GIÁO ÁN CÔNG DÂN VỚI TÌNH YÊU HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH (tiết 2)

TÊN BÀI DẠY
Bài 12: CƠNG DÂN VỚI TÌNH U HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
( Tiết 2)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Về kiến thức
- Hiểu được thế nào là tình yêu, tình u chân chính, hơn nhân và gia đình.
- Biết được các đặc trưng tốt đẹp, tiến bộ của chế độ hôn nhân ở nước ta hiện nay.
- Nêu được các chức năng cơ bản của gia đình
- Hiểu được các mối quan hệ trong gia đình và trách nhiệm của mỗi thành viên.
- Hiểu được mối quan hệ giữa tình u, hơn nhân và gia đình.
2. Về kỹ năng
- Biết nhận xét, đánh giá một số quan niệm sai lầm về tình u, hơn nhân và gia đình.
- Thực hiện tốt trách nhiệm của bản thân trong gia đình.
3. Về thái độ
- Đồng ý ,ủng hộ các quan niệm đúng đắn về tình u, hơn nhân và gia đình.
- Yêu quý gia đình.
II. NỘI DUNG CƠ BẢN VÀ KIẾN THÚC TRỤNG TÂM
1. Nội dung cơ bản: 2 phần
- Hôn nhân.
- Gia đình, chức năng của gia đình, các mối quan hộ gia đình và trách nhiệm của các thành viên.
2. Kiến thức trọng tâm:
- Hơn nhân là gì?
- Gia đình, chức năng cùa gia đình.
III.PHƯƠNG PHÁP DAY HỌC CHÍNH
- Thuyết trình
- Đàm thoại
- Nêu vấn đề
- Xử lý tình huống
VI.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Sách giáo khoa GDCD lớp 10
- Sách giáo viên GDCD lớp 10

V.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tồ chức lóp (1 phút)


2. Kiếm tra bài cũ(5 phút)
Cầu hỏi: Tình yêu là gì? Thê nào là một tình u chân chính? Biểu hiện cơ ban cua tình u
chân chính ?
GV trả lời:
- Tinh yêu: là sự rung cảm và quyến luyến sâu sắc giừa hai người khác giới, ơ họ cỏ sự phù hợp
với nhau về nhiều mặt... làm cho họ có nhu cầu gần gùi, gan bó veri nhau, tự nguyện song vì
nhau và sẵn sàng hiến dâng cho nhau cuộc sống cua mình.
- Tình u chân chính: là tình u trong sáng, lành mạnh, phù họp với quan niệm đạo đức tiến
bộ xă hội.
- Biêu hiện cua tình yêu chân chính:

+ Tình cảm chân thực, quyến luyến, gắn bỏ giữa một nam và một nữ.
+ Sự quan tâm sâu sắc đến nhau, không vụ lợi.
+ Sự chân thành, tin cậy và tơn trọng từ hai phía.
+ Cỏ lịng vị tha và thông cảm cho nhau
3. Tổ chức cho học sinh lĩnh hội tri thức mới
Lời vào bài (2 phút): Nhà thơ Đức GOOTHE đã nói : “ Dù là vua chúa hay dân cày kẻ nào
tìm thấy sự an bình trong gia đinh đều là kẻ sung sướng nhất...”
Gia đình là bến đỗ bình n, nơi ta có thể khóc hay cười như trẻ thơ, biết giận hờn, biết yêu
thương và được u thương. Gia đình ln là chỗ dựa bình an là nơi ta chào đời cũng là nói ta
cất cánh khi trưởng thành và cũng là nơi ta đi về .... Và chỉ có nơi ấy ta mới tìm lại chính mình.
Vậy gia đình là gì? Và vai trị của hơn nhân gia đình như thế nào? Chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu
bài học ngày hơm nay.
Bài 12: CƠNG DÂN VỚI TÌNH U HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH (tiết 2)
THỜI

