đường lên hang Sửng Sốt luồn dưới những tán lá rừng, những bậc
đá ghép cheo leo, du khách vừa có được cái thú của người leo núi, vừa có cái

háo hức như đang đi lên trời.
Từ bến tàu leo lên khoảng 50 bậc đá dựng đứng rồi lại đi xuống chừng
mươi bậc đá nữa là đến cửahang với chiều cao khoảng 25 m. Động rộng khoảng
10.000 m2 với hàng ngàn măng đá, nhũ đá. Trong hang có một hệ thống đường
đi lát đá dọc từ cửahang vào đến lối ra dài hơn 500 m. Hai bên lối đi là những
cột đèn đường thấp vừa là cột giới chỉ đường vừa là vật trang trí, chiếu sáng. Hệ
23


thống đèn chiếu sáng với những kiểu đèn trang nhã, ánh sáng dịu mắt càng tôn
thêm vẻ đẹp của hang.
Hang được chia làm 2 ngăn chính, toàn bộ ngăn đầu như một khán phòng
rộng thênh thang, được ví như một nhà hát opera trên Vịnh Hạ Long. Ngăn thứ
2 được dẫn vào bằng một con đường nhỏ và mở ra một khung cảnh hoàn toàn
khác lạ, với lòng hang rộng mênh mông, có thể chứa được hàng ngàn người. Đi
vào trong còn rất nhiều điều thú vị khác.Tới đỉnh cao nhất củahang, bất ngờ một
khu "vườn thượng uyển" mở ra trước mắt ta, có hồ nước trong vắt, phong cảnh
sơn thuỷ hữu tình, muôn loài cây cỏ cùng nhiều loài chim muông sinh
sống.Từng đàn khỉ vẫn thường kéo nhau xuống đây tìm hoa quả làm náo động
cả một vùng.
Ngay cạnh lối ra vào là nhũ đá có hình con ngựa và một thanh gươm dài
gắn với câu chuyện truyền thuyết xưa kể lại rằng: Sau khi đánh tan giặc Ân,
Thánh Gióng đã giúp dân chúng ở đây đánh đuổi yêu ma, khi dẹp xong loạn,
Thánh Gióng bay về trời, để lại thanh gươm và con ngựa quý để trấn an dân
chúng, xua đuổi yêu quái. Hiện nay, trong lòng hang còn nhiều hình ảnh tự
nhiên dường như là những dấu tích của trận chiến ác liệt đó, vết chân ngựa
Gióng trở thành những ao hồ nhỏ xinh xinh cùng nhiều tảng đá to lớn vỡ vụn...
Tới đây du khách không chỉ trầm trồ vì vẻ đẹp kỳ lạ mà còn thán phục sự hùng
vĩ, tuyệt diệu mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người. Mỗi cảnh trí trong
hang mang đến cho du khách những cảm giác mới lạ, ngạc nhiên.

Hang nằm ở vùng trung tâm du lịch của vịnh Hạ Long (bãi tắm Ti Tốp hang Bồ Nâu - động Mê Cung - hang Luồn - hang Sửng Sốt) và được người
Pháp đặt cho hang cái tên "Grotte des surprises" (động của sự sửng sốt).Hang
Sửng Sốt là một trong những hang động karst điển hình, có giá trị khoa học cao,
được người Pháp phát hiện vào năm 1901
-

Đảo Ti Tốp
Nằm ở khu vực trung tâm di sản, kỳ quan thiên thế giới Vịnh Hạ Long,
cách cảng tàu du lịch Bãi Cháy khoảng 7-8km về phía Đông Nam, đảo Ti Tốp
24


được coi là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất được khá nhiều du khách
lựa chọn trong hành trình tham quan Vịnh của mình.
Trước đây, theo cách gọi dân gian, đảo Ti-tốp có tên là đảo Hồng Thập Tự
hay đảo Nghĩa Địa. Sở dĩ có tên gọi này là do năm 1905, một tàu chở hàng của
Pháp khi vào vịnh Hạ Long do không có hoa tiêu thông thạo luồng lạch đã đâm
vào đá ngầm, bị đắm ở vũng Con Cóc, các thủy thủ đoàn thiệt mạng được đưa
về chôn ở đảo này. Từ đó, dân chài ít dám đến khu đảo này khai thác hải sản,
đảo trở nên hoang sơ. Đến năm 1962 nhận lời mời của Trung ương Đảng, Chính
phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và của Bác Hồ, Trung ương Đảng Cộng
sản Liên Xô, Chính phủ Liên Xô nhận lời để đồng chí Ti-tốp, anh hùng du hành
vũ trụ Liên Xô, sang thăm Việt Nam.
Ngày 22-1-1962 là một ngày thật đáng nhớ đối với vịnh Hạ Long khi Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã cùng đồng chí Ti-tốp đáp máy bay từ Hà Nội đi Hồng
Quảng (nay là tỉnh Quảng Ninh). Người muốn trực tiếp giới thiệu và cùng dạo
chơi với người anh hùng phi công vũ trụ, cùng chiêm ngưỡng cảnh đẹp huyền
thoại của vịnh Hạ Long. Đoàn nghỉ dừng chân ăn trưa trên một hòn đảo nhỏ với
hình dáng như bệ phóng tên lửa.
Màu xanh của cây cỏ phủ trên núi đá càng làm đẹp thêm bãi cát vàng trên

mặt nước trong veo nhìn thấy tận đáy. Chợt Bác quay sang hỏi đồng chí Nguyễn
Ngọc Đàm (là Chủ tịch ủy ban hành chính khu Hồng Quảng): “Hòn đảo này có
tên gọi gì chưa? “. Đồng chí Nguyễn Ngọc Đàm chưa kịp trả lời thì Bác nói:
“Hôm nay Bác cháu ta và Anh hùng Liên Xô Ti-tốp cùng ăn cơm trưa dưới chân
hòn núi đá này. Để nhớ lâu, Bác cháu ta cùng đặt tên cho hòn đảo này là đảo Titốp.Các chú có đồng ý không? “. Tất cả đều cười vui nhất trí.
Khác với nhiều điểm du lịch khác trên Vịnh Hạ Long, ngoài phong cảnh
thiên nhiên tươi đẹp, sơn thuỷ hữu tình, đảo Ti Tốp còn sở hữu một bãi tắm
tuyệt đẹp, gọi là bãi tắm Ti Tốp. Đến đây, du khách có thể leo lên đỉnh núi để
ngắm toàn cảnh hòn đảo xinh đẹp này. Từ trên cao nhìn xuống, bãi tắm Ti Tốp
có hình dáng như một vầng trăng ôm trọn lấy chân đảo.Bãi tắm tuy diện tích
25