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

GIAN

HOẠT ĐỘNG HỌC

NỘI DUNG BÀI HỌC

SINH
Hoạt động 1 (10 phút)
Gv: hs thảo luận nhận xét
những câu ca dao sau:
“Ước gì sơng rộng một gang
Bắc cầu giải yếm cho chàng
sang chơi”
“Cùng nhau kết nghĩa tào

1. Tình u
2. Hơn nhân
a) Hơn nhân là gì?


khang
Dù ăn hạt muối lá lang cũng
đành”
“Nâng ru bú mớm đêm ngày
Công cha nghĩa mẹ xem tày
bể non”
“ Anh em như thể tay chân
Anh em hòa thuận hai thân

vui vầy”
Gv đặt câu hỏi:
1. Những câu ca dao trên nói
lên quan hệ gì?

Hs: trả lời

2.Theo em tình u chân
chính thường phát triển theo hướng
nào?
Gv: nhận xét kết luận
Tình u chân chính dẫn đến
hôn nhân. Hôn nhân được đánh giá
bằng sự kiện kết hơn.
Xét ví dụ:

Anh Mận và chị

Xồi tự ý sống chung với nhau từ
năm 2006. Sau một thời gian, giữa
họ có một đứa con, một căn nhà và
một số tài sản khác.
Quan hệ giữa họ về mặt pháp
lí có được coi là vợ chồng hay
không ? Tại sao ?

Hs: Trả lời

Gv: Nhận xét, giải thích:
Quan hệ giữa anh, chị A và B về mặt

pháp lí khơng được coi là vợ chồng
vì khơng có đăng kí kết hơn theo qui

Hơn nhân là quan

định của nhà nước
Gv: Vậy hơn nhân là gì?

giữa vợ và chồng sau khi
Hs: Trả lời

hôn. Hôn nhân thể hiện n


Gv: Nhận xét chốt ý: Hôn

vụ, quyền lợi và quyền

nhân là quan hệ giữa vợ và chồng

giữa vợ, chồng được pháp

sau khi kết hôn. Hôn nhân thể hiện

Hs: Trả lời:

nghĩa vụ, quyền lợi và quyền hạn
giữa vợ, chồng được pháp luật công
nhận và bảo vệ.

Hs: trả lời

Gv: em hãy cho biết ở nước
ta quy định tuổi kết hôn là bao
nhiêu?
Gv: Theo luật HNVGĐ năm
2014 tuổi kết hôn được quy định
nam là từ đủ 20 tuổi, nữ là từ đủ18
tuổi.

Hs: Tra lời
Gv: thông thường dựa vào

đâu để ta biết 2 người yêu nhau đã
đuoc công nhân là vợ chồng?
Gv: dựa vào việc ĐKKH
Gv: đã được nhà nước cơng

Hs: Trình bày ý
kiến cá nhân
Hs: trả lời

nhận là vợ chồng thì tại sao lại phãi
tổ chức đám cưới?
Gv: để ra mắt gia đình, họ
hàng, tổ tiên, hàng xóm, bạn bè…
Gv đưa ra tình huống: Ổi
sinh ra trong một gia đình nghèo lại
đơng anh em, khi lấy chơng Ổi địi
tổ chức đám cưới thật linh đình để

cho mấy đứa bạn phãi ganh tỵ với
mình, Ổi cịn cho rằng: đời người
chỉ lên xe hoa có một lần nên phãi
tổ chức thật lớn để tự hào với mọi
người.

Hs: trả lời
Em có đồng ý với suy nghĩ

của Ổi khơng? Vì sao?
Gv: nhận xét giải thích:

cơng nhận và bảo vệ.


Đám cưới là việc hệ trọng
của cá nhân và gia đình. Tuỳ theo
hồn cảnh và điều kiện cho phép mà
tổ chức hợp lí.
Nhà nước khuyến khích lễ
cưới nên tổ chức trang trọng, vui vẻ,
tiết kiệm thực hiện đời sống mới của
nhân dân. Khơng nên tổ chức linh
đình phơ trương, gây tốn kém tiền
của, thời gian sức khoẻ của gia đình
và người thân qua đó bài trừ các hủ

b. Chế độ hôn nhâ

tục trong cưới xin.

nước ta hiện nay

Gv: Chế độ hôn nhân ở nước

Thứ nhất: Hôn nhâ

ta hiện nay là chế độ hôn nhân mới,

nguyện và tiến bộ: là

tốt đẹp với hai nội dung cơ bản:

nhân dựa trên tình yêu c

Gv: thứ nhất: Hơn nhân tự

chính.

nguyện và tiến bộ
Xét tình huống sau: anh
Hoàng và chị Hoa gần nhà nhau.

Tự nguyện trong hôn nhân
Hs: Trả lời

hiện qua việc cá nhân đượ
do kết hôn theo luật định.

Hoang 21T Hoa 17T. cha mẹ Hoa do

- Hôn nhân tiến bộ

làm ăn thua lỗ nợ nhà Hồng nhiều.

hơn nhân bảo đảm vế

Hồng thì đã thích hoa từ lâu nên địi

pháp lí, tức là phải đăng kí

mẹ cưới hoa ccho Hồng rồi hứa sẽ

hơn theo pháp luật.

trừ hết khoản nợ. Hoa phải nghe
theo

lời ba mẹ và lấy Hồng dù

chưa đủ tuổi nhưng gia đình Hồng

- Hơn nhân tự nguyện

tiến bộ còn thể hiện ở việc
đảm quyền tự do li hôn.

lo hết về mặt pháp lý. Sau một thời

Thứ hai: Hôn nhân

gian chung sống Hoa luôn buồn rầu

vợ một chồng, vợ chồng b

vì người chồng có tính trăng hoa và

đẳng

cô quyết định li hôn với chồng.

- Hôn nhân dựa

nhưng gia đình chồng và chồng nhất

tình yêu chân chính là

định khơng cho.

nhân một vợ một chồng.

Gv: theo em tình huống trên
hơn nhân của Hồng và Hoa có tự

vì tình u là khơng thể


nguyện khơng có tiến bộ khơng? Vì
sao?

sẻ được
Hs: Trả lời:

Gv: Nhận xét giải thích

- Bình đẳng trong q

hệ vợ chồng làm nguyện

thêm và kết luận:

cơ bản trong gia đình mới

Hơn nhân trong tình huống

bình đẳng khơng phải là

trên khơng được gọi là tự nguyện

cào bằng, chia đôi mà

và tiến bộ. Hoa vì trả nợ cho ba mẹ

chồng có nghĩa vụ và qu

nên phải lấy người mình khơng

Hs: Trả lời

u. Hoa chưa đủ tuổi kết hôn. Hoa

mặt của đời sống của gia đ

đã bị dằn vặt va không được chấp
nhận li hơn là khơng đúng dù cho
cơ có lí do chính đáng.
Cần chú ý rằng: Li hôn chỉ
được coi là bất đắc dĩ, vì li hơn gây
nhiều hậu quả xấu cho hai người,
đặc biệt là đối với con cái.
Gv: Thứ hai của chế độ hôn
nhân ở nước ta là hôn nhân một vợ
một chồng?
Gv:Em hiểu thế nào là hôn
nhân một vợ một chồng?
Gv: Nhận xét chốt ý:
Vì thế vợ chồng phải thủy
chung với nhau, giúp nhau cùng
tiến bộ.
Gv:Em hiểu vợ chồng bình
đẳng như thế nào?
Gv: Nhận xét, tổng kết
Gv: Vợ chồng phải biết tôn
trọng ý kiến và nhân phẩm, danh dự
của nhau, mỗi người ln có ý thức
hồn thành trách nhiệm đối với gia
đình tuỳ theo khả năng của mình.

hạn ngang nhau trong

Hs: trả lời


Hoạt động 2 (20 phút)
Gv: Hôn nhân sẽ tạo ra cuộc
sống gia đình.
Vậy gia đình là gì?

3. Gia đình, chức n
Hs: trả lời

của gia đình, các mối q

Hs: Nêu khái niệm gia đình

hệ gia đình và trách nh

Gv:Trong gia đình có những mối

của các thành viên

quan hệ nào?
Hs: trả lời

a.

Gia đình là gì?
Khái niệm:

Gv: Tóm lại

Gia đình là một c

+ Quan hệ giữa vợ và chồng

đồng người

 quan hệ hôn nhân

chung sống

gắn bó với nhau bởi hai

+ Quan hệ giữa cha mẹ và

quan hệ cơ bản là quan hệ

con cái

nhân và quan hệ huyết thốn
+ Quan hệ giữa ông bà và

các cháu
+ Quan hệ giữa anh chị em

QH
huyết
thống

b.Chức năng của

đình

ruột với
nhau
Gv: Gia đình là một tế bào
của xã hội nên gia đình phải có các
chức năng
Gv: Xã hội muốn tồn tại và
phát triển thì con người phải được
sinh ra và duy trì từ đời sang đời
khác
Gv: Theo các em mỗi gia

Hs: trả lời

đình VN nên có mấy con? Vì sao?
Gv: mỗi gia đình VN nên có

+ Chức năng duy trì

từ một đến hai con. như thế có thể

giống.

ni dạy con tốt và đầy đủ hơn.
Gv: gia đình muốn tồn tại và
giàu có thì các thành viên trong gia
đình phải làm gì?
Gv: Gia đình muốn tồn tại

Hs: trả lời


và phát triển thì mỗi thành viên
trong gia đình phải tham gia lao
động sản xuất tạo ra sản phẩm

+ Chức năng kinh tế

nhằm đáp ứng nhu cầu cho gia đình
và cho xã hội.
Gv: các gia đình phải biết
làm kinh tế với những hình thức
khác nhau: sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ phù hợp với khả năng và
điều kiện tạo ra nguồn thu nhập
chính đáng.
Gv: Một gia đình muốn có
cuộc sống hài hịa, ổn định thì cần
có sự sắp xếp, trong cuộc sống gia

+ Chức năng tổ chức

đình một cách hợp lý. Chính vì vậy

sống gia đình.

mà gia đình cịn có chức năng
Gv: Tổ chức đời sống gia
đình hợp lý tạo ra cho mỗi thành

viên một mơi trường sống an tồn,
lành mạnh thoải mái.
Gv: Có người cho rằng việc
giáo dục trẻ em là việc của nhà

+

trường em có nhận xét gì về ý kiến
Gv: Ý kiến đó hồn tồn sai
lầm, bởi để trẻ có thể phát triển
tồn diện nhân cách thì nhất thiết
cần phải có sự phối hợp giáo dục
giữa gia đình – nhà trường – xã hội
quan trọng đối với mỗi thành viên.
Gia đình có hạnh phúc, êm ấm thì
xã hội mới ổn định và phát triển.
Vậy trong gia đình các mối quan hệ

năng

dưỡng, giáo dục con cái.

đó?

Gv: Gia đình có chức năng

Chức

Hs:

Thảo

luận

nhóm cử đại diện trả lời

n


diễn ra như thế nào và trách nhiệm
của các thành viên cụ thể ra sao
chúng ta cùng tìm hiểu qua mục
Gv: Gia đình là cộng đồng
người gắn bó với nhau bởi các mối
quan hệ, trong đó mỗi thành viên
trong gia đình đều phải có trách
nhiệm với nhau.
Gv: Chia lớp thành 4
nhóm thảo luận
Nhóm 1: Trách nhiệm của
các thành viên trong mối quan hệ
vợ và chồng.
Nhóm 2: Trách nhiệm của

c. Mối quan hệ gia đ
và trách nhiệm của

các thành viên trong mối quan hệ

thành viên

giữa cha mẹ và con cái.

+ Quan hệ giữa vợ và chồ

Nhóm 3: Trách nhiệm của

Vợ

chồng

có

các thành viên trong mối quan hệ

nhiệm:Chung

giữa ông bà và các cháu

thương, q trọng, chăm

t

thuỷ,

Nhóm 4: Trách nhiệm của

giúp đỡ nhau cùng xây d

các thành viên trong mối quan hệ

gia đình no ấm bình đ

giữa anh, chị, em.

hạnh phúc

Gv: nhận xét bổ sung và kết
luận

+ Quan hệ giữa cha

và con cái: Cha mẹ có tr
Hs Chép bài vào vở

nhiệm:u

Gv: Tình huống

dưỡng, chăm sóc, giáo

Nam là một cậu con trai

tơn trọng con cái, khơng p

được sinh ra trong một gia đình
giàu có. Cậu có tính kiêu căng và
khơng bao giờ chào hỏi ba mẹ khi
về tới nhà. Tới lớp N không chịu
học tập luôn cúp giờ đi chơi.

Gv: Theo em hành động của
N la đúng hay sai? Vì sao?

thương,

n

biệt đối xử…

Con cái có trách nhiệ


Hs: trả lời

- u q kính trọng,

Gv: sai. Vì N khơng biết

ơn, hiếu thảo với cha mẹ…

kính trọng cha, mẹ. N làm việc

+ Quan hệ giữa ơng

mình thích khơng nghe lời cha mẹ

và các cháu:

khơng lo học tập.

Ơng bà có trách nhi

Yêu thương, quan tâm, c

sóc, giáo dục các cháu, s

mẫu mực và nêu gương
Gv: Em hãy kể những việc

cho các cháu.

làm thể hiện trách nhiệm của bản
thân đối với ơng bà?
Hs: Trả lời:

Cháu có bổn p
u thương, kính trọng,

thảo và có trách nhiệm ph
dưỡng ơng bà.

+ Quan hệ giữa anh
Gv: Em có suy nghĩ gì về
câu nói “ chị ngã em nâng”

em

Anh chị em phả

Hs: trả lời

trách nhiệm thương yêu,

Gv: nhấn mạnh thêm ý quan

trọng, đùm bọc biết bảo

trọng và đi tới kết luận
GVKL: Tình u, hơn nhân
và gia đình là những vấn đề liên
quan chặt chẽ với nhau. Tình u
chân chính sẽ dẫn đến hơn nhân.
Hơn nhân sẽ tạo ra cuộc sống gia
đình hạnh phúc. Một gia đình hạnh
phúc sẽ mang lại những điều tốt
đẹp cho mỗi thành viên trong gia
đình và là tế bào lành mạnh của xã
hội.
Hiểu rõ mối quan hệ
tình u, hơn nhân va gia đình
khơng chỉ là trách nhiệm, đạo đức
của mỗi cơng dân với xã hội mà là
trách nhiệm, đạo đức của bản thân.

chăm sóc, giúp đỡ nhau tr
cuộc sống.


4. Củng cố (1 phút)
Câu 1: Ttình u đích thực diễn biến theo 3 giai đoạn nào?

x a.tình u-hơn nhân-gia đình hạnh phúc
b.hơn nhân-gia đình hạnh phúc-tình u
c.hơn nhân-tình u-gia đình hạnh phúc
Câu 2: Sau khi đăng kí kết hơn, nam nữ thường tổ chức lễ cưới. Lễ cưới nên:
a. Tổ chức không cần trang trọng, vui vẻ là được
b. Tổ chức linh đình, sang trọng để mở mày mở mặt với xóm làng
xc. Tổ chức đơn giản nhưng trang trọng, tiết kiệm, vui vẻ
5. Dặn dò(1 phút)
Về nhà các em học bài, làm bài tập 3,4,5,6 và chuẩn bị bài 13